Norðanfari - 01.02.1863, Page 1

\ORM\TARI.
Felirúar.
f§«3.
M 5.-6.
Sál inedal Hpámanna.
Herra landlæknir dr. Jón Hjaltalín hefur í vi?aukabla?)i
vKb ísl. prýrt hann meb ódagsettri ritgjörb eptir llermann
nokkurn Bieknell, katólskan la>kni, „vin hans“, sem á ab vera
svar mót svari sjera SiguríarGunnarssonar < Isl. frá 12. nóv.
f. á. Nú fió veln. prestur sje fullfær um ab bera hönd fyrir
köfub sitt, þá er áminnst grein þess efnis, ab öllum sem
annt er urn trú sína, er jafnskylt og heirnilt ab svara Irenni;
þab cr því ekki vegnasjera Sigurbar, heldur vegna eiufaldra,
sem kunria. ef ril vill, aÖ lei'ast í villu, ab línur þessar
beibast mótlöku af hinum lieibraba ritstjóra Norbanfara.
í stabinn fyrir hina yfirlæíisfuliu yfirskript páfaborgar-
innar hefiji fullt eins vel mátt sianda „bóran mikla“, og þyki
hinuin viríiuliga lækni þe-.si titiil óvirbuligur, þá eigi hann
þnb vib þaun, sem hefrr gefib ltómaborg hann í Opinbb. 17.
kapítula. Páfatrúarnienn hafa einnig kaliab hana í sama
oflætisanda, „liina eiiífu borg“ (eternal Rome). Ætli hún veroi
nokkub eilíf þegar þab er fram vib haria komib, sem lyrir er
spáb í Opinbb. 18 kapítula? Nci I þá dýrMegu yíirskript,
sem vibaukagreinin hefir, hana á engin önnur borg etf borg-
in, sem á fjalii stendur, boig hins eiiífa sannleikans kon-
ungs. Matth. 5, 15.
f>aí> er alkunnugt, ab þegar kúríalistarnir eru ab reyna ab
rjctílæta liib stoina vald, seui páfinn hefir tekib sjer víir öll-
um heiminum, þá lesa þeir bidíuna eina og „hiifundur lýg-
innar“, eba eins og dr. Guericke svo íindib orbar þab: „þeir
beita þeirri djöfuliegu slægb (infernal Heinmelighed) ab stela
sannleikanuin úr biflíunni“. Ef ab aiidinn, gubs andinn,
(spiritus interpres) sem be?:t úileggur sitt eigib orb, fenai
ab búa í brjósti þeirra, þá gretu þeir aldrei útleitt þab af orbum
Krists, ab hunn hafi sett Pjetur yfir hina postalana. þab hefbi
verib ólíkt honutn, er meb svo hrærandi orbum og eptirdæmi
lagbi sínuin lærisveinum á hjarta ab mutnast ekki liver ytir
öbrum. Matth. 20, 25— 28. Matth. 23, 8—12.
I sama Krists aubmýktaranda átninnir einnig Pjetur ölduna-
ana: „ab þeir drottni ekki — sein iiarbstjórar — yíir arfleyfb
drottins, og ab hinir kristnu sje hveröbrum undir gefnir“, 1.
I’et. 5, 3. 6. Krietur gaf ölluin postulunuro sameiginiega sama
erindisbrjef, sama fyrirheit, og samu embætti. Mark. 16, 15 —19.
þab er sntt, Pjetur var mikill og merkur posiuli, hans
gætti einna mest meban Páll kom ekki til sögunuar; en þab
er ósatt, ab hann standi ætib fyrstur í löi'inni svo scm
,,flokksforingi“, því Galat. 2, 9. stcndur svo: ,Jakob, Kefas
og Jóhannes11; á þessum stab eru þcssir t’.llir þrfr meb jafnri
tign kallabir „máttarstólpar“, sbr. Post.gb. 15, ]3. 19. 28.1
þab verbur aldrei sannab ab.Pjetur hafi verib býskup f Róm.
þetta kemur í mótsögn vib allan kronologiskan tímareikn-
ing í postulasögunni og er eininitt uppspunniö til ab fsera
rök fyrir bysknps stól PjctursíRóm. Verkahringur Pjeturs
var austur í Pcrsfu, hann gat því ekki undireins verib bysk-
up í Róm. Sjá Neanders- og GBerickes kirkjusögu, samthr.
S. Melstebs ágæta samanb. á ágreiningslærdómum kirknanna.
Af þessu flýtur, ab páfarnir geta mob engu móii átt óslít-
anlega arfleyfb í því, sein ekki var til. Cypríanus mótmælir
því naeb fyllsta rjetti, aö páfinn í Róm hafi æbra vald en
abrir byskupar. þessu óttalega einvaldssdæmi nábu páfarn-
ir ekki algjörlega fyrr en á miböldutn myrkranna. Vjer al'-
biöjum því meb fyllsta rjetti, í nafni Pjeturs posíula „páfa“
nafnib, sem katólski læknirinn gefur honum! En vilji hann
>) Veit hr. H. B. neir.a hinir P»stnf»rnir hafl gjört Jnfn snjöll krapta-
verk suiii Pjetur. 8já 2. Kirinth 12, 11. 12.
heyra vora skobun á hinum rangnefnda helga föbur hans í
Róm, þá cr liún hjerumbil þessi: hann hefir hrifib sjer stolib
vald yfir sáhim og eamvizkum manna, yfir ölinm þjóbum og
konungum heiinsins, hann hefir drýgt ótialegustu glæpaverk
uudir yfirskini gubhræbslunnar („in majorem dei gloriam“),
hann hefir ekki cinasta skyggt á dýrb Krists meb sínu töfra-
ijósi, heldur liefir liann vikib Kristi, hinum eilffa konnngi
kirkjunnar, úr konungssæii hans, en hafib sig sjálfur í þab,
syndugur vilkimaíur, viöurstyggilegasti afgub! hann liefur
gjort sig bæbi ab dómara og mebalgangara mannanna, ab
þeim, er heíir lyklavald daubans og undirheima. Opinbb. 1,
18. 3, 7 En þaö er vor trú, ab frelsari heimsins hafi einn
þetta vald úskcrt og óaf.-alab. þab er vor trú, ab gub hafi
syninum, en ckki páfannm allan dóm í hendur fengib og ab
þessi allsherjardómari sje jafnframt vor einasti mebalgangarí,
vor bróbir, vor frelsari og sáluhjálpari. Hver vill þá skipta
um Krist og páfann í Róm? Hjer er ekki tilefni nje tæki-
færi ab minnast á itlia viburstyggb og vjelahrögb páfadóms-
ins, t. a. m. syndakvittunar söluna, hreinsunareldinn, sálu-
messurnar, rannsóknarrjettinn, bannfæringarnar í allrakvik-
indalíki. þessi stórnueli eru orbrjctt, eins og í Norbra hjá nafn-
kcnnduin katóiskuin rithöfundi, Ellendorf. Sjá Próf. G'lausens
udertl. theol. Tidskr. 7. árgang bls. 205. 1839. Engeta má þess
hjer til varúöar, aö katólskir eru enn ekki látnir af ab breiba
út ríki sitt. þeir aranst vib útbreibslu biflíunnar; þeir elta
kristnibobarana útum allan heiminn til ab sá illgresi mebal
hveitisins; svo þab er ekki ofhermt, sem dr. Lúter segir: „ab
þar sem Ivristur hafi sína kirkju, þar ltafi djöfullinn sína
kapellu vib hlibina á henni“. Vjer orblengjum ekki mcir um
þetta og þab þess síöur, sem hr. S. Melsteb, hr. Weile og fl.
hafa Ijett þeirri fyrirhöfn á oss.
þegar hr. H,B. fer ab reyna ab rjettlæta einlífis kenningu sína,
þá sjer hann ekki betur frá sjer veg sannleikans en risinn Po-
lyfemtis, eptir þab búib var ab bliinla hann; hann segir ab
einlífib sje viötekt, en ekki lærdóms setning kirkjunnar. Nafnib
gjiirir ekkert til nje fiá; þvf á kiikjufundinnm í Trient var
þannig úrskuröab : „Ef einhver segir ab klerkar, sem lifa
í lielgri kíerkastjett, geti bundizt lijúskap, sá sje bölvabur“.
Hvenær var þessu ,,anatliema“ beitt nema vib þá, sem kenndu
gagnstætt rjettri trú? Hr. H. B. vitnar til 4. Mósb. 30, 3.
til ab reyna ab rjettlæta einiífis eiöa, en hann stelur því
undan, ab þessliáttar eiöar kallast tvfvcgis á sama stab ófyr-
irsynju eibar“. Ertt ekki margir eibar tóm viburstyggb fyrir
GuM og fcia í sjer gublast og gubleysi? til dremis: eibur
Heródesar Mattli. 14, 8 9. eibur gybinganna, Postgb. 23, 12.
13. og cibur sá scm unnin er páfasætinu, nl. ab hlýbnast
páfanum eitium, en hvorki Guös nje manna Iögum Sjá Rit-
gjörb S. Me'sfebs bls. 76. Herra H. B. segir „ab postularn-
ir hafi verib ókvæntir'1. Vill hann þá gjöra Pál og Mattheug
ab lygurum ? Páll segir meb Ijósum orbum: „aö postularnir
bræburKrists og Kefas værit kvongabir“. 1. Cor. 9, 5. Bræbur
Krist8voru4. Matth. 13, 56. Hjá Matth. í 8, 14. er getib um mág-
kortn Pjeturs. Ilr. H. B. kyngir því abvísu aptur nibur ab Pjeíur
hafi verib ókvmntur, en hatin segir ab þessi postuli hafi ,,yfir
gefib“ konu sína aptur, Hefur nokkur heyrt ósvífnari ósann-
indi? Pjetur heföi þá illa munab og lifab eptir orbum meist-
ara síns, Matth 19, 26., en liann bæbi mundi og lifbi eptir
þeim Hann skildi sig aldrei vib konu sína Hann heilsnr frá
henni og syni sínnm frá Babylon. 1. Pet. 5, 13, Bæbidr. Ne-
ander, Schott o. fl. skilja orðiö ^yueklekta* fyrir konu postulans;
og hvab sem því líbur, þá vili svo vei til, ab fabir kirkju-