Þjóðólfur - 10.07.1891, Blaðsíða 3
131
Opið brjef
til
Þ. Guðjohnsem á Húsavik.
y/-
Dað eru að eius svo litlar leiörjettingar og leið-
beiningar snertandi eptirmálaun við ritgjörð yðar
í „Þjóððlfi“, 9. tölubl. þ. á., sem jeg leyfi mjer að
bera á borð fyrir yður og lesendur blaðsins.
Fyrst af öllu vil jeg taka það fram, að yður má
eigi furða á því, þótt jeg gangi þegjandi fram bjá
þeim orðatiltækjum í eptirmálanum, sem eru langt
fyrir ueðan alla „kritik“, svo sem „skitkast11, „leggj-
aBt á náinn“ og þess konar.
Þjer talið um leynifjelag Suður-Þingeyinga. Rjett
er nú það. Til er hjer leynifjelag. Rjett lýsiug
af því er í „Þjóðólfi“, 14. tölubl. þ. á. Svo er að sjá,
sem margir ætli að leynifjclög liljóti að hafa citt-
hvert miður fagurt markmið, en jeg átti eigi von
á því, að þjer væruð í flokki þeirra manna. Jeg
veit eigi betur en leynifjclag hafi verið við yðar
hlið fyrir skömmum tírna, og ætla, að yður hafi
verið fremur hlýtt til þess fjolags, þar sem það
studdi þá lofsverðu viðleit.ni yðar, að útrýma
drykkjuskap úr Húsavikurhverfinu.
Þá talið þjer hiklaust um „óhróðursákærur“ fje-
lags vors gegn Benedikt Sveinssyni. Þetta atriði
hefur inikla almenna þýðingu. Hvað merkir nú
orðið óhróðursákæra hjá yður? Jeg veit eigi betur,
en að það orð sje að eins rjett um það, að maniii
sje borinn óhróður á brýn og hann kærður fyrir.
Er það þá þetta, sem þjer segið hinni íslensku
þjóð, að vjer, leynifjelagsmenn, höfum gjört sýslu-
manni vorum? Ef svo er, þá er eptir að sanna
það, minn góði. En ef þjer meinið eitthvað ann-
að, þá lield jeg að rjettara hefði verið af yður, að
rita skýrt og skiljanlega. Kinnroðalaust játa jeg
það, að jeg hef ritað nafn mitt undir áskorun til
amtmauusins á Akureyri um það, að rannsakað
væri „kvis“ það, er flaug yfir fjöll og dali út af
stranduppboðinu að Rifi, til þess að sannleikurinn
kæmi í ljós. Þrátt fyrir margra alda kúgun og
marga misjafna stjórnarhætti, mun rjettlætistil-
finning hinnar íslensku þjóðar eigi svo aldauða, að
yður, uje nokkrum öðrum, heppnist, að gjöra þá
menn fyrirlitlega, sem óska þess, að embættisfærsia
dómenda og stjórnarvalda sje rannsökuð á löglegan
hátt, þegar sá orðrómur liggur á, að þörf sje til
þess.
Það cr nú einmitt þetta, sem jeg tel aö vjer 18
íjelagar höfum gjört og höfum verið skyldugir að
gjöra, svo að sýslumaður vor yrði að þola lög, ef
eitthvað reyndist bogið við emhættisstarf hans, en
yrði sýknaður í augum stjórnar og alþýðu, ef allt
reyndist fellt og fágað.
Sjeuð þjer nú á annari skoðun og teljið þetta ó-
þarfa, má ske illkvittni, af oss, getið þjer þá eigi
sagt mjer, hvers vegna farið var nokkuð eptir
áskoruu vorri, og hvers vegua vjer skulum enn
oigi vera krafðir um borguu fyrir það, er rauu-
sóknarferð Jóhannesar sýslumanns kostaði? Er
það meiuing yðar að gefa amtmanni vorum og
landshöfðingja svona fína áminningu?
Eitt getið þjer gjört til þess, að sýna islending-
um, hvernig við tveir stöuduui lijer að vígi, og það
er: að birta í íslensku blaði það, sein þjer kallið
óhróðursákæru og svo jafnhliða það, sem þjer
sjálfur liafið skrifað um sama mál og borið fram
við rjettarrannsókn. Þá getur þjóðin dæmt sjálf,
og þeim dómi skal jeg fúslega una, ef öll kurlin
eru borin frain til grafarinnar. Ef þjer eruð að
í vekja upp að nýju þetta uppboðsmál sökum þess,
' að þjer sjeuð óánægður með fengnar upplýsingar,
getur þetta vel gefið tilefui til nýrra upplýsinga,
og þá er það ekki ncrnn gott og blessað: Meðan
þjer eigi gjörið þetta, verður það líklega vafamál,
hvor okkar stendur hjer sem betri hollvinur B. Sv.,
| og á meðan verðið þjer einnig að sætta yður við
það, þó jeg og fleiri segi: Betra hefði yður nú ver-
j ið að þegja Þórður minn. Mín vegna má það
j gjarnau vera óráðin gáta, sem þjer kunnið að hafa
spjallað við B. Sv. að Rifi, eins og það, sem Óðinn
hvislaði í eyra Baldri áður en hann var á bál
borinn.
Það, sem þjer segið að „kvisast11 hafi urn mark-
mið fjelags vors, hefur aldrei verið og er eigi mark-
mið þess. Ekki er nú nema tvennu til að dreifa,
þjer trúið „kvisinu", eða trúið því ekki. Ef þjer
trúið því, þá skil jeg ómögulega, livað liefur gefið
j yður trúna. Sjálfur hljótið þjer að víta, að þið B.
Sv. eruð hvorki svo skaðlegir, afskiptasamir, uje
! áhrifaríkir i hjeraði, að óss fjelögum hefði getað
fundist nauðsyn til bera að stofna leyniljelag til
þess, að ofsækja ykkur. Eigi hafið þið heldur,
mjer vitanlega, setið yfir hlut vorum íjelaga. Þó
kaupfjclagsmcnn hafi lítil viðskipti haft við verslun
þá, er þjer veitið forstöðu, þá liygg jeg, að þeir á-
líti það engan stórskaða, og telji, að þjer hafið með
ýmsu móti hlynnt að því, að fjelagsmenn hjeldi
sem best saman. Ef þjer aptur á móti trúið
j „kvisinu,, ekki, þá hygg jeg, að þjer hafið eigi
farið sem varlegast með virðingu yðar. Það er til
lítils að ætla sjer að kenna oss fjelögum þá sið-
fræði, að rjett sje að bera út óhróðursþvættiug urn
náungann.
100
hjeri til Malaga, og bætti mjer upp svefnleysið undir
trjánum á Alameda“.
„Þú heíir náttúrlega sagt yfirvöldunum frá öllu
samanu, sagði Jón Hall, og hristi öskuna úr þriðja
vindlinum sínum.
„Og jeg var ekki nema vesalings-aumingja dreng-
ræfill“, sagði Pcdrilió í hálfskæluróm, „hver svo sem
hefði trúað mjer ? Barradas var Iíka ókunnugur maður
írá Cordóva — og jiað er svo sem sama, hvort það er
einum færra eða fleira i Granada. En síðan liafa dæt-
ur Martins Seccó verið sendar á galeiður i Barcellóna,
fyrir að vera í vitorði með tollsmyglum. En nú er af
hádegi, svo að við verðum að fara, ef þið viljið ná
fjöllunum11.
Meðan við vorum að láta nýjar hvellhettur á byss-
urnar okkar og búa okkur af stað, tók Spánverjinn
með plásturinn (hann hafði hlustað mjög vandlega á
sögu Pedriilós) í handlegginn á stráknum, læsti utan um
hann klónum eins og skrúfstykki, livessti á hann augun
grimmilega, og sagði eitthvað á Spænsku, en tafsaði
það svo, að jog skildi það ekki, nema jeg heyrði i það,
að hann var að sneypa liann fyrir að vera að segja
okkur lygasögur.
Pedrilló sýndist mjer verða skelkaður.
Svo kvöddum við bóndann og tollsmyglana, og
97
„0g það verður þá að vera svo; en jeg hef ekki
nema 20 dúrós, og get því sofið róiega“.
Jeg varð skelkaður við þessar spurningar; morð
og manndráp runnu upp fyrir augum mjor. Jeg færði
mig fast að karlinum, sem þó var bæði gamali og
hrumur; en mjer fannst það þó betra að liafa liann en
ekkert.
Við vorum einu gestirnir; þegar háttutími var kom-
inu, rak kona Martius Seccó okkur með harðri hendi
til að fara að hátta. Barradas grunaði, að eitthvað illt
væri á seyði, og heimtaði að við yrðum Iátnir sofa i
sama herbergi. Eu Inez Seccó sagði önuglega, að hann
yrði að gera sjer það að góðu að sofa einn. Svo var karltetrið
hálíieiddur og hálfdreginn burtu. Síðan var jeg rekinn
inn í koldimma kompu, og skipað að sofa vel og þakka
fyrir; þar var dálítið af hálmrusli á gólfinu.
Jeg lagðist ofan i hálminn, en þaut upp aptur í
ofboði, því að jeg fann að hann var votur, og var
hræddur um, að það væri blóð. Svo hýmdi jeg þar í
myrkrinu, og las allar bænir, sem jeg kunni, til Maríu
meyjar, og hlustaði nötrandi á hvininn í hvassviðrinu
meira .en klukkutíma^þá var ailt, þagnað í þessu voða-
lega sæluhúsi.
Jeg var rjett að festa svefn, en hrökk upp við
Ijósgeisla, sem kom í gegnum skráargatið á hurðinni