Norðri - 01.01.1853, Page 2

2
urlanz, efea tjefcs stiptis; enda hefur oss aldrei
verib sýndur neinn algjöríiur reikningur— þvi ab
litlu getum vjer talife reikninga þá, sem birzt hafa
í 8. blabi Nýtf&indanna bls. 31-32. — yfir til-
kostnab e&a ávinning þessarar stiptunar, er vjer
þó, eptir tiltölu vib abra lanzmenn, veríium afe á-
líta sem eign vora. þab virtist líka, sem farib væri
a% brydda á einhverskonar ófrelsi, þegar Svein-
björn Hallgrímsson varb afe stökkva úr landi til
ab fá prentaba eina örk þjófejólfs, en annab var
þá ekki ab leita; og víst var þab, afe fleiri enn
Sunnlendingar undu því sár ílla. Aukþessaliafa
nokkrir Noríilendingar kvartab yfir því, ab efþeir
hafi viljab koma einhverri smágrein á prent í sunn-
lenzku blöíiunum, þá liafi sjaldan legib laust fyrir
ab fá þafc.
þetta og annafe þvíumlíkt var þab, sem meb-
al annars kom Norblendingum til ab vilja reyna
ab eignast á ný eitthvab af liinum mistu og sökn-
ubu mentunar mebölum; og þó vjer höldum ab
sú heffei verib hin almennasta ósk, ab fyrst yrfci
reistur skóli hjer norbanlanz, þá sáu mennn, ab
stofnun hans hlutu ab verfea samfara mikil og marg-
brotin umsvif, og serinn kostna&ur, og líklega marg
ra ára undirbúnaímr; hversvegna menn rjeírn heldur
af ab byrja á stofnun prentsmi&junnar, er hlutabeg-
endur sjálfir gætu ráfeií). þ>ótti þafc heldur ekki
óiíklegt, ab hún kynni a& geta greitt veg öbrum
stærri fyrirtækjum, ef hún kæmist upp. Og þó
ab mörg tálman hafi risib gegn stofnun hennar, og
opt óvæniliga áhorfst, þá er nú loksins komib svo,
a% hjer á Akureyri er sett á stofn ný prent-
smifeja. Ab vísu er hún stór skuldug, og býr í
leiguhúsi; en þab eina meigum vjer fullvissa yfc-
ur um, ab hún er a& öllu leiti vöndub og vel út-
búin, og, afe sögn þeirra sem vit hafa á, stendur
ekkert á baki prentsmifejunar í Reykjavík afe ram-
gjörfi fegurb, og hagkvæmni. þ>ó er allt letur
hennar einungis latínu stíll; en af því sem ekki
allfáir hafa látib á sjer heyra, ab flestum, sjcrí-
lagi hinum eldri mebal alþýfeu, mundi hugþekkara,
ab guSsorba bækur væru mefe fraktúru- heldur enn
latínuletri: þá rjefeizt prentsmibjunefndin í ab leggja
drögur, mefe póstskipinu f vetur, fyrir fraktúru
letur, svipab því sem er á seinustu útgáfunni af
Hallgríms sálmum, og sem vjer vonum aí> komi
nú í sumar. En svo erfitt sem oss hefur veitt
ab setja hana á stofn, eins berlega sjáum vjer þaft
fyrir, afe hjer ver&ur ekki hægra, a& gæta feng-
ins fjár, enn afla þess; því svo er stofnun þessi
veik og vibkvæm, ab, ef ekki er hlynnt afe hcnni
meb alúbarfullum vilja og beztu samtökum af
lanzmönnum, efea aí) minnsta kosti af innbúum
norfeur - og austur - umdæmisins, liverra cign hún
eginlega cr, -þá fellur hún um koll ab ári libnu,
og væri þab raunaleg tilhugsun ef svo bæri ab
höndum, og liún einungis liefbi birzt þjóbinni um
eitt eba tvö ár og hvirfi svo aptur eins sviplega.
þaÖ getur ekkcrt ljctt raun vorri yfir þeirri til-
hugsun, nema sú mefevitund, ab tilgangur vor hef-
ur verife hreinskilinn og laus vib alla egingyrni;
og þab er ætife talib lineysulaust ab falla fyrir
gott málefni, þegar mabur cndist ekki lengur til
ab bcrjast fyrir því.
Jafuvel þó prcntsmiöjan hafi þegar fcngib
nægilegt aS starfa, fyrst um sinn, þá áleit ncfnd-
in ei ab sífeur, brýna naufesyn bera til þess, ab
blab væri stofnab og gefib út, á kostnab prent-
smifcjunnar sjálfrar, ef þab gæti skefe, ab hún ynni
á því fáein ríkisdalavirfci; auk hins, er þafe vævi
margra ósk, afe eitt eba fleiri blöf) kæmust hjer á
gang, eins og hvervetna þar, sem prentsmibjur
eru; og þannig er bla& þetta undir komib. Er
svo til ætlazt, ab þab korni út tvisvar í mánubi
hverjum, og byrji mcb nýárinu 1853. þykir oss
nafnib Norbri ekki eiga ílla vib; því meb því,
vekjum vjer hvorki neinar stórar vonir um mikil-
vægi blabsins, og aubvirbum þab heldur ekk.i ura
of, þó svo kynni reynast, ab þab yrbi í einhverju
nýtilegt. Yerb þess þorir nefndin ekki, fyrst um
sinn, ab á kveba lægra, enn 5/?. fyrir hverja örk,
eba 60/?. fyrir árganginn; og jafnframt virbist þab
sanngjarnt, ab þeir sem selja fimm og standa skil
á andvirbinu, fái hib sjötta í sölulaun. Abal augna-
mib blabsins er, ab segja mönnum hinar mark-
verbustu frjettir og tilburbi, utanlanz og innan;
þó svo, ab þab verbi nákvæmast fyrir norbur-og
austurumdæmib. Líka er ætlazt til, ab í því vérbi
smá ritgjörbir, um ýmisleg áríbandi málefni, er
an'nabhvert áhræri búnabarháttu eba fjelagskap,
og þab sem þar ab lýtur. þess á millum, vil-
jum vjer segja frá ýmsum háttum og sibum ann-
ara þjóba, uppáfindingum og uppgötvunum, og
máske vib og vib skemta meb stuttum, en fágæt-
um smásögum, eba hverju öbru því, ervjerhöld-
um heldur efli enn vani upþlýsingú, gott sibferbi
og fjelagskap; og varast viljum vjer ab meiba,
eba særa bræbur vora í orbum, eba meb sbap-
raunarlegum meiningaryrbum og spoíti, þó svo
kynni ab fara, ab vjer ei ætíb yrbuxn samkvæmir