Þjóðólfur - 21.04.1855, Qupperneq 3

— 67 —
manninum. Aft ftettaft liafi misskrifazt lijá lierra
sýslumanninum, er ei til orfia takandi, því meft
þessu ættfærir klausa þessi sig svo, a?> eigi er
vafi um, „fafternið1*. Aft endingu leyfi eg mér
að geta þess vift atliugasemdir þessar, aft hre|)|i-
stjórinn, sem um er getið í „vesturlandssögunni"
í fyrra, óskahi sihast í forsvarsskrifi sínu til
sýslumannsins um útsvör bænda, dagsetlu 6.
dag janúar 1853, aí> ef einhver einn gjörðar-
manna iim gæli til hans ágreiníngsálit, álirær-
andi útsvör bænda, — sein hreppstjórinn haffii
heyrt getið um, en ekki fengift að sjá, — aft
sýslumaðurinn þá eigi felldi úrskurf) þar um,
fyr en hreppstjórinn væri búinn að fá að sjá
það álit og svara því; en svo kom úrskurfiur-
inn, sællar miiiníngar, að eigi fékk hreppstjór-
inn að sjá ágreiníng þann, sem sýslumaður þó
að nokkru byggði á úrskurð sinn; — ætli þetta
sé nú sainkvæmt þeirri sanngirni, og þeirri að-
ferð, sem þó flestir einbættismenn álita skyldu
sína að gæta í slikum efnum?
þessar athugasemdir læt eg nægja núna i
bráð, og eg vona, að bæði þær og sjálf „Sagan
af Vestfjörðum“, sein eg auglýsti í fyrra, standi
enn óhrakin og geti verið dálítið sýnishorii um
það, hvarniy og hvað ta/arlanst að greidt er
og skorið úr sumum embættismálunuiu hér
vestra; og það var þetta, sem eg einkanlega
vildi sýua með „sögunni“, svo allir mætti sjá,
hverjar livatir hreppstjórar hafa hér nú frá yfir-
inönnum sínuni, til að standa í stöðu sinni eptir
freinstu kröptum. Ilerra sýslumaður J. J. Thor-
oddsen hefir nú gjört svo vel að svara þessari
„sögu“, svo satt (!?) og svo sómasanilega (??)
eins og svarið sjálft ber ineð sér, og eins og
sýnt ér í þessum „athugasenidum“ mfnuin; en
þó að hann liafi ætlað þar nieð að sýna og saiina
„helgidóm“ úrskurðar síns og ágæti sjálfs sín,
en ætlað sér að láta þenna vesælíngs hrepp-
stjóra standa þángað betur, þá skal hann vita,
þótt lærður sé, að slíkt vinnst helzt með lempni,
réttsýni og sanngirni, en aldrei með liroka, ó-
jöfnuði og ósönnum viðbárum, eins og liann
hafði við sumpart í máli þessu með fyrsta og
sumpart í svari sínu, eins og nú er hér sýnt og
sannað. Skiitað í janúar IS55.
Sami Vestfirðingur.
Aðsend spurnfng til „Norðra“.
A að prenta postillu Wallfns með sömu stýlum og
Felsenborgarsógurnar?
Ef það verður gert, þá verður að þvo vel stýlana.
... n ...
Agrip af Landsyfírrettardómi
í málinu: presturinn til Ogursþínga (í Isafjarð-
arsýslu).
gegn
eigendum Ögurs kirkju;
(kveðinn upp 5. inar* 1855).
Máldagabækur þeirra Vilkins og Gísla biskupa cigna
Ögurskirkju 24 kiigildi, og hcíir þvf kirkjuráðherrann og
stiptsy'firvöldin álitið, að eigcndur kirkju þessarar æltu að
greiða prestinum til Ögursþinga árlcga liálfar leigur cplir
þessi 24 kúgildi, eða 24 fjórð. smjörs. Eigendur kirkj-
unnar, þeir sem nú cru, Einar hreppstjóri Jónsson og
Ólal'ur battari Olalsson, liafa samt farið þvf fiam, að sinjör-
gjald þetta til prestsinns ætti að eins að vera 16 fjórð. ár-
lega, og lial'a ekki viljað grciða meira; þvf var mál þettu
liöfðnð gegn þeim og dænit svo f hcraði, að ísafirði 28.
apríl m. 1853: „að Ögurs kirkja nú ætti að eins 16 kú-
gildi, er þfngapresturinn þar ælti að taka hálfar leigur
eptir, cða 16 fjórðúnga smjörs árlega, en cigendurnir a tti
að greiða lionum f höndur andvirði hinna 8 kógildannn,
er undirdómarinn áleit að út dáin væri“. o. s. frv.
Presturinn skaut þcssum dómi til yfirdómsins, að þar
til fenginni uppreisn og gjafsókn, og lét krcfjast þar
prcstakallsins vegnu „fyrst og fremst“: að eigendurnir
verði skyldaðir til að sctja inn á hlutaðcigandi jarðir þau
f dóminum mn getnu 8 kúgildi; en til vara, að þcir verði
skyidnðir til að halda og viðhalda þeim og, — hvort af
þessu sein svo vcrði tekið til greina, — til að greiða
þíngaprestinum“ árlcga hálfar leigur eða 8 fjórð. smjörs
af iéðum 8 kúgildum sem vanta, auk 16 fjórðúnganna,
sem hunum eru nú golduir, og til að greiða ailan máls-
koslnað. En hinir stefndu eigcndur Ögurs kirkju tóku út
gagnstefnu, og fengu til þess kouúnglega uppreisn og
gjafsókn, og létu siðan krefjast, að þcir yrði fri dæmdir
frá að greiða prestinum meira en 16 fjórð. smjörs árlega,
seiu og frá þvf, að greiða prestinum andvirði hinna 8 út-
dnnðu kógilda, cins og þcim var gcrt að skyldu með
faéraðsdóminum. (— Uppreisn til gagnstefnu og gagnsóknar
var ekki veitt nenia öðrum kirkjueigendanna, Einari
hreppstjóra; þvf krafðist aðnlsækjandinn gngnstclnunni
frá vísað, af þeim ástæðum, að gngnsóknin af hendi sam-
eigendanna gæti ekki átt sér stað nema því að cins, að
báðir sameigendur sækti málið f sameiníngu; cn það sann-
aðist af skýrslu Ólafs, að hann hafði gcíið Einari fullt
umboð til þess að sækja málið einnig fyrir sína (Ólafs)
hönd, og því gat yfirdómurinn ekki tekið þessa frávísun-
arkröfu aðalsækjandans tii greina.) —
„Ilvað þvi næst málefnið sjálft snertir, þá stcndur
mcð berum orðum í hinum fram löggðu útskriptum úr
máldagabókuin biskupanna Vilkins og Gísla Jónssonar, að .
kirkjau að Ögri eigi 24 kugildi; þcgar gagnstcfnendurnir
og undirdómarinn uð nokkru leyti með þeim, liafa haldið
að 8 af kúgilduin þessum, — ef þau annars nokkurn lima
hefðu verið 24, — yrðu nú að vera útdauð, svo að kirkj-
an nú að eins ætti 16, þar fleiri kúgildi hvorki hafi fylgt
cigninni lánga lengi í kaupum og sölum, né geti nú fram
fleytrt á kirkjuhlutanum, þá virðist þessi skoðun ekki liafa
nægar ástæður til að styðjast við; því livað fyrri ástæð-
una snertir, þá hlýtur það að vcra skylda hvers kirkju-
kaupanda að gæta þess, að kirkjunni fylgi allt það, sem