Heimskringla - 02.02.1888, Síða 1

ALMEMAR FRJETTIR
Frá l'tlÖnduin.
Að afstöðnu öllu hátSðahaldinu
eru nú stórbokkarnir á meginlandi
Norður&lfu aptur farnir að gefa sig
við umhugsim. striðs og styrjaldar.
Svo segja frjettaritarar ameríkönsku
blaðanna, og eptir óstandinu par
eystra er það ekki neitt ótrúlegt.
Dað pykir fyllilega sannað nú orðið,
að pað eru herstjórar Rússlands, er
nú um tíma hafa par öll ráð og í
peirra höndum er keisarinn ekkert
annað en leikhnöttur, ef peir á ann-
að borð ná haldi á honum. Og
sönnun fyrir að peir hafa hann nú
í höndum sj«r er fólgin S hinum
mikla liðssamdrætti Iiússa á suður-
landamærunum. Herstjórarnir hafa
talið keisaranum trú um, að Iíis-
marek telji strið óumflýjanlegt, og
par sem pað er óhjákvæmilegt, pá
sje æskilegast fyrir Rjóðverja, að
pað dynji yfir nú pegar. En pví
vill karl pað, að sem stendur hefur
hann í liði með sjer bæði ítali og
AusturrSkismenn, en treystir ekki
svo mjög á framhaldandi fylgi peirra.
ítalska stjórnin býzt hann eins vel
við aðdragi sig út úr fjelaginu ept-
ir 1-2 ár, og honum er ljóst að al-
pýðunni í Austurríki—sjerstaklega
Ungverjum, er allt annað en vel til
hans; pað hefur hann greinilega
fengið að heyra á ræðum, fluttum á
rikispingi Austurríkis, ekki alls fyr-
ir löngu.
Sögur, sem nú ganga um pað,
hvernig viðureignin byrji, eru á
pessa leið: Undir eins með vorinu
verða ítalir kvaddir til að draga ‘lið
saman á norðurlandainærunum. Þeg-
ar peir byrja á pví er ráðgert, að
Frakkar muni undir eins fara til
móts við pá, og jafnsnemma heimta
Ujóðverjar að Frakkar leggi vopn
sín til síðu. I>ví verður náttúrlega
ekki gengt og samstundis senda
Þjóðverjar 16 herdeildir úr frönsku
fylkjunum inn á Frakkland. Á með-
an petta gerist færa Rússar herlið
sitt inn á Þýzkaland að norðvestan
og kljást við Austurríkismenn, með-
an Þjóðverjar og ítalir yfirbuga
Frakka. Þetta er hin fyrirhugaða
niðurröðun fylkinga í byrjun styrj-
aldanna.
ENGLANI). Á meðal hinna
inerkustu frumvarpa til laga, sem
lögð verða fyrir ping Breta er pað,
er lýturað hjeraðsstjórn á Englandi.
Eptir pví, sern pá er sagt umsteyp-
ir pað algerlega öllu núverandi
stjórnarfyrirkomulagi í landinu. tír
gert ráð fyrir skipting pess í nokk-
urs konar fylki, er hafi að mestu
leyti ráð yfir sínum sjerstöku mál-
uin, ekki ólíkt pví vaidi, er fylkin
í Canada hafa yfir sínum málutn.
Þessi hjeruð eða fylki eiga fyrir pað
fyrsta að hafa alla umsjón yfir vega-
bót, um frainskurði votlenflis o. s.
frv., og pað er enda gert ráð fyrir
að gefa peim vald til að leyfa járn-
brautabygging o. p. h. Til pessa
hefur purft að hlaupa til piugs og
stjórnar ríkisins með hvað eina smá
atriði, sem purfti að gera, jafnvel
pó ekki væri nema til að byggja
brú yfir læk á pjóðvegi. Og pessi
smámál hafa náttúrlega tekið upp
tíma stjórnarinnar frá öðruni stærri
og vaudameiri málum. Eigi að síð.
ur hefur stjórnin ekki sjeð fyrr en
nú, að betur fer að gefa alpýðu
völdin í pessum ogpvílíkum málum.
Gladstone gamli ætlar víst að
verða viðstaddur pegar ping kemur
saman á föstudaginn kemur. Hefur
hann sent fregn frá Ítalíu að hann
komi til London 6. p. m. Þó sagt
væri að hann ætlaði að finna páf-
ann og fá fylgi hans í irska mál-
inu, pá fer hann svo burt af Ítalíu
að hann kemur ekki til Rómaborgar
Herra Stead, ritstjóri blaðsins
Pall Mall Gazette í London, tal-
aði lengi á sunnudaginn 22. f. m.
við frjettaritara sinn, Henry Nor-
man, er pá var staddur í Vancou-
ver, British Columbia. Fregnin var
að eins 2 mínútur hvora leið, pó
vegalengdin, sem hún purfti að fara,
væri 6900 mílur, pannig: Vancou-
ver til Montreal 2900, Montreal til
New York 500, New York til
Canso-tanga 1000 og Cansotanga
til London 2500 mílur. Allar við-
ræður peirra, Steads og Normans,
voru ritaðar niður í Winnipeg um
leið og pær flugu eptir rafpræð-
inum.
Hinn 23. p. m. var einn af ping-
mönnum Breta tekinn fastur í Lon-
don fyrir hluttekning í fyrirboðn-
um fundum á írlandi. Ut af pessu
er likast að rísi flókið mál, pví meg-
inhluti manna segir stjórnina ekki
hafa vald til að beita pvingunar-
lögunum á Englandi.
FRAKKLAND. Stjórnarráð-
ið hefur neitað gamla de Lesseps
um leyfi til að safna fje til Panama
skurðargraptarins með Lotteríi eins
og hann gerði í fyrra. Stjórninni
lízt svo hraparlega á petta verk
karls, að hún getur ekki vitað að
almenningur á Frakklandi verði síð
ar nieir en orðið er, til pess að
halda pvl áfram. Bændalýður og
iðnaðarmenn á Frakklandi eru nú
búnir að framleggja $200 milj. til
pessa verks, og lítil von að nokk-
uð af pví fje innheimtist aptur.
Vinir karls segja að pó svona færi
um leyfið, pá sje hann ekki af
baki dottinn að heldur, hafa að söo-n
ásett sjer að fá einhvern pingmann-
inn til að leggja frumvarp fyrir
pingið, biðjandi um leyfi til að
safna fje með lotterli. Og hann tel-
ur víst að pað verði sampykkt.
öðrum kosti komi upp nýjuin práð-
um aptur og frain um ríkin, til að
keppa víð pau fjelög, sem nú eiga
frjettapræðina. Fyrst og fremst
hefur verið lagt fyrir pingið frum-
varp petta mál áhrærandi, Dg að
auki virðist petta vera almennings-
vilji, er kemur fram í gegn um
verzlunarstjórnir allra helztu borg-
anna. Þetta mál var rætt á sam-
eiginlegum fundi verzlunarstjórn-
anna i Washington í fyrri viku. A
fundinum voru nærri allir einhuga í
pví að pað væri stjórnarinnar að
hafa hönd yfir frjettapráðum, en ekki
einstakra manna eða fjelaga. Þeir,
sem tnest voru á móti pví voru eig-
endur hlutabrjefa í frjettafjelögum
og stjórnendur peirra, og er auð-
skilið af hvaða hvötum pað var.
Meðal peirra er mest töluðu á móti
pessu máli voru peir Green, forseti
Western Union-fjelagsins, og Wiman
forseti Great North AVestern-fjel.
(sá hinn sami er ákafast vinnur að
verzlunareining Canada og Banda-
ríkja). Green kom fram með skýrsl-
ur er áttu að sýna, að ef stjórnin
tæki við frjettapráðunum yrðu tekj-
ur hennar fyrir frjettaflutning á ári
hverju um 10 miljónir dollars minm
en útgjöldin. Og Wiman sýndi
fram á að á Englandi, par sem
frjettapræðirnir eru í höndum stjóm-
arinnar, færu tekjurnar árlega minnk-
andi í samanburði við útgjöldin; að
síðastl. ár hefðu pær verið nærri $24
milj. minni en útgjöldin. Ef pað
væri pannig par, hvernig mundi pá
ástandið hjer í iandi, par sem land-
víðáttan er svo ægileg. Þrátt fyrir
allar pessar mótspyrnur var samt
sampykkt, og nærri í einu hljóði, að
stjórnin skyldi taka við frjettapráð-
unuin hið fyrsta að orðið gæti.
Á pessum fundi var og sam-
pykkt áskorun til stjórnarinnar að
fá komið á verzlunareining í Banda-
ríkjum og Canada við fyrsta tæki-
færi. Þar mælti Wiman ekki á
móti.
Frjettablöð í Minnesota og Iowa
segja að í hríðargarðinum um daginn
hafi frosið til dauðs yfir 1,000 manns
í Dakota og Minnesota.—í pessum
illviðrisgarði var eitt porp í Minne-
sota útilokað frá öllum viðskiptum við
heiminn fullar 3 vikur, pví járn-
brautin var ófær. Þorpsbúar voru
bæði kola og eldiviðarlausir og tóku
pað ráð að brenna upp hús járn-
brautarfjelagsins, vagna o. s. frv.
Vinnustöðvunin við kolanám-
urnar í Reauing heldur áfram, og
ekki er útlit fyrir að saman gangi
með verkamönnum og námueigend-
um, öll verzlun er pví nær stöðvuð,
en samt láta hvorugir undan. Þeir
sem hjer eiga í höggi eru, ATinnu-
riddarafjelagið á aðra hönd, og kola-
fjelögin á hina. Þetta er að eins
eitt dæmi upp á orustu pá, sem háð
er milli verkamanna og auðmanna.
yfir pvera og endilanga Ameriku.
Hinn 18. f. m. fjekk hið ame-
ríkanska kristniboðafjelag í Boston,
Mass. hraðfrjett frá Mardin á Tyrk-
landi, að hallæri væri um austur og-
mið-Tyrkland og að 10,000 manns
mundu deyja úr hungri nema bráð
hjálp kæmi.
Við síðustu árslok voru skuldir
New York-borgar fullar 132miljónir
dollars.
Vexzlunarhrun i Minnesota á
síðastl. ári voru talsins 269. Skuldir
$3,222.600. Verzlunarhrun i Dakota
114. Skuldir 1,157,850.
Á fundi verzlunarstjórnarinnar
í St. Paul hiun 17. p. m. var borið
upp og fellt, að nauðsynlegt væri
að fá komið á verzlunar eða tollein-
ing í Bandarikjum qg Canada.
Við síðustu árslok voru í brúki
í Bandaríkjunum 341,670 telephone-
vjelar.
Wilson er nú alveg hættur að
vonast eptir öðru en málsókn út a.f
heiðursmerkjamálinu. En segir samt
að í Paris sje margir háttstandandi
menn, er ílla muni pola að allt petta
mál áhrærandi verði opinberað.
Deilur er sagt að standi yfir milli
stjórnanna á Frakklandi og Ítalíu
er rís út af pví, að lögreglupjónar
í Florence leituðu í húsi konsúls
Frakka eptir skjölum nokkruin, sem
voru áriðandi við vitnaleiðslu í ein-
hverju yfirstandandi máli. Þóttust
Frakkar vera vansæmdir með peirri
aðferð.
Vatnsfælnislæknirinn, M. Pasteur
í Paris, hefur í hyggju að ná í
verðlaunin ($125,000), er getið var
um fyrir skömmu að Ástralíustjórn
hefði boðið hverjum peim, er fynndi
upp órækt meðal til að eyðileggja
kúninga par í landi-—pess lands
versta plága. Hann segir að ekki
purfi annað en gefa fáeinum peirra
inntöku af efni pví, er framleiðir
hænsa-kóleru, ogpámuni peir fljót-
lega fækka, pví hver eitri annan,
hæns t. d. hafi sýkst af pví að tína
korn úr saina fati ok kólerusjúkt
hæns hafi tínt korn úr áður.
KÍNA. Þar vildi til ani.að stór-
slysið fyrir hálfum inánuði. Uin
4000 manus varu að flóðgarðabygg-
ing við Hoang Ho-fljótið, pegar
straumurinn sprengdi garðinn og
bar nálega alla mennina með sjer,
er drukknuðu nær allir.
l'rá Ameríka.
Bandaríkin.
Það er all útlit fyrir að Banda-
ríkjastjórn taki áður langt llður við
stjórn hraðfrjettapráða, eða að
Ekkert frjettist enn af gerðum
fiskiveiðanefndarinnar í Washington.
Ætla margir að allt standi fast, svo
hún geti engu áorkað fyrr en hún
frjettir um afdrif ýmsra frumvarpa,
er liggja fyrir á pinginu, og sem ó-
beinlínis lúta að pessu máli.
Þingið hefur veitt $200,000 til
pess að senda muni og koma peim
fyrir á allsherjar sýningunni í París-
arbotg sumarið 1889.
Hæsti rjettur Bandaríkja hefur
staðfest Missouri-ríkisdóminn í morð-
málinu gegn Maxwell í St. Louis.
Dagar hans virðast pví taldir.
Forseti Bandaríkja sendi páfan-
um að gjöf skrautútgáfu af grund-
vallarlögum Bandaríkja. Var páf-
anum færð gjöfin með kveðju
Clevelands, hinn 23. f. m.
Eldur kom upp í Philadelphia
hinn 24. p. m. og eyðilagði á stutt-
um tima $1^ milj. af eignum.
Tlu menn ljetu lifið í húsbruna
í porpi skammt frá Duluth í fyrri
viku.
Á síðastl. ári voru i Bandaríkj-
um búin til 1,950,000 tons af járn-
brautarteinum.
Á siðastl. ári fluttu inn i Banda-
ríkin nálega ^ milj. innflytjenda,
nærri helmingi meira en í fyrra.
Skuldir borgarinnar Boston hafa
á síðastl. ári aukist um $li miljón.
Eru nú $48,682,428.
Lögboðið bindindi er viðtekið i
13 borgum, og 225 porpum og
sveitum í Massachusetts-ríkinu.
C a n a d a .
í fyrri viku var í Toronto út
kljáð mál., er staðið hefur yfir 2-3
ár milli fjelaga peirra, er byggðu
pann part Kyrrahafsbrautarinnar, er
liggur á milli Rat Portage og Eagle
River, og sambandsstjórnarinnar.
Þeir fjelagar kváðust hafa skaðast á
verkinu fyrir ranga mælingo. s. frv.
og heimtuðu skaðabætur svo nam ^
milj. doll. Mál petta var pvælt í
gegnum rjettina eystra, par til í
fyrra sumar (1886), að 3 menn voru
kosnir til að gera út um málið, og
var W. B. Scarth í Winnipeg einn
peirra. Urskurður peirra var sá,
að stjórninni bæri að gjalda pessum
fjelögum $202,500. Hver pessara
manna, í nefndinni, lieimtar $1000
fyrir verkið, er peir að öllum peirra
vinnutíma samlögðum unnu á minna
en 2 mánuðum.
Til stofnunar gufuskipalínu á
Kyrrahafi, milli Canada og Austur-
landa, gefur Canadastjórn $75,000
á ári um 10 ára tímabil, og Englands-
stjórn $225,000 á ári um jafnlangan
tfma. Fyrir pessa hjálp Bretaskuld-
bindur fjel. sig til að hafa skipin
byggð samkvæmt fyrirmælum sjó-
flotastjórnar Breta, svo pau, ef á
parf að hatda, verði leigð sem
herskip.
Frá 26. hinum helztu bæjum í
Canada, sem mánaðarlega senda
nafnalista peirra sem deyja til
Ottawa, hafa verið send 1,441 nöfn
fyrir deseinbermán. næstliðin, sem er
70 nöfnum fleira en í nóv. sama árs,
og að meðaltali 5 af 1,000, sem
í bæjunum er. 1 Montreal dóu 511
á pessum eina mánuði, Torontö, 182;
Quebec, 108; Hamilton, 59; Hali-
fax, 62; Ottawa, 80; St. John, N.
B., 50; London, 49; Winuipeg,' 52;
Kingston, 21; Charlottetowne, 22;
Brandford, 11; Hull, 46; Guelph,
20; Belleville, 11; St. Thomas, 8;
Three Rivers, 10; Chutham, 4;
Peterboro, 23; Woodstoek. 19;
Galt, 10.
Bóla hefur nýlega gert vart
við sig á póstskipi einu, sem gengur
á milli Victoria, B. C. og San Fran-
cisco.
Masson, fyrrum fylkisstjóri í
Quebec, kom hinn 24. f. m. til
Montreal úr Evrópu ferð sinni, og
og er nú miklu heilsubetri en pegar
hann fór.
Þaðhefur frjetztað Kon. Joseph
Chamberlain muni taka við landí-
höfðingjaembættinu eptir Lans-
downe lávarð, en aðrar fregnir bera
pað til baka.
Aðfaranótt hins 24. f. m. gerði
svo mikla hríð í Nýja Skotlandi að
hraðlestir komust ekki áfram fyrir
snjópyngd.
í vikunni er leið kviknaði í
kolanámu í Nanaimo, B. C. par sem
200 menn voru við vimiu, og biðu
25 af peim bana.
Sú fregn kemur frá Nýfundna-
landi að sundurlyndi sje par á milli
franskra og enskra tískinianna út af
beitu-málinu. Lamoth, sjóforingi
hefur verið kallaður heim til Frakk-
lands til að ræða mál petta.
Maður nokkur frá London Ont.,
að nafni A. Smith, hefur nýlega
strokið með stúlku 16 ára gamla til
Bandarikja, en skilur eptir konu og
tvö börn allslaus.
Sú fregn kemur frá Kíngston,
Ont., að Bandaríkjamenn, sem par
eru í nágrenninu, viiji ekki Canada-
peninga neina með 10 cts. afslætti
af hverjum dollar.
Stúlka ein í Nýja Skotlandi
fyrirfór sjálfri sjer meðpví að drekka
kai-b fls-sýru, og dó hún eptir hrylli-
legar kvalir. Hennar siðustu orð
voru pessi: l(Jeg parf að deyja”.
Bögglar, pyngri en fjögur pund,
verða ekki fluttir með pósti milli
Canada og Bandaríkja framvegis.
Burðargjald fyrir hver tvö lóð 1 ct.
í St. Thomas Ont., brann ný-
lega fangahús, og beið maður að
nafni Frank Hughes par bana, sá
eini er byggði fangaklefana.
í öllum austurfylkjum Canada
eru snjópyngzli mikil, og eru hrað-
lestaferðir fyrir pá sök óreglulegar.
Aðfaranótt hins 24. f. in. var brotist
inn í pósthúsið í Annapolis N. S.,
pegar ofveðrið var sein mest, og
öllum peningabrjefum og bögglum
stolið. Þjófarnir hafa ekki enn
náðst.
Á fundi sein að stjórnendnr
Hamilton & North Western járbraut-
amia hjeldu hinn 24. f. m., var uppá-
stungan um að sameina Grand
Trunk, Northern, Hamilton og North
Western-járnbrautirnar felld að
sinni, verður mál pað rætt á ný
pannlö. p. m., hvernig sem pað fer.
Eitthundrað fet af fimmhundr-
uð feta langa kornbúrinu í Fort
William eru nú pegar byggð. Þeg-
ar pað verður fullgert er ætlast til
að pað rúmi yfir 700000 bush.
Varla kvað vera hægt að halda
j&rnbrautinni fyrir norðan Superior-
vatnið svo að lestir geti farið um
hana, fyrir snjópyngsluin.