Norðanfari - 31.01.1868, Síða 1

*. Ail
JI2 1.-?
\OII IIA VIVÍI.
BKJEF FRÁ BYSKÚPIKUM YFIR ÍSLANÐI.
d. 2. des 1867.
Ilerra riístjóri B. Jónsson!
í y7ar heiíraiba var þess eliki a!!s
fyrir lóngu getib, ab stórmikih fje gengi ót úr
landinu fyrir hib íslenzkn Nýa Testamenti og
hina íslenzku Biilfu, sem prentaí) hefir verib á
Englandi þessi seinustu ár á ko;tna& iiins
Eíiska og útlenda Biflíuíjeiags. Af því ai>
þetta kann a& spilia f>rir útbreiísiu þessarar
á& ötru leyti ágajtu útgáfu heil. Ritningar hjá
einhverjum, sem ekki \ita, hvernig tilliagar,
leyfi jeg mjer, herra Ritstjóri! a& bi&ja ybur
aö skýra þelta nokkub betur fyrir leseudum
ybar og skal jeg þá gela þess, ab þab gengur
m i k 1 u m i n n a fje út úr lundinu fyrir
þ e s s a Bi flíu, sem prentub e i f L u n d ú n-
um, heldur en þegar Biflían er prentub hjer
og bundin í Kaupmannahöín eins og seinast
var gjórt. þegar Biflían seinast var prentuf)
hjer, fjekkst hún hjer ekki innbundin í skinn
fyrir minna en 2 rd. 64 sk. hver; þetta þótti
of kos'.nafearsamt, og því var henni komib til
innbindingar í Kaupmannaliöfn, hvar bandib
á hverri kostabi sumpart 2 rd., sumpart 10
mörk. þegar nú þess er gætt, hve mikif) fje
þar ab auk gengur út úr lundinu fyrir allan
pappír og öll önnur áhöld til prentunarinnar,
scm verfur afi fá utanlands frá þegar Biflían
er prentuf) lijer, þá fæ jcg ckki betur sjef,en
ab landifi hafi einnig hag af því í pcningalegu
tilliti eins og nú er ástatt, ab Biflían íiefir
vetib prentub í Englardi, auk þess sem bandib
á þessari Biflíu er svo sterkt, Ietrib fagurt og
skýrt, brotifc handhægt, útleggingin leibrjett,
og allur frágangurinn vanda&ur. Verbib er
þar ab auk svo vægt, ab hver Biflía kostarab
eins 2 rd. og er þab naumast andvirbi bands-
jns, svo þati liggur f augum uppi, ab hif) Enska
Biflíufjelag fær ckki tilkostnabinn nærri því
endurgoldin, lieldur leggur af veglyndi sínu
mikif) fje í söiurnar til aí) útbrcifa heil. Riln-
jngu hjer á landi.
í Norbanfara 10. septemberm 1S67, ber
hra Jónas Gufmundsson, oss katólskum prcst-
um á brýn, 1., afc vjer höfum saet, ab „Krist-
«r, sem matiiir hafi ekki vitað "»> íóms-
dagu, og 2., ab vjer höfum neitaf) því af>
„Jení mannlega nétiúra haji ekki vitað «»•
dómsdayu, og af) vjer höfum meb því kannast
vib, ab „hún hafi vitab um þenna dag“; og
út af þesstr vill hann aubsjáanlega draga þá
ályktun, ab vjcr höfum gjört oss seka í mót-
sögn. En þetta er hjá tionum hreinn mis-
skilningur; vjer höfum hvorki í bók vorri:
„Jesús Kristur er G u b“ osfrv. nje í
svari voru til hra J. G. vibhaft þessi orb, ab
J. mannlega ndttúra hq/i ecla ekki hafi vitacl
vm clóinsclacj, nje önnur þvílík. Vjer höfum
sagt, ab J. K. scm madur (ict hamo, qná homo
eins og kirkjufeburnir orba þab), þ. e. af efa
eplir manndómi sínum hafl ekki vitab um
dómsdag, en hra J. G. hafbi 1 átifc oss segja,
ab „hin mannlega náttura K. Iiefbi ekki vitad
um dómsdag, en ab llin (jnddúmlega ndttúra
jcans hefdi e i n s ö m U 1 vilad nm liannuf og
vjer höfum tekib þessi orb hans upp einungis
til þess ab mótmæla þeint, og þetta var ekki
ástæbulaust, því, eins og lrver mafur getur
íjeb, er þab sitt hvab ab segjs, ab J. K. sem
AKUHEYRl 31. JANÚAIt 1868.
madur eba af manadómi sínum hafi ekki vitab um
dóiiisdag, og ab segja, ab hin mannlega ndtt-
úra hans haf elcki viiad um þenna dag, því
þó hin mannltíga nátlúra K. liali ekki viíab
um liann af sínu eijin, þá gat liún þó vitab
um hann af gubdóminum, er hún var sam-
einub í persónu J. K.; en nú er hia J. G. ab
reyna ab eigna oss sjálfum þessi orb hans!
og þess vegna segjum vjer ab hanu rangfæii
orb vor.
Og þegar hra J G. er þannig búinn ab
rangfæra orb vor, leggur hann oss (í sama nr
Nf) þessi orb f munn: ab „7. mannleya ndtt-
úra hafi vitad um dómsdayu, ug á þessu bygg-
ir hann þá ályktun, ab „ijer rádamst á sann-
siiyli it.“, af því „ijer yefam i skyn, ad J.
sem inadar iiaf vitad iim dóinsdayinn þrdtt fyr-
ir þad þó hann setji sjdlfur, ad sonurinn viti
ekki ttm þenna dayu; þar eb vjer hofuni aldrei
vib haft þess konar orb, þá gelur liver mab-
ur skilib, ab lierra J G. lieffci alls ekki þurft
ab koma meb þessa ákæru, hefbi hann verib
hreinskilinn, eta þá skilib þab, er hann fór
meb. Vjer liöfuni útskýrt meb berum og
ijósum orbuin, ab J. K. á þcim stab, er hjer
ræbir um, hafi táknab, ab hann þekkti ekki
dómsdaginn sem niabur, eba af manndómi sín-
um. En ab hin mannlega náttúra J. K. hafl
vitab um dómsdag, ekki af sinn eiyin, heldur
af gubdóminum, lilýtur ab vera aubsætt og
efalaust fyrir alla þá, er vibuvkenna, ab gub-
dómurinn og manndómurinn, hafi, í honum,
myndab eina pcrsónu. En hvernig liefir þá J.
K. getab sagt, ab „Sonurinn þekkti ekki dóms-
dayinnu ? Vjer spyrjum hra J. G. um eitt:
er þab ekki satt, ab margir menn, og sjer í
lagi embættismenn, t. a. m. dómarar, læknar,
prestar, rábsmenn konungs og fl, viti af mörg-
um málum einungis af því þeir eru embætt-
ismenn, en mega þó ekki samkvæmt bæbi
Gubs og ínanna lögum, segja frá þeim? Og
ef þeir eru abspurbir uni þau máleíni svara
þeir, ab þeir ekki viti um þau, og þab getur
eiigum dottib í hug ab efast um sannsögli
þeirra fyrir þá skuld, því þeir telja þab sjálf-
sagt, ab þeir sje abspurbir sem prívatmenn og
sem slíkir geta þeir ckki vitab um þessi mál-
efni, og öldungis eins er því hjer ástatt meb
J. K. og svar hans, og staburinn f heild sinni
f gubspjallinu sýnir ómótmælanlega, ab J. K.
telji þab víst, ab hann sje abspurbur sem mab-
ur. Og þetta höfuin vjer útskýrt fullljóslega,
ab vjer ætlum, í bók vorri og í svari voru til
hra J G. Og því er þab heldur kynlegt ab
þcssi hra hafi þá djörfung ab iialda uppi í
blabi þessu þrætuefni sínu, og þab án þess ab
bera fram neina sönnun ei a útskyring fyrir
máli sínu. fetta getur augsýnilega ekki koin-
ib af neinu öbru en því, »b hann hefir skap-
ab sjer þá von, ab geta blekkt sjón manna.
En oss virbist þab þó Hggja f augura uppi,
ab hann annablivort sýni mikla óhreinskilni,
eba þá sje svo sljófskyggn, svo skyni skropp-
inn, ab hann ekki skfij* "eilt í þvf máli, sem
þó cr einfalt og aubskilib, og hann hefir tek-
ib sjer til urnræbu.
Hvab sem þessu libur á hra J, G. miklar
þakkir skyldar frá oss fyrir þab, ab hann sjálf-
ur kannast vib svo berlega sem honutn er urint,
ab vjer höfum rjett ab mæla, því hvcrsu drjúgt
setn liann Iætur yfir þvf, ab ekkert hjá oss
sje „svaravert“, þá getur enginn mabur skilib
þab öbruvísi en svo, ab lira J. G. geti cngu
svarab, rökscmduin þeim, er vjer höfura leiit
fram; þvf hefbi liann getaÖ sýnt, ab eittlivab
væri ranghermt hjá oss, þá hefbi hann efalaust
ekki latib sjer nægja ab laka upp aptur
og aptur ab ekkert lijá oss væri svaravert,
heldur liefbi hanu orbib sárfeginn ab grípa
livert tækiíæri til ab sýna ab „þessum piltum“
þ. e. Tpdpiskn prestuninnul, væri ekki abtlúa.
Hra J. G. þykir þab eiga mjög vel viö, þegar
hann er svaralaus, ab kalla upp og segja, ab
þab, er vjer höfuin sagt sje „svarleysau! þ>ab
er eins og hann verbi meiri mabur, úr því
honutn þóknast ab kunngjöra, ab vjer höfuin
ekki komib meb annab en „ósannincla vafniny,
ótrúleyt ruyl, óvidkomandi masu, er hann álít-
ur „ósanibof ib virdinyu sinni ad SI cu u-u. En
oss virbist þab aubsætt aö abíerb iiansermjög
kynleg og vissulega alveg einstaldeg, því án
þess ab hafa sannab íieltt, og þegar hann sjer
ab hann getur engu svarab, og vili því Ijúka
uuiræbunni um málib, þá segir hann ab mót-
partur hans hopi á hæl, cn lætur í vebri vaka
ab liann standi fastur fyrir; hann vill láta
menn trúa því ab liann beri sigur úr býtum,
og í því hann hreykir sjer af þessum svo-
nefnda sigri stingur hann fjöbrinni í hattinn
og kyrjar upp sigursálminn: llúmib f blabinu
leyfir oss ekki ab hrekja allar hans fánýtu vit-
leysur, og ab öbru leyti þurfum vjer þess ekki,
því hver mabur, er vill lesa þab, er vjer höf-
um ritab um þab mál, gctur dæmt um þab án
þesB hann þurfi ítarlegri útskýringar frá vorri
halfu. Og sjer í lagi bibjum vjer menu ná—
kvæmlega ab athuga hvert vjcr höfum ekki
talab „med lotninyu oy sannletks ást um gud-
dóm J. K,u • þvf hra. J. G. ber 03s á brýn að
vjer höfum ekki gjört þab.
Katólsku prestarnir f Reykjavfk.
MÓÐURMÁLIÐ.
Ástkæra Uhfra málib,
og allrl rödd fegra
blíb sem ab barul kvab móbir
í brjósti svauhvítn 1
Jóuas JlaJJyrimsson.
Jafnvel þótt vjer fslendingar sjeum fátæk
þjób og fánrenn, þá eigum vjer þó dýrgrip
einn, svo ágætan og fornan, ab trautt getur
slíkan. þessi dýrgripur erfebratunga vor íslenzk-
an, og má þab furbu gegna, ab „þessi gcisli,
sera hngur sendir hug“ skuli hafa Iogab svo
1) Vjer ætlum ekki ab tala nm þes?i orb og mörg
fielri, er flnnast h]á hra J, G. og sýnast honum ab lík-
indum vel sæmandi, og bibjum meun ab bera ekki of
harban dóm upp á hann út af þeim, því ef hann ekki
mætti brúka þess kouar orbatiltæki gagnvart oss, þá
væri hann alveg orbalans.
2) þab væri æskilegt ab hra J. Q hefbi tilgreint
þab, er hjí oss er svo úr garbi gjört, ab „ósaux-
bobib sje virbingu hans absvara“. Eba
inun þab vera, er vjer segjnm um abferb haus meb út-
sölu rits hans (t. a. m. ab hann seldi þab á skfrdag!)
eba mnn þab vera, or vjer sjnum ab anbsætt sje og
anbskilib af riti hans^ab hann heldnr fast meb Magn-
úsi E , og forsvarar skobun hans á gubdóm J. K. T
En hvernig stendnr þá á því, ab þab sje nú orbib „ó-
samboblb virbingu hans“ab forsvara þab,
er honnm heflr ábnr ekki þótt »ósambobib virb-
i n g u h a n s “ ab gjöra.