Norðanfari - 01.01.1862, Blaðsíða 4

4
yirfci ullarinnar sein f sokkana Ii5r, því vart mun 1 pd. Iisnnar
hafa þurft í 1 par sokka, Eptir reikníngi sveitabónda landfó-
geta SkúlaMagnússonar var ullar pundið íjj sk., enn sokka-
p irih sk. og metib afe 12 pör sokka fengust úr 10 pd.
ullar, og eptir því vinnulaunin meiri en ullin í sokkunmn
afe vjer ekki nefnum, þá tættir voru tvíbauds sokkar,
sem gengu írá 8 til 30 fiska, til penínga reiknafe, verfe-
ur 18 sk. minnst og mest 67 sk. þá voru vetlíngar 5f
sk. meirenn hálfvirfei vife eingirnis sokka. þafe varlíkalengi
venja, og er máske enn, þá tætt eru vafemál, afe þegar
tæta átti prjúnles úr einuiu Ijúrfeúngi ullar, afe annar var
látinn í tóskaparlaunin, sem tnenn kölltifeu afe gefa uli
á ull.
þar á mót vildu menn nú tæta vafemál og taka íil
þess 10 pd. vorullar, hvert pund á 3 raörk, vería 5 rd. og
spinni úr þeim 40 hespur uppistöfeu og ívafs, 4 sk. fyrir
afe spinna he*puna, verfeur 1 rd. 64 sk., og úr þessum 40
hespum lagfear upp 25 áln., sem ofnar irfeu 24 áln., fyr-
ir vefnafe og þ*f þeirra 1 rd. 40 sk., þetta allt til sain=
ans veröur þá 8 rd. 8 sk. enn vafemálife þæft, þegar hver
alin er 36 sk., 8 rd. 24 sk. vinnulaunin þá 3 rd. 24 sk.
þafe er eptir þessum reikníngi ætlast til afe einn mafeur
geti unnife afe alininni á dag efea 24 áln. í fjórar virkar
vikur, og vinnulaunin utn daginn 13 sk. enn í 7 mánufei
22 rd. 72 sk., þar frá fyrir slit á áhöldum 2 rd 72 sk.
eru þá samt eptir 20 rd., og ei eptir þessum reikníngi
ólíkt afe vinna að vefnafei heldur enn prjónasaum. Vafe-
mál verfea hjerumbil afe tiltölu dýrari enn hjcr er gjörfet
ráfe fyrir, eptir því «em fieiri hespur eru í pundi, t. a. m.
væru átta hespur f pundi þá 64 sk. al.
Enn þafe hefnr ekki verife því afe lieilsa nú um stundir
afe 8veitabóndinn hafi getafe seldt vafemál sfn í kaupstafe-
Inn nema þá lítife, og optast því afe eins, afe önnur vara
hafi verife mefe fram, svo sem, ull, tólg efea prjónles.
Kaupmenn geta heldur ekki tekife vafemál til þess afe senda
þau erlendis, þvf þar gánga þau mjög lítife út. þau
þykja of mjó, iítife verpt, illa þæfö og ekki vel þvegin
efea bragfeleg. Bornhólmarar hafa heizt fengist til afe
taka þatt, enn þó ekki nema iítife. Utlendir sjó.nenn
kaupa stundum líka dálítife af þeim.
Vjer höldutn nú, afe ef allir setn tóvöru vinna, kost-
ufeu kapps utn afe vanda hana, sem bezt til halds, að lög-
un og útliti, þá mundi itún bráöum komast í iietra verfe
enn verife hefur. Enn fengist nu ekki afe heldur þolan-
legt verh fyrir hana. t. a. m. prjónlesife, þá ættu menn
7
stafeife vife skífegarfeinn þegar þau komu, og sjefe og heyrt
til þeirra. Vife þetta urfeu ferfeamenn mjög skelfdir, og
linepptu sig sem þjettast saman allt í krínguin Katý.
Börnin tóku nú tii afe gráta, og þafe var engin furfea þó
þessutn litla flokk yrfei hverft vife, því þetta var sá fyrsti
hvítur mafeur er þau sjefe höffeu frá þvt er þau fóru að
heimari.
Ilver erufe þife segir mafeurinn? en flóttamem' nir
svörufeu cngit orti. Annar karlmaöttrinn sem bar eitt
barnið á herfeum sjer rjetti þaö afe konu sinni, umleifeog
hann í sama vetfángi tók í hönd sjer kylfu er hann bar
á belti síuu, bjóst þegar cins og td varnar. þá segir
hinn ókunni mafeur, leitife þife afe vinum ? hverju Katý
svaiafei já herra! fyrir Gufes sakir lijálpife þjer okkur!
Mafeurinn hjeldt á Ijósbera í hendi sjer, sem hann
nú tók opin og Ijet birtuna af ijósinu beiniínis skína á
ferfeamenninn, sem þegar báru höndur fyrir augu sjer,
gekk þá mafeurinn til þeirra og gat nú þegar í vonirnar
hvemig mundi standa á ferö þeirra. Verife ekki ltrædd,
hreint afe hætta vife afe tæta þafe um eitt efea fleiri ór og
sjá hvcrju fram yrtdi, en verja aptur nllinni, sem til
prjúnasautnsins var æilafe. til klæfenatar heimafúlks og á
útsveitum fyrir skreife efea afera vöru, og kaupa sem ailra
minnst aö mögulcgt væri af útlendum vefnafei, efea því
til klæfenafear væri liaft. Og svo einkum og he'zt leggj-
ast allir á eitt afe stunda hina helztu atvinnuvegi iands-
ins, jarfearræktina, skepnuhöidin og sjóar útvegina, því
þafe eru máttarstóipar frantfara þess og bagsældar. Og
þókt innivinnan sje gófe og óinissandi, þí ekki er aimari
arfesamari vinnu afe sæta, þá ætti luln aunganveginn aö
sitja í fyrir rúmi fyrir a'al útvegunum. Innivinnan ltef-
ur því mifeur opt tafið fyrir, aö ekki hefir orfeife lokife vife
vorvinnuna nógu snemma. Sláttarbyrjunin farife svo þar
eptir, tnáske viku efea hálfnm mánufei seirina enn annars,
Skepnurnar ekki eins vandiega hirfetar, af þvf sokkurinn
efea vetlíngarnir hafa orfeife afe komast af, efea svo og svo
margar álnir vafemáls í vefstólnuui. Lcstaferfeirnar sufeur
og vestur til fiskikaupanna, liafa nú opt seinkafe sláitar-
byrjuninni og þegar þær ekki verfea farnar á minni tíma
enn 3 vikum Iram og tii baka, þá er nú ekki afe vita
hvafe raikill hagur er aö þeiip, ef allt væri reiknafe sem
til þeirra er kostafe og uin þann tíma, sem búskapnum
er meinlegastur. Hákarlalegurnar um sláttinn mega nú
heppnast vei, ef þær verfea notadrjúgari enn heyskapurinn.
Af þeim fáu dæmum sem vjer höfum tekife fram um
arfeinn af tóskapnum þá má Itann lítife upp í kostnafeiun
til afe fram færa bóndann og heimili itans og kvitta öll
útgjöld sem á honum livíla, lieldur er þafe útivinnan, sem
afe mestu hlýtur afe standa undir böggunum og búsældin
mest undir komin; og útivinnan stendur þó sjaldnast
leugur yfir enn 4 til 5 mánufei af árinu, þafe er afe
skilja, verife er afe jarfearrækt og heyskap, og mætti því
ekki nema sem allra minnst slá slöku vife hana, heldur
vinna sjer allt í haginn, tii þess aö hún gæti varafe sem
lengst og henni sem bezt dugaí.
Vjer leyfum oss afe endíngu afe segja frá því, afe
hjer er einn bóndi í næstu sveit Jón Flóventsson á Skrifeu-
landi f Arnarneshrepp sem byrjar á hveriu ári, afe svo
miklu oss er kunnugt, fyrstur manna heyskap sinn hjer
á Norfeurlaridi, efea þá búife er aö færa frá 9 og 10 vik-
ur af sumri, og hversu lítife sem gras er sprottife, og
keppist æ vife afe vera búinn afe Ijúka allri vorvinnu af
fyrir þann tíma, svo ekki tefji fyrir hcyskapniun, og eins
er hann kappsamur og regltibundinn vife aöra vinnu og
8
þife erufe mefeal vina, jeg skal sjá um ykkur, komife þife
mefe mjer.
Fióttamenn þessir voru nú komnir f fylklö Pensylvaníu,
og til hinna fyrstu póststöfeva þar, hvar iárnbraut hófst.
Mafeur þessi var brautarvörfeurinn. Hann íjet nú aptur
ljósbera sinn og sagfci ferfeamönnunum afe lylgjast mefe
sjer þángafe sem ljósife sæist, er þeir nú fyr-t lóku eptir
og var hjer nm bii fjóríúngur mítu þaían og heim ti! bæj-
ins. þegar þau komu þángafe fylgdi iiann þeim í hlöfeu
eina, lauk þar upp dyrum og sýndi þeim afe þar væri
heyhrúga, er þau gætu búife um sig í, og auísjefe var afe
fiutt haffei verife þángafe tii þess afe hvíla í lienni, cnn ckki
sem fófeur handa peníngi. því næst spur? i liann þau mj'ig
vingjarnlega hvert ekkert þeirra væri svángt. Katý seg-
ir, afe málrómur þessa manns liafi verib svo Ijúfmannlegur
og blífeur, afe hún hafi komist vife af lionuin, og fjell því
í grát. Ilún var nú orfein fullviss um, afe húit væri mefe-
al vina; og jafnframt afe hún grátandi þakkafei hommi
bofeife, segir hún afe ekkert þeirra nema böinin hafi bragfe-
afe mat 1 tvo seinustu sólarhríngana. Yerndarma'ur J>cirra