Morgunblaðið - 04.03.1990, Side 7
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 4. MARZ 1990
C 7
ing, en á milli þeirra myndast autt
hringmyndað svæði, um 30 m. að
þvermáli. Þessu svæði má loka að
ofan með hvelfíngu úr gleri og
verður þar stór skáli eða höll“. Milli
þeirra hitaveitugeyma sem nú eru
risnir er lokað rými stór salur sem
oft er nefndur „Vetrargarður" og
þar yfir er hvelfíng úr gleri - eins
og Reykvíkingum er auðsjáanlegt.
Þess má geta að Sigurður Thor-
oddsen skilaði einnig annarri tillögu
þar sem gefur á að líta turn með
líkneski efst. Að vissu leyti ekki
óáþekkt sigursúlum sem prýða höf-
uðborgir evrópskra hernaðarþjóða.
Sagan ekki öll
„Hin lýsandi Perla og Vetrar-
garður“, þ.e.a.s. þau mannvirki sem
nú eru risin, voru kynnt lesendum
Morgunblaðsins sunnudaginn 8.
maí 1988. Þar var sagt frá hug-
myndum Sigurðar Guðmundssonar
um veitingastað frá árinu 1949 en
ekki getið um teikningar hans frá
árinu 1938. - E.t.v. má virða það
blaðamanni til vorkunnar að starfs-
mönnum Hitaveitu Reykjavíkur
sem Morgunblaðsmaðurinn ræddi
við, var ókunnugt um áformin 1938,
og engar teikningar fundist í hirsl-
um Hitaveitunnar _ né heldur hjá
byggingafulltrúa. Á Borgarskjala-
safni fundust útboðsgögn sam-
keppninnar. í þeim er getið dóm-
nefndarmanna. Auk bæjarverk-
fræðings og „einhvers meðlims úr
hinu Akademiska Arkitektafélagi"
voru í nefndinni Ásmundur Sveins-
son myndhöggvari, Einar Sveinsson
að teikna þá byggingu sem nú er
risin, sagði Morgunblaðinu að Sig-
urður Thoroddsen hefði einu sinni
minnst lauslega á þátttöku í sam-
keppni árið 1938. Á sínum tíma
spurðist Ingimundur fyrir hjá Hita-
veitunni en sú eftirgrennslan leiddi
ekki neinar teikningar fram í dags-
ljósið. Aftur á móti sagðist Ingi-
mundur vera kunnugur hugmynd-
um Sigurðar Guðmundssonar og
Eiríks Einarssonar frá árinu 1949
enda eru þær þekktar meðal arki-
tekta.
Hugmyndin lifir
Eins og fram hefur komið hlaut
engin tillaga fyrstu verðlaun og
dómnefndin áleit bestu lausnirnar
ekki nothæfar án verulegra breyt-
inga. Við nánari íhugun var og
horfíð frá því ráði að láta geymana
standa yfír jörðu en þess í stað
skyldi þrýstingur aukinn með dælu-
stöð.
í september 1939 braust seinni
j | | [' Hugmynd Sig-
--- urðar Guð-
| J _ mundssonar og
' Eiríks Einars-
_ sonar 1940.
u Enginn veit-
ingastaður en
11 hár útsýnis-
turn.
B
11
arssonar minnist þess að þeir félag-
ar ræddu það oft hve fögur útsýn
kryddaði góðan mat. - í geymslum
Hitaveitu Reykjavíkur eru varð-
veittar teikningar frá október 1949
sýna 23 metra háan tum inn á
milli heitavatnsgeymanna og skyldi
hann hýsa útsýnisveitingastað,
„Öskjuna" svonefndu. Axel Helga-
syni var falið að gera líkan eftir
teikningum. Bæjarráð Reykjavíkur
skoðaði líkanið 9. október 1951.
Málið virðist ekki hafa hlotið frek-
ari umíjöllun að þessu sinni.
Árið 1956, 15. mars, var aftur
hreyft við málinu. Þórður Björnsson
bæjarfulltrúi framsóknarmanna
lagði fram tillögu þess efnis að:
„Bæjarstjórn ályktar að fela bæjar-
ráði og borgarstjóra, í samráði við
hitaveitustjóra, að hefja undirbún-
ing þess, að reist verði bygging
ofan á hitaveitugeymana á
Öskjuhlíð, til þess að fólk geti notið
sem bezt útsýnis þaðan. Sérstak-
lega skal athuga, hvort tiltækilegt
sé að hafa veitingastað í byggingu
þessari." Tillaga Þórðar fékk ekki
nægan stuðning (1 atkv.).
Eins og alkunnugt er, þurfti að
endurnýja geymana á Öskjuhlíð og
þeir gömlu voru rifnir árið 1985 og
aðrir reistir í þeirra stað. Og nú
má segja að loksins rætist gamall
draumur og hugmynd. Rétt og skylt
er þó að taka fram að áætlanir
Hitaveitunnar og borgaryfírvalda
em til muna víðtækari en einn veit-
ingastaður með útsýni. Þarna verð-
ur miðstöð fyrir útivistarsvæðið á
Öskjuhlíð’. í Perlunni og Vetrar-
Öskjuhlíðin 1990.
Morgunblaðið/Ámi Sæberg
húsameistari og Einar B. Pálsson
síðar borgarverkfræðingur og pró-
fessor, Einar B. Pálsson er enn á
lífí. Einar upplýsti blaðamann nokk-
uð um forsendur og tildrög sam-
keppninnar. Einar mun hafa dvalist
erlendis er Perlan var kynnt í
íslenskum fjölmiðlum í maímánuði
1988.
Ingimundur Sveinsson arkitekt
sem hefur haft veg og vanda af því
Önnur tillaga Sigurð-
ar Thoroddsens,
minnismerkj á og yfír
Öskjuhlíð.
I
■
0
D
heimsstyijöldin út. Af ófriðnum
leiddi að hitaveituframkvæmdir
töfðust um tvö ár. Áætlanir og
hönnun héldu þó áfram. Til era
teikningar merktar arkitektunum
Sigurði Guðmundssyni og Eiríki
Einarssyni af áformuðum mann-
virkjum efst á Öskjuhlíð, á teikning-
unum má sjá hitaveitugeyma eins
og síðar vora byggðir á fimmta
áratugnum og í byijun þess sjötta.
Teikningar gera ráð fyrir útsýnis-
turni milli geymanna enda er óvíða
fegurra útsýni. Af þessu gat þó
ekki orðið, aðallega vegna flugvall-
arins, sagði Sigurður í samtali við
dagblaðið Vísi 19. október árið
1951.
Þrátt fýrir breyttar aðstæður lifði
hugmyndin um veitingastaðinn.
Helga Helgadóttir ekkja Eiríks Ein-
garðinum verður hægt að njóta
menningar og lista, afþreyingar,
sýna sig og sjá aðra. Af útsýnispöll-
um blasir fagur fjallahringurinn við
og gert er ráð fyrir því að þar verði
langdrægir sjónaukar.
Þegar litið er yfír fimmtíu ára
sögu veitingastaðar á Öskjuhlíð, er
e.t.v. óhætt að álykta að hugmynd-
in um veitingarekstur á þessum
stað sé umdeilanleg og lífseig. -
Einnig er það íhugunar og rann
sóknar virði að athuga tengslin
milli matarlystarinnar annarsvegar
og umhverfísins og útsýnisins hins
vegar. Fyrirhugaður veitingastaður
opnar nýja og spennandi rannsókn
armöguleika á þessu sviði; alþekkt
er að matargestir munu verða stað
settir á snúningsgólfi. Fer Esjan
eða Suðurnesin betur með steikinni?
1
m bb as mu
| II! 1 1 !ll 1
Tökum að okkur almenn verkefni oc
aðstoð í sambandi við markaðssetn
ingu vöru/þjónustu fyrir fyrirtæki.
Tilboð óskast send auglýsingadeild
Mbl. merkt: „Samvinna - 1“.
Sundaborg 3, 104 Reykjavík, sími 678200
Alveg
einstakur ofn
HEILDVERSLUN HF.
COnVOíSÖGOD3
SKYLDUSPARNAÐUR
ORÐSENDING TIL LAUNÞEGA
Á ALDRINUM 16 TIL 25 ÁRA
Að gefnu tilefni eru launþegar á
skyldusparnaðaraldri hvattir til að fylgjast
gaumgæfilega með því,
að launagreiðendur geri lögboðin skil
á skyldusparnaði þeirra til veðdeildar
Landsbanka íslands, Suðurlandsbraut 24
Reykjavík, sími: 60651.
Bent skal á, að ábyrgð ríkissjóðs vegna
ríkisábyrgðar á skyldusparnaði, við
gjaldþrot launagreiðanda, er takmörkuð
þannig, að skyldusparnaður sem ekki
hefur verið greiddur inn á
skyldusparnaðarreikninga, getur glatast.
Launþegum skal bent á að snúa sér til
starfsmanna skyldusparnaðar hjá
Húsnæðisstofnun ríkisins,
Suðurlandsbraut 24, Reykjavík,
sími: 696900. '
cSg húsnæðisstofnun ríkisins
LJ SUÐURLANDSBRAUT 24 108 REYKJAVÍK ■ SÍMI 696900