Víkverji - 07.05.1874, Blaðsíða 2

86
og sent Meb þeim fyrírmælum lierra Jóni Sigurðs-
syni forseta alpingis, að hann og kona lians njóti
arðsins af honum, meðan jiau lifa bæði, og svo ann-
að eptir hins dag, en jtessum höfðingshjónum sé
báðum í sameiningu falið á hendr, að hafa gjört jtá
ráðstöfun fyrir sjóði jiessum, að jieim báðum látn-
um, sem jicim jiykir best við eiga.
Auk jiossa skorum vér á helstu menn í hverri
sýslu, að jieir gangist fyrir jiví, að allir sem geta
og vilja bæði karlar og konur, eigi fund með sér,
og haldi hóflegt samsæti á hentugum stað i sýsl-
unni, ið fyrsta verör eptir, að ftjóðhátíðin er haldin
í aðalkirkjum landsins. Á jiessum fundum ræði
menn ýms félags- og pjóðmálefni, og hafi aðra
skemtun eptir sem föng eru á. pað er vitaskuld,
að fieir sem fundinn sækja, verða að taka jöfnum
höndum fiátt í kostnaðinum til samsætisins. Yér
álítum ófiarft að færa frekari rök fyrir áskorunum
fiessum, jiar vér vonum, að máleínið muni mæla
með sér sjálft hjá öllum sönnum íslendingum; en
óskum að eins, að menn vildu skýra í blöðum vor-
um frá inu helsta er gjörðist á fundum fiessum.
Á héraðsfundi að Hjarðarholti, 14. apríl 1874.
Nokkrir Dalamenn.
— EMBÆTTASKII'UNIN. Auk rektorsembætt-
isins- sem vér gátum í síðasta blaði voru, hefir kon-
ungr vor 14. f. m. kvatt fiessa embættismenn:
prófast í Skagafjarðarsýslu sira Jón Hallsson á
Miklabæ til að vera sóknarprest í Glaumbæar-
prestakalli í nefndri sýslu;
sýslumann f pingeyarsýslu Lárus Eðvarð Svein-
björnsson til að vera frá 1. júlí fiessa árs bæarfó-
geta í Reykjavíkrkaupstað, og sýslumann í Gull-
bringu- og Kjósarsýslu;
settan héraðslækni Frits Zeuten til að vera hér-
aðslækni í inu eystra læknisumdæmi norðr og austr-
amtsins, og héraðslækni porgrím Asmundsson John-
sen til að vera héraðslækni í læknisumdæmi Eya-
fjarðar- og pingeýar-sýslna.
— REIKNINGSYEIBLIT yfir tekjur og útgjöld
íslands á reikningsárinu frá 1. aprílm. 1872 til 30.
mars l873, barst hingað meðsíðasta pósti fráKaup-
mannahöfn. pað er kunngjört af dómsmálastjórn-
inni samkvæmt konungsbréfi 10. f. m., fietta bréf er
prentað framan við yfirlitið, og fylgja yfirlitinu skýr-
ingargreinir með 4 fylgiskjölum, og cru ficssar skýr-
ingargreinir samdar einungis á dönsku, en konungs-
bréfið og yfirlitið sjálft er gefið út bæði á íslensku
og dönsku. Vér skulum nú pví síðar fara orðum
um fietta form yfirlitsins, sem fiað líklega mun lag-
ast nú, fiegar alfiingi hefir fengið vald á að heimta
sér gjörða skilagrein fyrir, hvemig fé landsins sé
varið, en af innihaldi yfirlitsins skulum vér segja
fiað er nú greinir. — Reikningsyftrlit fietta hefir fiað
framyfir reikningsyfirlitið 1871—72, að tilgreind er
við hverja tekjugrein, hvað borgað var, Jiegar reikn-
ingnum var lokið 31. mars f. á., og hvað pá var ó-
borgað. Tekjur landsins á tímabilinu höfðu als
verið 104,118 rd. 261 sk., en tekjumar höfðu verið
ætlaðar 99,312 rd. 21 sk., og hefir pessi teknaauki
einkum komið af lestagjaldinu, sem var ætlað að
yrði 11,560 rd., en í rauninni var 18,565 rd. 63 rd.;
aptr á móti var brennivínstollrinn 2,467 rd. 68 sk.
minni en áætlaö var. Utgjöld landsins vora als
77,306 rd. 40 sk., en áætlað hafði verið, að pau yröu
79,149 rd. 64 sk. pó var eigi útséð um, að sumt af
pví, sem eigi hafði verið borgað, væri sparað, og
yrði eigi síðar heimtað. petta fé kemr einkum fram
í „öðrum útgjöldum“ við dómsmálastjórnina, sem voru
liðugt 1000 rd. minni, en áætlað var, sér ílagi vegna
pess, að hætt hefur verið við útgáfuna á „Lovsam-
ling for Island“. Samkvæmt pessu hafði landið
sparað á reikningsárinu 26,811 rd. 82} sk., er átti
að renna í hjálparsjóð landsins. Eptirstöðvarnar frá
reikningsárinu frá 1871 til 72 höfðu orðið 10,519 rd.
39 sk., og átti landið pannig að eiga í hjálparsjóði
sínum 31. mars f. á. als 37,331rd.25f sk., en ein-
ungis litlu af pessari upphæð hefði verið komið á
vexti. Um 15000rd. var óendrgoldinn kostnaðr við
hegningarhúsið, um 11,500 rd. voru óborgaöar tekjur,
og liðugar 7000 rd. átti landið innistandandi vaxta-
lausa í inum danska ríkissjóði. Yextir af hjálpar-
sjóðnum eru pví í yfirlitinu einungis taldir 34 rd.
— pegar póstskipið fór frá Khöfn, voru líkindi
talin til, að annaðhvort konungr vor, eða konungs-
efni Friðrik krónprins mimi koma hingað i sumar
til að vera viðstaddr pjóðhátíöiná. Komi konungr,
ættu menn úr sem flestum sveitum að geta fundið
hann á pingvöllum, og pví hefir líklega pjóðvinafé-
lagið stefnt til pjóðfundar par 5. ágúst.
■— FRÉTTIR AB UTAN. Með póstskipinukomu
dönsk blöð til 16. f. m. Á Spáni hafði ekkert að-
gjörst síðan 28. mars, er vopnahlé var samið með
Karlungum og lýöstjórnarmönnum, eptir snarpa or-
ustu í 3 daga. pað hafði eigi tekist lýðstjómar-
mönnum að reka Karlunga frá vígstöðvum peirra
við Sommorostro, og Karlungar sátu pví enn um
Bilbao. En öllum bar saman um, að bæði Karl-
ungar og lýðstjómarmenn hefðu barist af mildlli
hreysti. pað var talað, að lýðstjórnarmenn í orust-
unni 27. mars hef ðu mist 1800 manns, ogparafverið
200 foringjar. Karlungar höfðu mist miklu færri
af sínum mönnum, og kom pað af pví, aö lýðstjóm-
armenn sóttu fram, en Karlungar stóðu að nokkra
leyti á háum klettum, og gátu drepið mótstöðumenn
sína, ekki einungis með byssuskotum, heldrlíkameð
pví að hrynda stórgrýti og jámbrautarvögnum, er
peir höfðu fært upp á klettana, ofan á pá er leit-
uðu upp gegn peim. Síðasta fréttin frá Spáni var
komin frá Karlungum, og sagði, að Serrano hefði
farið pess á leit við pá, að peir semdu við sig, lík-
lega um að hætta umsátrinu um Bilbao, en að Karl-
ungar hefðu neitað öllum samningum.
— pað hefir reynst satt, sem fréttaritari vor i