Norðri - 15.10.1858, Side 7

99
fifcni leyti íinn jcp; mjer sk> !t aS votta landlækn-
inum jtalklæti mitt fyri’r r/Sbleíígii'gu hans; og
gct jeg ckki endurgoldib hana bctur en meb því,
ab skora á landlæknirinn, ab hann nú þegar —
betra er seint en ald rei ■—-hreríi frá þe'rri stefnu,
er hann hin»sb til hefur haldib vib í fjárklába-
málinit, sjer og fósturjörb sinni til óbætanlegs tjóns
Loksins spyr landlæknirinn, hvers vegna vib,
jeg og Jósep Skaptason, sem þykjumst vita, ab
sunnlenzki kláiinn kotni af tómum klábamaur,
ekki höfum rábib amtsbúum oi;kar mebiil þau,
er allar menntabar þjóbir álíti, ab drepi klába-
maurinn, heldur höfum látib okkur vel líka, abfje
og rnenn sjeu þvegnir úr þeim vibbjóbslega legi,
sem litia eba enga Terkun geti haft á klába-
máurinn nema til ab auka hann osr margfalda
(kviknar klábamaurinn þá líka af þessuin legi?).
Mjer skilst, ab landiæknirinn sje ab meina keit-
una og hib svonefuda keituplakat. Jeg get nú
ekki svarab þessu nema fyrir sjálfán mig, og verb
ab láta bróbur minn Jósep Skaptason svara fyrir
sig. Jeg liefi einlægt álitib, þar til jeg sá þetta
svar landlæknisins, ab amtmennirnir hefbn samib
keituplakatib, eptir rábleggingu landlæknisins og
dvralæknis Teits Finnbogasonar, því þab kom á
prent fvrir sonnan meban amtmennirnir voru þar
til skrafs og rábagjöiba í fjárkiábam.ilinu, og hef
jeg því hinpab til álitib, ab keitan væri almennt
mebal móti klába mebal dýralæknanna. Jeg hefi
þaunig hvorki átt neinn þátt í því ab> ráblcggja
þab njc annáb móti klábanum, því jeg er ekkidyra
iæknir. livab því vibvíkur, ab laudlækriirinn nefnir
keituna vibbjóbslegan lög, þá skal jeg gjarnan
kannast vib, ab svo sjc, en verb þó ab iniuna
hann á, ub iiún muni vart vera eins viö-
bjóftsleg og vvalziska súpan, sem, atik annará
mebala, er mestmegnis búin til úr kúalilandi og
stækri hjartarhornsoliu. Iívab þab Ioksins snert-
ir, ab> landlæknirinn segir, ab keitan enga verk-
un liafi á klábamaurinn, nema ef þab væri til ab
auka hann og margfalda, þá veit jeg ekki til ab
nokkur skepua eba mabur, sem þvegib hefurver-
ib í þessum vibbjóbslega legi, hatí flutt klába
hingab til Norburlandnins, því síbur ab klába-
niaur hafi kviknab á þeim eptir böbunina, þar
semáhintí bógiim walzísku og tessíersku böbin, ef
hafa verib vibhöfb vib sunnlenzka klábann, hafa
haft svo litla verkun á klábaan, ab hann ýmist
ab eins hefur hvorfib um stund undan böbuninni,
en komib þó fram aptur, ýmist hefur fje jafnvel
hrunib nibur dautt í hrönnum meban lækaingarn-
ar hafa verib vibhafbar, og þab uudir hondum
sjálfra dýralæknanna.
Og hefi jeg nú svarab landlækninum.
Ðýralæknarnir áíslandi, sem sje herra Hansteen,
Jensen, Teitur Finnbogason og líklega herra fjár-
klábalæknir Jón Thorarensen, hafa einnig sent
mjer kvebju, eins ogjeg hefi getib um í upphafi,
en þab er ekki heldur ncma kvebja, því aumingja
mennirnir segjast ekki hafa tómstundir, sakir naub-
synja starfa köllunar þeirra, til ab hrekja þab,
sem jeg liefi sagt. þab var bágt, ab þeir skyldu
eíga svona annríkt, því annars segja^t þelr hafii
ætlab ab kornast fyrir, hver.su margir þeir væru
(sjálfsagt mcb því ab láta þab ganga til atkvæba-
greibslu I jer á landi), er dregib gætu þær álykt-
anir úr hinum ýinislegu skoiunum, er jeg hefi
borib fram. þei'r segja: ab jeghafi skapab álykt-
anir mfnar svona í hendi, en ekki byggt þær á
neinum rökum. Jeg verb ab bibja þessa heibr-
ubu fjórmenninga ab sanna þetta, og þangab lil
þeir liafa gjört þab, verb jeg ab álíta áburb þeirra
ómerkan þegar þeir segjast öruggir skjóta því
til hinna dönsku lækná, er jeg skírskota til, hvort
þeir vilji játa upp á sig ályktunum mínum, þá
verb jeg ab berida þessum hermm til, af. jegmeb
„læknum“ einungis hefi átt vib lækna (þ. c. manna-
lækna) en ekki dýralækna, því jeg þekki eklá
til skobana þeirra. Eitt fellst jegá í svari þeirra,
og þab er þab,ab jeg hafi iiaft þann tilgang meb
grein minrii ab tálma og spi la öllum lækninga-
tiiraunum vib sauífjenab (þab er ab segja: vib
klaba á saubfjenabi). þetta erdagsanna; reynsl-
an erþegar búin ab sýna á Suburlandi, liversu árang-
urslausar og skablegar kláíalækningarnar h'ngab
til hafa verib. því sauífje hefur þrátt fyrir þær
fækkab svo mörgum þúsundum skiptir, og þó er
þab sem eptir liíir jafnklábugt, eptir 2 áralækn-
inga tilraunir, og samt er óbærilegur kostnabnr
lagbnr á fjáreigeiidur til mebalakaup i. fyrirhafn-
ar vib lækningar og fóburs. og þar vib bætist þab
scm verst er, ab klábiun breibist einiæzt tneira og
meira úí til hinna dsýktu hjeraba. jiesso vildi
jeg tálma, þessu viidi jeg spiila fyrir; en hitt er
aptur ekki rjett hermt, ab þetta hati verib einasta
tilgangur minn tneb grein minni, því lilgangurmimi
• var einnig ab koma í veg fyrir, ab rangar skob-
anir næbu ab úibreibast meba! alþýbu.
þegar dýralæknarnir á íslandi fá tima til, segj-
ast þeir svo sem ætla ab sýna fram á, hversu
ástæbulaust álit miti sje,ogætla þeir þá, ab dæmi
landlæknisins, ab leggja fyrir mig nokkrar spurn-
ingar, sem þeir halda ab mjer verbi fullfengib ab
leysa úr. Jeg bíb öruggur átekta, og ætla ekki
ab bera kvíbboga fyrir því. Jeg vil nú aimars
rábleggja hinum dönsku dýralæknuin, er nú kvab
vera sigldir, ab gjöra ekki ytra mjög inikib úr
abgjörbum sírium hjer á landi því, þær hafa ver-
ið árangurslausar. Ab þær hafa verib skableg-
ar, er ekki þeim að kenna, því þeir hafa ekki
bobib sig fram í fyrstu. þetta verður að lenda
á stjórninni, einkum sunnlenzku stjdrninni, því
hún hefur bebib um þá í upphafi. Teiti Finn-
bogasyni vil jeg rábleggja að fara í smibju sína,
þar er hann miklu þarfari, en með því ab vera
að fást vib fjárkláhalækningar. Og þjer Jón minn
Thorarensen væri sannarlegamiklu þarfara ab skpba
„os frontis“ en .ab fást við fjárklábalækningar.
Og þykist jeg nú vera búinn ab leggja öllum
fjórmenningunum heilræbi.
Jóu Finsen.