Þjóðólfur - 08.12.1855, Qupperneq 4

antekin við uppboðið 6. ágúst 1842 ogckkcrt hcldurkomið
fram er sanni, að sækjandinn síðan liafi látið rekarcttindi
þessi af hendi. það kemur ekki þessu máli við, hvort
þessi aðskilnaður rekans frá jörðnnni, sem veðsettri til
þriðja manns, skerði veðið eður ekki, né heldnr það, hvort
aðskilnaðurinn er orðinn með vitund og leyfi veðhafanda,
þvf hér er engin umkvörtun eður krafa komin fram frá
honum út af því, að liann fyrir þessa sknld hafi nokkurs
í misst, og þeir innstefndu geta þvf ekki leidt neina rök-
semd mcð eða mót frá þessu atriði. Ekki heldur verður
leidd nein sönnun fyrir málstað hinna innstefndu frá þvl
atriði, að áfríjaudi, sem þáverandi sýslumaður í Skaptafells-
sýslu, ekki hefir gjört neina áteiknun á afsalsbréf innstefnda
Gísla Gfslasonar til Sigurðar Pétursonar fyrir þeim 5 hundr.
af þeim 10 hundr., sem hinn fyr nefndi keypti á upp-
boðsþfnginu 6. ágúst 1842, um þftð, að rekinn væri skilinn
frá, þvf það var búið árinu á undan að þínglýsa því, að
rekinn væri orðiun annars eign, en jörðin, og að skiln-
ingurinn var þannig f lagaskilníngi orðinn alkunnur, enda
hafði innstefndi Gisli Gíslason keypt þau optnefndu 10
lnindr.‘(af hverjum þau Sigurði Péturssyni seldu 5 hundr.
voru einn hluti) fjöruiaus, eins og útskriptin af uppboðs-
gjörðinni frá 7. ágúst 1842 ber með sér, og það var þvf
ekki nauðsynlegt að geta þessa f afsalsbréfinu frá Gfsla
til Sigurðar, þareð þessi, eins og seljandinn Gísli Gísla-
son, var vitandi um, að rekinn ekki hafði verið eign Sveins,
og þannig ekki heldur gat verið seldur, eins og ekki
heldur var, þegarþessi eign Sveins var seld árið 1842 til
lúkníngar vantandi umboðsgjöldum hans. Bptir þessum
málavöxtum hlýtur þannig krafa áfrfjandans, að honuin dæm-
ist fullur eignarréttur til þeirrar umþrættu fjöru, að takast
til greiua. — Hvað þar á móti áhræiir þá hans réttar-
kröfu, að þeir innstefndu skyldist til að borga honutn 5
rdd. árlega leigu af fjörunni sfðan 1844, unz dómur falli,
og upp frá því annaðhvort svari þvf, sem rekur á fjöruna
eður leigu af henni þefrri, er hann áskilji, virðist það hér
eiga að koma til greina, að áfríjandinn hefir algjörlega for-
sómað bæði að semja um leigu og afnot rekans við hina
innstcfndu öll þessi ár, og ekki heldur gengið eptir hon-
um eða fénýtt sér hann á nokkurn hátt, fyrri cn hann
um haustið 1853 kemur fram eíns og áður er tilgreint með
þessa kröfu. þeir innstcfndu virðast því að hafa haft á-
stæðu til að halda, að sækjandinn ekki ætlaði a% skipta
sér um rekann, — og eptir þvi sem út lítur — bona fide
þannig fénýtt sérhann, hafi hann annars, sem ekki er upp-
lýst, verið nokkurs virði, eða gefið nokkuð af sér, sein
sækjandi gæti átt heimtíng á. Eptir þessum málavöxtum
virðast þeir innstefndu ekki með sanngirni að geta orðið
skyldaðir til að borga leigu eða cndurgjald fyrir rekann
eða fjöruna fyrri en þeirútaf honum eru sóktir að lðgum,
en það skeði ekki fyrri en um haustið 1853; upp frá þeim
tfma og til haustnátta f ár geta þeir innstefndu þar á móti
ekkl komizt hjá að borga sækjandanum sanngjarnt endnr-
gjald fyrir afnot fjörunnar eptir óvilhallra manna mati. —
Að þvi leyti málsfærslumaður áfrfjandans hefir krafizt þess,
að innstefndu yrðu sektaðir fyrir nokkur um áfríjanda við
höfð meiðandi ummæli og þessi dæmd dauð og ósögð,
finnst eptir krfngumstæðunum ekki næg ástæða til að taka
þessa hans kröfu til greinn. Málskostnaður fyrir báðum
réttum virðist eiga að falla niður".
„þvl dæmist rétt að vcra:“
„Áfrfjanda kammerráði og sýslumanni M. Stepbenscn
ber fullur eignarréttur til þeirrar rekafjöru, scm til-
heyrir þeim 10 hndr. úr jörðunni Pétursey, er hann
eignaðist 1838 f makaskiptuin móti 8 hndr. úr Skamina-
dal, og síðan voru seld 1842 og nú eru eign hinna
innstefndu; svo eiga og þeir innstefndu að greiða
áfríjandanuin endurgjald fyrir afnot rekans sem til
heyra þessum 10 hundr., frá því haustið 1853 og til
haustnótta 1855 með þeirri upphæð, sem óvilhallir
mcnn ákveða.
Málskostnaður fyrir báðum réttum falli niður“.
2. í sökinni: Réttvísin, gegn Pétri þorsteinssyni úr
Skagafj ar&arsýslu.
Fyrir aukahéraðsrétti innan Skagafjarðarsýslu 3. ágúst
þ. á. var hinn sakfeildi Pétur þorsteinsson, — sem er kom-
inn yfir sakalögaldur, en aldrei hafði fyrri sætt lögsókn cða
hegnfngu fyrir nokkurt lagabrot, — dæmdur til þrísvar 27
vandarhagga refsíngar, og að hann skyldi vera háður sér-
deilislegri gæzlu lögreglustjóransum 2 ár oggrciða allan ináls-
kostnað; og hafði Pétur þessi það til saka, 1. að hann hafði
sprengt upp kofa að Sviðnfngi sem kerlíng nokkur bjó f,
en hún var þá ekkí heima; braut hann þar upp læsta kistu Og
hafði burt úr henni hefilgarm; 2. fyrir það hann liafði stol-
ið magál úr eldhúsi, og 3. snærisspotta; voru allir þessir
munir virtir samtals á 35 skild. Ilinn dómfelldi skaut þess-
um dómi til yfirdómsins, en yfirdómurinn áleit að enn þótt
hér væri uin smáþjófnað einn að ræða að því er Pétur
tók, þá væri þó á hinn bóginn snnnað, að liann hefði sprengt
upp kofa kerlingarinnar læstan, og gæti honum ekki orðið
til inálbóta hér við, þó læsfngin sannaðist að hafa verið
léleg og þvi lítillar aflraunar við þurft að sprengja upp
hurðina. þess vegna áleit yfirdómurinn, að héraðsdómar-
inn hefði lögum sainkvæmt dæmt hinn sakfellda-fyrir inn-
brotsþjófnað eptir fyrirmælum fyrri hluta 6. gr. ítilsk. 11.
apr. 1840, og að hegníngin va-ri hæfilega ákveðin, og þvi
dæmdi yfirdómurinn 5. f. mán rétt að vera:
að undirréttardóinurinn skyldi óraskaður standa.
é
3. í sökinni: Réttvísin, gegn Páli Pálssyni og Guö-
rúnu Gísladúttur frá Gröf í Mosfellssveit.
Fyrir aukahéraðsrétti Gultbrfngu- og Kjósarsýslu 15.
marz þ. árs dæmdi sýslumaður Baumann þau Pál Pálsson
fyr bónda á Gröf f Mosfellssveit og vinnukonu hans Guð-
rúnu Gfsladóttur svo, að hann skyldi sæta 20 en hún 10
vandarhaggn refsíngu auk málskostnaðar útlata fyrir inót-
þróa þeirra í því að hlýðnast skipun hnyfirvaldsins um.
að slíta sambúð sína, og hún skyldi fara burtu, eptir það
þau voru orðin hórsek, en héldu eigi að síður sambúð
sinni eptir sem áður. En þar eð yfirdómurinn fann, að
stefnan til héraðsdóms hafði aldrei vcrið birt hinum ákærðu,
og þau höfðu aldrei mætt fyrir rétti sameiginlega, og að
þessvegna hcfði aldrei orðið auðið að bera þau saman,
innan réltarins livort við annað, þá dæmði yfirdómurinn
5. f. mán.
Að undirréttardómnrinn skyldi ómerkur vera.
4. Réttvísin: gegn kaupmanni Detlev Tiionisen í
Reykjavík (fyrir mei&yrSi).
Með bréfi 28. apr. 1854 skipaði dómsmálaráðhcrraiiu