Gangleri - 10.05.1871, Blaðsíða 2

3 pelar) af sírópi og 3,493 pund af sykri,
cn það hefir þó í raun og veru verið langtum
meir en skýrslurnar segja sem hjer er farið
eptir.
Að grasarfkið sje mjög auðugt má sjá ai
því, að þegar hafa fundizt 1460 grasategund-
ir. Mjög vel er landið fallið til kvikljár-
ræktar þvf bæði er veðurátta góð, nógog gott
vatn, engi mikið, og grassljettur miklar víða
hvar sem er bezta haglendi. Kvikfjárræktinni
er og óðum að fara fram. Inn í landið hefir
veriö fluttur allskonar búfjenaður til kynbæt-
is, og hefir það reynzt vel, svo búpeningur
er óðum að fjölga, eins og áhuginn að vaxa
með að auka hann og bæta. Hestar og múlar
voru t. a. m. árið 1860 að tölu 127,837,
nautgripir (með kálfum) 612,684, sauðfjenað-
ur (með lömbuin) 487,371 , svfn 640,985.
Vjer höfum orðið að fara fljótt yfir og
sleppa mörgu sem þó cr all fróðlegt að vita;
þannig höfum vjer sleppt að skýra fráverzlun,
menntastofnunum og stjórnarháttum. Ilvort-
tveggja hið fyrrnefnda er orðið svo fjarska-
lega breytt frá því er það var á þeim tfma
cr vjer höfutn skýrslur af, svo vjer álítum
betra að geyma það seinni tímum að skýra
gjör frá því, ef oss auðnaðist að fá um það
yngri skýrslur. Sama má og segja um fólks-
fjöldan sem 1860 var um hálfa milljón, að
hann hefir farið svo ákaflega í vöxt að nú má
ætla hann sje orðinn heil milljón, þvf mikill
fjöldi landnámsmanna flytur sig þangað árlega
úr Norðurálfunni, og helzt frá norðurlöndum.
Járnbrautir sem búið var að leggja 1860
voru að lengd 943 enskar mflur, en þær auk-
ast svo mikið með hverju ári að við getuin
enga áætlun eða hugmynd gjört oss um það
sem á ólandi erum aldir, þar sem allt er reirt
dróma fátæktar og frainkvæmdarleysis.
Um stjórnarmálið.
(Frmh.). Það er kunnugt, að vjer höfum jafnan
krafizt 60,000 rd. árgjalds úr hinum danska
ríkissjóði, sein nokkurs hluta leigna af fjc því,
er á umliðnuin öldum hefir runnið inn í hann
frá íslandi.
Vjer höfum haldið því fram , að vjer
hefðum ekki cinasta sanngirnisrjett,
heldur fullan kröfurjett til fjár þessa,
sem þó ekki væri meira en hálfar leigur af
öllum þeim höfuðstóli, er sýnt hefir verið að
vjer með rjettu ættum hjá Dönuin (sjá Gangl.
f. á. I. h. 6. og 7. bls ).
Aptur í móti hafa Danir — að fám
undanskildum — og „danskir íslendingar“ þver
neitað þessum rjetti vorum, neitað að vjer
ættum nokkurt tilkall til fjár úr ríkissjóðnum,
og hafa haldið því fram, að allt er þannig
kynni að vcrða af mörkum látið, yrði látið af
einskærri náð og miskun, af eintómum brjóst-
gæðum, svo sem annar fátækrastyrkur. Fyr-
ir því hafa Danir e i n i r viljað meta upp-
hæð árgjaldsins, og meta hana hálfu minni en
vjcr höfum krafizt, eða sýnt að vjer þörfnuð-
umst til þess nokkurt lag yrði á stjórnarbót-
inni hjá oss.
Þctta hefir nú í raun og veru vcriö mesta
þrætuefnið, sem stjórnarmál vort hefir strand-
að á alla þá stund síðan það fyrst kom í
hreifingu.
Alþingi vort og ýms blöð vor og tíma-
rit, einkum „Ný fjelagsrit“, hafa aptur og apt-
ur fært gildar sönnur á mál vort, en stjórn-
in, Danir og dansklundaðir íslenskir sjergæð-
ingar hafa jafnan „margkrossað* í móti með
ýmsum vífilengjum og „sniðglímu“-brögðum,
en þó hvervetna orðið undir í rökemdafærsl-
unni, að vitni og dómi óviðkomandi stjórn-
vitringa.
Eins og skoðun og stefna stjórnarinnar
hefir verið mjög á reyki í máli þessu, svo
hefir hún og jafnan farið hægt og í hálf-flæm-
ingi undan, og dregið máliö undir því yfir-
skyni, að hún vildi ekki þröngva oss til að
ganga að neiuura ógcðfeldum, eða óhagkvæin-