Máni - 31.01.1880, Síða 2

27
28
um þeim, er varða þjóðina. fað er hlut-
drægni, ef þingmaðurinn einskorðar sig við
kjördæmi sitt, og gefur eigi samþykki sitt
öðru en því, er snertir kjördæmi hans eða
sýslufélag; hann á að gæta þess, að ýmis-
legt er það, er nauðsynlegt er fyrir þjóðina,
er eigi varðar beinlínis eitt kjördæmi, aptur
á hinn bóginn getur ýmislegt varðað eitt
kjördæmi, er eigi snertir önnur, t. d. versl-
unarstaðir o. fi. Landsmenn ættu að velja
þá fyrir þingmenn, er óhlutdrægastir eru.
Á þinginu ættu að sitja þeir menn, er viija
framför þjóðarinnar, en eigi þeir, er allt
vilja láta standa í stað, en þyngja á tollum
árlega, að tiltölu jafnmargir af hverjum flokki,
prestar, lögfræðingar, bændur, kaupmenn,
iðnaðarmenn og tómthúsmenn, en eigi kjósa
fleiri af einum flokki en góðu hófi gegnir.
Yér viljum geta þess, að á síðasta þingi sátu
8 þjóðkjörnir prestar; vér viljum eigi hafa
á móti prestunum, þessum dýrðlingum þjóð-
arinnar, en reyndar mætti virðast nóg, að
sætu 3 þjóðkjörnir prestar áþinginu, þeir eru
eigi færari um að semja lög en aðrir, og eigi
óhlutdrægari en aðrir; einnig er það opt
bagalegt fyrir söfnuðinn, er vitja verður
prests, að hann þá er fjarri svo vikum og
mánuðum skiptir1. jpjóðkjörnir lögfræðingar
sátu á þinginu að eins tveir, 12 bændur,
kaupmenn tveir, enginn iðnaðarmaður né
tómthúsmaður. Hinir 6 konungkjörnu, er
setið hafa á síðustu þingum eru óneitanlega
með menntuðustu mönnum þjóðarinnar, og í
því tilliti vel hæfir til þingsetu, en frjáls-
lyndi þeirra getum vér ekki hælt; einn-
ig viljum vér benda á sex aðra þing-
menn, er að voru áiiti ættu framvegis að
vera á þinginu, nefnil. þingmaður Eeykvík-
1) A8 visu getur pað eigi verið bein ástæða að
neita presti um pingsetu, ef hann býður sig fram,
að eins af pví, að hann sé „prestur" og vér verð-
um að játa, að nokkrir eru þeir prestar á landinu,
er eigi hafa setið á pingi, en munu hafa marga
góða hæfileika til að vera þingmenn.
inga, 1. og 2. þingm. Árnesinga, 1. þingm.
Eyfirðinga, 1. þingm. Norðurmúlasýslu, 1.
þingm. Suðurmúlasýslu; þessir þingmenn
sýna, þótt sumt megi að þeim finna, að
þeir sitja eigi á þingi til fordildar, heldur til
þess alvarlega að sýna, hvað þjóðinni muni
hentast; sjóndeildarhringur þeirra er eigi
takmarkaður við kjördæmi þeirra, heldur allt
landið. Eeyndar kunna að vera nokkuð
deildar meiningar Eeykvíkinga, hvort þeir
eigi framvegis að kjósa þingmann sinn, H.
Kr.Friðriksson, þá vœri líklegt, að Gull-
bringusýslu, eða þá einhver önnur sýsla, er
vantar þingmann, gengi eigi fram hjá H.
Kr. Friðriksson, en ereigi síður er samvisku-
samur þingmaður en embættismaður, og þó
sumum kunni að hafa þótt hann nokkuð mót-
drægur á síðasta þingí, þá verður að gæta
þess, að hann mætti ýmsum mótspyrnum,
og ætti slíkt eigi að verða til þess að skerða
álit hans, einnig voru skoðanir hans flestar
frjálsar og þjóðlegar. Bændur þeir er á
þingi hafa setið síðasta þingtíma, eru gildir
og greindir bændur, en eigi hafa sumir þeirra
komið fram á þinginu þjóðhollari en yfirvöld
vor; af þingræðum þeirra sjáum vér, að
nokkrir þeirra eru all-hlutdrægir, einstreng-
ingslegir og nokkuð framhleypnir, og ein-
kennnilegt er það, að á þingum að undan-
förnu hafa bændur opt verið frjálslyndastir
á fyrstu þingum kjörtíma síns, en smátt og
smátt fært sig upp á skaptið, og gefið sig
meira fram á þinginu, en þá jafnframt orðið
einstrengingslegri og óþýðari; sumir af hin-
um óvinsælustu sköttum vorum eru upphaf-
lega frá bændum, er þeir til þess að láta að
sér kveða, hafa stungið upp á og fylgt fram
með afli og orku, er jafnvel yfirvöldin, er
eigi þekkja þó eins vel þjóðlífið, mundu kyn-
oka sór við að leggja á þjóðina.
fað er öldungis undarlegt, að þingið
skuli eigi hafa gefið iðnaði hér meiri gaum,
en það hefir gjört; það álítur að bókmentir
og uppfræðing verði að ganga á undan, og
það er reyndar rétt að því leyti er barna-