Fjallkonan - 04.03.1890, Blaðsíða 2

10
Montana og "Washington. Allsherjar fundr Ameríku-
manna með fulltrúum frá öllum helstu ríkjum í
Norðr- og Suðr-Am. var settr í 'W’ashington í okt.
Tilgangr þess fundar er að festa betr samband
allra Ameríku ríkja sín í millum, einkum gagnvart
Evrópu, og miðar eilaust til þess að varna Evrópu
mönnum sem frekast yfirráða og íhlutunar í Ameríku.
Af öðrum tiðindum skal enn fremr nefna fyrirtæki
það, að grafa skurð yfir Mið-Ameriku i stefnu
Nicaragua stöðuvatnsins, eyðingu borgarinnar
Johnstown í Pennsylvaníu (manntjón 30000?) afár-
flóði og heimssýningu mikla, er stendr til að hald-
in verði í Chicago 1892.
Að síðustu skal fara nokkrum orðum um merk-
asta viðburðinn, stjórnbyltinguna í Brasilíu. Hafði
byltingin lengi búið um sig, þótt eigi væri mönn-
um alment kunnugt um það i Evrópu. Pedro keis-
ari er að vísu vel gefinn maðr að mörgu leyti,
mentaðr vel og mannúðlegr í lund, enn fremr at-
kvæðalítill og átti lítilli virðingu að fagna hjá
þegnum sínum. Eáðherraskifti urðu í maímán. og
banatilræði var keisaranum gert í júlí. 15. nóv.
gaus upp uppreisn sú í hernum, er gerði enda á
v keisardæminu. Hafði Fonseca hershöfðingi notað sér,
að hann var yfirforingi setuliðsins í Rió, til að vinna
það ájsitt mál. Fyrst virtist sem uppreisnin væri stíluð
gegn greifanum af Eu, sem kvæntr er Isabellu
dóttur keisarans; hún stóð næst til rikiserfða og
hafði stýrt ríkinu áðr, er keisarinn var fjarverandi
á hinu langa ferðalagi sínu um Evrópu, enn bæði
greifinn og ísabella vóru illa þokkuð af landslýðn-
um; greifinn af því hann er maðr metnaðargjarn
og ráðríkr, enn hún sakir fylgis síns við Jesúíta,
svo menn væntu sér alls ills, ef hún kæmist til
valda. Keisarinn ætlaði, þegar í svo hart fór, að
skifta um ráðaneyti, enn bæjarráðið í ítió lýsti þá
Brasilíu vera þjóðveldi og bað Fonseca að skipa
bráðabirgðastjórn, sjálfsagt eftir undirlögðu ráði.
Því næst var keisarinn af settr og látinn fara á
herskipi til Lisbón með fjölskyldu sinni. Stjórn-
bylting þessi kostaði ekkert mannslíf; að eins einn
maðr, sjómálaráðherrann, fékk áverka, af þvi hann
veitti mótstöðu. Keisarinn var lýstr útlægr og eigur
hans upptækar. Drotning hans dó 28. des. í Oporto,
að sögn af gremju. Það er mjög óvíst, hversu
fara muni í Brasilíu, því að landið er mjög sundr-
leitt að þjóðernum, feikna mikið að víðáttu og þar
eftir strjálbygt. Það er 150,000 ferh.mílur að stærð,
(að eins 20000 ferh.mílum minna enn öll Evrópa)
og íbúar að eins 12 miljónir. Er talið líklegt, að
það muni detta í sundr í mörg lýðríki, því trauðla
muni einveldið eiga þar uppreisnarvon.
Harrison, forseti Bandaríkjanna.
Benjamín Harrison, sem nú er forseti Bandarikj-
anna, er fæddr 20. ágúst 1838 í ríkinu Ohio; þar
var faðir hans bóndi. Ættina má rekja all-langt í
aldir fram. Einn af forfeðrum Harrisons er Tómas
hershöfðingi, er uppi var í Englandi á dögum Crom-
enn það sem einkanlega tafði fyrir því máli var það, að Dakota
er svo stór og þurfti að skiftast í tvö ríki.
wells. Hann var einn af þeim, er áttu þátt í, að
Karl konungr I. var dæmdr til dauða, enn þegar
Karl II. braust til valda, var Tómas Harrison einn
af þeim þjóðveldismönnum, er dæmdir vóru til
dauða. Hann var hengdr 13. okt. 1660. Á leið-
inni til aftökustaðarins spurði einhver hann i skopi:
„Hvað er nú orðið af þjóðveldinu ykkar?“ „Það
er geymt hérna“, sagði hann og lagði hendina
á brjóst sér, „og ég ætla nú að innsigla það með
blóði mínu“. Lík hans var höggvið í fjóra hluti
og sett á steglur og hjól, og síðan, er það tók að
rotna, var beinunum kastað í Temsá. Börn Tóm-
asar Harrisons flýðu síðan til Ameríku, og einn
af niðjum hans kvæntist Indíana-stúlku, er var af
ætt höfðingja þess, sem öldina á undan hafði ráðið
fyrir Yirginíu. Sonr þeirra, Benjamín Harrison,
var kosinn á alríkisþingið fyrir Yirginiu og einn
afþeim, er rituðu undir „sjálfstæðis-uppkvæði“ Banda-
ríkjanna. Sonr hans, AVilliam Henry Harrison,
varð forseti Bandaríkjanna 1841, enn dó mánuði
siðar, og hann var afi þessa Harrisons, sem nú er
forseti.
Harrison forseti var orðinn málflutningsmaðr um
tvítugt og giftist þá prestsdóttur einni í Ohio.
Árið eftir, 1854, flutti hann sig til bæjarins India-
nopolis (íbúar nú 75000) í ríkinu Indiana og dvaldi
þar síðan sem málflutningsmaðr þangað til hann
varð forseti. Hann gekk i þrælalausnarstríðið 1862;
þótti ganga hraustlega fram og óx vegr hans þá
stórum. I stjórnmálum lét hann fyrst til sín taka
1856, og fylgdi þá samveldismönnum, og hefir síð-
an stöðugt fylt þann flokk. Hann hefir verið ríkis-
stjóri i Indiana og síðast í sjö ár fulltrúi ríkisins
í ráðinu í Washington.
Um Harrison er það sagt, að hann sé maðr ó-
mannglöggr og ekki þýðr á manni. Hann tekr
varla í hendina á mönnum, er heilsa honum í fyrsta
sinni, og er í þessu ólíkr forvera sínum Cleveland,
sem er mjög alúðlegr maðr. Harrison er alger
bindindismaðr, og styrktu bindindismenn hann við
forseta-kosningarnar.
--oy©óe<c.-
Vitnisburðr hljóðritans.
Ný saga frá Ameríku.
(Niðrl.) Þetta var hið helsta, sem við systkinin lásum
í blöðunum. Yið þurftum ekki að lesa meira til að sann-