Heilbrigðistíðindi - 01.03.1879, Qupperneq 4

20
smiðjur um hönd, þurka menn slorið og fiskileifarnar
yíir heitri vatnsgufu, en þá falla þær í dust og missa
mikið af sínu óheilnæmi. Á ýmsum stöðum blanda
menn slorið og fiskileifarnar, og með muldu kalki eða
dusti af gips, og þykir það bæði auka frjóvsemi áburð-
arins og gjöra hann drýgri; einnig getur maður mjög
eyðilagt allan hinn vonda daun, er rotnu slori fylgir,
ef menn blanda það með litlu einu af klórkalki, því
að bæði er það að klórkalkið eyðir öllum vondum daun,
enda bætir það áburðinn, ef það er mátulega blandað
þessu svo kallaða fiski-guano.
Hjer hjá oss finnst viðast við sjóinn steinategund
sú, er palagonit heitir. f>að er einkennilegt við þessa
steinategund, að hún inniheldur nærfellt allar þær jarð-
artegundir, sem ómissanlegastar eru fyrir jarðveginn,
ef að hann á að vera góður til grasræktar; þeirstaðir,
þar sem hann finnst og hvar hann sökum loptsins lang-
vinnu áhrifa er orðinn meirnaðar, einkenna sig við
góða og fína grasrækt, enda hafa margir af hinum
nýjari efnafræðingum (Liebig og Mulder) látið þá skoð-
un í ljósi, að eigi mundi líða á löngu, áður en þjóðirn-
ar sæju sjer ábata við að flytja hann á akra sína langt
að yfir hafið. Steinategund þessa er mjög auðvelt að
vinna, því að hún hefur alllitla hörku, og má því auð-
veldlega brjóta hana og mala í dust án mikillar fyrir-
hafnar; sömuleiðis hefur hún þann eiginlegleika, að hún
verður eins og að kvoðu jafnvel við hinar veikari sýr-
ur. pað er þessi steinategund, sem barón Sartóríus
v. Walthershausen fann hjer í Fossvogi og í Seljadaln-
um, en síðan hefur hún fundizt nálega alstaðar á íslandi
og liggur palagonit-steinalagið jafnaðarlega neðst flestra
steinalaga hjer á landi, en á mörgum stöðum myndar
það smáfell eða hóla og hæðir. Dust af þessum steini
mundi ágætt til að blanda eigi að eins í fiskiáburðinn,
heldur og í allan annan áburð, og er ómögulegt sem