Morgunblaðið - 01.10.1994, Page 21

MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 1. OKTÓBER 1994 21
______LISTIR__
Kuðungar og
hvítur kjóll
Bókmenntfr
Ljód
KUÐUNGAHÖLLIN
eftir Þórunni Bjömsdóttur
Útg. höfundar 1994
í HVÍTUM KJÓL
eftir Rósu Ólöfu Svavarsdóttur
Lyf hf. 1993 47 bls.
í UPPHAFi Kuðungahallarinnar
eftir Þórunni Björnsdóttur er að
fínna ljóð sem gefur fyrirheit um
stefnumót við hafið og jafnvel und-
irdjúpin: „úr þanginu í/ fjörunni/
liggur gullofinn/ þráður/ að kofa-
skriflinu// óþekkta“.
I framhaldinu er
minnt á þessa hug-
mynd um heimkynni
kuðunganna aðeins
endrum og sinnum.
Ég saknaði þess að
svo ágætri hugmynd
skyldi ekki fylgt eftir
af meiri einurð, því
þannig hefði mátt fá
heildstæðari bók um
dularfullan heim og
framandi umhverfi.
Fyrir bragðið verður
heildarsvipur bókar-
innar minni en
ástæða var til. Þau
ljóð sem tengjast
þessari hugmynd
þóttu mér best, til að mynda þetta:
„í undirdjúpunum/ skín í kuðunga/
og marglita/ steina/ sem læðast
upp/ á yfirborðið/ á nóttunni/ inn
í/ draumalandið". Helsti styrkur
þessa ljóðs er einfaldleiki og sam-
ræmi. Dulúð og sundurgerðarleysi
í myndmáli gefa því jafnframt
spennandi blæ.
Skáldið hefur ágætan efnivið í
höndum og virðist hafa skáldlegan
metnað til að bera. Þegar meiri
ögun og aukin tilfinning fyrir
myndmáli og sjálfu tungumálinu
koma til - með öðrum orðum: með
meiri æfingu, er ekki ólíklegt að
vænta megi tilþrifa úr penna Þór-
unnar.
1 hvítum kjól heitir bók Rósu
Ólafar Svavarsdóttur. Fyrsti
kaflinn af fjórum í bókinni heitir I
skuggsjá. Hér er skáldið að spegla
nokkrar hliðar á samskiptum
manna og samfélagi þeirra. Mis-
gjörð, fyrirgefning, dómgirni,
þunglyndi, sorgir, dapurleiki eru
dæmi um yrkisefni í þessum kafla.
Tónn hans er í dimmara lagi, von-
arglætan heldur dauf — líka þegar
Lífið og lífslöngunin hefja „eilíft
líf/ í kalsárum/ kulnaðra vona“ og
sömuleiðis þegar stundir sem sýn-
ast tilgangslausar ljá veruleikanum
lit.
Bjartara er yfir kaflanum /
barnslegri undrun, sem ásamt
fyrsta kafla myndar meginefni bók-
arinnar. Bernskan kemur þar við
sögu og samband stúlkubarns í
hvítum kjól við guð eða Föðurinn
sem ef til vill er hvort tveggja í
senn: faðirinn og Faðirinn. Trúar-
legar vísanir eru reyndar áberandi
í bók Rósu, guð kemur víða fyrir
og er jafnvel ávarpaður í ljóðunum.
Tveir síðustu kaflar bókarinnar
eru Gildi orðanna og Söguijóð —
sá fyrri um vægi þess sagða og
eilífðargildi orða sem falla í hita
leiks, en hinn síðari bregður upp
svipmynd af fólki — konum með
börn — sem hafa orðið undir í sam-
félaginu.
Erfið reynsla eða beiskja útí
samfélagið verður ekki sjálfkrafa
að skáldskap. Slíkt getur hugsan-
lega nýst sem efniviður en öðlast
ógjarna líf utan reynsluheims
skáldsins hafi tíminn ekki verið
ötull við að vinna úr reynslunni og
bregða ljósi skilnings og sáttar yfir
það sem áður var harmsefni. Ljóð-
ið Til minningar um mömmu í bók
Rósu er dæmi um hvernig tíminn
sættir og getur hjálpað til við að
umbreyta reynslu í skáldskap. Ég
hef á tilfinningunni að það yrði
skáldskapariðkun Rósu til góðs ef
hún legði frekari áherslu á þetta
atriði og gæfi meiri gaum að ljóð-
máli.
Myndskreyting Katrínar Jóns-
dóttur er látlaus og styður oft
skemmtilega ljóðin.
Kjartan Árnason
Þórunn Rósa Ólöf
Björnsdóttir Svavarsdóttir
fKlQodosi
BIRYANI - INDVERSKT:
HRfSGRIÓN MEÐ GRÆNMETI, KIÚKLING OG KRYDDl.
TORTIGLIONI - ÍTALSKT:
PASTASKRÚFUR MEÐ GRÆNMETI, NAUTAKIÖTI OG KRYDDI.
FARFALLE - ÍTALSKT:
PASTASLAUFUR MEÐ GRÆNMETI, SKINKU OG OST.
Ein msk. smjör á pönnuna,
rétturinn út í og allt tilbúið á 5 mín.
Skyndiréttir sem bragðast og líta út
sem bestu sérréttir!
Máiitidafpi m Mmmtudaga kl, 9 - 18
. Féstudaga kL 9 - 19
Laugardaga M. B - 1©
núsgögn-húsbunaður-gjafavörur-lampar ofl. Verið velkomin í stærstu
húsgagnaverslun landsins. Alltaf heitt kaffl á könnunni og næg bílastæði.
Húsgagnahöllin - Fyrir falleg heimili