Þjóðólfur - 05.06.1891, Blaðsíða 2

106
liaíi þeir livorki kringumstæður eða tíma
til þess, þá ætti að leita til annara manna,
sem færir eru um að leysa þennan starfa
vel af liendi.
Gætum að því, að þessi danskmyndaði
rangali á búuaðarskólum vorum á lijer
ekki við, og á að liverfa sem fyrst fyrir
því, sem íslenskt er og nær þörfum þjóð-
arinnar. Yið það yrðu skólar vorir að-
gengilegri fyrir menntunarlausa unglinga,
og af þeim fengjust færari menn með lík-
um tilkostnaði. Auk þess fyllti þetta upp
í tilfinnanlegt skarð í íslensku bókmennt-
unum.
Austfirðingur.
Kvennaskólinn á Ytriey.
Næstl. vetur voru 39 námsstúlkur á
kvennaskólanum á Ytriey allt skólaárið.
Par af voru 11 í I. deild, 3 i II. og 25
í aukadeild. í I. deild voru kenudar 9
eptirfylgjandi námsgreinir: skript, islenska
(munnl. og skrifl.), reikningur, landafræði
íslandssaga, danska, fatasaumur, hannyrð-
ir og húsleg störf (verkl. og munnl.). í
H. deild voru kenndar 9 eptirfylgjandi
námsgreinir: skript, íslenska, (munnl. og
skrifl.), reikningur, heilbrigðisfræði, mann-
kynssaga, danska, fatasaumur, hannyrðir
og húsleg störf (verkl. og munnl.). í auka-
deildinni eru ekki fastákveðnar náms-
greinir, heldur eptir ósk nemenda og er
lienni jafnan skipt í flokka eptir því, hvaða
námsgreinum nemendur hennar taka þátt
í; enginn flokkurinn tók þátt í færri enn
6 námsgreinum og enginn í fleirum enn 10.
Allir nemendur skólaus geta auk fyr-
nefndra námsgreina fengið tilsögn í söng,
orgelspili, teikning og ensku. Næstl. vet-
ur tóku 24 þátt í söng, 11 í orgelspili,
6 í teikning og 10 í ensku.
Próf skólans fór fram 12. og 13. maí.
Prófdómendur voru: presturiun sjera Bjarni
Pálsson í Steinnesi í Húnavatnssýslu og
húsfreyja Sigríður Jónsdóttir á Keynistað
í Skagafirði.
Þær stúikur, sem voru í I. og II. deild
skólans, fá styrk af fje því, er alþingi hef-
ur veitt í því skyni, en að svo stöddu er
ekki liægt að segja, hve mikill þessi styrk-
ur verður, þar eð útblutun lians er eptir
fyrirmælum alþingis svo margbrotin, að
ekki er hægt að vita uppliæð hans fyr en
löngu eptir að skólanum er sagt upp.
50 stúlkur eru nú búnar að sækja um
skólann til næsta vetrar, en vegna þess, að
húsrúm, rúmfatnaður og borðbúnaður skól-
ans er að eins fyrir 36 nemendur, 4 keuuslu-
konur og 2 vinnukonur, verður að neita 14
af þeim inntöku í skólann.
Meðgjöf hverrar stúlku er yfir skólaárið
{1h0—16U) 120 kr., sem borgist um leið
og húu kemur á skólann.
Auk nauðsynlegra fata þarf hver stúlka
að leggja sjer til 3 lök, 2 koddavcr, fata-
bursta, greiðu, kainb, sápu og handklæði,
enn fremur allar bækur og ritföng, góð
skæri og liníf, sniðapappír, fatakrít og
málband. Allt þetta fæst keypt annað-
livort á skólastaðuum eða næstu sölubúð-
um, efstúlkur kjósaþað heldur en að koma
mcð það heimanað. Einnig fæst keypt
efni í ýmsar hannyrðir. Þær stúlkur, sem
sjerstaklega ætla að teggja stund á fata-
saum, þurfa nauðsynlega að liafa með sjer
góða saumavjel.
Bækur, sem hafðar eru við kennsluna,
eru eptirfylgjandi: Louise Stremmes For-
skrifter og Skriveboger, V. Á. Kitreglur,
E. B. Reikningsbók, J. S. Agrip af landafr.,
Þ. B. íslandssaga, P. M. Ágrip af mann-
kynssögu, Jean Pio Sundhedslære, J. H.
Söngkennslubók I. II. III. h., Ernst Staph
Harmonium-Sjiiel, E. B. Kvennafræðarinn,
J. Þ. og J. S. Dönsk lestrarbók, B. B.
Dansk Sproglære og Hjorts Börneven II. D.,
H. B. Ný keunslubók í ensku og Royal
readers nr. I, II, 1H, IV, Chr. V. Nielsen:
Nyt Cursus i elementær Frihaandstegning
I. , II., III., IV. H.
p. t. Reykjavík 30. maí 1891.
Elín Briem.
Páll Melstcð sögukennari hefur nú í 25
ár liaft á liendi kennslu vrið lærða skólann.
Til minningar um það og í þakklætisskyni
færðu lærisveinar lærða skólans honum 30.
f. m. að gjöf gullúr vaudað með í'anga-
marki lians og ártali og sungu lieima við
hús lians kvæði til hans eptir skólalæri-
svein Þorstein V. Gíslason. Þegar þetta
varð hljóðbært um bæinn, flögguðu bæjar-
búar og margir heimsóttu liann til sam-
fagnaðar. Hann er nú á 80. árinu, en
ern og ungur í anda, lieldur stöðugt á-
fram að rita sögu sína jafnhiiða kennsl-
unni í skóianum. Nýlega Iiefur Bókmennta-
fjelagið gefið út eptir hann Norðurlanda-
sögu fram á vora daga, allstóra bók og
velskrifaða, eins og geta má nærri af
jafnmiklum sögumanni og ritsnillingi. í
almennu sögunni er hann kominn með flest-
ar þjóðir til 1830; væri óskandi að honum
entist aldur og kraptar til að lialda henni
sem lengst áfram enn.
Kvæðið til hans frá lærisveiuum skólans
er þannig:
Þít frægi fræðimaður!
J)ín fagra æfi cr mork;
þö lítur lyndisglaður
á lokið snilldarverk,
sem nafn þitt lifa lætur
í lofl’ á feðragrund. —
Er nú ei svitinn sætur
og sæl hver þreytustund ?
Þ(i aldna íturmenni,
j)iun aldur ber j)ú vel;
þðtt hvítt sje hár um enni
í hjarta’ er æskuþel;
og ellin þreytu-þunga,
sem þjáir flesta, er
við æskufjörið unga
í armlögum hjá j)jer.
Þin sál er æ hin sama
og samt þitt andans inagu;
þö vanust þjer frægð og frama
og feðraláði gagn.
Nú horfirðu’ hoill án kvíða
með helgri öldungsró
á lífs þíns sunnu Iíða
að lignum tímans sjó.
En móðurlandsius mögum
þín minnast verður kært
svo lengi sem af sögum
hið sanna verður lært.
Þú stöðugt fólk þitt fræddir
um forn verk bæði’ og ný,
og góðar menntir glæddir
og gast þjer frægð með því.
Og gyðjan, gamlá Saga,
ei gleymast lætur trú
þá, er um aldurdaga
henni’ unnu líkt og þú.
Á meðan menntasólin
hjer rnildum geislum skín,
sem góðan giinstein skólinn
mun geyma ininning þín.
Þar menntagróður græddir
af góðum huga þú, —
í sagnafræði fræddir
í fjórðuug aldar nú; —
þvi mælir tállaus tunga,
því talár öndin klökk:
tak heili af hópnurn uuga
við hjurtans ástarþökk.
Þö disin dýrrar sögu,
sem dvaldir ætíð hjer
og marga íslands mögu
við mundu leiddir þjer,
þö nefnir ineðal manna,
er mesta geymdu sál,
sísnjöllu snillinganna
lians Suorra og Ara, Pál.
Jarðaríor hiskups P. Pjctursonar fór
fram í fyrra dag. Sjera Helgi Hálfdánar-
son forstöðiunaður prestaskólans hjelt hús-
kveðju. í kirkjuuni hjeldu ræður: biskup
Hallgrímur Sveinsson, prófastur Þórarinn
Böðvarsson og dómkirkjuprestur Jóhann