Baldur - 07.02.1868, Qupperneq 3

7
stendur í XX 10.—11. bl. 41. bls.1. Að eins verðum vjer
að segja, að það er hlægileg sjón, að sjá J. G. «standaupp
á tá á öðrum fæti» í «I^jóðólíi» og prjedika þaðan einingu
og gefa reglur um útgáfu dagblaða, hann! já ’ann Jón
Guðmundsson! nei, sko! en homo\ hann, sem ávallt hefir
verið sjálfum sjer sundurþykkur2, hann, sem heflr nú í
samfleytt sextán ár verið að sýna þjóðiuni, að engínn
er jafnilla fær um að halda úti blaði sem hann. Þegar lagði
»t>jóðólfr» af, er J. G. tók við ábyrgð og útgerð hans, en síð-
ustu árin heflr honum níðhrakað svo, að nú má hann heita
horfallinn. Jafnvesalt blað flnnst víst eigi í víðum heimi.
Hin einu blöð, sem hann verðurborinn saman við, eruhin
útlenzku sk'rílblöð með skrípamyndunum, því að þar hlæja
menn að fyndni, en í «f>jóðólfi» «að ofurmegni heimskunnar
og hirðuleysisins» — ogútgefandi slíks blaðs vill þó fara að
gefa reglur um blaða útgáfur, hann vill kenna mönnum
hvernig menn eigi «að standa stöðugir í öfugstreymi lífsins»;
heyr undur mikil, heyr endemi! Quale portentum! — hin
fyrsta regla, til að standa stöðugur, er sú, að hringla eigi
á annari löppinni gegnum allan blaðaferil sinn, rasandi í
hverju spori um sjálfan sig. J. G. segir að blöðin «Norðri»
og «Norðanfari» hafi «slitið upp fjöri, formegum og
áliti 2.—B. ritstjóra sinna»: Ljótur er á þjer munnurinn,
Jón ! — «formegun», nú, nú! er það sama og efnahag-
ur? Líklega! og látum þetta vera satt, sem vjer þó
eigi játum. Að þau hafl slilið fjöri þeirra, vitum vjer ekki
til. En nú kemur Ijóta orðið: Slitið upp áliti þeirra, —
þeir hafa þó komið á stærra skipi en sexmannafari til
1) |>ó eru þaí) tvó atriíii, er vjer vlljum fræíiast um, 1., hvernig
hreifa skuli máium, áíiur en þau veríia til, og 2., hvort ritstjóri „pjób.“
heflr orbií) fyrir draugagangi, eí)a „djöfsi" or farínn aí> berja á glugg-
ann í Aí)al6træti nr. 6?
2) Hversu opt varí) hann lilbhlaopari í klát)amálinu? — pab er ekki
sjeí) fyrir endan enu!
amtmann Vibe, en því varð þó hnekkt. En þá er Borg-
firðingar riðu Botnsheiði af þinginu, og höfðu hresst sig
nokkuð, eggjuðu sumir Espólín nokkuð fram og sögðu
hann þurfa að láta Finn biðja sig fyrirgefningar, en það
myndi eigi vinnast, utan Finnur væri fyrst gjörður hrædd-
ur; kváðu þeir Espólín ella eigi mundu áreitingarlausan.
Sló þá fyrst saman í spaug með þeim; en síðan ljek Es-
pólín Finn nokkuð hart; skildu þeir síðan með það. En
. síðar bað Finnur í brjefi Espólin fyrirgefningar á rógi að
Leirá, og sleit með því. Espólín brenndi brjefið, og því
er það eigi að fá lengur. 1799 fór Espólín utan, og var
áður á síðasta alþingi, og síðan, er hann kom aptur inn,
var hann á síðasta lögþingi, er haldið var í Eeykjavik, ár-
ið 1800. í>að ár andaðist Margrjet systir hans, sem fyrr
er ritað. Þá sótti Espólín um sýsluskipti við Jónas sýslu-
mann Schewing í Hegranessýslu (1801) að áeggjan og ráði
Magnúsar Stephensens, og var þeim leyft að hafa skiptin
1 (1802). Var þá fje mjög gengið af Espólín; hafði hann
þings —. Hefðum vjer verið í sporum þeirra • B. J. og
Sv. Sk., þá hefðum vjer eigi hikað við, að skoða þetta sem
ærumeiðandi orð, og lýsa Jón Guðm. lygara að þeim. Björn
Jónsson er reyndar að eins leikmaður, en allt fyrir það
er hann vel að sjer og sóma- og heiðursmaður. Blað hans
hefir alla þá kosti fram yfir «tjóðólf», sem »Pjóðólfr» ætti
að geta hafl fram yfir það. Og vjer virðum B. J. of mik-
ils til þess að bera hann saman við J. G.; og Sveinn Skúla-
son er vel að sjer, lipur og vinsæll ritstjóri oggáfumaður. En
J. G. 1 hvað erhann hjer ámót?..........!. og þó er ritstjóri
»í>jóð.« svo ósvífinn,að segjaað þessirjmannhafi misst álitsitt!
Vjer ráðleggjum honum að fara og biðja báða þessa menn
fyrirgefningar, og lofa að gjöra aldrei svona ljótt optar.
En rennum í huganum augum yfir aðferð J. G. að
undanförnu, — hefir hann ekki áður farið þannig að, er ný
blöð hafa komið út? Vjer vorum vissir um fyrirfram,
hvernig hann myndi fara að, og hann liefir sýnt, að hann
fer ekki í sparitreyjuna, þó «einhver» berji að dyrum, því
«hann kemur til dyra eins og hann er klæddur».
En það er, ef til vill, af því, að «t>jóðólfr» á engin
spariföt. Sje svo, þá ráðleggjum vjer honum,að sitja inni,
og koma alls eigi til dyra, heldur en að koma þannig, því
hætt er við að honum kunni að verða hált á svellinu á
hrosshemingunum, þótt hann vilji eigi koma sem »maður»
til dyranna (sbr. »í>jóð.«). Nei! en það er satt! — »f>jóð»
hlýtur að hafa efni á, að kaupa sjer sparitreyju fyrir hrossa-
lýsingaverð, svo hann komi einu sinni til dyra í spari-
fötum, þótt hann klæðist hrossalýsingum hversdagslega.
Hann, sem í þau 16. ár, sem J. G. hefir verið ritstjóri hans,
auk allra annara auglýsinga, hefir flutt hjer um bil 1200
hrossalýsingar (!!!), allar tvíborgaðar, og sumar meira1.
En ekki sjer þó auðurinn á, þegar nekt hans skín út á
1) þannig vitum vjer þess dæmi, eitt mannsnafn eíia ‘/i lína,
heflr kostaí) 8 sk. í „þjóí><5lfl“.
um veturinn 1801—1802 misst allan pening sinn svo, að
er liann fluttist norður (1803), átti hann ekkert skuldlaust.
Hann var einn af þeim, er tóku út prentverkið 1801, er
eignað var landinu. t>á fæddist honum 30. dag ágústmán-
aðar Hákon sonur hans. Árið 1803 fluttist Jónas Schew-
ing suður til Borgarfjarðar, en Espólín norður; fór hann
fyrst að Ökrum, en tók síðan þriðjung af Flugumýri, og
bjó móti Ara lækni; en Ari fjekk síðan jörðina keypta og
fluttist þá Espólín að Viðvík. Sama sumar og hann kom
norður, reið hann með konu sinni norður til Eyjafjarðar,
að íinna foreldra sína. Árið 1805 hóf hann lestrarfjelag.
Árið 1806 fluttist hann, sem fyrr er greint, til Viðvikur,
skyldi hann þar búa og hafa jörðina á leigu; bjó hann
þar síðan um 16 ár. Um 1806—1807 stóð hann í málum
fyrir föður sinn.
(Framh. síðar).