Morgunblaðið - 12.09.1974, Qupperneq 10
10
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 12. SEPTEMBER 1974
VIÐ, sem dáSum Bltlana og drukk-
um I okkur tónlist þeirra, gátum
aldrei almennilega skilið hvers
vegna sigurganga þeirra fékk svo
snubbóttan endi, hvers vegna
samstarfið, sem hafði verið svo
árangursrlkt, snerist upp I deilur
og samkeppni, hvers vegna tón-
listarsköpunin stórkostlega vék
fyrir vel gerðri, en innihaIdsUtilli
byrjendatónlist. hvers vegna Bltl-
arnir hættu að vera Bltlarnir okkar
og fóru bara að hugsa um sjálfa
sig.
Vissulega var þetta bara eigin-
girni af okkar hálfu: Við vildum fá
að eiga gömlu, góðu Bltlana okkar
í friði. Við vorum stór böm, sem
vildum eiga skemmtilegu dúkk-
urnar okkar áfram og láta þær
spila fyrir okkur. gantast og segja
brandara. En þeir John, Paul,
George og Ringo vildu þetta ekki,
jafnvel þótt við værum reiðubúin
að ausa yfir þá milljónunum fyrir
þetta Iftilræði. f staðinn fóru þeir
að reykja hass og neyta ffkniefna,
fóru að hneyksla okkur með und-
arlegum og asnalegum uppátækj-
um og drógu hverjir aðra fyrir
dómstóla vegna deilna um fjár-
mál. Við vorum farin að skammast
okkar fyrir að hafa verið hrifin af
þessum furðufuglum, fyrir að hafa
lofsungið þá og öll þeirra verk. Af
hverju voru þeir að gera okkur
þetta? Og mikið voru þeir furðu-
legir, að vilja ekki halda áfram að
skemmta okkur fyrir ennþá meiri
peninga en fyrr. Hvað vildu þeir
eiginlega, ef þeir vildu ekki pen-
ingana, sem gátu veitt þeim alla
hluti?
Við stöndum I sömu sporum og
spyrjum sömu spurninga og hann
Bert frá Liverpool. Bert þekkti
Bltlana frá þvf að þeir voru ungl-
ingsstrákar og voru að byrja að
spila r.aman Hann lék meira að
segja með þeim I hljómsveitinni
Johny and the Moondogs eitt
kvöld, en var svo rekinn fyrir að
hafa spilað A-moll, þegar hann átti
að spila G-sjöund á gltarinn. Þrátt
fyrir þau vonbrigði, sem þetta olli
honum. hélt hann tryggð við Bítl-
ana, fylgdist með þeim I gegnum
margt surt og gladdist með þeim,
er hið sæta fór að ná yfirhöndinni.
Og rétt eins og við hin, fylltist
hann undrun og slðan vonbrigð-
um, er Bltlarnir sneru út af sigur-
brautinni og fóru að hegða sér
eins og hálfvitlausir menn. En
þrátt fyrir mótlætið bar Bert alltaf
I brjósti sér vonina um að þeir
fjórmenningarnir tækju saman
höndum á ný og reistu merki Bltl-
anna til vegs og virðingar aftur.
Hann beið eftir endurkomu þeirra,
eftir hljómleikunum, eftir nýju
plötunum — eftir gömlu góðu
tlmunum endurlif uðum. En fær
hann nokkurn tímann ósk slna
uppfyllta? NEI, segir Willy
Russell, TIL ALLRAR HAMINGJU,
NEI, ALDREII!
HAAAA??? Hvað er maðurinn að
segja? Vill hann ekki fá Bftlana
saman aftur? Hver er hann eigin-
lega, þessi, þessi . . . Willy
Russell? Hvað þykist hann eigin-
lega vera?
Willy Russell er fæddur I
Whiston I nágrenni Liverpool og
ólst upp við svipaðar aðstæður og
Bltlarnir. Hann hefur, eins og
margir aðrir. fylgzt með ferli þeirra
gegnum árin, og nú hefur hann
samið leikrit um sögu Bltlanna,
allt frá þvl er þeir voru að stlga
fyrstu skrefin sem Johnny and the
Moondogs og fram til slðustu ára.
Uppistaðan I leikritunu eru svip-
myndir af þeim atburðum, sem
Willy telur þýðingarmesta á ferli
Bltlanna, en inn á milli koma út-
skýringar og athugasemdir um
áhangendur Bltlanna, sem Willy
lætur strákinn Bert sjá um. Leik-
ritið heitir „John, Paul, Georgo
Ringo . . . og Bert" og var nýloga
frumsýnt I London, en hefur áður
verið sýnt I Liverpool.
i raun og veru skiptir engu máli
hvort þessi Bert he'ur nokkurn
tímann verið til eða ekki, hvort
hann á sér fyrirmynd I raunveru-
leikanum og hvort hann hefur
nokkurn tfmann spilað með Bltl-
unum I gamla daga. Það er ekki sú
hlið á Bert, sem skiptir máli,
heldur hin hliðin: Bert er fulltrúi
fyrir okkur öll, gömlu aðdáend-
urna, sem horfðum á BFtlana
breytast, en skildum ekki neitt I
neinu. Bert er persóna. sem Willy
hefur skrifað inn I sögu Bftlanna
til að koma sfnum eigin skoðunum
og skýringum á framfæri. Og svo
Leikararnir eru ótrúlega líkir Bitlunum,
ekki bara í útliti, heldur
einnig fasi og
málrómi.
Þegar
leikararnir
birtast á
sviðinu i
upphafi leik
ritsins fá
jafnan langt
lófatak frá
áhorfendum
bara fyrir það
hvað þeir eru likir fyrir-
myndunum.
sannarlega tekst Willy að skýra
málin betur út fyrir okkur en fjöl-
miðlunum hefur tekizt gegnum ár-
in. Kannski er hann þá bara að
segja okkur einhverja bölvaða vit-
leysu, en hitt finnst okkur senni-
legra, að hann hafi hitt naglann á
höfuðið, hann sé að sýna okkur
Bltlana eins og þeir voru og hvers
vegna þeir urðu eins og þeir eru.
Tvennt er það, sem ræður úr-
slitum um hinar góðu viðtökur,
sem leikritið hefur hlotið, bæði hjá
gagnrýnendum I London og hjá
leikhúsgestum: Leikararnir, sem
fara með hlutverk Bltlanna,
standa sig frábærlega vel og eru
svo llkir fyrirmyndum slnum I út-
liti, fasi, llkamshreyfingum og
jafnvel málrómi, að áhorfendur
hreint gapa af undrun og hrifn-
ingu; og söngkonan Barbara Dick-
son, sem syngur 14 af 15 Bltla-
lögum, sem flutt eru I leikritinu.
gerir það svo frábærlega vel, að
hinn hreini, sanni tónn I lögunum
virðist skýrari en nokkru sinni
fyrr.
Það, hversu llkir leikararnir eru
Bltlunum, fær mann til að trúa
þvf, sem á sviðinu er sýnt, sem
sannri og zéttri mynd af hinum
raunverulegu atburðum. T.d. er
John leikritsins sérlega llkur þeim
John Lennon, sem við höfum séð
til I blöðum, sjónvarpj og kvik-
myndum — og þá finnst manni
einhvern veginn, að sá persónu-
leiki Johns, sem sýndur er I leik-
ritinu, hljóti I raun að vera nauða-
llkur hinum raunverulega John.
Sá John, sem sýndur er I leik-
Willy Russell, höfundur
leikritsins um Bítlana.
ritinu, er skynsamur, heiðarlegur
og raunsær maður (falleg eru lýs-
ingarorðin, rétt eins og þetta væri
minningargrein!) og það, sem
hann er látinn gera, virðist rökrétt
og skynsamlegt. Manni finnst
maður núna loksins skilja hvers
vegna John hefur látið eins og
hann hefur látið undanfarin 5—6
ár. Og það er svo sannarlega
þægileg tilfinning að vera fullviss-
aður um að John hafi ekki
„klikkazt", að hann sé ennþá
undir niðri hinn sami John Lennon
og fyrr.
En kannski er þetta allt saman
eintðm blekking. Kannski hefur
Willy ekkert vit á þvl, sem hann er
að fjalla um. Kannski dregur hann
upp kolranga mynd af raunveru-
leikanum. Enginn Bltlanna hefur
ennþá sagt skoðun slna á þessu
verki, svo að ég viti til; ég veit
ekki einu sinni til að neinn þeirra
hafi séð það flutt. En gagnrýn-
endur brezku blaðanna fara lof-
samlegum orðum um verkið. fyrir
þá mynd, sem þar er dregin upp,
Framhald á bls. 25.
BÁGLEGA ætlar að
ganga að koma ðbrengl-
aðri Slagsfðu til lesenda
hennar. Á sunnudags-
opnunni var talsverður
ruglingur á sfðunni, og
varð t.d. eftirfarandi
klausa viðskila við myndina úr Sjónvarpsrokki
þeirra Magga Kjartans og Júdasar:
SLAGSlÐAN getur ekki
látið hjá lfða að þakka hinni
hrjáðu og lénhörðu lista- og
skemmtideild Ríkisútvarps-
ins-Sjónvarps fyrir Rokkið f
sjónvarpssal s.I. sunnudag.
Bráðskemmtileg „good-
time“-músfk Júdasar komst
ágætlega til skila (þrátt
fyrir nokkra hnökra f hljóð-
upptökunni framan af) f
óformlegri upptöku Egils
Eðvarðssonar. Þar tókst á
einfaldan og umbúðalausan
hátt að veita auga sem eyra
ærna skemmtan. Og Maggi
Kjartans er karakter, sem
kann að leika sér fyrir sjón-
varpsvélarnar (sumar kynn-
ingarnar hefðu að vfsu mátt
vera hnitmiðaðri). — Slag-
sfðan gerði s.l. vetur skort á
sjónvarpsefni fyrir ungt
fólk að umræðuefni hér á
sfðunni, og kann að taka það
upp aftur með nýrri vetrar-
dagskrá. En hér var vel að
verki staðið og virðist komið
ofan á form, sem ekki ætti
að vera of kostnaðarsamt
fyrir stofnunina.
kSlagsfðan (London.....siagsíðan í Londom