Máni - 31.01.1880, Síða 4

31
32
andi digurmæli hans á kjörfundinum 1874,
þegar hann var að sníkja út atkvæðin
með því, að gefa oss vonir um, »að sig
mundi eigi einurð skorta« — og því nátt-
úrlega eigi vit og menntun —, en vér
þurfum þó eigi annað en benda á skaðabóta-
mál Borgfirðinga þegar það lá fyrir þing-
inu 1877, til að sýna að hann einmitt
skorti þetta, og látum vér það nægja að
sinni, því »sá dauði hefir sinn dóm með sér«.
En hvert eigum vér nú að snúa oss?
Hvert eigum vér að líta? Yér horfum og
horfum fyrst af öllu í vort eigið kjördæmi,
og sjá, oss virðist Borgarfjarðarsýsla fátæk,
já bláfátæk af þingmannaefnum, því þótt
vér bendum á |>órð á Leirá, þá er það fyrst
óvíst, að hann gefi kost á sér; í öðru lagi
er hann mjög svo ómenntaður, að slíkt er
þyngra máske en svo, að það vegi móti því
hinu mikla velvildar- og framkvæmdar fjöri
hans, er hann hefir jafnan sýnt i búskap
sínum og félagsmálum; já, vjer efumst um,
að ganga megi fram hjá |>órði, því hann
hefir þó framar mörgum sýnt það, að hann
þekkir tákn tímans og skilur kröfur hans,
það hefir hann sýnt með byggingum sínum,
jarðabótum og þó einkum með barnaskóla
þeim, er hann hefir haldið á sinn eiginn
kostnað, og nú loks viljað stækka með til-
styrk stjórnar og þjóðar, svo hann gæti ver-
ið almennari. J>etta höfum vér sagt til
þess að sýna, að margt má mæla með hon-
um, en Borgfirðingar munu sjálfir geyma
sér rétt að mæla á móti honum, ef þeir
finna ástæðu þar til, og þá jafnframt mæla
með hinum öðrum, er þeir álíta hæfari.
En fari svo, að vér verðum að fara út yfir
kjördæmi vort, þá viljum vér benda á Torfa
Bjarnason í Ólafsdal; það er maður, er að
voru áliti ætti að komast á þing, maður, er
vér treystum til mikils eptir þeirri þekkingu,
er vér höfum á honum, enda hefir hann op-
inberlega sýnt það, að hann er mörgum
fremri í hugsunarhætti og praktiskri mennt-
un, um það vitna íneðal annars sendibrjef
hans í nýjum Félagsritum. En þótt að
Torfi sé í mörgu ágætur maður, þá álítum
vér, að enginn sé öðrum sjálfur, og Borg-
firðingum þess vegna farsælla, að eiga sinn
þingmann, kosinn úr sínum eigin bænda-
flokki; úr bændaflokki segjum vér, því oss
finnst nóg vera komið á þing af embættis-
mönnunum, einkum af prestalýð, en aðra
embættismenn höfum vér eigi svo teljandi
sé, enda þekkjum vér eigi þann prest í þessu
kjördæmi, er til þess væri fallinn.
Heiðruðu Borgfirðingar! Sýnið nú að
þér séuð menn, er hugsið um nútíðina; sýn-
ið að þér séuð menn, er hugsið um fram-
tíðina; sýnið að þér munið eptir þingmanns
kosningu yðar 1874. Sækið hinn næsta
kjörfund með meiri áhuga, en hingað til
hefir átt sér stað hjá yður, því einmitt hinn
síðasti kjörfundur hefir myndað þær afleið-
ingar, er nú ættu að vera hin sterkasta
hvöt fyrir yður, að afla sannfæringar og
þekkingar á mönnum og almennum málum,
og kjósa eptir því, en keppa eigi eptir nein-
um kappsmönnum. En áður en vér hætt-
um við þessa hugvekju, viljum vér stinga
upp á því hvort eigi sé æskilegt, að halda
próffund á sumri komanda, eða á þeim tíma,
er kjörstjórn sýslunnar álítur hentugast.
Próffundir væru sjálfsagt nauðsynlegir víða
hér á landi, því það er sjaldan, að mönnum
gefst færi á að koma á opinbera fundi, en
við það gætu menn æft sig á að tala um
ýmisleg nauðsynjamál, einnig fengið þekkingu
á formi; en þetta hvorttveggja stendur mörg-
um fyrir framförum, því hve margur maður
er það eigi, er eigi getur komið upp nokkru
orði, þegar hann er kominn á fund, einmitt
af óvana við að tala á fundum, þótt honum
að öðru leyti sé málefnið full-ljóst. Á þenn-
an fund ættu sér í lagi að koma þeir menn,
er ætla að bjóða sig fram til kosningar á
næsta þing, því með því gefst mönnum færi
á að þekkja hæfilegleika þeirra, einnig stefnu
þá, er þeir ætla að hafa á hinurn sérslöku
málum. |>að er líka hægt að ímynda sér, að