Morgunblaðið - 27.09.1988, Side 46
46
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 27. SEPTEMBER 1988
R ubberma
STAMPURINN oWr
STENDUR FYRIR SINU
ÞOLIR BÆÐISÚRT OG SALT
HEITTOGKALT
EÐA NÆSTUM ALLT
HENTUGUR í SLÁTURTÍÐINNI.
HEILDSALA:
35 JÚHANN ÓLAFSSON & CO. HF.
43 Sundaborg 13 -104 Reykjavík - Sími 688 588
ÚTSÖLUSTAÐIR: BYKO - Byggt og Búið - Bjarnabúð, Tálkna-
firði - Byggingarþjónustan, Ólafsvík - Einar Guðfinnsson, Bolung-
arvík - Fjarðarkaup- Kaupfélag Árnesinga - Kaupfélag Borgfirð-
inga - Kaupfélag Dýrfirðinga - Kaupfélag Eyfirðinga - Kaupfélag
Húnvetninga- Kaupfélag ísfirðinga - Kaupfélag Skagfirðinga -
Kaupfélag Suðurnesja - Lissabon - Mikligarður- Skagaver, Akra-
nesi - Stapafell, Keflavík - Valberg, Ólafsfirði - JL-húsið gjafavörur
móður sinnar og lagði þau í hennar
hendur.
Eftir nokkrar vertíðir hóf hann
nám í Stýrimannaskóla og lauk
þaðan prófi með góðum árangri.
Sjómennsku stundaði Matthías þar
til hann réðst verkstjóri til Bæjarút-
gerðar Reykjavíkur. Trúnaðar-
traust hafa ráðamenn þessa útgerð-
arfélags borið til Matthíasar, því
þama var fjöldi fólks á öllum aldri
í vinnu og því varð verkstjórinn að
fylgjast með hvetju handtaki ef svo
mætti segja. Þetta starf varð hon-
um ekki ofviða því trúmennska
hans brást aldrei.
Matthías var tvíkvæntur og var
fyrri kona hans Ragnheiður Guð-
mundsdóttir. Þau eignuðust tvö
böm, Magnús og Ragnheiði. Þau
slitu samvistum. Seinni kona hans
var Sigurveig Einarsdóttir. Þau
eignuðust eina dóttur, Kolbrúnu.
Bamabömin eru níu. Systkini Matt-
híasar vora: Bjamey, f. 8. mars
1917, dáin 8. október 1924; Hulda
Sigríður, hjúkranarkona, gift Ás-
geiri Jónssyni, fv. skrifstofustjóra;
Magnús f. 17. mars 1924, d. 16.
mars 1925; Guðmundur, verslunar,-
maður, kvæntur Grétu Ingólfsdótt-
ur; Sveinn Bjamar, vélstjóri, kvænt-
ur Gerðu Jónsdóttur; Örlygur, bóka-
útgefandi (Öm og og Örlygur),
kvæntur Þóra Þorgeirsdóttur.
Starfsgieði var meðfæddur eigin-
leiki Matthíasar og hann unni öllu
lífríki náttúrannar. Frá því hann
var ungur drengur notaði hann tóm-
stundir sínar í alls konar ræktun á
matjurtum og fögrum gróðri, sem
umhverfi heimilis hans bar vott um.
Undanfarin tvö ár var hann mjög
farinn að heilsu en gekk nýverið
undir mikla læknisaðgerð, sem
tókst vel og lofaði góðu. Síðasta
verk Matthíasar var að leiða ungan
dótturson sinn á dagskóla. Kallið
var komið og þar hné hann niður.
Merki hans var drenglund og hrein-
skilni.
Ekki get ég skilið svo við þessa
grein að ég minnist ekki á foreldra
Matthíasar. Árið 1923 fluttu til
Viðeyjar hjónin Guðmundur Júlíus-
son og Jóhanna Guðlaug Bjama-
dóttir með fjögur böm. Þá vora
mikil umsvif í Viðey hjá Kárafélag-
inu með togaraútgerð og næg vinna
fyrir alla sem gátu unnið. Það þótti
því eftirsóknarvert að geta fengið
húsnæði í Viðey og setjast þar að
fyrir ung hjón með mörg böm.
En skjótt bar ský fyrir sólu hjá
fjölskyldunni. Árið eftir komu
þeirra til Viðeyjar barst bamaveikin
þangað. Bjamey, dóttir Jóhönnu,
sem Guðmundur gekk í föðurstað,
smitaðist af þessari voðaveiki sem
heltók mörg böm á þeim áram og
dó hún 8. október 1924, þá sjö ára
gömul, falleg og efnileg stúlka. Ári
seinna dó ungur sonur þeirra hjóna
úr lungnabólgu. Hann hét Magnús
og vantaði einn dag til þess að
hann næði eins árs aldri. Þriðja
árið í röð reis holskefla enn og
hvolfdi sér yfir Jóhönnu og börn
hennar. Nú var það eiginmaðurinn
sem var hinn besti drengur, dugn-
aðarmaður og hvers manns hug-
ljúfí. Hann var að afla íjölskyldu
sinni eldsneytis með því að háfa
kol, sem fallið höfðu í sjóinn þegar
verið var að ferma togarana. Vildi
þá svo slysalega til að lykkja á
kaðli, sem hann notaði við háfínn,
flæktist um fætur Guðmundar svo
hann féll í sjóinn og drakknaði að-
eins 26 ára gamall. Þá var fímmta
bam þeirra fætt. Það var drengur
og var hann skírður við kistu föður
síns og bar nafn hans. Það hefur
þurft mikið þrek og sterkan vilja
fyrir konu með ung börn að kikna
ekki undir slíkum þunga.
Jóhanna, móðir Matthíasar, var
Skaftfellingur að ætt með stór-
brotna skapgerð, sterkan vilja og
einlæga trú átti hún á frelsarann.
Hún var fríð kona og sérstaklega
hárprúð, sem fór vel við íslenska
þjóðbúninginn, sem hún bar ávallt
með reisn. Jafnframt var hún um-
hyggjusöm og góð móðir, sem vakti
yfír velferð bama sinna. Gott var
að leita tii Jóhönnu því alltaf var
höndin útrétt til hjálpar og aldrei
átti hún svo lítið að hún gæti ekki
miðlað öðram. Mikill dýravinur var
hún og fór líknarhöndum um þau
ef á þurfti að halda. Tvo syni eign-
aðist Jóhanna, þá Svein Bjamar og
Örlyg, með sambýlismanni sfnum,
Hálfdáni Halldórssyni, verslunar-
stjóra hjá Kárafélaginu í Viðey.
Jóhanna dó á Vífílsstöðum fyrir
rúmu ári og var jarðsett í Viðeyjar-
kirkjugarði hjá eiginmanni sínum
og bömum.
Sú sem skrifar þessar línur átti
einlæga vináttu Jóhönnu frá unga
aldri til æviloka hennar. Mér er því
efst í huga góðar minningar og
þakklæti. Ég kveð með hennar
kveðjuorðum.
Verið þið guði falin.
Sigrún Einarsdóttir
í dag verður til moldar borinn
föðurbróðir minn Matthías Þ. Guð-
mundsson, fyrram yfírverkstjóri hjá
Bæjarútgerð Reykjavíkur. Þrátt
fyrir erfíð veikindi Matthíasar til
margra ára, kom andlát hans mér
á óvart. í byijun þessa mánaðar
Rýmingarsala
* vegna**nýrra sendinga
■ Allt að 30% AFSLATTUR
q nlortfnrnV tækifæriðs
3 giUlVUlU: - á meðan byrgðir endast.
N Iá
Póstsendum
El tim landallt.
Qr U//L
•O X
-3 s ' «J i
I / » t 71
tvÞ
W' V 4>/
'iy/
^íjortur^ h/\
KWSTALL OG POSTULÍNSVÖRUR
TEMPLARASUNDI 3 - SÍMI 19935
Sérverslun með áratuga þekkingu.
gekkst hann undir mikla skurðað-
gerð á Borgarspítalanum og framan
af var tvísýnt, hvort hafa myndi
betur, Matthias eða maðurinn með
ljáinn. En þegar frá leið virtist sem
aðgerðin hefði tekist vel og Matt-
hías ætti von til þess að komast til
betri heilsu. En enginn má sköpum
renna, og þann 16. september sl.
kom kallið mikla, snöggt og ákveð-
ið.
Matthías fæddist í Viðey á Kolla-
fírði þann 10. september 1921 son-
ur hjónanna Jóhönnu Guðlaugar
Bjamadóttur og Guðmundar Júlíus-
sonar, sjómanns, sem þar bjuggu.
Faðir Matthíasar drakknaði við Við-
eyjarbryggju, þegar Matthías var
fímm ára gamall. Föðurmissirinn
tók að vonum mikið á Matthías, en
þá strax strengdi hann þess heit
við móður sína að hjálpa henni við
að sjá heimilinu farborða. Við heit
sitt stóð hann, og má í raun segja,
að allt hans líf framan af áram
hafí snúist um að efna það heit,
meðan móðir hans og systkini
þurftu þess með. Tók hann því á
vissan hátt, vart kominn af bams-
aldri, við föðurhlutverki í fjölskyldu
sinni. Þykist ég þess fullviss, að
bemska systkina hans hefði um
margt orðið með öðram hætti, ef
fómfysi hans og skyldurækni hefði
ekki notið við, enda minnast þau
hans nú á kveðjustund með sér-
stakri hlýju og þakklæti. Móðir
Matthíasar lést háöldrað á síðasta
ári, og allt fram til hennar síðustu
stundar var það hans fyrsta og
síðasta hugsun að létta henni lífíð.
Sem dæmi um ábyrgðartilfinningu
Matthíasar strax á unga aldri má
nefna, að fímmtón ára gamall gekk
hann á fund Ólafs Thors og bað
hann um að útvega sér skipsrúm á
toguram Kveldúlfs, en á þeim áram
var slegist um hvert pláss, sem losn-
aði á skipunum. Þegar Ólafur vissi,
að þessi ungi piltur, sem vart var
kominn af fermingaraldri, var fyrir-
vinna stórrar fjölskyldu, sá hann
til þess, að Matthías fengi plássið.
Var Matthias Ólafi ævinlega þakk-
látur fyrir þennan greiða. Láfið um
borð í toguranum á þessum áram
var án efa enginn leikur. Matthías
lét það þó ekki á sig fá og var tog-
arasjómaður í mörg ár. Hann fór
síðar í stýrimannaskólann og lauk
þaðan prófí. Það átti hins vegar
ekki fyrir honum að liggja að eyða
ævinni allri á sjónum og upp úr
1950 hætti hann sjómennsku og
hóf störf í landi.
Lengst af sínum starfsaldri, eftir
að hann kom í land, var Matthías
yfírverkstjóri hjá Bæjarútgerð
Reykjavíkur í saltfísk-, síldar- og
skreiðarverkunarstöð þess fyrir-
tækis við Grandaveg í Reykjavík,
og þar var hann kominn til starfa,
þegar ég fer að muna eftir honum.
Þar vora á áram áður mikil umsvif
og starfsmannahópurinn stór. Bar
Matthías hag bæjarútgerðarinnar
og ekki síður þess fólks, er þar
starfaði undir hans stjórn, mjög
fyrir bijósti. Á unglingsáram
mínum starfaði ég nokkur sumur
undir verkstjóm Matthíasar í Bæj-
arútgerðinni og kynntist þá af eigin
raun umhyggju hans fyrir starfí
sínu og starfsfólki. Hann var rögg-
samur og ákveðinn verkstjóri, sem
hélt uppi góðum aga á vinnustað,
enda oft ekki vanþörf á, þegar sam-
an vora komnir til vinnu auk fastra
stórfsmanna hátt í eitthundrað
baldnir unglingar í sumarvinnu. En
þótt hann væri ákveðinn og gerði
ríkar kröfur til starfsmanna sinna,
var hann eigi að síður sanngjarn
húsbóndi, sem vildi hvers manns
götu greiða, og það var ríkt í huga
hans að gera ekki minni kröfur til
sjálfs sín en annarra. Þannig lét
hann sem verkstjóri á stórum vinnu-
stað sér ekki nægja að sinna stjóm-
unarstörfum, fylgjast með og skipa
fyrir verkum, sem þó var ærinn
starfí einn sér, heldur gekk hann
Canon
Ljósritunarvélar
FC-3 kr. 43.600 stgr.
FC-5kr. 46.300 stgr.
Skrifuélin, sími 685277