Þjóðólfur - 13.06.1868, Page 5

vel fyrir. En nú er eptir að semja og ræða
frumvarp um, hvernig öllu þessu skuli koma fyrir.
Derby jarl, er var æðzti ráðgjafi Yictoríu
drottníngar sagði af sér í Febrúarmánuði sökum
heilsulasleika og kvaddi drottníng Mr. Disraeli í
hans stað, hann var áðr fjárhagsráðgjafl. Og
þótti það nýlunda hér, að maðr skyldi ná þeirri
tign, er eigi var af háum stigum, því að svo heör
eigi verið fyrri. Mr. Disraeli hefir ritað allmikið
og þar á meðal ýmsar skáldssögur, en nú í 20
ár hefir hann mest gefið sig við stjörnarmálefn-
um. »Enginn frýr honum vits, en grunaðr er
hann um gæzku». Enda hefir hann átt við ramm-
an reip að draga, síðan hann kom til valda, þar
sem er Mr. Gladstone og flokksmenn hans. Menn
segja, að fáir ráðherrar að undanförnu mundi hafa
eirt því að halda sæti, ef þeir hefði orðið jafn-
mjög undir í atkvæðagreiðslu á þínginu og Disra-
eli varð, þegar kirkjumálið írska var rætt. En
þótt hann siti meðan vært er, þykir auðséð að Mr.
Gladstone muni honurn ofsterkr áðrlángt um líðr.
í byrjun þessa mánaðar andaðist Brougliam
lávarðr einhverr hinn mesti mælskumaðr, er Eng-
lendíngar, hafa átt, og nafnkunnr frelsisvinr og
umbótamaðr á fyrri árum; þeir sem lesið hafa
Skírni frá 1830—35 munu kannast við nafn hans.
Hann var níræðr er hann dó. Annar merkismaðr
dó hér í vetr, sír Edrmmd Ilead, er um einn
tíma var landstjóri í Canada; en eg get um lát
hans hér, af því að hann hafði lagt mikla stund á
íslenzkar bókmenntir, og lagði Vígaglúmssögu út
á enzku.
Svo hefir verið að sjá af blöðtim frá Yestr-
heimi í vetr, sem ástandið þar sé mjög ískyggi-
legt. Frá suðrfylkjunum kemr hver sagan á fætr
annari urn óáran og vinnutjón. Svertíngjar hlaupa
úr vistum og stela og ræna, hvar sem þeir geta..
Svo sem við má búast kenna sunnanmenn ofríki
norðanmanna um allar sinar hörmúngar, þar sem
þeir eru enn undir herstjórn og taumr svertíngja
er hvervetna dreginn fram, þar sem þeir eiga í
höggi við hvíta menn. Fyrir því hafa nokkrir
sunnanmenn gengið í leynt félag, er þeir nefna
Kuk-Hux-klan, og er það í eðli sínu mjög líkt
bræðrafélagi Fenía hér. Tilgángr félagsins er sá
að losa suðrfylkin undan yfirráðum norðanmanna.
í því skyni hafa þeir ásett sér að myrða hvern
þann norðanmann, sem óvinsæll er hjá þeim.
|>eir senda fyrst bréf til þess, er myrða á með
mynd af höfuðskel og öðrum dauðra manna bein-
um (sbr. »skyrlu með rauðum kraga»), og þýðir það,
að móttakandinn skuli hætta að sýna sig í mót-
gángi við sunnanmenn ella muni dauðinn vis. Sé
þessu bréfi eigi gegnt, klæða þeir sig dularbún-
íngi, og ráðast leynileya á þann, er þeir eiga í
höggi við og myrða hann. En norðanmenn munu
harðhentir slíkum seggjum, er þeim verðr náð, og
er vonandi, að þeir hafi eigi mikinn framgáng. —
I Washington er hin harðasta rimma milli lög-
gjafarvaldsins og framkvæmdarvaldsins, það er
millum ráðsins og Johnsons forseta; og er eigi
séð fyrir endann á, hvernig það fer. Svo er mál
með vexti, að Lincoln forseti hafði sett þann mann,
er Mr. Stanton heitir, yfir hermálaskrifstofuna; og
það hetír verið leitt í lög, að eigi geti eptirkom-
andi forseti vikið þeim mönnum úr embætti, er
fyrirrennari hans hefir í það sett, að minsta kosti
eigi fyren embættistími forseta þess, er setti hann,
sé útrunninn. En nú væri enn eigi forsetadæmi
Lincoins á enda, ef hann hefði lifað. Allt fyrir
það vék hinn núverandi forseti Andrew Johnson
Mr. Stanton úr sæti og setti herforíngja Grant í
stað hans fyrst um sinn. En ráðið lýsti því yfir
með atkvæðafjölda, að Mr. Stanton hefði verið ó-
löglega frá vikið, og skyldi hann því taka við aptr,
og seldi Grant honum þegar í hendr embættið.
En forseti lét eigi svo búið standa, heldr skipaði
hann Stanton að fara frá af nýu og setti annan
mann til að taka við embættinu. En Stanton sagði,
að hér mundi meira þurfa til að koma en orðin
' ein, og kvaðst hvergi mundu fara. J>á risu upp
þjóðveldismenn (Republicans eðr Radicals); svo
kallast mótslöðumenn forseta og sunnanmanna, en
flokksmenn forseta kallast lýðveldismenn (Demo-
crats). Iíváðu þjóðveldismenn, að eigi væri lengr
þolandi að forseti traðkaði svo lögunum og höfð-
uðu svo mál á móti honum. Var ákæran í It
greinum; voru 8 greinarnar um mál Mr. Stantons;
hin 9. um samsæri móti þjóðinni; 10. og 11. um
ósæmileg orð, er forseti hefði haft um þíngið í
ræðum sínum. Málsfærslumenn forseta færðu það
móti 8 greinunum fyrstu, að embættishaldslögin
(The tenure of office law) væri gagnstæð grund-
vallarlögum þjóðarinnar, og hefði því forseti liaft
fulla heimild .til að breyta á móti þeim. Að því
er samsærisgreinina snertir, þá væri enginn fótr
fyrir henni. En þótt forseta kunni að hafa hrotið
ógætileg orð af munni um þíngið, þá sé svo mikið
ræðufrelsi í Vestrheimi, að eigi sé það venja að
láta menn sæta ábyrgð fyrir orð sín við þess kon-
ar tækifæri. Vænta meön nú á hverjum degi eptir
úrslitum málsins.