Morgunblaðið - 16.07.1992, Síða 7

MORGUNBLAÐIÐ VIÐSKIPTI/ATVINNULÍF FIMMTUDAGUR 16. JÚLÍ 1992
B 7
þeir geti hitað hús sín, veitt sinn
fisk á bátum sínum. Við viljum að
þeir geti ekið bifreið sinni, að ungt
fólk geti flogið til að vera við útför
foreldra í fjarlægum héruðum. Við
óskum þeim lífskjara sambærilegra
þeim sem við búum við. Það höfum
við sagt. En hvert skref í þá átt
þýðir aukna orku. Með sjálfsaga
geta iðnríkin dregið úr mengun af
sínum völdum en ekki verður haml-
að gegn aukinni orkunotkun þróun-
arlanda en það má stýra henni,
takmarka hana með betri afköstum.
Á mynd 2 sést t.d. hve mikil
kolanotkun er í Asíu, en kol valda
meiri mengun en olía og gas.
í olíukreppum hafa iðnríkin náð
ótrúlegum árangri í að auka afköst
pr. orkueiningu. Það er spurning
um framtíð mannkynsins á jörðu
að takast megi að stýra orkunotkun
þróunarlanda í framtíðinni með því
að hjálpa þeim að auka afköst orku-
gjafa og að nýta „hreinni" orku-
gjafa, olíu í stað kola, gas í stað
olíu, sólarorku, vatnsorku og vinda
í stað gass.
En til þess að einhver árangur
náist þarf gagnkvæmt traust og
samvinnu. Það þarf að vera til al-
heimsráð sem fjallar um orku og
mengun og þróunarríkin verða að
hafa atkvæðisstyrk í hlutfalli við
hagsmuni sína í hveiju máli. Þau
ríki sem eiga frumskóga verða að
vera atkvæðamiklir þátttakendur í
umfjöllun um vemdun þeirra. Þar
sem ólæsi er almennt er erfitt verk
að skýra mengun. Matur og hreint
vatn, meðöl og heilbrigðisþjónusta
em ofar á lista og meira hjartans
mál en hvort koldíoxíð úti í and-
rúmsloftinu sé hættulegt.
Iðnríkin verða að ganga til fund-
ar við þróunarríkin og viðurkenna
að þau hafi valdið því hvemig
ástandið er í dag. Bjóða fram fjár-
magn og þekkingu til að afstýra
því að fyrstu skref þróunarríkja til
að öðlast sæmileg lífsskilyrði leiði
til allsheijar umtumunar.
Höfundur er forstöðumaður
eldsneytisdeildar Flugleiða.
ar, jafnvel á vegum hins opinbera,
séu settar fram eftir hugdettum
viðkomandi og þar af leiðandi skild-
ar eða misskildar af tilbjóðendum
eins og henta þykir. Ég tel að mjög
mikill munur á tilboðum sýni best
hversu mismunandi skiining menn
leggja í þessar lýsingar.
Niðurlag
Lykillinn að bættum gæðum hug-
búnaðar er fólginn í virkri þátttöku
notenda á öllum stigum hugbúnað-
arverkefna. Notendur þurfa að vera
mun betur meðvitaðir um hvað þeir
em að kaupa og veita þannig að-
hald. Gera þarf meiri kröfur til
hugbúnaðar en að hann virki á þeim
degi sem hann er tekinn í notkun.
Það er ekki síður mikilvægt að hann
sé hagkvæmur í rekstri og geti
þróast með viðkomandi fyrirtæki
eða stofnun.
Til þess að þetta megi verða,
þurfa notendur að taka út og gagn-
rýna uppbyggingu kerfisins ekki
síður en virkni. Það er sjálfsagt að
sú gagnrýni fari fram eins snemma
í ferlinu og mögulegt er, en ekki
bara í lokin, því það er þekkt stað-
reynd að 100 sinnum dýrara er að
leiðrétta misskilning eða villu sem
á sér stað í greiningu ef hann/hún
finnst ekki fyrr en við gangsetn-
ingu.
Leggja þarf áherslu á að skoða
dæmið til enda, það er lítið gagn í
að spara í 10% hlutanum ef það
kemur niður með tvöföldum þunga
á 70% hlutanum.
Höfundur starfar sern tölvuráð-
gjafi & vegum Tölvuþjónustunnar
i Reykjavík.
Þ.ÞOBGRiMSSON &C0
Ármúla 29, Reykjavík, sími 38640
«™»HF
Bernard Tapie selur Adidas AG
ÞAÐ KOM fáum á óvart í síðustu viku þegar skýrt var frá því
að brezka samsteypan Pentland Group Plc hefði keypt þýzka
fyrirtækið Bernard Tapie Finance GmbH af franska kaupsýslu-
og stjórnmálamanninum Bernard Tapie fyrir 621 miiyón þýzkra
marka eða um 22,8 milfjarða króna. Kaupin fela í sér að Pent-
land eignast alls 95% hlut í Adidas AG, sem þekkt er víða um
heim fyrir framleiðslu á margskonar íþróttavarningi. Verður
Pentland nú stærsti framleiðandi í Evrópu á þessu sviði.
Fyrir Bernard Tapie, fyrrum
eiganda Adidas, er salan einskonar
björgun fyrir horn. Komið var að
skuldadögum hjá honum, því
skammtímalán sem hann tók er
hann keypti Adidas fyrir tveimur
árum voru komin á gjalddaga.
Bemard Tapie er 49 ára Par-
ísarbúi, sem ólst upp við þröng
kjör í litlu húsi í Bourget, skugga-
legu úthverfi borgarinnar, þar sem
hvorki var heitt vatn né salerni
innandyra. Hann kom undir sig
fótunum á níunda áratugnum með
vel heppnuðum viðskiptum, meðal
annars með því að kaupa gjald-
þrota fyrirtæki og selja þau fljót-
lega aftur með hagnaði. I lok ára-
tugarins var Tapie orðinn einn af
þekktari kaupsýslumönnum París-
ar. Fyrirtæki hans, Bemard Tapie
Finance SA í Frakklandi (BTF),
velti á árinu 1989 um einum millj-
arði franskra franka (nærri 11
milljörðum króna), og hagnaður á
árinu var 27,7 milljónir franka,
eða rúmlega 300 milljónir króna.
Það var eftir þetta uppgripaár
sem Tapie keypti Adidas. Má segja
að þar hafi Davíð keypt Golíat,
því Adidas var stórveldi. Veltan
hjá Adidas á árinu 1989 var 4,6
milljarðar þýzkra marka, eða
nærri 170 milljarðar króna, en
reyndar var fyrirtækið rekið með
tapi það árið sem nam 120 milljón-
um marka eða um 4,4 milljörðum
króna.
Til að fjármagna kaupin tókst
Tapie að útvega skammtímalán
upp á 2,2 milljarða franka sem
samsvarar um 24 milljörðum
króna. Þótt hagnaður hafí verið
af rekstri Adidas árin 1990 og
1991 reyndist erfitt að standa
undir afborgunum af láninu. Móð-
urfyrirtækið BTF stóð höllum fæti
þótt hagnaður hafí verið á rekstri
þess árið 1990, sem nam 47,97
milljónum franka (um 520 millj.
kr.). í fyrra varð 294,9 milljóna
franka (um 3.200 milljón króna)
tap á rekstrinum, og í árslok 1991
námu heildarskuldir BTF 3,64
milljörðum franka (nærri 40 millj-
örðum króna).
Til að grynna á skuldunum hef-
ur Bernard Tapie orðið að selja
megnið af þeim fyrirtækjum sem
BTF átti áður en hann keypti
Adidas. Hann heldur þó enn emb-
ætti stjórnarformanns hjá franska
meistaraliðinu í knattspyrnu,
Olympique Marseille, en það emb-
ætti hefur hann skipað frá árinu
1986.
Það er ekki eingöngu í við-
skiptalífínu sem Bernard Tapie
hefur átt í erfiðleikum. Hann hóf
þátttöku í stjórnmálum árið 1989,
og bauð sig fram sem óháður
stuðningsmaður sósíalistaflokks
þeirra Mitterrands forseta og Pi-
erre Bérégovoys forsætisráðherra
í kosningunum í mars sl. í kosn-
ingabaráttunni gegn frambjóðend-
um úr öfgasinnuðum hægriflokki
Jean-Marie Le Pen varð hann
frægur að endemum um land allt
og ákærður fyrir rógburð.
Fjölmiðlar gerðu sér mikinn mat
úr kosningabaráttu Tapies, og eft-
ir kosningar lögðu forsetinn og
forsætisráðherrann
til að Tapie tæki
sæti í ríkisstjóm
landsins. Var hann
skipaður ráðherra
dreifbýlismála og
gegndi því embætti
í 52 daga þar til í
maí er hann sagði
af sér vegna
hneykslismáls sem
upp kom. Þannig er
að fyrrum félagi
Tapies í viðskiptum,
Georges Tranchant,
situr nú á þingi fyr-
ir stjómarandstöð-
una, og hefur hann
ásakað Tapie um
fjársvik. Að sögn
Tranchants á Tapie
að hafa selt Tos-
hiba-umboð þeirra
félaga árið 1985,
hirt sjálfur 13 millj-
ónir franka (rúm-
lega 140 milljónir
króna) en aðeins
gefíð upp að söluverðið væri 1,8
milljón frankar (19,5 milljónir
króna). Mál þetta bíður nú dóms-
úrskurðar.
Það gengur því allt á aftur-
fótunum hjá Tapie, bæði í viðskipt-
um og stjómmálum. Sjálfur sagði
Tapie eitt sinn að ef hann missti
Adidas ætlaði hann að helga sig
stjómmálunum. Hvort það verður
fer eftir úrskurði dómara I fjár-
svikaákærunni.
Heimildir: Financial Times,
Reuter.
Tölvumolar
Marinó G. Njálsson
Apple Computer, Inc. og Sy-
mantec Corporation kynntu í síð-
asta mánuði samkomulag um þró-
un og markaðssetningu á nýju
þróunarumhverfi (application
framework) fyrir Apple Macintosh
tölvur og Microsoft Windows tölv-
ur, eins og segir í fréttatilkynningu
frá fyrirtækjunum. Þróunarum-
hverfíð heitir Bedrock og er ætlað
að flýta nyög fyrir þróun nýs hug-
búnaðar fyrir fjölvinnsluumhverfí.
Það er væntanlegt á markað á
fyrri hluta næsta árs.
Þegar fréttin um Bedrock birtist
á alþjóðlegum tölvunetum, héldu
margir hér á landi, að þama væri
komið rothögg á LOUIS frá Softis
hf. Að sögn þeirra Softis-manna,
er Bedrock bara enn eitt dæmi um
það kerfí, sem LOUIS gæti koll-
varpað og gert einfaldara.
Tæknival hf. er komið með
umboð fyrir Standard Microsy-
stems Corporation eða SMC. SMC
hefur verið framarlega í þróun
búnaðar fyrir tölvusamskipti í rúm
tuttugu ár. Á síðasta ári keypti
það staðametshluta Westem Dig-
ital fyrirtækisins, en Ethemet-net-
kort frá Western Digital hafa þótt
með þeim bestu, sem hafa verið
fáanleg. SMC býður upp á alls
konar búnað fyrir Ethernet og
ARCnet, þar með talið tengibox
og sendimóttakara fyrir snúinn
vír, kóaxkapal og ljósleiðara.
IBM í Bandaríkjunum tilkynnti
nýlega, að fyrirtækið hyggist
bjóða ódýrari tölvur með haustinu.
Þetta er gert til að mæta harðn-
andi samkeppni á tölvumarkaðn-
um. Jafnframt tilkynnti IBM allt
að 30% verðlækkun á PS/2 tölvun-
um.
Hewlett Packart skaut heldur
betur samkeppninni ref fyrir rass,
þegar fyrirtækið kynnti nýjan
harðan disk, sem er 1,3 tommur
og 20 MB. Á sama tíma em helstu
samkeppnisaðilar að vinna að 1,8
tommu drifí. Diskurinn frá HP
hentar vel í minnstu gerðir af tölv-
um, svo sem litlar kjöltutölvur.
Meðalaðgangstími Kittyhawk
disksins, en það er vinnunafn
disksins, er 18 millisekúndur og
meðaltími milli bilana 300.000
klukkustundir.
Apple og Toshiba verða líkleg-
ast fyrstu fyrirtækin til að nota
búnað frá Kaleida, fyrirtækið sem
Apple og IBM stofnuðu. Ætlunin
er að nota búnaðinn í kjama þess
hugbúnaðar, sem nota á í Newton-
kerfinu.
Novell Inc. er þegar farið að
senda frá sér þróunarbúnað fyrir
NetWare 4.0. Þetta er fyrsta ör-
ugga merki þess að fyrirtækið
muni standa við fyrirætlun sína
að setja NetWare 4.0 á markað
fyrir lok ársins.
Microsoft reiknar með að
Windows NT komi á markað fyrir
lok ársins. Fyrirtæki er þegar far-
ið að senda frá sér þróunarbúnað.
NT, sem er langþráð 32 bita út-
gáfa af Windows, mun að öllum
líkindum koma í tveimur útgáfum.
Önnur með prentuðum handbók-
um, en hin án þeirra.
WordPerfect Corp. á í viðræðum
við Lotus og Borland að pakka
WordPerfect ritvinnslukerfínu
saman með hugbúnaði frá hinum
fyrirtækjunum. Fróðlegt verður
að sjá hver niðurstaðan verður úr
þeim viðræðum.
Compaq Computer Corp.,
Everex Systems Inc. og Dell
Computer Corp. heyja nú grimmt
verðstríð. Compaq reið á vaðið,
Everex fylgdi eftjr viku seinna og
síðan kom Dell. Öll fyrirtækin eru
fyrst og fremst þekkt fyrir að vera
með vandaða vöru, en leggja nú
mikla áherslu á ódýrari tölvur.
Þannig kynntu bæði Dell og
Compaq nýjar ódýrari tölvur frá
fyrirtækjunum samhliða því að
eldri gerðir lækkuðu mjög mikið í
verði.
7T
EININGABREF 1
KAUPÞING HF
Löggi/t verðbréfafyrirtœki
Kringluttni 5, sími 689080
í eigu Búnaðarbanka íslands og sparisjódanna
m
IÐNLANASJOÐUR
fyrir íslenskt atvinnulíf
ÁRMÚLA13A 155 REYKJAVÍK SÍMI 680400 TELEX 3084 ILFUND TELEFAX 680950