Fróði - 12.07.1881, Blaðsíða 3

1881.
F R Ó D 7.
47. bl.
203
204
205
höfrum
Hestur . . . 2 kr á dag
Alítygi og keríi 0,50 . .
C. Sániug
2 dagsverk
Horfing '.
Sáning .
3. tunn. 1 skeppa a
hjer um bil
ár.
2 dagsverk
Maður............4 kr
2 hestar........4 — -- —
Plógur og aktygi 1-------—
B. Herfing:
A, Plæging:
6, 00 hinn mesti íslandsvinur, og er einn af
1, 50 | hinum góðu, eljusömu dugnaðarmönnum,
j er starfar jafnt fyrir ókomna tímann sem
j hinn vfirstandanda með skarpri framsýni
5, 50 j og hygginni lífsreynslu. Honum er mjög
3, 00 ! ant um, að ísland nái sem fyrst vexti
og viðgangi, og sjerstaklega í verzlun og
37, 50
dag
8, 00
8, 00
2, 00
3 dagsveri
da£
9, 00
6, 00
1. 50
Maður . . . . 3 kr. á
Hestur .... 2 — -
Aktygi og hertí 0,50
C. Sáning.
3 dagsverk.
Sáning....................... 3, 00
Yelting...................... 6, 00
40 pd. af grasfræi hjer um bil 30, 00
Sjeu púfurnar svo stórar, að ekki
verði plógi við komið, verður að spaða
pær ofan til miðs og plægja svo á eptir.
lvostnaðurinn verður pví að tiltölu meiri
eptir pví hvað dagsverkin verða fieiri.
í>etta er óneitandi varanlegasta og
bezta sljettunaraðferð sem nokkur getur
við haft á tún sitt, sjeu hentugleikar á
að koma henni við. Á hún einkum við tún
semeru smápýfð, par sem trauðlega er
hægt að koma við ofanafskurði, nema
með löngum tíma og yfirlegu. Sljettan
heldur sjer yfrið vel og er einkar gras-
gefin, sje henni kaldið í góðri rækt.
Mun óhætt að tullyrða, að dagslátta gefi
ai sjer íulla 30 hesta lögbands, sje túnið
vel girt og slegið tvisvar.
\ atusveiting á tún er ómissandi par
scm lienni verður við komið. Er bezt fyr-
ir hvern pann, sem vill brúka hana að
fa mann, sem kann hallamælingu til að
mæla út vatnsrjett ræsi á hagfeldustu
stöðum á túninu, að vatnið geti sem bezt
seitlað um rótina.
J>egar búið er að kreinsa túnin, og
pegar hit'ar og purkar ganga, er vatninu
hleypt íræsin hjerumbil kl. 6 að kvöld-
lægi og hleypt af aptur 6—8 á morgn-
ana. Ekki má veita á, ef út lítur fyrir
kulda. Ekki má heldur veita vatni á
stykki, sem fyrir skömmu eru sljettuð,
fyrr en eptir 1 eða 2 ár; pví pað get-
ur valdið missigi á grasrótinni, enda að
grasrótin grafist, ef hallinn er mikill.
verklegum dugnaði. Hann álítur að
landi voru standi pað mjög fyrir prifum,
að pað á ekki sjálft gufuskip, svo pað
geti verið algjörlega óháð Dönum með
j póstferðir sínar; pví konum pykir Danir
■ leggja litla alúð á, nú sem fyrri að greiða
i úr ymsum vandkvæðum vorum. þar í
móti álítur hann, að ísland hefði miklu
meiri liag af að komast í sein nánast
samband við Noreg, og segir, sém að
vísu er satt, að engri pjóð sje jafnannt
um Islendinga sem Norðmönnum. Hon-
um sýnist síldarveiðarnar við Island vera
góð ástæða til að koma á nýjum og góð-
um fjelagskap milli pessaragömlu bræðra"
pjóða, pað er að segja, nánara sambandi
með viðskipti og fjelagskap. Hanu vill
að Islendingar byrji undir eins að færa
sjer sjálfum í nyt síldarveiðarnar, sem
mest og bezt að auðið er, og par sem
Islendingar eru óvanir pess háttar,
álítur hann að pað verði bezt, að peir
hafi samvinnu og fjelagskap við Norðmenn
að veiða sildina og verka og síðan senda
liana til Noregs og selja hana par, eða
láta hana ganga undir norsku nafni til
liússlands eða annara landa, par sem
vel er gefið fyrir hana; pví pað er sann-
reynt, að öll síld selst betur par, efhún
gengur undir norsku nafni, jaf'n vel pó
hin, er eigi hefir norskt nafn, kunni að
vera eins góð. Af pessari ástæðu láta
Frakkar á stundum síld sína ga.nga
gegnum Noreg, að eins til að fá nafnið.
J>að er ólíklegt, að
Islendingar gefi
Brjef fil (frá Noregi).
Jeg hefi kynnzt manni hjer í Björg-
vin sem heitir Arnfinnr Johannsen, og
sem var sendur frá Noregi til að lmfa
umsjón við hina norska fiskiveiðadeild í
Parísarborg, er haldinn var árið 1878,
og á síðast liðnu sumri einnig sendur af
hinu konunglega norska velmegunarfje-
lagi til sýningarinnar í Berlín og síðan
til Belgíu, Hollands og Frakklands til
að kynna sjer sem bezt niðursuðu og
ymislegt fieira, sem miðar til nýrra
framfara fyrir Noreg. þessi' maður er
pessu engan gaum, par sem Norðmenn
telja svo til, að peir hafi fiskað út við
ísland á siðast liðnu sumri um 90,000
tunnur, og nokkrir segja 100,000, og pað
ætla jeg muni sannara. Ohætt mun að
reikna hverja tunnu að meðaltali á 20 kr.
og taki maður síðari töluna (100,000)
gerir pað 2,000,000 kr. og mun enginn
veiðiskapur hjá oss geta jafnazt við penna
sje hann vel stundaður. J>að má pví
sýnast dæmafá stilling, ef jeg á að nefna
pað svo, af peim mönnum, sem hafa
nokkur efni, að sjá Norðmenn, án pess
að hræra sig neitt, grípa upp slík auðæfi
rjett fyrir framan landsteinana hjá oss,
en hafa par ekkert af sjálfir eða svo
að segja' ekki neitt í samanburði við pá.
Nei jeg vona, að allir íslendingar, sem
eru pess umkomnir að sinna síldarveiðum,
vakni og taki til starfa, pví nú er tíminn
kominn.
Svo jeg minnist aptur á gufuskipin,
pá hefir Arnfinnr Jóhannsen sagt, að
hann skyldi útvega íslendingum 3 gufu-
skip, 2 stærri og 1 minna, sem hann
álítur að við purfum nauðsylega sð eiga,
fyrir 400,000 krónur öll saman. En til
að geta fengið petta fje, vill hann að
hvert heimili á íslandi leggi fram að
meðaltali milli 40 og 50 kr. jpessi 3
skip hefir okkur komið saman um að
bezt væri að láta ganga pannig: Fyrsta
skipið frá íteykjavík til Björgvin, paða.n
til Kaupmannahafnar og sama veg til
baka, eu komi við í báðum leiðum í
j Hafnarfirði,Eyrarbakka,Berufirði ogEski-
! firði. Annað skipið gangi frá Akureyri
til Björgvínar og sömu leið og hið fjmra
til Kaupmannahafnar og sama veg heim
til Akureyrar aptur en komið við í báðum
leiðum á Húsavík .... Seyð'isfirði. Svo
| skyldi haga til ferðum að Reykjavikur-
[ skipið væri jafnan að legga af stað frá
Kaupmannahófn pegar Akureyrarskipið
væri að fara frá Akureyri. þriðja
skipið skyldi alla jafna ganga fram og
aptur frá Revkjavík til Akureyrar vest-
an um landið en koma á sem flestar
liafnir í hverri ferð par í miUi, eptir
pví sem pörf pætti á. J>að skyldi jafn-
an mæta Akureyrarskipinu á Akureyri
og Reykjavíkurskipinu í Reykjavík. Með
pessu lægi gætum við haft póst frá
Akureyri 24 sinnum á ári, og sýnist
mjer enginn vafi geta leilcið á pví, að
petta mætti pykja æskilegt í sainanburði
við pað sem vjer höfum nú, og pað i svo
mörgu tilliti og pá eigi sízt fyrir verzlun
og vöruflutning. er parf svo mikilla end-
urbótar við.
Hvað kosnaðinn snertir, finnst mjer
pað mjög ólíklegt, að eigi lifnaði hjá oss
pað líf og tjör í verzlun og samgöngum, er
vjer hefðum fengið pessi 3 gufuskip á
kreik, að landið eigi gæti vei staðizt
hann. Norðmenn mundu eflaust að til
tölu bera hann með oss, hvað póstmálið
áhrærir.* Eins ef ónotað lestarúm væri
í skipunum frá Akureyri og Reykjavík,
pá mundu peir nota pað oss í hag. En
pó jeg setji svo óeðlilegt dæmi, að skip-
in gætu eigi staðizt kostnaðinn, sem pau
hefðu í för með sjer, getur pað pó aldrei
orðið stór eyðilegging, sem vjer lireppum
af pví, par sem oss er alla jafna innan
handar að leigja pau eða selja útlondum
mönnum, er betur kynnu að færa sjer
pau í nyt enn vjer. Mjer getur pví eigi
litizt nein sjerleg ástæða til að hafa á
móti pví að fá pessu framgengt.
Hinn eðlilegasti og rjettasti vegur til
að koma pessu fyrirtæki á stofn sýnist
mjer vera sá, að safna fjenu með
almennum tillögum og samskotum í hverri
sveit um allt land. Margir munu scgja
að rjettara væri að leggja málið fyrir
alpingi og hafa peir ef till vill mikið til
síns máls, er við pað er pú nokkuð at-
hugavert. Fyrst pað, að vansjeð er
hvort rnálið næði að komast gegnuni
báðar pingdeildirnar, með pví nokkrir
af pingmönnum vorum eru opt fastir á
fjárframlögum til alpjóðlegra fyrirtækja,
og auðvitað er, að íje landsjóðsins er
eigi meira enn svo, að nóg rúm er fyrir
pað til ymsra annara fyrirtækja landinu
til viðreisnar. Og pó mál petta fengi
hinn bezta byr á pinginu, pá eru öll
likindi til, að Danir mundu sjá svo um
*) Og pá að líkindum eigi síðurDanir,
sem losnuðu pávið pann kospiað er
peir hafa nú af póstskipunum.