Þjóðólfur - 17.06.1867, Blaðsíða 1

19. ár.
______
3*.—33.
Reykjavík, 17. Júní 1867.
SKIPAKOMA.
1. HERSKIP.
— Herskipib Fylla, yflrforíngi Lund, kom hrr 10. þ. m.
vestan frá Patreksflríii og Breibafjaríiarhófnnm. — Her-
akipiþ Pandore 11. þ. m. um kvöldit) vestan af Dýra-
flrþi og Grundarflrþi.
2. KAUPFÖR.
28. Maí Skonnert Bien 28’/j 1., skipst. N. Nielsen frá Maudal
me% timburfarm, er Glasgow-verzlunin keypti, einsog farm-
inn af Astrea 41l/j lest skiph. Mikaelsen er kom hér
fyr frá Mandal.
30. s. m. Skonnert Lucinda 52*/2 1., skipst. Marcher frá Kaup-
mannahöfn til Knudtzon & Sön.
S. d. Skonnert Maria 35 1., skipst. I. Hanson frá Mandal til
lausakaupmanns Grams.
S. d. Skonnert Amanda 33 l/x 1., skipst. D Danielsen frá Man-
dal met) timburfarm, seldi ýiusum kaiipmónnum.
31. Briggskip Cedar 112 I , skipst. James Sinton frá I.iverpol
met) saltfarm til Glasgow.
2. Júní Briggskip Gom 72 1., skipst. Sörensen frá Mandal
luet) kolafarm til 0. Finsen.
8. s. m. Jagt Caroline 17‘/* 1., skipst. C. N. Rise frá Kaup-
mannahöfu til Havsteens-verzlunarinnar.
11. s. m. Skonnert Cecilia 104 I., skipst. I. F. Bistrup frá
Liverpol, til Glasgow met) kaffl, sikr og þl. vöru, liuvöru
og nokkut) af koluin til soglfestu.
— líunfremr kom, 30. Maf, franska flskiskútan Charle-
magne 20 1., hit) 6ama, er hör kom þann 7. Maí; — og
Auguste 19 1, skipst. A. Hansen aí> vestan frá flskiveitium
til lausakaupmanns Grams.
VÖRUYÖNDUN OG VÖRUVERÐ.
111. (Nitrlag).
Um tólgina og meðferðina og verkunina á
lienni, færir einnig «Lítil varníngsbók« bls. G2—
67, mikilvægar athugasemdir til fróðleiks um það
livað mikill hafi verið tólgarútflutníngrinn héðan af
landi á þessari og næstliðinni öld, og meðfram
leiðbeinandi hugvekjur bæði um það, í hverjum
efnum að verkun þessarar vöru vorrar er einkan-
lega ábótavant, og um það hve einfalt það sé og
auðgefið fyrir alla að verka vel tólgina, án neins
aukatilkostnaðar eða sérstaklegrar fyrirhafnar.
»Annmarkarnir á meðferð tólgarinnar, hjá
”oss«, segir í »varníngsbókinniii, — »eru þeir hekt-
“ir, sem áðr er sagt, að mörinn er viða ekki tek-
»inn nyr og hreinsaðr; hann er lagðr saman með
“blóði, og tægjum eitlum og óhreinindum, opt með
“óhreinum höndum þeirra sem slátra; mörinn er
»Iátinn (þrána og) verða gamall áðren hann er
ubræddr; aðferðin við bræðsluna er ekki góð, og
»að síðustu er blandað nautatólg og hverju sem
»menn geta til fundið, hamsar og alt er tekið með
»til að drýgja vigtina, en jafnframt í raun og veru
»til að spilla verðinu, meir en við þann muninn
»sem tólgin þýngist á skálunum. það er einfalt
»meðal ef vér viljum bæta tólgina og sjá vorn eig-
»inn hag, að forðast þetta, og þar með að taka upp
»einfalda meðferð á mörnum og bræðslu tólgar-
»innar, sem er hvers eins meðfæri ef hann hefir
»að eins rækslu á því, og svo mikla hugsun um
»sjálfs síns hagnað að hann nenni því«.
Einstöku bendíngar eru það, er oss finst eigi
of aukið að bætahérvið, og eru þær þessar: það
getr eigi hjá því farið að mörinn verði blóðlitaðr
og blandinn meira og minna dauðablóði, á meðan
Islendíngar halda fast við þessa slátrunaraðferð er
þeir nú brúka alment, að taka innanúr kindinni á
blóðvellinum, í stað þess að hengja kroppana upp
á rær eðr uglur, undir eins og búið er að flá, með
innýflum mör og öllu saman, einsog almennast er
gjörtí kaupstöðunum, rista svo á kviðinn, eða skera
magálinn af, ef menn vilja endilega hafa hann
heilan, til þess að taka út öll innýfiin með netj-
unni utan um og leggja yfir á gæruna; með því
móti er auðgefið að ná mörnum bæði hreinum og
alveg blóðlausum, í stað þess að með hinu óþverra
kvolinu verðr eigi hjá því komizt að dauða blóðið
safnist fyrir og siti í pollum innan í kroppnum
liggjandi svona á blóðvellinum, og fari svo í mör-
inn, einkum í nýrmörinn og blandist saman við
hann og spilli stórum. þá verða og þeir allir
sem »halda vel til mörva«, og víst of vel sumir,
að gæta þess, að láta ekki garnmörvana saman við
netju og nýrmör: og því síðr kletti og aðrar fitu-
tægjur er þeir kroppa hér og hvar af sauðarkroppn-
um til þess að halda til mörsins og drýgja hann;
þess leiðis fitutægjur úldna og þrána miklu fyren
hreinn mör og spillist svo mörinn og skemmist
miklu fyr, svo gefa fitutægjurnar, kletti og þess-
leiðis, aldrei tólg, heldr flot, er spillir tólginni og
gjörir hana blakkari og óútgengilegri, en er smjörs-
ígildi til viöbitis, ef vel erhöndlað, ogerþvínæsta
129 —