Heimskringla - 16.02.1888, Side 1

ar
é
Winnipeg, Man. 1 CS. Februar,
Nr.
ALMENNA8 F8JETTIR
FRÁÚTLÖNDUM.
ENGLAND. Eins og ákveð-
i? hafði verið var f>iiigið opnað 9.
p. m. í Ayarpi drottningar var
kunngert, að nefndin, sem iim und-
anfarinn tíma hefur setið við að á-
kveða landamærin milli Rússa og
Afghana, hefði nú lokið verki sínu.
í ávarpinu var og pað látið í Ijósi,
að lhgin, sem nú eru 5 gil'li á ír-
iandi, hefðu haft viðunanlega góð
áhrif, eins ogtil var ætlað, að glæp-
ir færi par minnkandi og vald pving-
andi samsærisfjelaga væri óðum að
rjena. Þá var pess og getið, að
frumvarp til laga yrði lagt fyrir
pingið, er miðaði að hjeraðsstjórn
á Englandi.—t>ó ínargir va»ru við-
staddir, pegar pingið var opnað, pá
var pað ofur kyrriátt fólk allt sam-
an, og engum af stórinennunum var
Heilsað með fagnaðarópi nema Glad-
stone. lim kvOldið kl. 7,30 stóð
Gladstone á fætur, til að svara á-
varpinu til pingsins, og ílutti langa
og skörulega ræðu. Setti hann
mest út á pann part ávarpsins, sem
laut að írlandi og málum pess.
Sagði sig langaði til að brúka allt
annað orð en „gætilega”, par sem t
ávarpinu stæði: að gtaipir og sam-
særi færu minnkaudi fyrir gætilega
meðhöndlun pvingunarlaganna. En
kvaðst ekki vilja tefja tfmann; pað
væri ómögulegt að ganga fram hjá
írlandsmálinu, pað inætti tilað ræða
pað, rffa pað allt í sundur frá rót-
um. Síðan pvingunarlögin öðluð-
ust gildi hefði 350 manna á írlandi
verið kærðir fyrir ýtns brot, og liann
kvaðst óhræddur skora á stjórnina
að koma með stjórnarskýrslur yfir
sama tima í fyrra, er sýndu jafn-
mörg eða fleiri brot frarnin.
Hvorki O’Brien nje Dillon voru
viðstaddir pegar pingið var opnað,
voru báðir yfir á Frakklandi.
Innan skamms verður byrjað á
útburði leiguliða á írlandi, og pað í
óvanalega stórum sttl. Heitir sá
Clanricardi lávarður, er ræður stærstu
atförinni í pc.tta skipti. Hann er al
pekktur um allt. írland fyrir griinmd
sína, enda hefur hann nú sent 1600
leiguliðurn sínum aðvörun, að peir
verði bornir út eptir vissan tíma.
Er búist við öflugri mótspyrnu, en
Balfour býr sig sem bezt hann get-
ur undir orustuna, og mun ekki
gefast upp, pó nokkrir snýti rauðu,
pvf svona viiuia á við Balfour. Hann
aldrei ánægður, nema pegar hann
má berja á írilin.
ÞÝZKALAND. I>ess hefur áð-
ur verið getið hjer f hlaðinu, að
frumvarp t,i 1 laga um stórkostlegan
liðsauka á Hýzkalandi væri fyrir
pinginu. Þessu frnmvarpi var hætta
búin, svo Bismarck gamli sá pörf á
að koma á ping og flytja ræðu, sem
hrifi tilheyrendur sfna og yrði peim
minnisstæð, og petta gerði hann 6.
p. m. Gekk pá í pingsalinn stnttu
eptir hádegi, og flutti prumandi
ræðu, er stóð yfir nær pvf 2 kl. st.,
og var ræðu peirri ekki gefin gaum-
nr á Þýzkalandi einungis, heldur
einnig í öllum löndum Norðurálfu.
Ilæðuefnið var um horfurnar á meír-
inlandi Evrópu. Hann kvaðst ekki
úttast að strlð væri f nánd, einkum
fyrir pað, að Frakkar hefðu nýlega
feosið friðelskandi forseta. En par
*em allar pjóðirnar umhveríis stæðu
vopnaðar, pft mættu Pjóðverjar ekki
vera peir trassar i að búa sig, peir
Pyrftu að vera svo búnir, að kæmi
etríð upp, g®tu peir raðað miljón
vel vopnaðra hermanna á hvern af
premur útjöðrum ríkisins, og að
auki baft duglegan bakhjall fyrir
hvern pennan hóp. Pað væri sátt,
að herinn væri ekkert brúkaður nú,!
en menn mættu ekki li igsa sjer
annað en hann væri brúkaður, pað
pyrfti hvert mannsbarn á Þy'zka—
landi að vera vopnað, svo að ef or—
ustu bæri »ð höndum, að hver og
einn gæt.i viljugur risið upp og bai-
ist, fyrir föðurlandið.— Eptir að hafa
lok'ð ræðunni var f eimi hljóði sain-
pykkt að yfirfara herlögin f annað
skipti, og er allt útlit fyrir að pau
fari iiú í gegn hiklaust. Þ»ð var
og sampykkt a<5 fjárlögin skyldu
sampykkt af pinginu án pess pau
væru raidd, en pau lög hljóða uin
að taka lán til að mæta útgjöldun-
uin við liðsaukann.
FRAKKLANl). Þaðan er ekk
ert markvert að frjetta. Það, sem
nú veldur mestum deilum á pingi
er frumvarp um að auka og efla sjó
flota Frakka
Dómarinn við rannsóknirnar í
heiðursmerkjamálinu hefur ráðlagt
stjórninni að taka Wilson fastan og
höfða sakaniál gegn honum-
ÍTALÍA. Þar hefur nefrid
manna setið við um undanfarln tíina
að semja fruinvarp til nýrra hegn-
ingarlaga, en innibyrgja allar mis-
gerðir frá hinu lítilfjörlegasta laga-
broti til hinna stærstu glæpa. Eru
pet.ta sögð hin fullkomnustu og beztu
lög í pessa átt, sem til ern. En f
: peim er einn kafli, er að líkindum
veldur deilum, pegar frumvarpið
verður rætt á pingi, en pað er kafi-
inn, sem lýtur að pvf, að prestum
sje hegnt fyrir hluttekning í pólitisk
um rnáluin. Kemur pannig fram í
nýrri mynd hið óendanlega stríð á
milli ríkisins og kirkjunnar. Prest-
arnir hafa einlægt um undanfarin ár
sýnt rfkisstjórniniii allan pann fjand-
skap, er peir gátu, um paö bil, er
kosningar hafa staðið yfir, og hafa
í peirri grein gengið lengra en prest-
uin sæinir. En peir voru að vinna
fyrir viðre'sr. páfaveldisins S verald-
legri stjórn ríkisins, og vildu gjarna
reyna, pó ekki væri nema að ná
Rómaborg aptur úr höndum stjórn-
arinnar. l>að er hætt við að sum-
um af pingniönnum pyki ísjárvert
að sampykkja lög, sem tiltaka hegn-
ing fyrir hluttekning kennifeðra
peirra í pólitískum málum, pó peim
á hinn bóginn pyki á stundum of
mikil afskiptaseuii peirra.
Ekki dugðu bænir Englendinga
til að sefa Abyssiniu konung eða
snúa honuin frá að herja á lið ítala
par syðra við Rauðahafið. Bjugg-
ust pví ítalir við, að nú um pess-
ar mundir mættust herflokkarnir, en
nú í vikunni er leið frjetti stjórnin
að fyrir upphlaup f ijö; Abyssinu-
manna hafi ferð peirra stöðvast.
í vikunni er leið var sampykkt
á pingi að hækka innflutningstoll á
öllum kornteguiiduin og vínföngum.
TYRKLAND. Þaðan kemur
sú fregn að soldán sje uin pað bil
að ljúka samningum við baron Hirch
austurriska niiljóna-eigandann, um,
að byggja járnbrautir aptur og fram
um Tyrkjaveldi f Asíu. Og svo er
ákafi hans mikill, aðlieldur en sleppa
pessu tækifæri, gengur hann að
peim kostum, er greifinn setur.
SUÐUR-AMERÍKA. í Uru-
guay lýðveldinu hefur veriðaf ping-
inu ákveðið að afnema útílutnings-
toll af öilum varningi.
ÁSTRALÍA. í borginni Mel-
bourne verður á yfirstandandi ári
opnuð allsherjar iðnaðarsýning, er
allt útlit er fyrir að verði engin ept-
irbátur peirra i Norðurálfu. Eng-
lanrt, Þýzkaland og Austurriki taka
pátt i sýningunni, og pjóöping
Bandarikja hefur nýlega sampykkt
að senda pangað sýningairinni. -Til
! pess verður varið $200000.
FHÁ AM EKI IvtT.
B ANDAKÍKIN.
boðið innflutning pangað á svíns-
fleski frá Bandaríkjum, nenm pað
sje pvf betur saltað.
Nú er farið að tala um að D.
B. Hill, likisstjóri f New York,
verðiaf demókrötum, í pvi ríki fyrst
■ig fremst, kvaddur til að sækja uiii
forsetaembættið gegn Clevelarid.
Þaö er líka sagt efalaust að Hill
hafi fyrir löugti síðan látið í Ijósi
f sinn hóp löngnti til að reyna sig.
Kn letigi frain eptir var pvf eiigin
gaumur gefinn og allir hjeldu að
hann væri hættur t ið pá hugsun,
sjorstaklegafyrir pá ástæðu að hann
og Cleveiar.d hittust svo opt í sumar
er leið og voru mesta mátar. En
nú npp á síðkastið er farið að tala
um petta aptur og meðal ping-
manna f Washington er paö tíð-
rætt mál. Eru par niargir er segja
py'ðingarlaust fyrir Cleveland að
reyna að ná ineginlduta atkvæða i
New York. Og á fundi demókrata,
er haldinn var f New York f fyrri
viku, sýndi pað sig bezt að ekki
er allt sem skyldi. Þar átti að kjósa
fulltrúa til að mæta á allsherjar-
fundi demókrata á tilteknum tíma,
en par kom pá frain svo mikill mein
inga munur um ]>að hverjir hljóta
skyldu einbættið, að eugin var kos-
in. Er ætlaðaðávarp Clevelands til
pingsins í vetur sje að miklu leyti
orsök í hve New York menn virðast
lionuin fráhverfir. Og ineðan svona
stendur hefur Hill hið bezta tæki-
færi til að koma sjer í mjúkinn
hjá peim, par hanu sjer svo greini-
lega á hvaða skeri Cleveland stey tti.
Seigt og fast gengur að koma
Dakot'i inn í sambandið sem sjálf-
stæðu rfki. Það eru inörg frumvörp,
sein komið hafa fram en að öllum
hefur eitthvað gengið og öll hafa
fariðeinaog sömu leið—í ruslaskrín-
una. Hið eina sein nú er á prjón-
unutn og uokkur von er um að kom-
ist í gegn gerir ráð fyrir að alinenn-
ar kosningartil ríkisstjórnar fari frani
í nóvember að hausti, J>á að sú
stjórn semji grundvallarlög, er al-
menningur siðan sampykki eða felii.
Ef uú grundvallarlögin verða sam-
[rykkt, pá gerir frumvarpið ráð fyrir
að pau verði lögð fyrir pjóðpino-ið
næsta vetur, sem pá getur hvert
heldur vill staðfest pau og pannig
tekið Dakota í sambandið eðasynjað
peim um staðfesting og pannig
haldið Dakota undirgefnu einu ár-
inu lengur. Þannig sjezt glögg-
lega að pó nú petta frumvarp öðl-
ist laga gildi, pá hafa Dakota-búar
eptir sem áður ekkert að segja f
næstkomandi forsetakosningastrfði.
Stjórnin hefur skipað nefnd til
að rannsaka nákvæmlega efnið f her-
skijiinu w Charleston ”, sem verið
er að smíða í San Francisco, f Cali-
fornia. En sú er ástæðan til pess,
að um daginn hittist svo á fyrir ti 1-
viljun, að einn af umboðsmönnum
stjórnarinnar sá brest á einni pver-
slánni. Var pá umsjónarmaðurinn
kallaður, er pegar sá að bitinn var
brostinn nærri f gegn og svo voru
4 aðrir, svo rffa inátti part af skip-
inu aptur. Síðan befur stjórnin
fetigið ástæðu til að gruna að allt
efni skipsins sje ineira og minna
svikið og jafnvel að umsjónarmaður-
inn sje ekki eins trúr f stöðu sinni
og hann ætti að vera.
Fyrir pinginu er frumvarp um
að færa öll hraðfrjettafjelög í rikinu
undir verndarvæng flutningslaganna
peirra i fyrra. Sem nærri má geta
langar fjelögin ekki eptir að pað
frumvarp komist í gegn.
Stjórnin hefur fengið aðvörun
frá konsúl sínum I Stokkhólm í Svla-
rlki, að stjórn Svla Ivafi uýlega fvrir-
Fyrir pinginu er frumvarp mn
að forseti lijóði öllum pjóðuin, er
skipastól eiga, að senda fulltrúa á
fund f Washington, er byrji 1. okt.
1888, til að brevta peim reglutn og
bæta, er sjófarendur fvlgja árúmsjó.
Mexicostjórn befur sent Banda-
ilkjast. áskorim um að frain selja
uiann einn, er fvrir 2 ármn sveik út
$2i),0(X) í Alexico með pví að selja
falsaðii aðgönguiniða uð söngleik er
átti að fara frain í helztu borgunuin.
og par sein Adeline Patti átti að
syngja. Þessi svikari var nýlega
höndlaður f New York og situr í
fangelsi.
Útfluttur varningur úr Banda-
rfkjum á síðasta fjárhags ári nam að
verðhæð milj. meira, en aðflutt-
ur varningur.
Strætisvagnar knúðir á fram með
rafurmagni eru komnir í brúk all-
\íða í Bandaríkjum, en ekki gengur
pað rjett vel enn, að nota rafur-
magnið til pessa starfa. í Kansas
City í Missouri varð pannig eitt
stórkostlegt slys nuna f vikunni er
leið. Það kom hlaðinn strætisvaen-
lest ofini brekku á stræti, og í miðri
brekkunni pratit rafuraflið, svovagn-
arnir fóru á flngferð undan brekk.
iiiini og rákust. á atira samskonar
lest hlaðna, er stóð kyrr á stræti
r jett hjá vagnstöðinni. Margir vagn-
ar molbrotnuðu, 3—4 inenn týndu
lífi og yfir 100 meiddust meira og
minna.—Samskonar slys vildi til á
svona sporvegi í St. Paul um daginn.
Sá sporvegur var rjett fullgerður og
allir voru forvitnir að reyna nýju
brautina, er í einum stað liggur upp
snarbratta brekku. Einusinni pegar
vagnarnir komu á pessa brekkubrún
praut rafuraflið og vagnarnir stevpt-
ust niður eptir snarbröttu sporinu
með ógurlegri ferð, og við rætur
brekkuunar par sein krókur er á
brautinni blujm peir af sporinu og
á hliðina uui leið. Þar meiddust
undir 20 manns og 2 týndu Iífi.~
Utbúninguriiui á pessum strætis-
brautum er sá, að eptir endilöngu
strætinu mitt á inilli járnteinanna
er æði djúp skora og eptir henni
liggur reipi mn l^ puml. að pver-
máli vafið sainan úr stálvír. En
niður úr vagninnm, sem rafurvjel-
arnar eru í, liggur greiparhjól lítið,
er grípur utan um járnreipið, og
pegar rafurmagnss+raummim, sem
sty'ra iriá í liverja áttsem er, er hleypt
á lyjólið og eptir reypinu, fer vagn-
lestin áfram með svo mikilli eða lít-
illi ferð sem maður vill.
Kona Dr. Oliver Wendell
Holmes, rithöfundarins orr skáldsins,
Ijezt í Boston hinn 0. p. m., 69 ára
gömul.
í brjefi frá Florence á ítallu,
dags. 25. jan., pverneitar J. G.
Blaine að sækja um forsetaembættið
á koinandi hausti.
Canada.
Þrátt fyrir allar sagnir í gagn-
stæða átt kennir sambandspingið
saman 23. p. m. eins og ákveðið var
í fyrstu, pegar samkomu pess var
frestað fyrir óviss úrslit fiskipraitu-
nefndarinnar f Washington. Stjórn-
in pykist nú hafa hugmynd hver
endalok pess fundar verði, og segir
hæfulaust að pingsamkomu verði
frestað lengur.
Tekjur stjórnarinnar á síðastl.
fjárhagaári voru samkvmt nýút-
komnum skýrslum, $85,754,993. Af
pessari upphseð gaf inn-og útflutn-
ingstollurinn af sjer $28,687,001,
og . pegar pessum akatti er jsfnað
niður á innbúa rlkisins og rniðað
vlð sfðustu fólkstiflusky'rslur koma
f hvers hlut $4,63.—Á pessu fjár-
hagsári var aukið við ríkisskuldirnar
svo nam $4,154,803. Gekk ^ milj.
doll., meir en viðaukanuin nemur til
opinberrasiarfa ásíðastl. ári. Meðal
peirra opinberu verka, er mest tóku
af pessu fje, voru járnbrautirnar, til
peirra foru $3,144,660, og skip-
skurðirnir; til umbóta á peim var
varið $1,308,329. Auk pessa var
og vatið til opinberra starfa, bryggju
sniíðis, hafnabóta o. p. h. á ár-
inu $88o,796, og til opinberra
bygginga $1,485,000, eins og áður
var skýrt frá í blaðinu (nr. 3, 2. ár),
svo alls hefur á árinu verið varið
til opinberra starfa $6,823,785. Og
pó eru ekki upptalin nema hin
helztu peirra; í mörgum tilfellum
ljóshúsbygging og ýmsum sniá-að-
gerðum alveg sleppt.
í síðastl. janúarinán. var ríkis-
skuldin aukin svo nam $2,608,706,52
Þessi mikli viðauki við skuldina
keinur til af pvi, að tekjur í pess-
uin mánuði eru venjuléga með
minnsta móti, en einiiiitt pá parf
að gjalda fvr'rfram liálfsárstil-lag
til allra fylkjanna, er neinur
milj., svo purfti og í pessum mán-
uði að borga leigur af skuldafje
svo nam $1^ milj., auk allra annara
útgjalda. Stjórnin hafði pá ekki
næga peninga og greip pví til al-
menningsfjár, sem liggur á spari-
bönkum ríkisins.
Fyrir fylkispinginu i Ontario
er frumvarp til laga, er fyrirbýður
sveitastjórinim að gefa peiiingaleg-
au styrk til eins eða annars fyrir-
tækis. Er petta tekið til bragðs
af pví, hve mikilli hefð siður pessi
er búinn að ná f Ontario. Þar
gengur opt svo langt, að 2 eða
fleiri porp eða sveitir bjóða hvert
í kapp við annað í eitthvert verk-
stæði, og sökkva sjer pannig í stór-
skuldir, pví einn liýðst eptir annan
að koma upp pessu og hinu verk-
stæðinu, ef hann fái svo og svo
mikið gjafafje. En margir pessara
niaiiua kuuna ekkert að verkinu,
fara bví á hausinn eða látast oera
svo, og porjiið verður eptir verk-
stæðalaust og f stórskuldum.
Nokkrir háttstandandi menn í
Toront voru nýlega teknir fastir
fyrir að hafa sameiginlega hjálpað
falsara uokkrum aðdylja glæpi sína
gegn ríflegri borgun í peningum.
Fal sari pessi hafði á ýmsuni tímum
falsað nótur á banka svo nam rúin-
lega $12,090. Meðnl peirra, sem
ákærðir eru fyrir að dylja glæp-
ina, er Alex. Manning, fyrrum bæj-
arráðsoddviti.
Atvinnur.innsóknarnefndin sit-
ur nú í Montreal og hefur nóg að
vinna. Þar komu upp svo fáheyrð
ir klækir að fáir eru pvílíkir. Börn,
innaii 14 ára, vinna par á vindla-
verkstæðum í hópum, til að læra
vindlagerð, og eru launin, sem pau
fá fyrstu 3—4 árin $1-3 um vik-
una, en eigendum verkstæðaima
pykja pó pessi laun svo há, að ef
eitthvert barnið er fáuin mfnútum
of seint á verkstæðið, pá er ekki
eiiiungis felt af tíma pess, heldur
er pað einnig optar en liitt tekið
og barið. Auk pcssa eiga pau pá
liegning vísa, ef pau í nokkru ó-
hlýðnast eða gera eitthvað órjett,
að vera rekin niöur i koldimma holu
f kjallaranum og langt frá vjelun-
um, svo á vetrum ætla pau að frjósa
til dauðs, meðan pau sitja í pessu
fangelsi.—Þarua eru pá hvítir præl-
ar í hundraðatali á ineðal auðmann-
anna, kirknanna og luenntunarinnar
Stanley lávarður af Preston verö-
r næstí landstjóri í Canada. Kem-
! ur að Bumri.