Þjóðólfur - 30.09.1898, Blaðsíða 2

17»
ar athugasemdir nm hinar einstöku breytingar í
frumvarpinu frá nú gildandi lögum, og er þetta
gert í þeirri veru, að gefa mönnum kost á að
láta álit sitt í ljósi um frumvarpið, áður en þing
kemur næst saman.
Frumvarp
til laga um breyting á og viðauka við reglugerð
iim fátækramálefni 8. jan. 1834. o. fi. —
-— 1. gr. Hver maður skal eiga rétt til
framfærslu í þeim breppi eða því bæjarfélagi,
þar er hann hefur dvalið siðast eitt ár búsettur,
vistfastur eðn haft löglegt heimilisfang eptir 16
ára aldur, svo framarlega hann eigi hefur hin
síðustu 5 ár þegið sveitarstyrk, sem er óendur-
goldinn. 2. gr. Hver sá maður, karl eða kona,
er á hinum síðustu 5 árum hefur þegið sveitar-
styrk og ekki endurgokliö hann, má ekki giptast,
nema því að eins að sveitastjómin, þar sem mað-
urinn er sveitlægur, gefi samþykki sitt til þess.
j. gr. Hreppur sá eða bæjarfélag, þar er
þurfamaður dvelur, sem beiðist sveitarstyrks,
skal ef styrkurinn álízt nauðsynlegur, veitaþurfa-
manninum fátækrastyrk eða framfærslu til bráða-
birgða, þótt hannséþar eigi sveitlægur, þar til
hann getur fengið nauðsynlegan styrk frá fram-
færsluhreppi sínum.
Þá er þurfamanni er veittur sveitarstyrkur,
sem sveitarstjómin vill fá endurgoldinn frá fram-
færsluhreppi hans, skal hún láta sýslumann eða
hreppstjóra yfirheyra þurfalinginn fyrir vottum,
til að fá skýrslu um þessi atriði: »a)Nafn, ald-
ur, fæðingarheimili og fæðingarstað þurfalings-
ins. Sé þurfalingurinn giptur eða hafi verið gipt-
ur, skal skýra frá því, hvar og hvenær hann
hafi gipzt. b) Æfiferil hans eptir 16 ára ald-
ur og sérstaklega hvar hann hafi síðast átt
lögheimili um eins árs tíma. c) Hvört og
hvenær og hvar hann hafi þegið sveitarstyrk á
síðustu s árum og hvort hann sé endurgold-
inn d) Heimilisástæður og hag þurfamanns-
ins yfir höfuð, og hvers vegna hann sé orð-
inn þurfandi.
Sé skýrslan gefin fyrir sýslumanni, skal hún
tekin í rétt. Taki hreppstjóri skýrsluna skal
hún vera skrifleg, og undirskrifuð af honum
og vottum og þurfamanninum, efhanner skrif-
andi, að öðrum kosti handsalar hann nafn sitt
undir hana.
4- gr. Sé skýrsla sú, sem ræðir um í næstu
grein á undan, eigi tekin á löglegan hátt, áð-
ur en styrkur er veittur, svo framarlega
að þess hefur verið kostur, missir hlutaðeig-
andi sveitarfélag tilkall til endurgjalds á hon-
um. 5. gr. Nú er sveitarstyrkur veittur .þurfa-
manni samkvæmt 3. gr. og skal þá sveitar-
stjómin, áður en mánuður er liðinn frá styrk-
veitingunni, senda sýslumanni eða bæjarfógeta
áskorun um að rannsaka svo fljótt sem við
verður komið, hvar þurfalingurinn sé sveitfast-
ur, svo framarlega þetta eigi þegar er fullvíst;
þá skal sveitarstjórnin og krefjast þess, að
styrkurinn sé endurgoldinn af framfærslusveit-
inni. Jafnframt skal einnig send skýrsla sú,
sem um er rætt í 3. gr. Vanræki sveitar-
stjórnin án brýnna orsaka að gera það, e^r
fyrir er mælt í þessari grein, missir hrepps-
eða bæjarsjóðurinn rétt til endurgjalds á binum
veitta styrk. 6. gr. Þegar gerð er fyrirspurn
til sveitarstjórngr um það, hvort hún kannist i
við framfærslurétt þurfalings í hreppi sínum
eða bæjarfélagi, skal sveitarstjórnin áður en
fjórar vikur eru liðnar frá þvl fyrirspurnin
barst henni til handa, senda hlutaðeigandi
sýslumanni eða bæjarfógeta svar sitt upp á
hana. Að öðrum kosti skal það varða henni
sektum eptir ákvæðum sýslumanns. 7. gr. Dval-
arsveit og framfærslusveit manns þess,er þegið
hefur sveitarstyrk, hafa hvor um sig rétt til að
krefjast þess, að þurfalingurinn sé fluttur þurfa-
mannaflutningi á framfærsluhrepp sinn. 8. gr,
Þurfaling má eigi flytja fátækraflutningi úr ein-
um hreppi í annan, nema áður sé sannað, hvar
hann eigi framfærslurétt, annaðhvort með yfir-
lýsingum hreppsnefndar eða bæjarstjómar þeirr-
ar, er hlut á að máli, eða með úrskurði yfir-
valds. <?. gr. Nú á þurfalingur að flytjast til
framfærslusveitar sinnar, og skal þá sýslumað-
ur eða bæjarfógeti gefa honum vegabréf, er
sýni frá hverri sveit og til hverrar sveitar hann
skal fluttur, svo og hve margt fólk er í flutn-
ingnum, ef um fleiri en einn er að ræða, skulu
nöfn þeirra og aldur tilgreint. 10. gr. Dval-
arsveit eða framfærslusveit þurfalings annast
flutning hans; koma þær sér saman um, hvor
þeirra skuli framkvæma hann, en náist eigi
samkomulag um það, getur dvalarsveitin ein
annast flutninginn. Flutnin gurinn byrj ar hjá hrepp
stjóra eða bæjarfógeta í dvalarsveitinni, og
endar hjá hreppstjóra eða bæjarfógeta i fram-
færslusveitinni. 11. gr. Þurfamann skal flytja
svo beina leið sem verður, hvort sem flutn-
ingurinn fer fram landveg eða sjóveg. Svo
skal haga flutningi þurfalings, að lífi hans og
heilsu sé eigi í hættu stofnað. 12. gr. Eigi
má flytja þurfamann fátækraflutningi, ef hinn
veitti sveitarstyrkur nemur eigi meiru en 100
kr., ncma því að eins, að bersýnilegt sé, að
þurfamaðurinn sé kominn á stöðugt sveitar-
framfæri. 13. gr. Af kostnaði við flutning
þurfamanns ber dvalarsveitin z/4 hluta, en fram-
færslusveitin 3U hluta. Skal kostnaðurinn greidd-
ur til bráðabirgðar úr sjóði þess hrepps eða
bæjarfélags, sem annast flutninginn. 14. gr.
Af tekjum hreppssjóðs eða bæjarsjóðs skal
hreppsnefnd eða bæjarstjórn árlega leggja í að-
aldeild söfnunarsjóðs Islands, sem eign hrepps-
ins eða bæjarfélagsins 1—4% eptir því, sem
hreppsnefndin eða bæjarstjórnin sjálf ákveður.
Vextir af innlögunum leggjast óskertir við höf-
uðstólinn, þar til þeir árlega nema helmingi
hærri upphæð, en hreppur eða bæjarfélagið
hefur frá upphafi lagt í sjóðinn að meðaltali
ár hvert. Upp frá því greiðist helmingurinn
af ársvöxtunum í hreppssjóðinn, enhinn helm-
ingurinn vaxtanna leggst við höfuðstólinn.
Sömuleiðis getur hreppurinn eða bæjarfélagið,
sem í hlut á, frá sama tíma hætt að greiða í
söfnunarsjóðinn tillag, samkvæmt upphafi þess-
arar greinar. IJ. gr. Akvæði þau í reglugerð
fyrir fátækramálefnal»gum og stjórn fyrst um
sinn á Islandi 8. janúar 1834, opnu bréfi 6.
júlí 1848 um breytingu á 6. gr. ínefndrireglu-
gerð og opnu bréfi 17. apríl 1868 um þurfa-
mannaflutningskostnað, sem koma í bága við
lög þessi, skulu úr gildi numin. 16. gr. Lög
þessi öðlast gildi 12 mánuðum eptir að birt
hefir verið í stjómartíðindum, deildinni B., að
þau hafi hlotið staðfestingu konungs.—
(Frh.)
Fréttaþráðarmálinu
þokar lítið áfram ytra, að því er virðist. Að
vísu hefur hið „mikla fréttaþráðarfélag" sent
mann hingað í sumar til að rannsaka, hvern-
ig landþráðalagningu yrði hentugast hagað,
og hvar heppilegast væri að leggja þá þræði,
en það þarf ekki að vera öðru vísi en til
málamynda. Maður þessi A. P. Hanson
mannvirkjafræðingur frá Berlín, sá er ferð-
aðist hér um land í málþráðarerindum T 895,
hefur nú ferðazt fótgangandi yíir landið frá
Seyðisfirði til Akureyrar og þaðan vestur, allt
að Gilsfjarðarbotni, en þaðan sneri hann apt-
ur í Hrútafjörð og suður Holtavörðuheiði tiv
Þingvalla og Reykjavíkur. Eptir viðtali því,
er vér höfum haft af honum telur hann lítil
sem engin tormerki á að leggja þráðinn yfir
land frá Seyðisfirði til Akureyrar og hingað
suður eptir sveitum, og hann gerir heldur
eigi mikið úr bilunarhættunni, en eigi þótti
oss hann gera glögga grein fyrir því, hvers-
vegna svo fljótlegt væri að gera við hann,
ef hann bilaði, úr því að hann ætlaðist ekki
til, að millistöðvanir væru þéttar, og þótt
ekki væru nema 2—3 dagar, sem Reykjavík
væri t. d. útilokuð frá sambandi við útlönd sak-
ir bilunar á þræðinum, þá gæti það verið
bagalegt, enda þótt ekki stæði lengur en
þetta á viðgerðinni. — Auðheyrt var það á
hr. Hanson, að hann mundi mæla mikið með
því, að sæþráðurinn yrði lagður í land á
Austtjörðinn, helzt á Reyðarfirði, og fer
hann þar auðvitað eptir annara tillögum og
mælingum, því að sjávarbotninn hefir hann
eigi rannsakað. Taldi hann hraunbotn úti
fyrir Suðurlandi (t. d. á leiðinni til Þorláks-
hafnar) og dýpi lítið, en á Austfjörðum* væri
botninn miklu betri og dýpi nóg. — Að
sjálfsógðu verður ekkert gert í máli þessu
fyrir næsta þing, en þá verður það eflaust
tekið til meðferðar. Sést þá bezt, hvort
„hið mikla norræna" vill sinna málinu, eða
sama sem sinna því ekki, með því að setja
oss þá kosti, er eigi geti talizt aðgengilegir,
því að þótt oss þyki mikils um vert að fá
fréttaþráð hingað til lands, þá skiftir oss
engu síður miklu, hvernig fyrirkomulagi hans
verður háttað, og hversu hagfellt það verði
landinu í heild sinni.
Morð Austurríkis-
drottningarinnar.
Um þetta ódáðaverk hafa nú borizt greini-
legar fréttir með „Hólum", er hitti „Thyru" á
Berufirði 25. þ. m. á leið frá útlöndum. Morð-
inginn er Italskur stjórnleysingi, Luigi Luccheni
að nafni, 24 ára gamall, og fæddur í París. Hef-
ur hann játað, að hann hafi ætlað sér að myrða
hertogann af Orleans, en hitti hann ekki, þar sem
hann átti hans von, og fór þá til Genf til að
myrða eitthvert göfugmenni, eptir því, sem hann
sagði sjálfur. Var Elísabet drottning þá stödd
þar, og lét lítið á sér bera, svo að lögreglan þar
hafði engar ráðstafanir gert til verndar henni.
Sat morðinginn þar um hana, og fékk loks færi
á henni laugardaginn 10. sept. um miðjan dag,
þá er hún var á leiðinni frá veitingahúsi sínu nið-
ur að skipabryggjunni, því að hún ætlaði þá að
fara með gufuskipi frá Genf til Montreux. Gekk
morðinginn þar í veg fyrir hana, hratt burtu þeim,
er næstir stóðu og lagði þrístrendum þjalarrýting
í brjóstið á drottningunni. Hneig hún þegar
niður, en reis þó skjótt aptur á fætur og komst
með stuðningi á skip út. Lagði skipið þegar frá
landi, en sneri fljótt við aptur, og var drottning-
in borin af skipsfjöl upp í veitingahúsið, en gaf
upp öndina um leið og hún var lögð í sæng sína.
— Morðinginn var þegar handsamaður eptir til-
ræðið og sýndi enga mótspyrnu. Var hann hinn
hróðugasti yfir þessu illvirki og kvaðst vona, að
hann hefði hitt rétt, svo að um líf væri ekki að
tala. Eigi er annars getið, en að hann sé með
fuflu viti, þótt ótrúlegt megi virðast. Það ætla
menn, að oddur rýtingsins hafi verið eitraður, en
morðvopnið hefur hvergi fundizt, og er gizkað á,
að annar maður, gamall og gráhærður, er sást í
för með Luccheni hafi náð því og skotið þvíund-
an. Ýmsir kunniugjar morðingjans hafa verið
teknir höndum, en ekki hefur enn vitnazt, að nein
ir væru samsekir honum.
Fregnin um ódáðaverk þetta hefur alstaðar
vakið mikla hryggð og gremju, og þess þarf
naumast að geta, að hvDetna hafa drifið að sam-
hryggðarskeyti til hins aldurhnigna og marg-
mædda keisara, er barst furðuvel af. Þá er hon-
um voru flutt tíðindin varð honum að orði, er
stund leið: „Það er óskiljanlegt, að nokkurmað-
ur skyldi geta fengið af sér að myrða þessa konu,
sem aldrei á æfi sinni hafði gert nokkrum manni
neitt til miska, heldur að eins gott". — Elizabet
drottning var fyrirtaks kona að gáfum, frfðleik og
ödu atgerfi og einkar, vinsæl í ríki sínu, eigi síð-
ur en maður hennar, enda fara austurrísk blöð