Norðanfari - 02.03.1881, Blaðsíða 3

tals par, mundi einhTer segja um pað mál
liið sama, er Garðaprófasturinn sagði í einni
af pingræðum peim, er hann lijelt gegn sókn-
arbandsleysingunni: «|>að væri eitt hið ó-
parfasta mál, er verið hefði tii meðferðar á
pingi».
(Framh.)
(Aðsent).
|>að mnnu flestir vita að alpingiskosn-
lngarnar í ísafjarðarsýslu hafa tekist mjög
öheppilega í petta skipti, — en liitt munu
færri vita liverju pað er að kenna að svona
illa hefir tiltekist. J<að er nefnilega pví: að
Hornstranda-pjóðviljinn brauzt nú út í fyrsta
skipti í al()jóðlegum málefnum, með allri
peirri speki sem honum er lagið. Upphvatn-
ing er ykkur Ísíirðingar! að sækja betur
fundi ykkar en svo, að Hornstrendingar beri
hærri lilut atkvæða, pví pessi kosning lýsir
ekki miklum framförum. |>að væri heiðarlega
gjörtaf pessum af Hornstranda- pjóðviljanum-
heiðruðu- pingmannaefnum, ef peir afpökkuðu
pessa kosningu, og Ijetu velja um aptur, pví
margt hlýtur peim að detta í liug pegar
peir hugsa út í, að peir eiga að koma í steð
mannsins er sagði 1851: «Jeg mótmæli
pessari aðferð». X.
Fornleifafjeliigið. 21. d. jan. hjeldu
lijerum bil 50 fjelagar — par á meðal 6
konur — fornleifafjelagsins miðsvetrar- eða
J>orra-blót að fornurn sið. J>að var háð í
salnum í veitingahúsi konsúis M. Srnith, sem
hann hofir nýlega látið rcisa og sem ber
langt af öðrum veitingahúsum í Evík. Sal-
urinn var tjaldaður fprnum tjöldum og skjald-
armerki á veggjum, öndvegissúlur fornar
reistar par og langeldar á miðju gólfi. J>egar
menn voru seztir undir borð, stóð upp Sig-
urður Uigfússon og setti grið mcð mönnum
að fornum sið. J>egar menn höfðu snætt og
borð voru upptekin, voru auknir langeldar
og full drukkin. Fyrst var drukkið full Óðins,
Alföðurs og mælti Sig. Vigfússon fyrir pví
og signdi pað geirsoddi og bað aðra svo
gjöra. Síðan var drukkið full J>órs og sungið
fyrir sæinilega laglega kveðið kvæði eptir
Björn Óisen, enSig'. Vigfússon gjörði hamar
yfir og bað aðra svo signa fullið. Síðan var
drukkið full: 1. Freys og Njarðar, 2. Braga
og 3. Freyju og allra annara Ásynja. Sig.
Vigfússon mælti fyrir peim, og pá er liann
mælti fyrir minni Ásynja minnti§t hann
kvennanna, einkum peirra, sem voru við
hlótið; var pað góð tala. J>á mælti Björn
Ólsen fyrir minni forfeðranna. J>á lýsti for-
seti fjelagsins, Árni landfógeti, yfir pví, að
pær ræður væru haldnar, sem fjelagsstjórnin
hefði ákveðið að lialdnar væru. Eptir pað
hjeldu peir helztar tölur Arni landfógeti nt
af heitstrengingu að J>orrablóti í fyrra, Bergur
amtmaður fyrir vexti og viðgangi fornleifa-
JGlagsins? Stéingrímur skáld fyrir dánarminni
Jons Sigurgssonar 0g Matthías skáld um for-
feðurna. Samsætið fór vel írain og stóð fram
u nott moð fjöri jnjklu.
Sig. igfússon, varaforseti fornleifafje-
lagsins, er fornfræðingur mestur hjer syðra
í íslenzkri fornfiæði og hefir lifandi áhuga á
peirri fræði. Hann ætlar nú í vetur að
halda fyrirlestra 1 fomleifafjolaginu um líf
Islendinga í fornöld; hefir hann nú
haldið 1 fyrirlestur. Hann talaði mest um
uppruna íslendinga, hag Norðinanna áður cn
Haraldur hárfagri braut pá undir sig og á
hverju menntunarstigi peir liafi pá staðið;
kvað hann pað sina ætlan, sem enginn hefði
áður sagt, að gullöld Noregs hafi verið, pá er
Haraldur hárfagri hraut hann undir sig; fiUnst
oss pað satt vera. Síðan talaði hann um
dóma í fornöld, hjeraðs- fjórðungs- og fimmtar-
dóm. J>etta er að eins byrjun á fyrirlestrum
Sigurðar um líf forfeðra vorra, sem hann
mun halda áfram, pví aðalinntak peirra á að
vera: klæðnaður, vopn, húsaskipun og
skip hjer á landi í fornöld.
J>að er verið að prenta tímarit fornleifa-
fjelsagins og verður par sagt frá hinum
merkilegu rannsóknum fjelagsins í sumar er
leið, og sem varaforseti pess hjelt.
—i
Úr Reyhjavík. |>jóðólfur befir kastað
ellibelgnum og er farinn að taka tenuur í
annað sinn. Hann talar vel og skorinort
um mormónana og er vonandi að pað beri
góða ávöxtu. Sumum pykir liann koma of
við kaun manna, en oss finnst pað alls eigi
enn pá. Vjer viljuhi eigi fremur en J>jóð-
ólfur pola pað, að raormónarnir prjediki bjer
og veiði sálir manna, eins og sagt er að peir
geri í gríð ogkergju í Keykjavíkurprestakalli,
og að cigi sje liuft öruggt eptirlit á peim.
J>að er fullyrt að peir sjeu búnir að snúa
nokkrum fáfróðum vesalings einfeldningum.
J>etta veit pó lögreglustjórnin líklega, að
minnsta kosti gæti J>orsteinn lögreglupjónn
sagt benni frá pví, pví peir kváðu hafa skírt
konu hans, og vjer höfum einu sinni verið
svo frægir að sjá annan sauðinn, sem hjer
er af mormónahjörðinni, og heyra hann pá
segja að peir hali prjedikað víst prisvar í
liúsi J>orsteins lögreglupjóns , og hann hafi
aldrei rekið pá út. En vjer skulum eigi
tala meira um mormónana, heldnr vísum til
J>jóðólfs , sem hefir skýrt frá pví máli og
gjörir bað líklega betur (sbr. 33. ár 3. blað),
en pó má pess geta, að fTuTuðstaðnum er
lítill sómi að pví, hvernig peir hafa komið
ár sinni par fyrir borð. En vjer vonum að
lögreglustjórnín «taki nú til sinna ráða», pá
er J>jóðólfur hefir verið henni hrýni, og ef
eigi verður hvatt með brýni, vitum vjer eigi
livernig hvetja skal.
Öll tíðindi hjeðan eru i blöðunum (í>jóð-
ólfi og ísaf.), nema að söngfjelagið Harpa
hefir haldið hlutaveltu til pess að safna fje,
er reisa á af luis, til pess að syngja, leika
og dansa í o. s. frv. J>að mun liafa komið
inn uin 900 kr. J>að er auðvitað að safna
parf fje til pess í mörg ár, pví húsið parf
að vera stórt. Menn hafa hjer hús, en eng-
in nógu stór nje vel fallin til pess að leilca
í sjónleiki eða syngja í. —ð.
F r j c tti r.
Úr ísafjarðarsýslu.
Árið sem nú er pegaar liðið, liefir peg-
ar á allt er litið verið með harðari árum hjer
vestra, pó inátti vetur hoita góður frá nýári
í fyrra, og skepnuhöld í betra lagi. Afli í
lakara lagi við ísafjarðardjúp, en pó voru
hlutir allgóðir í vor, en mörgum vildi sú ó-
heppni til, að fiskur soðnaði af hinum miklu
liitum í vor, og varð pví óútgengilegur. |>ar
á ofan hættust lágir prísar á innleudri vöru,
einkanlega fiski og lýsi, svo hinir efnaminni
Djúpmenn munu okki í annan tíma hafa
verið verstandandi í efnalegu tilliti en nú.
Heyföng voru misjöfn í sumar, pó tún væru
víða vel sprottin, pá voru úthagar laklegir
og nýting ekki góð, pví sumarið var votviðra-
samt. Haustveðrátta einhver hiu harðasta,
17. sept. gekli í kafaldsbyl með frosti ogsnjó-
komu svo víða fennti fje. Tvær hákarlaslcút-
ur voru úti í peim garði, önnnr náði eptir
langa og harða útivist til Keykjavíkur, og missti
3 monn, liin skútan — skonnert ný og vel
vönduð — hefir ekld komið fram enn. Afli
á pilskipum hefir verið í meðallagi eðabetri,
hæztur lifrarfli 400 tunn. (18 kúta mál) pað
skip eiga hændur, J>orskafli hæztur 45,000.
J>essi vetur sem af er, má fullyrða, að er
hinn harðasti í mannaminnum, pví síðan í
miðjum sept. hefir verið stöðug norðanátt,
moð frostum og köföldum, að fáeinum dög-
um undanskildum síðast afsept., frostiðhefir
að jafnaði verið 18—12° á K.; fje liefir pví
allstaðar komið langtum fyrri á gjöf en að
undanförnu. Hafpök af hafís eru lijer uti
fyrir fjörðunum. Hið svonefnda hráðafár á
sauðfje hefir geysað venju fremur, lijer í
sýslunni og víðar í vetur, t. d. í etnum
hrepp (Mýrahrepp) er nú farið yfir 300, og
er pað allmikið tjón í efnalcgu tilliti, pegar
á pað er litið að sauðfje hjer í sýslunni er
yfir höfuð færra en í öðrum sýslum, eiukan-
lega norðan- og sunnanlands, og mun kosta
meiri fyrirhöfn að koma pví upp hjer enn
par; flestum jörðum hjer i sýslunni er svo
háttað að pær hera ekki mikinn sauðpening,
pað má pó ekki að öllu leyti kenna um jörð-
unum, lieldur hinu, að bændur eru meira og
minna byggðir uppá sjóinn, og verða pví að
hafa hvorutveggja í takinu, er pví eðlileg af-
leiðing að jarðirnar verða ekki eins vel rækt-
aðar og sliyldi. Af öllu pessu lijer að fram-
an er Ijóst að utlitið er allt annað en glæsi-
legt.
Skóli sá sem talað var um að stofna í
minningu Jóns sál. Sigurðssonar liggur enn
sem komið er í pagnargildi. Samskotin
munu lítið hata aukist síðan jeg ritaði síð-
ast. Á fundi sem haldinn var á ísafirði, var
ekki liægt að ráða annað af, en halda áfram
að safna, pví allt strandaði á fjeleysinu. J>að
er vonandi að menn líti á nauðsynina, meir
en erfiðleikana, «sigursæll er góður vilji»
jafnan. Menn mega lieldur ekki vera svo
bráðlátir að hugsa allt komist í kring á einu
ári. Nei, svo stórliuga megum vjer ekki
vera. J>að er meira komið uiulir að áhug-
inn dofni ekki pó ver sjáum að langt sje í
land og liöfum pað jafuan hugfast, að vjer
vinnum fyrir alda og óalda niðja vora. Höld-
um pví áfram að auka samskotin, eptir pví
sem efniu og tíminn leyfir, og örlæti hvers
einstaks, pá mun að endingunni viðleitni vor
hera blessunarríkan ávöxt.
Kitað á gamlaársdag 1880.
B.
Brjef frá Dýrafirði dags. 30. des. f. á.
«Helztu fijettir bjeðan eru barðindin.
Yeturinn byrjaði snemma með frostum og
kaföldum, liafa frostbörkurnar verið óttalegar,
á jóladaginn var hjer versta stórhríð með
20° frosti. Hafís er komiun hjer inn á
hvern fjörð og hafpök sögð alstaðar fyrir ut-
an öll annes. Nokkrir eru farnir að skera
frá heyjum, en sumum helir bráðafárið hjálp-
að; pað liefir geysað lijer með ákafa. Nú er
vörulaust hjer í verzluninni og verður í vet-
ur að öllum líkindum, pareð skip pað, sem
von var á til verzlunarinnar er enn ekki
komið. Ekki verður sagt neitt af mennt-
unar framförum og lítur út fyrir að lögin
um uppfræðingu ungmenna frá síðasta pingi
liafi eigi komið peim í hendur, er lijer eiga
hlut að máli. Ekki er «Egill Skallagríms-
son» kominn enn, og er talið víst að liann
sje týndur; er pað allmikill skaði að missa