Heimskringla - 26.12.1889, Page 1

Nr. 53.
ALMENNAR FRJETTIR
, FRÁ ÚTLÖNDUM.
FRAKKLAND. t>ar eru nfí
gengin í gildi ný herlög, erherfræð-
ingum pykja ein hin markverðustu
lög er pingið hefur samið nú lengi.
Lög pessi eru nokkurs konar svar
til Bismarcks fyrir herlögin, er hann
iamdi í gegn íí. pingi í fyrra og jók
herstyrk t>jóðverja ú ófriðar tíma
um 800000 manna. Uessi lög
Frakka auka peirra her á ófriðar-
tíma svo nemur 600000, og par eð
herstyrkur Frakka var talsvert meiri
en Þjóðverja áður en pessi umgetnu
löcr Þjóðverja öðluðust gildi, er nú
herstyrkur beggja nokkurn veginn
jafntnikill pann dag í dag. Þessi
600000 viðauki er fenginn með pví,
að allir útskrifaðir hermenn eru
gerðir herskyldir í 5 ár, eptir að
hinn upprunalegi herskyldutími er
útrunninn. En svo er og í lögunum
bætt við stórum fjölda nýsveina, iil að
nema hernaðariprótt á hverju ári,
og hvað mikið sá viðauki hleypir
fram tölu hermanna um næstkom-
andi 8—10 ár, getur enginn gizkað
á, en pað verður mikið, svo mikið
er víst. í lögui.un er og áltveðnar
miklu strangari og að öllu leyti
fullkomnari æíingar fyrir hermenn
heldur en áður voru.
Á pingi Frakka hefur kosning eins
Boulangers-sinna verið gerð ógild.
í petta skipti er paðmaður, Naquet
að nafni, er vísað var á dyr. Yar
pað sarnpykkt með 292 atkv. gegn
266.
Eitt ávarpið enn til alpýðu
Frakklands er nú Boulanger búinn
að senda út frá launsátri sinu á Jer-
sey-eyjum. Er pað áhrærandi hans
eigin kosning í Montmartre og að-
ferð stjórnarinnar í pví máli.
ENGLAND. Parnell fiutti ræðu
eina mikla í Nottingham á Englandi
í vikunni er leið, um stjórnmál íra,
um pjóðfjelagsskaj) peirra, um rann
sóknarrjettinn í sínu eigin máli m.
m., og var ræðan svar gegn ræðu,
er Salisbury sjálfur flutti á sama
stað nú fyrir skömmu síðan. Ræða
Parnells pótti hin skörulegasta og
almennt álitið, að vel hefði honum
tekizt að tæta sundur ailar sagnir
Salisburys, er vitanlega gengu í pá
átt, að mæla með aðgerðum stjórn-
arinnar á írlaridi, og öllum aðgerð-
um pjöns hennar Balfours. Hjá
Parnell kom hið gagnstæða fram,
sem við mátti búast. Rannsóknar-
málið áhrærandi kvaðst hann vona
að stjórnin opinberaði fyrir alpýðu
samband sitt og uTimes”, svo að al-
menningur sæi að hve miklu leyti
hún hefði beygt sig til að nota
önnur eins vopn. Frá upphafi kvaðst
hann hafa vitað að brjefin f uTiines’,’
hefðu verið falsritun, en fyrr kvaðst
hann hafa ætlað sjer að láta lífið en
ganga að peim kostum, er stjórnin
bauð honum til að hreinsa hann af
í pví máli. Jafnframt ljet hann í
ljósi, að rannsóknarrjetturinn í stað
pess að rannsaka hinar npprunalegu
kærur hefði rannsakað íisku pjóðina
í heild sinni og liennár athafnir.
Detta er i fyrsta skipti að Parnell
hefur komið fram opinberlega síðan
rjettarhaldinu var lokið.
Þjónar gasljósaf jelaganna í Lon-
don entu orð sfn; hættu við vinnu
í peirri von að fá lia-rri laun eða
styttri viunutíma. 1 stað peirra
fengust nógir aðrir menn undir eins
og varð pví tilraunin til einskis
Frá Pjetursbory á Rússlaudi
koma nú pær fregnir, að Austurrik-
ismenn sjeu búnir að gera samn-
ing við Búlgaríu, er sje pannig úr
garði gerður, að Búlgaría megi nú
telj ast svo gott sem herbúð Aust-
urríkismanna. Þetta segja Rússar
að pýði pað, að annaðtveggja sjeu
Austurríkismenn að búa sig í að
sækja Rússa að vopnum eða pá að
verjast ímynduðu áhlaupi af peirra
hálfu, auk pess sem pað sje sönn-
un fyrir loforði Austurríkismanna
að vernda Ferdinand prinz og
halda honum i hásætinu. Jafnframt
gefa Rússar ótvíræðilega í skyn að
ef fyrirhuguð sje herferð til Búl-
garíu, muni ekki standa á Rússum
að hefja sína herferð pangað.
Frá Srasilíu halda áfram að ber-
ast ófriðlegar fregnir. Eru pær
allar pess efnis, að byltingan enn
sjeu nú smámsaman að komast
að pví, að pað sje ekki auðvelt að
að umskapa stjórnina án blóðsút-
hellingar og án práttana, eins og
sigurinn í hinni fyrstu athöfnpeirra
í pví efni gaf til kynna. Fregnir
af landsbyggðinni úr öllum áttum
gefa í skyn, að sífeldar smáóeirðir
eigi sjer stað hvað eptir annað. Og
nú er pví bætt við, að í Rio Janei-
ro sje herliðið eða mikill hluti pess
búið að pverneita að viðurkenna
hina nýju stjórn eða hlýða boðum
hennar í einu eða öðru. Sem stend-
ur eru pví ástæðurnar í höfuðstaðn-
um pær, að búist er við almennu
upphlaupi og blóðbaði á hverri
stundu. Da Fonseca liggur mjög
veikur og er talinn frá.
Fyrirrennari kóleru er almennt
talin veiki sú, sem nú er sögð ali-
skæð hvervetna í Evrópu. Veiki
pessi er kölluð Ivfluenza, en pað
er ákaflegt höfuðkvef með hnerra
og hitaveiki með máttleysi og ekki
ósjaldan með velgjuumbrotum. Hún
eins og kólera er austræn að ætt,
og hvervetna talin undanfari peirrar
voðaveiki, enda telja margir kóleru
vísa í Evrópu að sumri, pví fremur,
sem hún nú heldur stöðugt áfram
upp Ephrat-dalinn í áttina til Evr-
ópu.
Jiu millónir marka ætlar auð-
mannafjelag í Berlín að borga fyrir
grunninn undir minnisvarða yfir
Vilhjálm I. Minnisvarðinn á að
verða að sama skapi stórkostlegur.
Járnbraut inn ímiðja Afriku, að
Victoria Nyanza, segir Stanley að
sje nauðsynleg, ef villumyrkrin eigi
að rofna, eða nýir verzlunarvegir
að myndast; ekkert annað einhiítt.
frÁ ameriku.
BANDARÍKIN.
Hinn 19. p. m. var á sameinuðu
pingi í Washington borin fram löng
tillaga um pað, að Bandaríkjastjórn
óskaði hinni nýmynduðu lýðveldis-
stjórn í Brasilíu til hamingju með
hin friðsamlegu úrslit stjórnarbylt-
ingarinnar, að Bandaríkjastjórn við-
urkenni að pessi nýja stjórn hafi
löglega tilveru og par af leiðandi
eigi tilkall til allra peirra rjettinda
og valda, er almennri landa eða
ríkjastjórn eru tileinkuð, að Banda-
ríkjastjórn viðurkenni petta, að hún
skuli formlega kunngera pá viður-
kenningu forseta lýðveldisins í Bra-
silíu, og að hún skuli auglýsa pessa
viðurkenningu um gjörvöll Banda-
rikin og bjóða öllum sínum pegnum
að viðurkenna Brasilíu lýðveldið og
fána pess.
Á meðal frumvarpa, sem fram
eru komin fyrir efri deildpjóðpings-
ins er eitt um pað, að yfirstjórn
Bandarikja sjálf takist á hendur
umsjón alpýðuskóla ogalpýðumennt-
unar. Er tilgana'unnn að ein og
sama náu.sgrein sje kennd í öllum
alpýðuskólum landsins á eiun og
sama hátt, en sem nú er ekki, par
hvert riki út af fyrir sig hefur sína
skólastjórn, sína námsgrein og sína
kennsluaðferð. Er í frumvarpinu
ákveðið, að forsetinn skuli tilnefna
menn í skólastjórnina og leggja svo
nafnalistann fyrir efri deild pjóð-
pings til að sampykkja eða fella.
1 stjórninni á að vera einn maður
frá Co'u nbia District (Washington
umdæminu) og einn frá hvoru riki
og hvoru Territory í sambandinu.
Embættin eiga peir að skipa eitt ár
og hafa aðalfund sinn í Washington
ár hvert. Launin skulu goldin úr
sambandssjóði og skal pjóðpingið
veita fje til pess, og enn fretnur á-
kveða launaupphæð skólaumsjónar—
manna. í frumvarpinu er ákveðið
að aðgöngu á skólana fái allir frá
fjögra ára aldri til 21 árs aldurs.
Dómsmálastjóri Bandaríkja hef-
ur sent út pann boðskap, að sækja
skuli að lögum 10 járnbrautarfjelög
er rofið hafa flutningslögin á einn
eða annan hátt. Allar pær brautir,
sem nú pegar eru tilteknar hafa peg-
ið meira og minna fje af hálfu hins
opinbera og pess vegna er byrjað á
peim. Efzt á pessari skuldaskrá er
Union Pacific fjelagið og hefur ntál-
ið gegn pví pegar verið hafið. All-
ar Kyrrahafsbrautir Bandaríkja eru
í sömu súpunni.
Flóð í Sacramento-ánni í Cali—
fornia hafa ollað stórtjóni. Og í
grend við bæinn Sacramento er mælt
að farvegur hennar sje af peim á-
stæðum eyðilagður til skipagöngu,
nemapví betur sje tekið í strenginn
nú pegar, og endurreistir fallnir
flóðgarðar, er kostað hafa svo skiptir
100 pús. dollars. Eru nú pegar
lögð drög til að fá pjóðpingið til
að veita fjetil pessa. Hermáladeild-
in er meðalgangarinn í Washington.
Sagt er að gufuskipið City af
Kinyston muni hafa farizt með öll-
um mönnum (62) einhvers staðar
fram af Cape Horn á Suður-Ame-
ríku. Northern Pacific-fjel. keypti
skipið nýlega til brúkunar við
strandferðir á Kyrrahafi, og sendi
pað af stað frá New York fyrir rúm-
um hálfum mánuði síðau til íerðar-
innar suður fyrir land.
Síðan Cronins-málinu í Chicago
varlokið hefur lögreglustjórninhald-
ið kappsamlega áfram að reka úr
vistinni alla lögreglupjóna, sem fyr-
ir rjettinum sannaðist að væru á
einn eða annan veir tencjdir Clan-
na-gael-fjelaginu írska. Menn, er
pví eru tengdir eða einhverjum fyr-
irliðum pess, eiga ekki lengur að
hafa regluvarðarembætti í Chicago.
Hin einkennilega kvef og hita
veiki: Influenza, sem sögð er fyrir-
renriari kóleru, er nú komin til New
York og er par að sögn allskæð. í-
stöðulitlir menn eru pess vegna
hræddir um að kólera sje í vændum
til pessa lands að sumri.
Einhveru tíma áður en verzlun-
arpingið, sem nú situr í .Washing-
ton, verður rofið, ætlar Bandaríkja-
stjórn að efna upp á aðra skemmti-
ferðina til fyrir Suður-Ameríku-
menn, og upp á sinn kostnað ein-
ungis. Er pá ferðinni heitið um öll
suðurríkin, er hjá voru sett í haust,
og vestur um alla Kyrrahafsströnd.
Burtfarardagur er enn ekki tiltek.
inn.
Þjóðpingið hefur verið beöið að
veita $150,000 til landkönnuuar og
mælinga í Norður-Dakata, í pví
skyni að fá áætlun um kostnað við
almennar vafnsveitingar á peim flák-
uiu öllum, sem hálendir eru.
Um 20 milj. dollars er pjóð-
pingið beðið til landvarnabúnaðar á
ýmsum stöðum á Kyrrahafsströnd-
inni.
Harrison forseti hefur tilnefnt
og efri deild sampykkt pað, Salo-
mon Herch fyrir Bandarikja ráð-
herra í Tyrklandi.
Frá Washington er sú fregn út
breidd, að í Dakota sjeu 2—3000
familíur allslausar og líði neyð par
pær hafi ekkert af að lifa nema pað
sem að sje sent. Er sagt að full-
trúar Dakota á pjóðpingi sjeu á-
stæðunum kuunugir, en að stærilæt-
is vegna fyrir hönd rikjanna viljí
peir ekki biðja um hjálp.
Eitt hið áhrifamesta verzlunar-
blað Bandaríkja, Journal of Com-
merce í New York, flytur nú upp úr
purru jafnrjettismál kvenna mikið
skörulega, einkum að pví er snertir
styttri vinnutíma á verkstofum en
nú er almennur.
Þingpresturinn í Washington,
Rev. Mr. Milburn, er kominn í stóra
ónáð hjá pingmönnum og eins víst
að hann missi hempuna, eða sem
gildir hið sama, verði rekinn frá
pessu góða Ubrauði”. Ástæðan er
sú, að hann hjer um daginn í ping-
setningarbæn sinni minntist á Jeð-
erson ’Davis og komst að orði á
pann hátt, að hans minning væri
geymd í miljónum manna hjartna.
Detta var of mikið. Dingmenn eiga
ekkert skilt við Abraham Lincoln.
Degar hann var forseti og stríðið var
nýlega byrjað, kom Stanton hermála
stjóri einu sinni inn til hans með Ó-
sköpum og sagði, að prestur einn í
Washington væri klagaður fyrir pað
að biðja fyrir Jefferson Davis, pað
yrði að taka pann prest fastann og
ákæta barn fyrir drottinssvilp Kn
Lincoln var rólegur. uLátið hann
halda áfram. Það er enginn maður
í heiminum, sem fremur parfnast
fyrirbæna en Jefferson Davis”, svar-
aði Lincoln brosandi, og Stanton
gerði sigánægðan meðpað.
Nýdáinn er í Brooklyn blaða-
maður, Oliver Johnson að nafni, 80
ára gamall, lítt kunnur á seinni tið,
en sem fyrir 50 árum síðan var víð-
frægur um alla Ameríkn, sem hægri
handarmaður Wm. L. Garrisons, er
mest barðist fyrir frelsi og pegn-
rjettindum svertingja.
Jud Lamoure, efri deildar
pingm. á Norður-Dakota pingi og
Ordway, fyrrum Governor í Dakota
eru orðnir svo grimmir fjendur, að
margir óttast blóðsúthellingar áður
en lýkur. Ástæðurnar eru pær að
Lainoure ber á Ordway að hann hafi
reyut að múta pingmönnum til að
kjósa sig fyrir efri deildar pingrn. á
pjóðpingi, auk annara saka af sömu
tegund.
Og nú er komin fram á pjóð
pingi sú tillaga frá einum Minne-
sota-pingmanninum M. H. Dunnell,
að hver pingmaður hati uprívat”-
ritara upp á kostnað pjóðarinuar.
Fáist pað, myndast par með 330
embætti til, fyrir neðri deildina ein-
ungis. Er pað einn vegur til að
rýra fjársöfnunina.
í Utah er nýlokið rannsókn
Mortnóna til að komast eptir, hvort
peir sjeu verðir að gerr.st pegnar
Bandaríkja. Urskurðurinn er, að
pað sje ekki, svo framarlega sém
peir trúi að pað sje skylda að hlýða
fjölkvænisboði kirkjunnar.
Harrison fr.rseti hefur kjörið
David J-. Brcwer frá Kansas fvrir
meðdómara við hæstarjett Banda-
ríkja. Hann er systursonur peirra
3 bræðranna nafnkunnu: Cyrus
Fields, David D. Fields og Fields
hæstarjettardómara, sem átti að
skjóta í California síðastl. sumar.—
Brewer er 52 ára gamall, og er
fæddur í Smyrna í Litlu Asíu.
Sagt er að ensk auðmannafje-
lög hafi keypt ailar stærstu korn-
hlöðurnar í Duluth, og önnur verk-
stæði, fyrir $4 miljónir.
C a n a d a .
Nýlega tók Canadasjórn fast-
ar 4 skonnertur frá Bandaríkjum, er
voru um pað að flytja á land á
Cape Breton marga tugi tunnur af
brennivíni og öðrum áfengum
drykkjum, er pær fluttu frá frönsku
eyjunum í Lawrence-flóa-mynninu.
Stjórnina hefur lengi grunað að
paðan mundi flutt ekki alllítið af
pessum varningi álaun.
Sambandspingskosningar fóru
fram í Stanstead-kjördæmi í Que-
bec 17. p. m. Þar sótti um endur-
kosningu C. C. Colby, hinn nýkjörni
meðráðam að u r samb andsstjórnarinn-
ar. Á móti honum sótti einn af
meðlimum prótestanta og kapólika-
jafnrjettis-fjelagsins og undir pess
merkjum, en varð heldur leiðinlega
í minni hlutanum; Colby fjekk
1045 atkv. fleira.
Nýdáinn er í Toronto Rev. Dr.
Williams, formaður Methodista-trú-
flokksins í Canada og einn af pess
flokks öflugustu vinnumönnum.
Hann var 72 ára gamall; fæddur í
Wales á Englandi.
Sagt er að Mercier fylkisstjórn-
arformaður í Quebec sje að gera til-
raún til sani*komula^gs"'il]?a V. Ikis^
stjórnaí Canada á pvi, að í öllum
fylkjunum fari almennar fylkiskosn-
ingar fram á einum og sama degi.
—pegar engar sjerstakar ástæður
knýja einhverja fylkisstjórn til að
rjúfa ping fyrir hinn lögákveðna
tima. Er svo að sjá, að mönnum
yfir höfuð lítist heldur vel á uppá-
stungu hans.
Fyrir skömmu hljóp vitskertur
Indiáni út af vagnlest í Quebec, er
fór 50 milur á klukkustundinni.
Lestin var stöðvuð og leitað aðhon-
um, og er hann fannst var hann lftið
meiddur, pó allir teldu hann sjálf-
sagt dauðann.
Hinn 16. p. m. var í Queens-
háskólanum í Kingston, Ont., hald-
in hátíð mikil í minningu pess, að
pá voru liðin 50 ár frá pvi skólinn
var stofnaður.—Á peim skóla eru í
vetur náleg-a 600 stúdentar.
O
Öldruð kona í Quebec fjell fram
af 200 feta hárri og pverhnýptri
klöpp í bænum í vikunni er leið, og
með henni barn, er hún var að aka
úti. Hún kom niður í snjóskafl í
húsagarði neðatiundir hamrinum, og
pó yfirgengJegt sje, var hún og
barnið ómeitt að heita mátti.
í fyrra var sambandsping beðið
um styrk til að byggja brú mikla
yfir Lawrence fljótið hjá Quebec.
Nú er í peim bæ myudað nýttfje-
lag, er auglýsir, að pað á næsta
pingi biðji uin sambandsstjórnar-
leyfi til að grafa jarðgöng undir
fljótið hjá Quebec. Þvf mun og
fylgja bæn umstyrk.
Canada Kyrrahafsfjelagið segir
vandalaust að fara kringum hnött-
inn á 75 dögmn, eins og New York
stúlkunni er sett fyrir. Það kveðst
flytja pósttöskur sömu leiðina og
hún fer, á 69 dögum, og að liver inað—
ur er vill geti farið sömu ferð ou-
pósturinn.