Norðri - 23.03.1861, Blaðsíða 3

19
a?> gjaldaþresti. vil je? eUk'i mis ia liann tír sveitinni
— ncma iiann væri þvf dnýtari —, og enjran hlaupa-
pn-st bafa, en svo !;a!!a jcj?, efprestur býr í ann- 1
ari sveit og keniur ekUi f rnfna neina <i sumum
hclgidögum. —* Ileyrt hefi jeg getií) um, af> senn
mundi fara afi verSa hörgnll á prustum, því pilt-
ar vieri allt af afi fækka í skólamnn, væri því
verifc ab sameiiia braubin, gvo færri þyrfti prest-
ana og þeir fengi meiri laun, ineb því Iíeykja-
víkur prestar og þcirra líkar, mundi þurfa meira
nb lifa af en tiinir eldri, en ólíklegri til ab bjarg-
a«t af búuin sínuui. Sumir hafa og haft í get-
gátum, ab bera mundi ab þvf, óbur langt tim iibiý
ab nokkrir prestar yrbi ab þjóna mörguin braub-
um, svona ab nafninu, eba vígjá yrbi ólærba
inenn. þætti mjer ekki ónýtt ef ab því bæri, ab
vib bændur gæturn fengib prestaköllin. Ekki get
jeg skiiib þcssi braubasameining hati neitt tii
kosta fyrir alþýbuna, úr því vib verbum ab gjalda j
prestum hvort sem er, en missinn margt gagn
af þeim, ef þeir ern nytsarnir menn. lijer á
austurlandi er ekki kostur ab sanieina braub, nema
f Hjerafi, þar sem þ tu eru flest gób. tlin braub-
iii verba ab vt-ra eius oj þati eru hjerumbil, svo
braubá sameining hjer fvrir austan, yrbi varla
nema til ab ftjöra ójöfmibinn niciri. Oömlu prest-
arnir, sem btínir væri ab slíta sjer út á fátæku
braubunum, nnindi optast fá iiin stóru hver ept-
ir annari, Réynslan sannar hvab síabirnir hafa
gott af því lagi. {>aö er og sumstabar fsjárvert
vegna prestaiina ab ieggja nibur smábraubin, þó
aubvelt sje ab saineioa, þegar bújörbin í braub-
iriu er afbragbs gób. þab eru lijer til þær þú-
jarbir presta, t. a. m. Hallormsstnbur, sein eru
betri fyrir prest, sem er búmabur, einar saman en
fátækt braub, þar sem staburinn er ekki gób
bújörb.
VERZLUNIN.
Fyrir nokkrurn áram kom bjer töluverbur
gnstur í okkur bændur og kanpmcun út afskulda-
verziun og skuidlausri. Var einn kanpmabur hjer
seui hætti ab lána og vildi láta hönd skipta hendi,
og suinir af ok-kur bændum álitu, ab þetta gæti
komizt á mcb lagi og nokkurri tiislökun eptir því,
sem hjer hagar til. Flestir Ijetu sjer skiljast, ab
slík tilhögun mundi verba iniklu hagsælli fyrir
okkur og kaupmennina sjálfa. Aptur á raóti töldu
íiestir kaupmenn og allur þorri okkar óvinnandi
ab koiiia hjer á j-essu nýja iagi og gjörbu enga
tilraun meb þab. {>ví hjelzt og allt f gamla horf-
inu og sknidaverzlunin stób þegar aptur f blóma
sínum. — Nú kom hastarleg nmbreyting á hag
niarina. Arferbib spilltist allt f einn, fjenabur
faikkabi óbuin, og skortur og bágindi eru komin
í stab vélmegunar og góbra efna, {’egar svo fer
eptir relti ár, þá vona jog liver mabur finni tii
þess, hvab iilt þab er, ab kanpstaba skuldir frá
góbávunurn skuti nú verba ti! ab herba á bágindi
hörbu árar.n*. Nú niunu margir af okkur, scm
skulda og báginda byrbarnar iivíla þyngst á, kann-
ast vib, ab betur liefbi farib, ab kaupmerin he'bi
neytt okknr til ab vera skuldiausa á góbárunum
sjer og okknr í hag, eba — þab sem betra var —
ab vib hefbuin haft vit fyrir okkur og lærtsjálfir
ab verzla skuldlaust. {>á gáíu flestir af okkur
komizt upp á þab. A þessu ári heíir katipstaba-
vara okkar verib iniklu minni en ab undan förnu,
þó tnest brig?i vib, ab nú gat varla nokkur í bág-
stöddn sveitunum látib kindur í kaupsiab til ab
kvitta ineb skuld cba fá sjer mat fyrir. {mrftu
þo búendur miklu meiri kornmat þetta sinn en
vant haföi verib, því búsmali hafbi fækkab og
vavb gagnsmuua IftíII eptir voráfellib mikla, en
lítilla gagnsniuna vnn af kúm á litlum og hrökt-
urn töbum. {>ab má segja meb sanni — e'aekki
veit jeg betur — en ab kaupmcnn bali gjört svo
mikib tíl ab hjálpa mnnnuiu, sem nokkur gat meb
sanngirni vænzt af þeim. Ab vísu hafa þeir geiig-
ib eptir skuidurn og orbib beiskir vib þá sem
hafa prettab þá. {>eir hafa jafnvei gengib hart
i eptir vib suma, þar sem þeir gátu óttast; ab verzl-
| únarskuldin fengizt aldrei ef lengur dritgist. Eu
| hins vegar hafa þeir lánab mikla matbjörg, og
! jeg veit til þess, ab sumir þeirra tóku ekki í haust
eitt fiskvirbi af vöru sumra bæuda upp í skuld
Iieldur Ijetu þá fá mat fyrir innleggib, en neitufu
uru ailt annab. Er ekki aubsjeb, hvernig þeir gátu
farib betur ab. VerMagib í surnar kauptíb va;b
eins og þú munt iiafa friett. llefi jeg heyrt ab
24 sk. verí ib á tólknuin hafi fyrst kotnib upp bjá
Olafi Finsen lau'akaupmanni á Vopnafir'i og í
sama niund ebæ iitlu síbar var þab tekib upp hjer
á Seibisfirbi. I hatist breyttist aptur þetta verb
í 23 sk., og korn hækkabi í verbi uin Ird. tunn-
íui. {>á verbur ekki annab sagt, cn verzhin þessa
árs liafi verib dágób, eptir því sem vib höfuro
átt ab venjast. Fátt. kom bjer á hafnir af lansa-
kauprnönnum, eins og vib var ab búast, svolengi
sem skuidaverziun er. Meían skKklaböndin liggja