Norðanfari - 20.12.1879, Blaðsíða 2

— 122 -
Vjer sem ritum nöfn vor hjer undir,
vottum hjer með að vjer höfum álitið Jónas
bónda Símonarssou á Svínaskála um mörgár,
hinn mesta dugnaðar og framkvæmdarmann
í sveitarfjelagi voru, hæði til sjós og lands,
og pekkjum líka margir til pess af eigin sjón
og reynzlu, — sjerstaklega pá litið er á
efnahag og vinnukrafta hans og annara í
hreppnum, og annjr pær, sem á honum hafa
hvílt, umfram aðra, par sem hann næst und-
anfarin ár hefir verið bæði hreppstjóri og
oddviti hreppnefndarinnar. Vjer getum ei
annað enn álitið, að hann hafi verið fyrir-
mynd annara í að vanda öll áhöld, bæði til
landvinnu pg sjáarútgjörðar hjer í sveit, og
að hafi nokkur átt skilið opinbera viðurkenn-
ing fyrir verk sín hjer í sveit pá hafi Jónas
Símonarson fullkomlega verðskuldað hana.
í marzmánuði 1878.
J. P. Hallgrímsson prestur, Jón Stef-
ánsson bóndi, Eyólfur forsteinsson bóndi,
Sigurður Nikulásson vinnumaður, Magnús
Hemingsson vm., Guðni Stefánsson vm.,
Jónas Eyólfsson vm., Siggeir Eyólfsson vm.,
Einar Jónsson bóndi, Páll Pálsson bókbindari,
Kristján Eyólfsson vm., Sæbjörg Jónsdóttir
ekkja, búráðandi, Gunnar Pjetur Pálsson vm.,
Bóas Pálsson vm., Guðni Stefánsson bóndi,
Guðmundur Jónsson bóndi, Sveinn Bóasson
vm., Bjarni Eiríksson bóndi, Páll Eyólísson
vm., I. Ásmundsson bóndi, Stefán Jónsson
bóndi , Sigbjðrn Oddsson bóndi, Gísli Niku-
lásson bóndi, Nikulás Gíslason bóndi, Guðni
Jónsson trjesmiður, Einar Jónsson vm., Hall-
grímur Jónsson vm., Runólfur Runólfsson.
Af pví að, oss sem ritum nöfn vor hjer
undir, hefir sárnað áreitni Jóns ritstjóra
Ólafssonar í «Skuld» sjerstaklega nr. 4. p. á.
við Jónas bónda Símonarsson á Svínaskála
og hvernig ritstjórinn eins og sýnist gjöra
sjer far um, að rýra mannorð hins fjölhæfasta
framtaksmanns sveitarfjelags vors, álítum vjer
pað siðferðislega skyldu vora, að senda honum
eptir fylgjandi vottorð, byggt á sannfæring
vorri og pekking, og má hann neyta pess
sem hann vill.
Vjer pykjumst mega fullyrða, að Jónas
hafi fyrstur komið hjer á nýju báta lagi, og
eru bátar með pví lagi örskreiðari enn hinir
með eldra laginu, og miklu betur vandaðir
að allri gjörð enn áður var; fyrstur smíðað
og innleitt hjer hin ágætu járngaffalræði;
fyrstur smíðað og lagt hjer fjórsóknaða vaði
með premur trjám, sem vel hafa gefist;
fyrstur smíðað og viðhaft hjer pumunálina,
handægt og pægilegt verkfæri fyrir pá er
hákarl veiða á bátum; fyrst hjer hvippað
króka; fyrstur allra hjer lagt línur með 3
og 4 uppistöðum, sem sjálfsagt er nauðsýnlegt,
er fisk skal sækja með línum i straum og
nálægt boðum og leggja parf í ýmsa króka,
og þætt er við krækjum. — Vjer vitum ei
til að nokkur hafi gjört petta að minnsta
kosti ei að staðaldri nema hann einn. Vjer
pykjumst mega fullyrða að Jónas hafi fyrst
og einn að ' jafnaði iðkað smáönglalínur á
Krossanesröst, og kringum vatnsboðann, og
pannig fundið nýjar smáönglalínu lagnir par.
Vjer pekkjum ei til að nokkur maður hjer 1
sveit eða nærsveitunum, vandi eins vel, pví
síður betur alla sjávarútgjörð sína og Jónas
hefir gjört, og engann hjer í sveit, sem sótt
hafi sjó betur enn hann eða til jafns við
hann. pá litið er á kringumstæður hans og
annara t. d. efni, vinnukrapta, langræði, og
og sjerstaklega pá litið er til pess hverju
hann hefir afkastað á heimili sínu með bygg-
ingar.
Yfir höfuð verðum vjer að álíta, að Jónas
hafi sannarlega átt skilið, laun pau erhonum
voru veitt úr styrktarsjóði Kristians konungs
IX, en alls ómaklegann hinnar undarlegu prá-
eltni «Skuldar».
Reiðarfirði í marzm. 1878.
Jón Stefánsson. Guðmundur Jónsson.
(bóndi). (bóndi).
Sigbjörn Oddsson. Gísli Nikulásson.
(bóndi). (bóndi).
J. Stephánsson. Guðmundur Eyjúlfsson.
(bóndi). (bóndi).
Rjett eptirrit,
Jón Johnsen,
Brjef til „K. N“.
J>ekkirðu land með feikna fjöll
íylgsni par sem eiga tröll,
blágrýtis pau brúka skálm
og bera á höfði jökulhjálm
og gjósa eldi úr iðra krá,
enginn við pví standast má,
pá blikar sprengi- blóðrauð -vjel,
bliknar líf en glottir hel.
A pvisa landi er pjóð ómennt,
pví henni hefir enginn kennt
liirðsiði, sem heiminn prýða
og liaí'ðir eru í metuiu viða.
En par er annað pjóðar kyn,
sem pjóðir margar eiga að vjn;
hjá Baunverjunum frægð hún fjekk,
fyrr en hingað norður gekk
til að mennta landsins lýð
og leggja út í hið mikla stríð
að gjöra bokka og börnin smá
baunverskt allt frá hvirfli að tá.
Byggðir strjálar býli smá
byggjast pessu landi á,
einn par samt er aðalbær,
ávallt hvar að dunar sær
í norðanátt við svalan sand,
sverfur ströndu eyjaband.
Bærinn er í breiðri vík
sem bérjaskyr í pessum krík
liúsin standa stangli á
um stræti margnefnd til og frá;
par er fátt um ræfla ríl,
livar rísa hús í nýjum stýl,
par ægir saman allri stjett;
en öll er pjóðin furðu nett
valdsmenn. kaupmenn, völundar
og verðir staupa hjer og hvar.
Alsett er af kota krans
kringum týginn húsafans;
bændur prifnir búa par
og brúðir heldur pjóðlegar;
pú sem veizt, að pjóðir tvær
pessi hýsir tignar bær,
en pekkir engin pjóðarskil,
pjer jeg á pað benda vil,
að aðallinn er. allur danskur,
enskur, spánskur, pýzkur, franzkur;
pví baunverjans pað einkunn er
allt pjóðerni að temja sjer,
og allt hann nær að nema og muna
nema bara íslenzkuna.
Aðall pessi er allra stjetta
úrval, jeg skal sanna petta,
pví val er hann úr vörusölum
völundum og peim, er skjölum
eiga að stýra og dóma dæma
og dyggða spjöll úr landi flæma.
En pað eru ei nema fimm eða fjórir
frægðar herrar tignar stórir
baunverzka sem flokkinn fylla
og frelsi vorrar pjóðar spilla.
Staðarins allir Æskulápar
eins og gamlir hraunaslápar
leita sjer að fæðu í forum
í feiknadjúpum hrauna skorum;
aðalsins peir elta beitu,
æti svo peir nái feitu.
Lyfja kollu langur tyggi
líka trú’ jeg staðinn byggi
baunverzkur í allar ættir,
aðalsins hann knýr á gættir,'
einkaleyfi einn hann hefur
(öðrum pað ei Danskurinn gefur),
ekkert læra og ekkert muna
utan hrogna-baunverskuna.
En petta er minni pjóðar hlutinn
pó að peir niður dragi skutinn,
pegar peir sitja stjórn að stunda
og staðarins allan hug í grunda
pví öllu vilja peir einir ráða
og aðra lítið virða snáða.
Flokkurinn hinn er fjölmennari.
pó fátæklinga drjúgur skari
í lághýsunum lífi hjúkri
og liggji sjaldan sæng á mjúkri
íslenkzt blóð í æðum bera,
og allt sitt til pess vilja gera,
að pjóðin verði ei rúin rjetti
rógburð af og illum pretti.
J>essum fylgir fjöldi manna,
er frelsi stunda og menntun sanna
og mestur porri af herrum háum
1 hjarta sínu unna smáum,
en pá vantar einurð stundum
afl pó hafi peir nóg í mundum,
hlífðar skjöld fyrir bændur bera
Baunverjinn ef kynni pað hlera,
ef að danskurinn ýglir brún
ofan draga peir ?egl frá hún
af danskinum peir lærðu löngum,
að láta sem peir væru með engum.
En hvað sem nú um allt pað er
um, sem höfum getið vjer
jeg held pó ef að satt skal segja
í svoddan bæ ef stríð menn heyja,
hið góða hrósi sælum sigri
pví sannleiks er þar girtur vigri,
margur (bæði lærður og leikur)
laxi vertu pví ei smeikur,
settu upp merki sannleikans
og sverðu tryggðir pörfum lands
pví bærinn pinn er borg á fjalli
berstu eins og Siggi Skalli,
pegar hann drakk úr konaks kút
kófsveittur og tæmdi hann út.
Auglýsmgar.
J’eir prestar eða kirkjuráðendur,
sem kynnu að panta hjá mjer altaristöflur
framvegis, bið jeg vinsamlega að láta mig
vita pað hið allra fyrsta, par jeg parf mjög
langan tima til að búa mig út með efni og
áhöld; einneiginn stendur lengi á að gjöra
pær.
Völlum í Svarfaðardal 23. okt. 1879.
A. Gíslason.
Hjer með leyfi jeg mjer vinsam-
iegast, að biðja alla pá sem standa í skuld
til mín fyrir Norðanfara og fleira, sem jeg
hefi látið prenta fyrir pá, að greiða pað til
min, sem allra fyrst að þeim er unnt og
helzt sem fyrst fyrir næstkomandi nýár, pví
min litlu efni og stórskuldir, leyfa ómögu>
lega að pað dragist lengur.
Ákureyri 25. nóvember 1979.
Björn Jónsson ritstjóri,
Eigandi og ábyrgðarm.: Björn Jónsson,
Prentsmiðju Norðanfara. B. M, Stephánsson