Baldur - 07.02.1868, Page 1

g5|f° Auglýsingar og grein-
ir um einstakleg efni
eru tekin í blað þetta,
ef borgaðir eru 3 sk.
fyrir hverja línu með
smáu letri (5 sk. með
stœrra letri). Kaup-
endur fá helmings af-
slátt. Sendur kaup-
endum ókeypis.
Peir, er vilja semja um
eitthvað við ritstjórn
blaðs þessa, snúi sjer
í því efni til ábyrgð-
armannsins, Friðriks
bókbind. Guðmunds-
sonar, er býr í húsinu
nr. 3 í Ingólfsbrekku.
Verð blaðsins er 24 sk.
ár-þriðjungur hver (6
blöð), og borgist fyrir-
fram.
1. ár. Reykjavík 7. dag febrúarmánaðar 1868. 2. blað.
Efiii: Lei&rjetting. — (AÍ) sent) LeiÍJrjetting vií) „J)ji55)(51f“. — (AÍ>
eent) „Naddabr". — „f>jóbólfr“! — Frjettir innlondar. — Mannslát.—
Verídag á Eyrarbakka. — Askornn. — Frjettir útlendar. — Skipkoma. —
Anglýsing. — Neíiam.: Af Jóni Espólín (framhald).
Leiðrjetting: í «Baldri» I., 1., 2. er misprent-
að (neðanm.) 11. línu a. n. 1744 fyrir 1774. — 4. bls.
síð. d. 19. línu «ætlar að ganga» fyrir «hefur gengið».
Þetta viljum vjer biðja menn að leiðrjetta hjá sjer.
LEIÐRJETTING
við það, er »I*jóðólfr» segir um eyjuna oTortola» 0. s. frv.
Greinin í Þjóðólfi (20. ári, 10.—11. blaði), þar sem
minnzt er á eyjuna Tortola, er að vísu allmerkileg og
fróðleg, en sumtíhennier ekki sem greinilegast eða rjettast,
og vil jeg því setja hjer nokkur orð til skýringar og leið-
rjettingar. Þar segir t. a. m. «að Yirgin-eyjarnar sje eyja-
klasi einn í hinum litlu eða minni Antillum»; »aðþærsjeu
rjett norður af Portorico»; »að þær sjeu 11 talsins», og
»að Englendíngar eigi þær flestar eða allar».
Að eyjar þessar sjeu einn eyjaklasi í hinum litlu An-
tillum, þykir mjer ógreinilegt, en rjettara, að segja eins og
er, að þær sjeu nyrðstar af þeim. Að þær sjeu rjett norð-
ur af Portorico, er rangt, því að þær eru austur af Porto-
rico. Að þær sjeu 11 talsins, er án alls efa heldur eigi
rjett, því að í sumum bókum er sagt, að þær sjeu 60 að
tölu, og Pjetur frá Anghiera, sem var á Spáni samtíða
Kolumbusi og ritaði frásögu um hina aðra vesturför hans,
er hann fann þessar »Virginíur», segir: þá sigldu þeir
fram á mikið haf, er þakið var ótalmörgum eyjum, og
kölluðu allan þann eyjagrúa »Archipelagus þeirra ellefu
þúsund meyja«. flefðu eyjarnar að eins verið 11 talsins,
þá væri rangt að kalla þær «ótalmargar» og »eyjagrúa».
Það er heldur eigi sem rjettast, að Englendingar eigi þær
flestar eða allar. fað mun satt, að þeir eigi þær flestar,
en hitt ekki, að þeir eigi þær allar. í*ær bækur, sem jeg
hefi sjeð, segja: »af Virgin-eyjum eiga Englendingar: Tor-
tola, Anegada, Virgin-Gorda og nokkrar smærri; Danir eiga
3: St. Thomas, St. Jaen og St. Croix; Spánverjar 2:
Passage og Höggormsey; Hollendingar 2: Saba og
Eustache« 0. s. frv. Mjer þykir líka of lítið gjört úr
Esjunni okkar, að segja hana »álíka« á hæð og 1600 feta
háa fjallið á Tortola. Paijkull segir liana yfir 2000 feta
háa, í ferðabók sinni, og jeg man ekki betur, en að Steen-
strup segði mjer eitthvað þessu líkt, þegar hann var hjer
á ferð árið 1840.
Tilgáta Þjóðólfs (í neðanmálsgreininni),aðKolumbushafi
fundið Virginíurnar21.dagokt.-m.á messudag Kölnar meyja,
getur heldur eigi átt sjer stað. Þegar Kolumbus fór aðra
landnámsferð sína vestur um haf, var sá maður í för hans
er Chanca hjet, og var læknir; hefir hann eins og Pjetur
frá Anghiera ritað þá ferðasögu, og er hún enn til. Hann
segir, að þeir sæju fyrst land3. dag nóvember-mán.(1493);
það var eyland, og, af því að þá var sunnudagur, nefndu
þeir eyjuna: Dominica. Hún er ein af Iíaraiba- eða Kani-
bal-eyjunum, og miklu sunnar en Virgin-eyjarnar. Kolum-
bus hjelt síðan til norðurs og fann ýmsar eyjar, en ekki
fann hann Virgin-eyjarnar fyrr en komið var fram um miðj-
an nóvember-mán.; hann fann St. Croixt. a. m. 14. nóvbr.-m.
og er hún ein af þeim syðstu í þeim eyjaílokki, sem hann
kenndi við Kölnar eða Kölnismeyjar. í*að er því auðsætt
af þessu, að Kolumbus getur eigi hafafundið eyjarnar 21. d.
október-mán. sama árið. Jeg skal að lyktum geta þess,að
þar sem í þessari sömu neðanmálsgrein í I’jóðólfi segir:
"Kolumbus fann eyjar þessar 1493, rúmu ári síðar en
hann lagði af stað frá Spáni í landaleitir sínar», þá getur
það valdið misskilningi á sögunni, því að það liggur næst,
að taka orðin svo, að Kolumbus hafi allt af verið í landa-
leit frá því hann fór af Spáni 1492 og þangað til hann
fann eyjar þessar ári síðar. Eu menn vita að þessu var
eigi svo varið. Iíolumbus fór frá Spáni hina fyrstu land-
námsför sína í ág-mán. 1492, og kom heim aptur i marz-
mán. 1493, var svo heima á Spáni um sumarið, en fór
aptur af stað nm haustið (25. sept. 1493) aðra ferðina,
ogþávar það, sem hann fann eyjuna Dominica 3. d. nóvbr.-
mán. og svo hverja eyju af annari, eins og áður er sagt.
Beykjavík, 14. Jaii. 1868.
Páll Melsteð1.
1) Leiíirjétting eú, er gjórb er í „pjóbólfl" 12. bl., nm legu, stærb
og fjölda eyjanna, er þá eigi leib rjettiug, beldur jafn-óáreibanleg og
hin fyrri súgn. — Einuig viljnm vjer fræba ritetjóra „J>jóbólf8u í þv{
0