Morgunblaðið - 07.04.1994, Page 17
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 7. APRÍL 1994
17
Hvað meina þau núna?
eftir Vilhjálm Þ.
Vilhjálmsson
Fulltrúar sameiginlegs lista Al-
þýðubandalagsins, Framsóknar-
flokksins, Alþýðuflokksins og
Kvennalistans við borgarstjómar-
kosningar í vor hafa lýst því yfir,
að fái listi þeirra meirihluta, ætli
þeir að auka lýðræðið í stjórnkerfi
borgarinnar, m.a. með því að koma
á fót embætti umboðsmanns og
setja á stofn einhverskonar hverfis-
stjórnir.
Fyrir borgarstjórnarkosningarn-
ar 1978 lýstu frambjóðendur Fram-
sóknarflokksins yfir eftirfarandi:
„Setja þarf á stofn hverfisstjórn-
ir, sem verði borgarráði og borg-
arstjórn til ráðuneytis um sér-
mál hvers hverfis."
Frambjóðendur Alþýðubanda-
lagsins vom heldur ákveðnari og
sögðu:
„Borginni verður skipt upp í
hverfi, er geta myndað félags-
lega starfhæfar einingar og
verði kosnar þar sérstakar
hverfisstjórnir beinni kosningu
sama dag og borgarstjórnar-
kosningar. Hverfisstjórnir skulu
gera tillögur til borgarstjórnar
um mál er varða hverfið sérstak-
lega og hafa frumkvæði að boð-
un almennra hverfafunda um
hagsmunamál hverfisins."
Afrek vinstri manna!
Auk fyrrgreindra yfirlýsinga
boðuðu fulltrúar allra vinstri flokk-
anna heildarendurskoðun á stjórn-
kerfl borgarinnar, ef þeir kæmust
til valda 1978.
Vinstri flokkarnir náðu meiri-
hluta í borgarstjórn Reykjavíkur
1978. Sett var á stofn stjórnkerfis-
nefnd. Eina tillagan sem kom frá
henni var að fjölga borgarfulltrúum
úr 15 í 21. Engar tillögur voru sam-
þykktar um svokallaðar hverfis-
stjórnir eða aðrar breytingar á
stjórnkerfi borgarinnar. Nefndin
var síðan lögð niður og vinstri meiri-
hlutinn aðhafðist ekkert frekar í
þessum málum á valdaárum sínum
í Reykjavík 1978-1982.
Nýlega leit dagsins ljós stefnuyf-
irlýsing lista Alþýðubandalagsins,
Framsóknarflokksins, Alþýðu-
flokksins og Kvennalistans. Þar er
að finna yfirlýsingar um breytingar
á stjórnkefi borgarinnar, sem eru
keimlíkar yfirlýsingum vinstri
flokkanna fyrir borgarstjórnarkosn-
ingar 1978 um sama efni.
Það væri fróðlegt, að Guðrún
Ágústsdóttir, sem nú skipar annað
sætið á lista vinstri manna, svaraði
því hversvegna ekki var staðið við
kosningaloforð vinstri flokkanna
1978 um hverfisstjóm o.fl., en þessi
sama Guðrún var varaborgarfulltrúi
fyrir Alþýðubandalagið 1978-1982.
Um stjórnkerfi Reykja-
víkurborgar
Auðvitað má ætíð um það deila,
hvort stjórnkerfi opinberra aðila,
ríkis og sveitarfélaga sé nægilega
lýðræðislegt og aðgengilegt. M.a.
var það markmiðið með hinum nýju
stjórnsýslulögum að tryggja enn
frekar stöðu þeirra, sem eiga sam-
skipti við opinbera aðila. Það skipt-
ir hinsvegar mestu máli, að íbúarn-
ir eigi greiðan aðgang að kjörnum
fulltrúum í sveitarstjórnum og emb-
ættismönnum og geti komið á fram-
færi við nefndir og ráð athugasemd-
um sínum um tiltekin mál, sem fái
viðhlítandi umfjöllun. Algengt er,
að haldnir séu fundir með þeim
aðilum, sem gera athugasemdir og
oft og tíðum hafa borgaryfirvöld
efnt til almennra funda með íbúum,
hverfasamtökum, foreldra- og
kennarafélögum, fýrirtækjum og
stofnunum til að kynna einstaka
mál, t.d. vegna gerðar aðalskipu-
lags, hverfaskipulags og deildar-
skipulags svo einhver dæmi séu
nefnd.
í 19. gr. samþykkta um stjórn
Reykjavíkurborgar segir „að borg-
arstjórn geti ákveðið að bera ein-
stök mál undir atkvæði borgarbúa.
eða leita álits þeirra með öðrum
hætti, þegar ástæða þykir til. Nið-
urstöður slíkrar atkvæðagreiðslu
eða skoðunarkönnunar eru ekki
bindandi fyrir borgarfulltrúa".
Borgarstjórn er skipuð 15 fulltrú-
um og 15 til vara, sem allir taka
virkan þátt í meðferð borgarmála.
Á vegum borgarinnar starfa að
auki 23 nefndir og ráð með 122
kjörnum eða skipuðum aðalfulltrú-
um og jafnmörgum til vara. Að
auki eru starfandi um 50 nefndir,
ráð og félög, sem Reykjavíkurborg
er með einum eða öðrum hætti að-
ili að og tilnefnir fulltrúa í.
Samtals starfa þannig hátt á
fjórða hundrað manns að fram-
kvæmd borgarmála, fólk úr öllum
stjórnmálaflokkum og flestum at-
vinnugreinum.
Hvernig ætla vinstri menn að
opna stjórnkerfið?
Á þessu stigi liggja einungis fyr-
Skátaklúbbur stofn-
aður í Garðabæ
STOFNAÐUR verður í kvöld,
fimmtudaginn 7. apríl, kl. 20,
Skátaklúbburinn í Garðabæ og
fer fundurinn fram í skátaheim-
ili Skátafélagsins Vífils í Hraun-
hólum 12 í Garðabæ.
í mörg ár hefur staðið til að
stofna klúbb fyrir „eldri“ skáta í
Garðabæ og einig þá foreldra sem
eiga skáta í félaginu og nú er ætlun-
in að láta verða af því. Markmiðið
Hrólfur Sveinsson
HJOLIÐ
Ég sé það á grein Þórunnar
Þórsdóttur blaðamanns í Morgun-
blaðinu 6. þ.m. að hún hefur lagt
á sig dijúga rannsóknarblaða-
mennsku í því skyni að gera sem
minnst úr minni persónu, helzt
sanna að hún sé alls ekki til.
Hins vegar verð ég að hiyggja
hana með því, að þar hefur henni
aðeins tekizt aö sanna, að kirkju-
bókum er varlega treystandi. Og
þar sem sú staðreynd er alkunn,
get ég óskað henni til hamingju
að hafa fundið upp hjólið.
En samkvæmt þeirri reglu
minni að tala ekki við blaðamenn,
mun ég ekki fleira við hana segja
að svo komnu, þótt vissulega
gruni mig, að þar sé kona sem
goft y^ri.^að, ^ynnast betur.... (i.
„Þá er von að spurt sé:
Hvað á umboðsmaður
Reykjavíkur að gera? A
hann að taka við ein-
hverju valdi og eftirlits-
skyldu af borgarstjóra
- eða er verið að stofna
embætti til að hafa eft-
irlit með því, hvernig
borgarstjóri fer með
vald sitt eða rækir störf
sín sem æðsti embættis-
maðurinn?“
ir loðnar og óljósar yfírlýsingar
frambjóðenda vinstri manna, aðal-
lega Sigrúnar Magnúsdóttur, um
það á hvern hátt eigi að gera stjórn-
kerfi Reykjavíkurborgar lýðræðis-
legra, ábyrgara og skilvirkara eins
og segir í stefnuyfirlýsingu þeirra.
Ætla Sigrún og félagar að beita
gömlu aðferðunum eins og 1978? Á
að fjölga í borgarstjórn (21 í stað
15) og í ráðum og nefndum (7 í
stað 5) eins og gert var á kjörtíma-
bilinu 1978-1982?
Á að bæta við nefndum og ráð-
um^ eins og gert var 1978-1982?
Á að stofna formlegar hverfis-
stjórnir? Hvernig á að kjósa þær?
Hvert verður valdsvið þeirra?
Hvernig tengist valdsvið þeirra
samþykktum um borgarstjórn,
borgarráð og nefndir og ráð borgar-
innar?
Um umboðsmann Reykjavíkur
Frambjóðendur vinstri manna
Vilhjálmur Þ. Vilhjálmsson
ætla að stofna nýtt embætti, um-
boðsmaður Reykjavikur, nái þeir
meirihluta. Ekki er ósennilegt, að
þetta embætti kosti svipað og emb-
ætti umboðsmanns Alþingis, sem
kostar 19,7 millj. kr. samkvæmt
fjárlögum 1994.
Samkvæmt iögum nr. 13/1987
um umboðsmann Alþingis er hlut-
vérk hans m.a. að hafa eftirlit með
stjórnsýslu sveitarfélaga, þegar um
er að ræða ákvarðanir, sem skjóta
má til ráðherra eða æðra setts
stjórnvalds. Þetta tekur til um-
fangsmikilla málafokka, s.s. skipu-
lags- og byggingarmála, álagningar
útsvars og fasteignaskatta og gjald-
skrármála, mála á sviði heilbrigðis
og hollustu, umhverfismála, jafn-
■ réttismála og barnaverndarmála.
Borgarstjóri er æðsti embættis-
maður borgarinnar. Hann hefur á
hendi framkvæmd ákvarðana
þeirra, sem borgarstjórn tekur og
framkvæmd á málefnum borgarinn-
ar yfírleitt. Aðrir embættismenn
sækja umboð sitt til valds borgar-
stjóra og vinna eftir þeim reglum,
sem borgarstjórn hefur sett undir
stjórn og eftirlit fagnefnda, sem
borgarstjórn hefur kosið.
Af framgreindu leiðir einnig, að
eitt af verkefnum borgarstjóra er
að hafa umsjón með því, að embætt-
ismenn borgarinnar vinni eftir sett-
um reglum. Til hans og borgarfull-
trúa geta borgarbúar beint um-
kvörtunum og athugasemdum.
Þá er von að spurt sé: Hvað á
umboðsmaður Reykjavíkur að gera?
Á hann að taka við einhveiju valdi
og eftirlitsskyldu af borgarstjóra -
eða er verið að stofna embætti til
að hafa eftirlit með því, hvernig
borgarstjóri fer með vald sitt eða
rækir störf sín sem æðsti embættis-
maðurinn?
Þrír borgarsljórar!
Ég tel, að kjósendur í Reykjavík
þurfi miklu fremur að hafa áhyggj-
ur af flóknu og lokuðu stjómkerfí
fjögurra vinstri flokka, heldur en
stjórnkerfí Reykjavíkurborgar, nái
þessir flokkar meirihluta í borgar-
stjórn Reykjavíkur. Gerist það,
bendir flest til þess, að þrír borgar-
stjórar verði í Reykjavík; Sigrún
Magnúsdóttir, Guðrún Ágústsdóttir
og Ingibjörg Sólrún. Þessir fram-
bjóðendur tala um stjórnkerfi
Reykjavíkurborgar og embættis-
menn borgarinnar með hroka og
yfírlæti. Slíkur hroki kann aldrei
góðri lukku að stýra.
Höfundur er borgarfulltrúi.
er að hittast og auka þannig tengsl
við skátafélagið og einnig tengsl
milli skáta í Garðabæ.
Allir „eldri“ skátar í Garðabæ,
allir foreldrar starfandi skáta og
aðrir áhugasamir eru velkomnir og
hvattir til að mæta á stofnfundinn.
Nú þegar hefur undirbúningsnefnd
haldið fundi og mun kynna hug-
myndir um störf hjá Skátaklúbbn-
um á stofnfundinum.
HOTEL LOFTLEIÐUM 13.-17. APRIL 1994
AlþjóSlegt námskeiS í stjórnun björgunaraSgerSa
NámskeiSiS er æfiað öllum þeim
s§m þurfa aS koma nálægt stjórnun
aógerða þegar mannslíf eða verðmæti
eirujhúfi, vió hvaSa aSstæSur sem er.
LEIÐBEINENDUR
Áþeim ffórum dö
stfendur yfir er fario i grurt
árangursríkrar stjórnunar,
vip björgun mannslífa eða
stpnda yfir.
blámskeiðið er viðurkennt af lögn
bföraunarsamtökum um allan hei
þáð besta sem völ er á.
Aliar nanari uppiystngar í sima 684040
*
LANDSBJÖRG
Lxndssamband blöigunasvelta
ÍÚBJlot