Norðanfari - 03.10.1884, Blaðsíða 3

- 71 —
yfir farareyri, er- sjálfsagt að fara pess á leit
iueð fortölum, að hanu skilji eptir handa
skuldaliði sinu, er eptir yerður, svo mikið, sem
ætlazt er á, að nægja muni, ef hann er pess
uni kominn, eða pa minna. Sveitartjelögin
fetti hvorki að tálrna nje efla vesturfarir, en
iáta pær hafa frjálsa og eðlilega rás. Og svo
sem pað er naumast eðlilegt, eða rjettvíst
gagnvart sveitarfjelögunum, pótt að pví kunni
að vera bráðabyrgðarljettir, að styrkja fjöl-
skyldur af sveitarsjóði til vestur.arar, svo er
og mjög varhugavert aðtálrna vesturför peirra,
er pangað eru sjálfbjarga. Að peim, er pang-
að vilja hlaupast iiáómegð, mun sjaldan mik-
il eptirsjá fyrir sveilaríjelögin («held jegbezt
sje að losast við svona fólk og láta pað fara
til Ameríkuj, segir H. Cl.). Gagnstæðileg
löggjöf, er lieimilaði hverjum manni að «hlaupa
til Ameriku* frá ómegð sinui, myndi alls eigi
háskaleg fyrir sveitarfjelögin.
Að frumvarp petta, pó ; ð pað fjelli á
endanum, náði svo mörgum atkvæðum á
Pingi og ákvarðanir pess meðmælum og mjúk-
mælum svo margra pingmanna, virðist með-
Iram hafa komið af pví, að margir hafi svo
á litið, að mest sveitarpyngsli stafi af hóglífi
og svalli einstakra manna, og myndi auðið
að hepta pann ófögnuð með hörðum lögum
(«fádæmi verða að mæta fádæmum», sagði
A. E.), en hafi hvorki haf't tóm til pess að
athuga, hvort svo væri í raun og veru, nje
til pess að athuga annmarkana við framkvæmd
slíkra laga nógu vel. Aðrir (jafnvel fram-
sögumaður) virðast liafa ætlað, að til íram-
ivæmda peirra myndi litið eða ekki koma,
í>ví að pau myudi næg grýla á ktimagana og
óhófsbelgina, (eða «vekja sómatilfinning*, svo
8em að orði var kveðið), envíst mun pað, að
kynslóðin hefir eigi allstaðai paun beig ut
framkvæmdarvaldi vorra tima.
En verður pá ekkert gert til pess að
sporna vaxandi sveitarpyngsium og öllum
Peim ófagnaði, er penn er samfara? — Að
Hema úr lögum íramfærisskyldu sveitarfjelaga
oða takmarka hana að miklum rnuu, myndi
eigi gjörlegt, með pví að miskunusemin er
farin svo mjög að úreldast, sem vonlegt er,
s>ðan er fanö var að taka hana lögtaki. Að
þröngva þurfalingum, setn eru kommr upp á
sveit sína til niein vinnn eða frá nautn alls
taunaðar, væri og eigi tiltækilegt, pótt eigi
^æri annað tiL fyrirstöðu, með pvi að tiitæki-
ieg nauðungarmeöul eru eigi tii, síðan er lik-
ftiöleg relsing, er ávallt hefir pótt óvirðmg að,
að mestu úr lögum numin, enda væn pað
karla ófrjálslegt, og myndi opt 'koma ómak-
%a niður, með pví að örbyrgð mun opt vera
kennd leti og ohófi meira en rjettlátlegt er.
Aö sripta purfuliuga kosniugarrjetti og pess
koftar, myndi litil grýla á óráðsseggi, meðan
Sa íjettur er eigi nreir í hávegum hafðurenn
hðast og víðast á sjer slað. Að banua öreig-
Utlt hjúskap, svo sem opt hefir venð til lagt
61 miður frjáislegt og myudi auka óskírlifuað,
ö‘eð pvi að eugm lagureísing er við lögð, og
öl>udi pví nær enga trygging veita lýnr pvi,
sveitarpyngsli minnkaöi. — Óhjásueiðun-
Jegt sýnist vera að gera eitthvað aö, áður eu
'Sveitarpyngslin v»xa peim með öllu yíir liöf-
H er undir peim eiga að rísa. Ef pað tæk-
lst að komast að upptökum peirra, væri lík-
til að takust kynni að nokkru að stemma
4 aö ósi, eða finna ráð til, að pau færi pverr-
iíl(ii smámsaman.
Svo sem áður er á vikið, virðist pað hafa
að kalla má samhuga álit pingsins, að
8voilarpyngsli ætti aðalrót síua í ríkjandi leti
óuieuas.m puríalinga, og sá ómeunskuaudi
aptur í aðhaldsleysi laganna (en ekkert var
tekið frain, svo að jeg hafi tekið reptir, um
aðgerðarhægð yfirvaldauua). (Framh.).
Herra ritstjóri!
X blaði yðar Norðanfara Na 51.—52.
er grein eptir B Bjarnason nokkurn rituð í
Winnipeg; er bún ferðasaga þeirra emigranta,
er fóru af Norður- og Austurlandi í sumar
er var til Ameríku með gufuskipinu „Craig-
forth“, A bls. 107. Iiefir biuum heiðraða
höfundi greinar þessarar þóknast að geta
mín og það fremur tii ósóma en sóma; get
jeg því eigi hjá mjer leitt að svara honum
í fám orðum, og vouast jeg til svo góðs af
yður, herra ritstjóri, uð þjer gjörið svo yel,
og Ijáið línutn þessum rúm í blaöi yðar.
Aður en jeg svara orðum þeim sem
beinlinis er beint að mjer í grein þessari,
neyðist jeg til að skýra frá, Uveruig á jþví stóð,
að jeg skyldi fara þessa óhappa för, — í
miðjum maímánuði siðasí iiðinn brá jeg mjer
al Vopnafirði með strandferðaskipinu suður
til Heykjavíkur, Meðan jeg dvaldi þar, átti.
jeg ta! vtð herra Sigfús Eymundssou, helzta
Agent Allau-línunnar. Með því að jeg vissi,
að það var íjeldi af monnum, sem ætluöu til
Ameríku bæði af Norður- og Ausíurlandi,
þá kom mjer til bugar, að það væri öiöugt
fyiit' þá að vera túlklausa, og þótt jeg aldrei
belði komið til Ameriku, þá áleit jeg mig svo
færau í málinu (enskunui) og svo vauan að
feiðast, þar scm jeg var svo að segja ný-
kominn frá Englaudi eptir 10 ára dvöl þar,
av* jeg gæti komið ióndum mínum að góðu
Jiði; jeg stakk því uppá þvi \ið Sigfús, livort
lianti ekki vildi aö jeg læri með Vesturfór-
um, sem túikur þeirra, og íjellst hann á það
og þótli væut um. Aþeð því nú að jeg er
fátækur og efualaus. gat jeg eigi tekist
þetina starfa á hendur um tiásuaiar nema því
að eius að mjer yrði horguð fynrhöfn niín
af eiuhverjuin. Jeg spurði þá Sigfús bvaöa
laun hann gæfi mjer fyrir lúriun, en hanu
kvaðst ekkert geta goidið injer, en fria ferð
sagðist iiaiui geta látið mig fá, Mjer kom
til hugar, að ef Yesluifarar vil.du greiða mjer
1 kr. hver íýrir fynrhofn mína, væri það ekki
mikið fyrir iivern. eii boigaði mjer dável. Jeg
fói’ nú Austur aptur, liitti marga Vcsturfara
að máíi og skýrði þeim frá ætlan minui.
Virtist mjer þeim pjkja mjog vænt um og
sögðu, aö 1 kr. væri svo 'seiu ekki neiM,
eius og það i sauuleika va.r, — |>egar nú
„Craigfortii“ koiu á Vopuaíjörð átti jegstrax
tai við lierra Bridges, lielzta mann Slimons,
og sagöi jeg honum að Sigíúsi og mjer liefði
komið saman um, aö jeg færi með skipinu
lil Amenku sein túlfeur þeirra ianda, og að
baíin lieföi boöið mjer fria ferð. — Bridges
svaraði þá straz, að þeir þyrftu mín efefei við, j
þvi að þeir liefðu þegar túlk; nær er mjer ,
samt að liulda, að landar liaíi eugan túlfe tiat't
þá, en svar berra Biidges iiaíi fremur verið
sprotlið af illvilja þvi inaðuriini er enginn vin-
ur eins manns, sem er náteiigdur mjer, og
haíi því gjort allt sem liann gat til að spilla
lýrir mjer, en ekki bæta.
Nú segir iiöfundui’ greinarinnar, að jeg
hati hoðið mig frain sein túlk móli því, að
jeg fengi 4 kr. af bverju íslenzku neíi; liver
fær nú skilið þetla? ekki jeg, því að bjóöa
mig fram var alveg árangurslaust og þvi sið-
ur fyi’ji’ 4 kr. fyrst að landar liefðu túlk,
sem ekki kostaöi þá neitt. Af bvaða oibök-
uui höíuuduium lit'fir dottið í liug að búa tii
þessa óhæfu, er mjer óroogulegt að ráða í
en þótt landar hafi látið í Ijósi lítiö traust á
mjer, það get jeg ekki að gjort; þeirþekktu
mig ekki og þeim var heimilt að halda um
mig hvað þeir vildu, meðan þeir ekki hofðu
reynt mig. „J>arámóti“, heldur höfundurinn
áfram, „snjeru allir sjer með einurn liuga að
Baldvin Gunnarssyni o. s. frv. Nú hvernig á
að skilja þetta? Annarbver blýtur að fara
með ósannindi hofundurinn eða herra Brid-
ges, því herra Bridges sagði mjer strax, að
þeir þyrftu ekki á mínni hjálp að halda, þar
eð þeir heiðu túlk. — „En sú varð niður-
staðan“, bætir l.ann við, „að línan tók þá
báða fyrir túlka“. Já mikið rjett, Baldvin á
Islandi með kaupi, þó ekki væri það teljandi
en mig kauplaust ekki fyrr en i Glasgow ept-
ir að jeg var búinn að kosta mig sjálfur
þangað. Nú keypti jeg mjer far af Vopna-
: firði til Seyðisfjarðar sem jeg borgaði 6 kr.
fyrir. J>ar bjóst jeg við að hitta marga sem
jeg áður hafði átt tai við um þetta, og liugði
að enn gæti koinist lag á, en það vat' varla
við að búast að þeir færu að borga mjer þeg-
ar þeir gátu komizt hjá því. Hjer fengu
þeir annan mann til lijálpar Baldvini, þörð
að nafiii, og má geta þcss hjer, að hann var
mjög hjálpiegur á leiðinni milli Skotlands og
ísiauds. Jeg koiu nú ekki til greina, sjálf-
sagt af því vantrausti sem landar hofðu á
mjer. Mig langaði samt að sýna löndum í
verkinu að jeg gæti verið þeira að liði í mörgu
keypti jeg mjer farbrjef til Skotlands og kost-
aði það 54 kr. ]?óit við nú fengjum gótt
veður á leiðinni voru samt margir, einkum
kvenufólk, sem voru veikir, og þurftu kjálp-
ar þeirra með, sem heilir voru. Ætla jeg að
vonast til, að liofundur greinariiinar geti eigi
borið mjer á brýn, að jeg hafi legið á líði
mínu, eða að jeg hafi ekki gjört jafnmikið,
og, ef til vill meira en aðrir, að minnsta kosti
meir en höfundurimi, til að hjálpa þeim er
þess þurftu; jeg segi þetta ekki mjer til hróss,
því að jeg áleit þaö sjálfsagða skyldu mína
og yfirhöfuð hveis manns, sem nokkurn snef^
il heíir af mannkærleika, að gjöra það sem
þeir geta tíl þess að hjálpa þeim sem kvelj-
ast af ólukku sjósóttinni, því þeir sem hana
hafa líöa mikið, og þó jeg ekki viii sjálfur
hvað Inin er, þá hef jeg sjeð svo mikið af
henni, að jeg vorkenni hverjum þeim sem
hana helir. ]?egar við nú komum til Leiíh
get jeg varla ímyndað mier, að höfundurinn
hafi eigi tekið eptir, að jeg var löndtim engu
síður hjálplegur en Baldvin, að honum ólöst-
uðum,. bæði með farangur og annað, og að
allt gengi sem greiðast; og enn var jeg ekki
túlkur. |>að var ekki fyr en í Glasgow, að
höfuðmaður Allan-iínunnar kom til niín rjett
ura það leyti sem skipið var að leggja af stað
niður ána, og spurði mig að, hvort jeg vildi
fara sem aunar túlkur og $.kyldi jeg hafa
frítt far, cn engin lauu. Að þessum kostuin
gekk jeg, þó ekki væri álitlegt og ábatinn
væri engion, en helzt gjörði jeg þaö af því,
að jeg lieyrði á mörgum löndum, að þeim
þótti mikið íýrir að missa mig; ekki virtust
þeir hafa vantraust á mjer þá. Jeg skal geta
þess lijer, að þcgar út á skip kom i Glas-
gow, lijálpaði jeg löndwm alls ekki, en þar
hafði jeg ekkert að segja, þar eðjegvarekki
túlkur, og auk þess hefði það veiið að sletta
sjef fram í það, sem manni kbm ekkert við,
þar sem landar hö.föu hæði siun tútk Baldvin
og höfuðagentinn, herra Sigfús Eymundsson
til þess að snúa sjer til. En þegar jeg var
orðinn túlkur ætla jeg að vona, að jeg hali
gengið duglega fram i því að tala við skip-
stjóra og koma því til leiðar, að hjón fengju
að sofa saman, og man þó vist hofun lurinn
eptir, hvaða rimma varð úr því; en fyrir mig
og mín orð gaf skipstjóri það eptir, jafnvei
þó h.ann með því bryti á móti lögunum.