Norðri - 01.01.1853, Blaðsíða 4

4
hjá Danielssyni, heldur og á 'Fornhaga, hjá dánu-
og sáma manninum sjálfseignarbánda Byrni þor-
lákssyni, sem víst er einliver hinn bezti garft - og
jarfcy rkjumabur, sem er hjer í Norfcurlandi; munu
og fáir sitja jörfc sína betur, enn hann.
Eptir afc Jens haffci dvalifc hjá Danielssyni
16 mánufci, og seinna sumarifc gipt sig, þurfti
hann aptur til Danmerkur ýmsra erinda sinna.
Dvaldi hann þar um veturinn 1851-2, enkiim á
Jótlandi og lagfci alla stund á jarfcyrkjuna. kom
hann út aptur næstl. sunmr, og tók þá aptur til
hinna fyrri starfa sinna , enkum plægingar, eklci
afceins á Skipalóni, heldur á Frifcriksgáfu, Forn-
haga, Tjörnum í Eyjafyrfci, 10 hæum í Bárfcardal,
Reinistafc og Dúki í Skagafyrfci; og brúkafci liver-
vetna nýa og nýa hesta, er hann alla fjekk meir
og minna tamda vifc plóginn. I vetur er liann
enn á Lóni afc aka grjóti í tungarfc Danielssonar
og brúkarenn sömu liestana og áfcur, og þafc dag
eptir dag, og samt líta þeir svo vel út, sem litla
brúkun heffcu, og er furfca, þótt aldir sjeu. Næst-
lifcifc sumar fjekk Danielsson 20 hesta af hafra
heyi af ekki fullri 1-1 dagsláttu ; og skal seinna
greinilegar sagt frá jarfcyrkjutilraunum bæfci þar og
annarstafcar, er Jens hefur verifc..
Nú viljum vjer dálítifc minnast á tilraunir
Bjarnar bónda á Fornhaga. Sumarifc 1851 sáfci
hann fyrst höfrum í gamlann jarfceplagarfc, sem
var 100 ferhyrntir fafcmar afc stærfc, og fengust þá
um haustifc úr garfci þessurn 10 vættir af vel þurru
hafraheyi. Til hafranna var sáfc 4 vikur af
sumri, og voru þeir slegnirþá 5 vikur voru til vetr-
ar. Utsæfcifc var 1 skeppa, hæfc grassins 2 álnir.
Einnig var í fyrra plægfcur blettur, hjerum 50 ferh.
fafcmar, sem var látinn standa óáhrærfcur, til þess í
vorefcvar, ogafceins fiuttir þangafc hnausar og ýmisr
legt ruzl, er var brennt og undirbúifc sem þurfti; sífcan
var sáfc í blett þenná höfrum, og fengust 3 bagg- '
ar af heyi. Til byggs var og sáfc, mefc 1 skeppu
af tvíröfcufcu og sexröfcufcu byggi, á þrem stöfcum,
J>roskafcist þafc svo, afc víst mundi hafa fengist 2
tunnur, í stafcin fyrir einar 5 skeppur af byggi,
ef hretvifcri heffcu ekki upp á komifc- og skemmt
stórum. Til byggsins var sáfc 3 vikur af sumri,
en þafc var slegifc þá 21 vika var af. Ilæfc bygg-
grassins varfc 2} alin. Gras þetta reynist betur
til holda, enn mjólkur; en, hafrarnir þvert á móti;
eru þeir jafnir því afc gæfcurii og eins þurkvandir.
Einnig var sáfc til spergels, er þroskafcist vel.
Hann líkist mjög arfa, og er afc því skapi þurk-
vandur. Næstlifcifc vor ljet Bjorn plægja jarfcepla-
garfca sína, og unnu afc því 2 menn á 5 stundum
mefc plógi og 2 hestum, sem áleizt fullkomifc dags^
verk handa 10 mönnum, og var þó erfitt, vegna
brekku efcur ærins halla, afc koma hestunum vifc,
auk þess afc þeir voru lítt vanir. Til afc setja
jarfceplin nifcur í garfca þessa, unnu 4 karlmenn
og 4 kvcmmenn á einum degi mála á niillum.
Jarfceplin setur hann nifcur í röfcum mefc 1 álnar
millibili, og 9þuml: bili milli hvers jarfceplis £
röfcinni. Tvisvar á sumri lætur hann hlúa efca
huppa mefc plógi, er hann hefur til þess búifc, og
dreginn er áfram af tveim mönnum, sem hæglega
geta lilúafc dagsláttu stærfc á dag. Kvíamykju
brúkar Björn í garfca sína, þar hann álítur liana
bezta. Jafnframt og hvert jarfccpli er sett nifcur,
lætur hann eina handfylli af vel barfcri mykju í
hvprja holu. Til útsæfcis þurfti hann, í vor efc
var, l^ tunnu, og fjekk aptur 42 tunnur afjarfc-
eplum. Bezt reyndust honum þeir garfcarnir, er
hann í fyrra haffci sáfc til hafra í, og urfcu jarfc-
eplin úr þeim, þjettari og smekkbetri, enn úr hin-
um, sem jarfcepli höffcu líka verifc í, árinu áfcur.
I vetur elur Björn 3 hesta, er hann ætlar fyrir
plóg sinn og til vagnaksturs.
Seinna vonum vjer afc geta sagt frá jarfc-
yrkjutilraunum Jóns Espólins og annara.
Frjettlr.
Næstlifcifc vor og sumar má, þegar á allt er
litifc, telja hjer norfcanlanz eitthverf mefcal hinna
beztu er komifc hafa. þ>annig munu þess fá dæmi,
afc ekki liafi komifc eitthvert kuldaskot yfir jafn-
langann tíma og þessi var, þar sem svo mátti afc
orfci kvefca, sem hver dagurinn væri öfcrum betri.
Afc sönnu gengu í vor efc var sífeldír þurkar fram
yfir fráfærur, svo nálega kom enginn deigur dropi úr
lopti; olli þafcsumstafcar nokkrum misferlum á gras-
vexti, enkumá harfcvellis-og hólatúnum, sem brunnn
mjög og skemmdust vífcahvar af mafcki, er kviknafci
venju framar bæfci í túnum, harfcvellisgrundum og
afrjettum; þó varfc grasvöxtur yfir höfufc afc tala
í betra lagi, og sumstafcar enda upp á hifc bezta,
svo tún urfcu hjer og livar mcir efca minna tví-
slegin." Eptir fráfærur snerist vefcráttan upp í ó-
þurka, er hjeldust vifc afc öfcru hverju fram í 16.
viku sumars; átti því margur bágt mefctöfcursín-
ar, er hröktust vífca hvar meira efcur minna. Ept-
ir þetta kom aptur gófcur þurkkaíli, er hjelzt vífc