Heilbrigðistíðindi - 01.03.1879, Side 6

22
Svarti dauði.
Með blöðum þeim, er komu nú með póstskipi, er
þess getið, að pestkynjaður sjúknaður, sem menn eigi
án orsaka hafa kallað Svarta-dauða, eða pest mjög lík
honum, hafi upp lcomið í Astrachan við ósa Wolgu,
hjerumbil um miðjan vetur. þ>að er og hald margra,
að hún muni lengi hafa látið sig í ljósi um þessar
mundir, þótt lítið orð hafi veriðágjört; en það er auð-
sjeð á lýsingunni, að það er alveg hin sama pest og
hinn svo kallaði Svarti-dauði. Af öllum lýsingum, er
vjer höfum um þann sjúkdóm í hinum stærri bókasöfn-
um erlendis, er það Ijóst, að Svarti-dauði hefur ekkert
annað verið, en hin austurlenzka pest sínum fyllsta al-
gleymingi. Nákvæmar lýsingar á honum vantar oss
alveg, en það litla, er vjer höfum, svo sem þetta:
„þ>eir fengu stingja, urðu svartir og dóu,“ líkist full-
komlega aðaleinkennum þeim, er tákna allar skæðar
drepsóttir. Nú þótt sjúkdómar þessir allajafna sjeu
voðalegir, mega menn þó engan veginn láta sjer hug-
fallast, en á hinu ríður mjög alstaðar þar, er menn
geta vænt þeirra, að við hafa reglulegar sóttvarnir;
og rotnunar-stríðandi meðul eru því næst þau einustu,
er menn geta treyst, enda munu þau sjaldan bregðast,
að vinna lið á slíkum sóttum, ef viðhöfð eru í tæka tíð
og með nægilegum krapti. Hjer til heyrir og fremur
öllu hið mesta hreinlæti, bæði með húsakynni, and-
rúmslopt, fatnað og matarhæfi. þ>að er hin almenna
heilbrigðisfræði, við höfð í fullum krapti, er megnar
að stemma stig fyrir slíkum sjúkdómum. Á fyrri tím-
um höfðu menn að vísu trú á ýmsum hjegiljum, svo
sem helgra manna leifum, galdrastöfum o. s. frv., og
líkt mundi, ef til vill, fara nú fyrir þeim, er trúa á
smáskamta-sykurkúlurnar; slíkt kák er verra en ekk-
ert, og alveg ósamboðið upplýstum mönnum. Vjer