Tíminn - 04.04.1873, Side 3

43
oiu, og hof?)u Frakkar einknm vir¥)ingn af þvf, er Rdssar nr%n
ah lita nndan, eptir ah Sebastopdl var nnnin; Itaiín studdi
hann mdti Anstnrríkismónnum, var hann þar sjálfur fyrir libi
sínn, og vann á þeim einn signrinn eptir annan vib Magenta
og Solferino (Heljarslób); til MéXikd í Ameríku sendi ha«n lib
1863, og gokk sá leibangur svo, ab Frakkar lógí)u ailt landib
undir sig og settu þar utleudan keisara.
fiegar hjer var kornib, fór hamingjá Napdleons aí) síga;
Mexikóraenn rjetto sig vib og Bandaríkin í Yestorheimi gjórbo
sig líkleg til ab styíija þá; varí) hann þá aí) kalla her sinn
heim aptor vib svo bdih, og skómmu síftar var keisari sá, er
hann hafbi sett þar, tekinn af lífl; Prdssland fór nd og aí)
14ta mikib til sín taka, er Bismark var kominn þar í rábherra
sæti, og hafbi Napóleon jafnan óvirbing af stjórnarvibskiptum
þeirra; en einknm fór Napóleoni ab verba erflbari stjórnin
innanlands; hinir frjálslyndu merin, er bældir hófbu verií) nib-
ur 1851, Ijetu einatt tii sín heyra, og fór alþýba manna aft
gefaorboin þeirra meiri gaum; átóldn þeir keisaraon harblega
fyrir afskiptaleysi hans af uppfræbingo almennings, eybslosemi
þá og 6ibaspilling, er hirtlíf harrs hefbi í fór meb sjer, og
sýudi þab er síbar kom fram, ab or?) þeirra hófbu verib á
follum rókom byggb; þar vib bættist ab hann þjábist jafnab-
arlega af þnngbærum sjdkleik (steinsótt); fór svo um síbir,
nb Napóleon sá sjer eigi annab fært en slaka nokkub til vib
frelsismenn, en eigi ab síbur fór óánægja manna vaxandi, og
fjekk hann þvf eigi fram komib, ab herbdnabur væri hafbur
svo mikill og góbur sem honum þótti naubsyn á; sumarib
1870 var þýzkur prinz kosinn til konnngs á S p á n i; ætlubu
Frakkar ab þab væri af undirróbri Prdssa, og þótli þeim meb
því sæmd sinni misbobib, vildu þeir fyrir hvern mon reyna
sig, tjábi þab eigi ab prinzinn neitabi ab taka á móti kosn-
ingunni; sá Napóleon þá eigi annab ráb en segja Prdssum
stríb á hendur fyrir engar sakir, nrbu þá skjót og mikii tib-
indi og óværit, er Frakkar bibu einri ósignrinn óbrum rneiri,
og 2. 6ept. 1870 varb „hinn stoltasti drottinn á jarbríki“ ab
ganga á vald óvina sinna meb allt sitt lib; tveim dógum síbar
var stjórn hans hrundib frá vóldum í Parísarborg, og var binn
sami lýbur, er skómmu ábur hafbi haflb hann skýjuuum ofar,
IJet nd yflr Napdleon ganga hvert þab bólvunaryrbi, er hann
átti til á tungu sinni. Síban Napóleon losnabi dr varbhaldi
Prdssa heflr hann lifab í Englandi og jafnan vorib þungt hald-
inn af sjdkleik sínum. 1853 kvongabist Napóleon greifa dótt-
ur einní, ab nafni Engeníá, og átti meb henni 1 son, 6em nd
er á 18. ári. Napóleon var vitur mabur, þótt vitsmunir hans
væri mjóg orbum auknir, er enginn þótti honum jafnsnjall í
víbri veróldu; hann var hugrakkur í bardógum og brá sjor
aldrei vib banatilræbi þan, er honnm voru einatt sýnd; haun
var vinsæltaf þeim, er kyrintnst honum, enda gleymdist hon-
um aldrei ab launa þegnar velgjórbir. Hanu var vel ab sjer
og Btarf6mabur mikil), beflr haun ritab ýmsar bækur, er þykja
mikils verbar; mótstóbumónoum sínnm var haun mildor og
fós á ab fyrirgefa þeim; er svo mælt, ab hann aldrei hafl
borib haturshug til nokkurs manns. {>á er lát hans frjettist til
Parísarborgar hjelt einn af helztu móunum Frakklands ræbu,
og taldi hann allar ófarir ættjarbar sinnar vera hoimm ab
kenna, lauk hanti máli síiui meb því, ab bölva minningu Na-
póleons, og gjörbu snmir ab því góban róm.
(„DagbladetM 10. jandar 1873).
— Nóttina milli hins 9. og 10 nóvbr f. á. gjörbi ofsavebur í
Danmörku, svo sjórinn belgdist upp og gekk á land dr Norb-
iirsjónum, og kom svo niikib flób á Lálandi, Falstri, Erri,
Sljesvík, Holstein og Láeuborg, ab hds, heilir og hálflr bæir
koraust á flot, drukknabi margt manna og fje misstist bæbi
dautt og lifandi; skip slitu upp og brotnubu. Skabinn varb
mikill og orbu margir örsnaubir vib tjón þetta; eru nu sam-
skot gjörb til ab hæta þab aptnr. Víbar hafbi flób þetta
komib, t. d. á norbrirströndum Frakkland9, á Italíu og víbar.
— Hin mikla gripasýning í Vínarborg, Af
öllum þeim gripasýningum, sem verið hafa, verð-
ur langslærst sú sem opnast á í sumar 1. maí í
Vítiarborg, og miklu stórkostlegri en hinar frægu
sýningar sem verið hafa í Lundúnum og París. Sýn-
ingarbyggingin eða iðnaðarhöllin (Industriepalads)
er reist þar sem heitir «Prater» (gamall lystiskógur
og dýragarður). Fyrirtæki þetta er gamallt og var
þegar komið lil orða 1845. Höfuðskip byggingar-
innar er 37 álnir á breidd og 1352 álnir á lengd
og ganga út frá því 16 svalahaliir þvers yfirum með
jöfnu millibili. Upp úr miðri höllinni rís geysi-
mikil hvolfbygging (Rotunde) og gnæfir hátt yfir
hina aðra parta hennar. Útþenslurúm hvelfingar-
innar er 162 álnir og hafa gengið til hennar af
járni 8 millíónir punda; hæð hennár frá gólfi upp
að járnkrossinum á efsta glerturni er 270 fet.
Járnbaugnum sem er 1000 fet að ummáli og veg-
ur 1000 centner var lypt upp smámsaman frá
jörð unz «beton»súlurnar voru settar undir hann,
og örvæntu menn um tíma að það mundi takazt.
Síðan er hringurinn var uppsettur var farið að reisa
upp járnrif þau er mynda lopt hvelfingarinnar og
mætast eins og geislungar í miðju hennar. Hvert
eitt af járnrifjum þessum fyrir sig vegur 36,000
pund. Stöpulkúpan eraðofan krýnd tveimnr Ijós-
turnum, sem birtan streymir innum og skín ofan í
gegn. Það er allra dómur að þessi hvolfbygging