Norðri - 01.01.1853, Page 3
3
skoímoarhætti þeirra, á einhverju málefni. {>ví
viljum vjer innilega biíja lanzmenn, sjer í lagi
innbúa norfcur-'og austurumdæmisins, og jafnvel
Vestfyrhinga, metan „Gestur“ þeirra erekki nema
ársrit, aí> senda oss greinilegar skýrslur úm sjer-
livab merkilegt, sem vit) ber í liverju hjerati, svo
vjer aptur geturn gjört þaíi þjúfekunnugt; ognefn-
um vjer þar til sjerílagi: lieilsufar manna;vebr-
áttufar; jaríyrkju tilraunir; grasvöxt; heyafla;
nýting; heygæbi; jarfesæld; jarfcbannir; penings
liöld; málnytu; vænleik skurbarfjár; fjársýki ogef
nokkuS er reynt vib lienni sem bati; sjáfarafla,
hlutarhæbir; óvænt liöpp af hvalrekum; marsvína
relcstri, m. fl.; vogrek og þesskonar; lát merkis-
manna og heldra fólks; slisfarir á sjó eburlandi;
clzvota; eld^os; skribuföll og snjóflób, sem stór-
um skemmdum valda. Lílca þætti oss gott, ai
hjerabsdómendurnir skýrou oss stuttlega frá mál-
um þeim, tildrögum þeirra, og dómum, sem þeir
fella; því aldrei hefur gefist kosturá, aí> vita neitt
þessháttar í blöiunum, nema um þau ein, sem til
lanzyfirrjettarins liafa komib. Hjer aí> auk viljum
vjer taka inn í blabife, ef mögulegt yrii, stuttar
ritgjöriir er þættu vife eiga, velsamdar grafskript-
ir, eia stutt og snotur eptirmæli í IjóÖum, m. fl.
Af öllu framan skrifuíu er þafe aukskilib; hvafc
íhikib vifehald prentsmibjunnar er undir því kom-
ií>, aí> þjer, kæru landar! kaupib bæbi blab þetta
og abra ritlinga, sem kynnu verba gefnir út, henni
til atvinnu; og máske vjer gætum þá frsmvegis
selt blafcib mefe lægra verfci, enn ab framan er
ákVetiíi.
En umfram allt annab, hljótum vjer aí> bioija
ybur, aí> firrtast ekki, nje fælast frá blabinu, þó
vjer, aí> endingu, komumst ekki lijá ab segja yíi'-
ur, hvab bæbi þjer og vjer sjálfir höfísum sízt vænt,
sem er þafe: aí> eptir margvíslega viíileitni og til-
raunir, afc fá einhvern af hinurn mentufeu mönn-
um í nefndinni til ao> takast á hendur ritstjórn
blabsins, þá hofur enginn þeirra viljab verba til
þess, þegar ab kom, og því hcfur byrjun þess
dregizt svo lengi. Hinsvegar hafa þeir skorafe á
oss, tvo ómentaba menn, aí> áræba byrjun þess;
og getib þjer ímindafe yi&Ur, bæbi hvab lítib traust
vjer höfum á sjálfum oss til aí> rita ogveljaþafe,
sem verbi aí> alþýbu skapi, þó vjer höfum lirein-
skilinn viija á því, — og líka livab vjer óttumst,
ab þab verbi til tálmunar á útöslu blabsins. En
aptur er þafe bót í máli, aö tveir af hinum ment-
ubu mönnum hafa heitií) libsinni sínu, þegar fram
í sætti, og enkum, ef oss færist á enhvern hátt
svo ófimlega, afe ekki mætti vií) una.
I hinum næstu blöbum viljum vjer fáorbiega
segja ybur, livernig til hefur gengib meb stofnun
prentsmibju vorrar, eg hvernig nú er varib fjár-
liag, eba rjettara sagt, fjárskorti hennar, m. fl.
Jarðyrlijutili'auiiir.
í>aí> er víst kunnugt víí>a um landib, ab hinn
mikli afbragfes - og atorkumaíiur, umbobsmaímr þor-
steinn Danielsson á Skipalóni', þá er hann sigldi til
Damperkur haustib 1849, og kom þaban vorib ept-
ir, haffei liingaí) út mefe sjer danskann og ógipt-
ann vinnumann, aí> nafni Jens Jensen Stæhr, kyn-
jabann úr Noregi, sem vanist hafbi ýmsum störf-
um, svosem: múrsteinsgjörb, járnsteypu, brenni-
vínsgerb, jarbyrkju m. fl., og kynnt sig hvervetna,
sem vandabann og framúrskarandi dugnabar mann.
Einnig liafbi Danielsson, mebalannars, keypt sjer
fjórhjólabann vagn og aktygi til tveggja hesta.
Ilann ljet því Jens þegar byrja á, aí> temja suma
hesta sína vib vagnakstur, sem tókst vonum fyrri,
og jafnframt aka grjóti í tungarb sinn, er hann
ábur hafbi byrjab á, meí> slebum á ísi eba frer-
um. Fyrir vagninum sem plógnum, gengu 2 hest-
ar í senn hálfann daginn, og liinn helfing dags-
ins, liestur og tveggja vetra grabungur, ogvannst
þessum, eins og bábum hestunum, undra vel sam-
vinnan. Sumar þetta ljet og Danielsson sá til
hafra, hörs og korns, m. fl. Hafrarnir spruttu svo,
ab af 4 ferskeytíra fabma bletti fjekkst væn sáta
af heyi. Ilörinn og kornife kom upp, en náfei
ekki eb þroskazt til fullnustu; enda varþví ekki
sáí> nógu snemma urn vorib. Öllu útheyi sínu
ljet hann aka á vagninum heim í garb, og miklu
af því yfir Hörgá, öllum mó, og öllu því, er þurfti
ab flytja frá sjá; og urfeu aflir flutningar honum
nú f pörtum ljettari enn aí> undanförnu, auk hins,
ab lítib og ekkert þurfti ab binda. þ>ar sem vagn-
inn gekk optast yfir, ljet hann rybja brautir og lag-
færa veginn. Yeturinn eptir ljet Danielsson halda
áfram grjótakstrinum í tungarb sinn; ogþóttiöll-
um ótrúlegt, hverju Jens fjekk áorkab og afkast-
ab, eins þol hans og dugnabur, sem og þol og út-
hald hestanna, er alltaf voru hinir sömu, og þó í
góbu útliti; enda stóbu þeir þess á millum vib
stallinn, eins og kýr á básum. En þegar ísa leysti
og klaki fór úr jörbu, var tekib til plægingar,
sljettunar og sáningar á ný, ekki abeins heima