Heimskringla - 10.09.1892, Blaðsíða 3

BIIEIIMISIKIIRIIISra-TiA. OC3- OX.IDIIN' 'WIIN'IISrXI5IEa-- 10. SEPTBE 1092
hafa f>að svona, og hinn vildi hafa
það Oðruvísi. Sumir vildu senda
mer.n til Afríku, Asíu, Ástralíu, eða
hvar f>ar sem sannir heiðingjar kynnu
að finnast; aðrir vildu gefa inu
danska kristniboðsfélagi umboð til
pessa, en aftr enn öðrum kom til
hugar, hvort eigi mundi f>essum til-
vonandi samskotum bezt varið til
þess að „kristna nokkra heiðna og
hálfheiðna landa stna i Vestrheimi
og forða öðrum við að falla í heiðni
og hvers kyns villu“ (Heimskringla).
I>essu slðasta fer séra Valdimar
Briem fram. Heima fyrir hefir
mönnum fundizt hreinn óf>arfi að
reyna að bæta mannkynið. Meðal
inna reglulegu heiðingja hetir pað
kannske J>ótt nokkuð hættulegt, f>ví
paðan koma sumir stundum aldrei
aftr; J>að er svo rnargt sem drepr par,
sjúkdómar og ef til vill stundum
tennr og magar heiðingjanna. I>ví
var bezt að sleppa pessu og heldr
leita til dálítið menntaðra landa.
Og hvert átti pá að fara?—ju—, pað
var einn staðr, Vestrheimr, par sem
svo margir íslendingar eru saman
komnir og par sem „Sameiningin“,
kyrkjublaðið hér vestra, segir svo
rnarga vera horfna frá fjárhúsunum
og flakka sem aðrar hálfviltar
skepnur um inar miklu slóttur
Vestrheims. Þessum hóp væri til-
valió r.ð safna saman með Islenzkum
peningum og rótttrúaðri Lasso“.
Þetta hefir mönnum komið til
hugar og meira að segja um pað rit-
að. En oss dettr aftr í hug, hvað-
an hafa menn pað á íslandi, að hér
sé fult af eintómum trúleysingjum
og hálfgjörðum heiðingjum, er endi-
lega pyrfti að leiða á betri og rétt-
ari veg? Eða halda menn par, að
trúarlíf hér só á svo iágu stigi, að
við hálfrökkri liggi? að pví purfi að
bera vorbirtu ins íslenzka trúarlífs
hér yfir, svo eigi falli neinstaðar
skuggi og aldrei setjist dagr?
Við ætlum petta eintóman mis-
skilning, sprottinn af ókunnugleika
um líf og hagi manna hór, pvl trú-
arlíf hór, hvort heldr litið er til hér-
lendra manna eða íslendinga, stendr
á margfalt hærra stigi en á íslandi—
pó auðvitað só, að hór sein annars
staðar muni finnast vantrúarmenn—.
Það virðist pví lítil ástæða fyrir
menn á Islandi að fara öðru eins
fram, pví eigi er ástæðulaust að
ætla, að peim liggi miklu nær að
hreinsa fyrst fyrir stnuin eigin dyr-
um, fyr en farið er að berjast við í-
myndaða mylnuvængi.
kostar í Ame-
ríku $1.50, ef
fyrirfram er borgað, ella $2.00. Nýir
kaupendr fá ókeypis 3 bindi (um 800
bls.) af Sögusafni. Leggið $1.50 í registr-
bréf, eða sendið P. O. money order, og
þá verðr blaðið og Sögusafnið sent yðr
um hæl, og blaðið áfram með hverri ferð.
t t
HTnririT ’DT? kemr út 60sinn-
PJUjjULxIÍ Um á ári. Kost-
ar í Ameríku $1,50. Kaupendr allir
1892 fá ókeypis síðari helming „Bók-
mentasögu íslands" eftir Dr. Finn Jóns-
son. Nýir kaupendr fá auk þess tvö
bindi (200 bls.) af sögusafni. Útsölu-
maðr í Wpg. Chr. Ólafeson, 575 Main Str
SKIPSTRANDIÐ
við Robbs-ey.
Eftir Linn 11. Meekins.
Dað purfti átak til að draga • bát-
inn gegnum djúpan snjó og gljúp-
an sandinn, en vöðvar peirra, sem
drógu vóru stálharðir og viljinn ó-
bilandi, og peir fóru með pennan
púsund punda punga gegnum
sandinn eins. og alvanir dráttar-
hestar,
Enginn talaði orð, nema kafteinn-
inn, sem brýndi röddina svo yfir-
gnæfði óveðrspytinn og brimhljóð-
ið, og hvatti pá til að neyta allrar
orku.
Óp pessi heyrðust I húsunum á
eynni og á stuttum tíma vóru allir
eyjarskeggjar á fætr komnir. Hng
inn skeytti kulda, snjó eða ofkæl-
ingu, skip var I hættu statt og
skipstrand gat vakið eyjarskeggja
upp af sjálfum dauðasvefninum.
Þeir [hlupu með óreimaða skóna og
óhneppt fötin á leið til sjávar, til
pess að verða eins fljótir og björg
unarmennirnir.
Bátrinn var nokkur hundruð áln-
ir á undan peim og honum miðaði
vel áfram. Um pað leyti hafði fé-
lagi peirra, sem á verði var seinast,
náð peim, og hann lóði peim strax
hönd. Þeim var llka pörf á lið-
sinni hans, pví dráttrinn pyngdist
óðum eft.ir pví sem nær dró sjón-
um, pví sandrinn varð æ gljúpari
og gljúpari, og blótsyrði kafteins-
ins dundu nú tíðar en áðr. Hór
um bil hundrað álnir drógu peir
hann enn, og pá náðu inir hálf-
klæddu eyjarskeggjar peim og léðu
peim fúslega hönd.
Það ljómaði af degi einmitt pegar
peir komu niðr í fjörubrúnina gegnt
skipstrandinu. Það var enn svo
dimt, að peir sáu skipið að eins ó-
glögt, og virtist peim pað vera
„Skonnert“, er stóð föst á grynn-
ingunum. Stórsjóarnir lömdu liana
utan, hlömmuðu sér niðr á pilfarið
og brotnuðu par með miklum gný.
Ekkert skip gat polað slíkt ofbeldi
til lengdar, enda var pegar farið að
reka ýmislegt úr pví, sem bar pess
ljósan vott, að sjórinn væri að vinna
á pví. In eina von peiira sálna, er
par vóru innanborðs, var björgun-
arbátrinn, en á milli hans og peirra
vóru inar aegilegu grynningar og
sker, sem sjóinn braut á, og
hættulegir straumar, og par ofan I
kaupið lágu dráttartog I sjónum
hingað og pangað, sem ekki sáust á
yfirborðinu.
„Það er ómögulegt að bátrinn
komist gegn um pennan sjó“, sagði
einhver I hópnum.
„Ómögulegt?“ grenjaði kafteinn-
inn, „hann skal komast“.
Hinir hálfklæddu eyjarskeggjar
skulfu og nötruðu. Sumt af kvenn-
fólkinu, sem átti mann eða son
meðal björgunarliðsins, grét hástöf-
um. Kafteinninn horfði um öxl sér
á hópinn og kom um leið auga á
Henry Dan, sem stóð við hlið konu
sinnar, fölr og rólegr, og fylgdi með
mestu athygli öllum hreyfingum
bátsmannanna, er peir vóru að
Ivpta bátnum ofan úr kerrunni. Það
flaug reiði og fyrirlitningarsvipr yfir
andlit kafteinsins, og Henry bæði
sá pað og fann til pess.
En nú var hver mínútan dýr-
mæt og enginn tími tíl annars en
hugsa um björgunina og pað sem
að henni laut.
„Tilbúnir, kafteinn!11 sagði Tom.
Kafteinninn hljóp upp I bátinn
og greip utn inn sterka stjórnvöl
En hásetarnir sátu rólegir á póptun-
um og biðu bendingar frá kafteinin-
um. Stór bylgja kom nú æðandi,
greip bátinn heljartaki og hljóp með
hann út I freyðandi brimgarðinn.
Hann fór I hvarf og kom aftr I aug-
sýn, seig niðr I dalina og hóf sig aftr
uppúrpeim. En einu sinni, einmitt
pegar bátrinn hoppaði efst uppi á ein
um bylgjutoppnum reisönnur alda,
knúð áfrain af misvindinum, skall yfir
bátinn á hlið til og huldi hann allan
I sjóroki og kipti honum um leið.úr
stefnu. Með aðdáanlegri kunnáttu
og lagi reyndi jötuninn, sem við stýr-
ið sat, að kippa bátnum aftr írétthorf
en svo tnikill feiknakraftr var I pess-
um bylgjum, að mannleg kunnátta
og prek gat ekki við neitt ráðið.
Og áðr en stýrið í annað sinn gat
náð nokkru haldi f vatninu, reis enn
ein hvítfyssandi bára, ægilegri og
stórkostlegri en hinar allar, greip
bátinn eins og hann væri barna leik-
fang og henti honum upp í fjöruna.
Þeir sem I landi stóðu hlupu
nú til og hjálpuðu að draga
bátinn lengra upp I sandinn. Þeir
báru kafteininn með sór. Hægri
handleggr hans hókk aflaus niðr með
síðunni og blóðið streymdi niðr úr
djúpri und á höfðinu.
■ Henry Dau tók eftir öllu pessu.
Hann vissi ofboðvel, livað petta
gilti. Hann vissi að pað gilti pað,
að skipið sein stóð fast parna á sker-
inu, og alt sem I pví var, yrði bráð
ins æðandi hafs. Hann fann til pess,
að pað pyrfti að reyna að bjarga
mönnnnum hvað sem pað kostaði.
Við stjórnvölinn myndi hann kunna
við sig—hann sem kafteininuin hafði
kennt og piltarmr trúað á. Og svo
mjög var hann niðrsokkinn I pessar
hugsanir slnar, að hann gleymdi kon-
unni, sem hókk skjálfandi áhandlegg
hans—gleyindi henni, sem hann unni
heitar en öllu öðru—og hann heyrði
varla, að hún var að biðja hann að
fara hvergi.
„Okkr vantar mann!“ kallaði
Tom.
„Henry leitáina skjálfandi konu
slna og losaði sig af henni moð
hægð.
„Það er skylda mín, óg hlýt að
fara“, sagði hann.
„Jæja, farðu pá“, sagði hún,
,og guð varðveiti pig!“
•>
„Hann beið ekki lengr. Að
vörmu spori var hann kominn f bát-
inn og seztr við stýrið. Enginn
klappaði saman lófnnum honum til
heiðrs og enginn sýndi honum heldr
neinn mótpróa. Henry átti parna
heima og pað var pví ekkert tiltöku
mál pótt haun færi. Og J>ar að auki
vóru líka flestir af eyjarbúum kring
ÍSAFOLD
um kafteininn að binda um sár hans
og halda honum niðr.
Bátsmennirnir og inn nýji kaft-
einn peirra sáu ekkert og heyrðu
ekkert fyrir umhugsuninni um pað er
fyrir peim lá að vinna. Þegar Hen-
ry var seztr við stýrið, kom roði í
andlit hans, og öll hans gainla alvara
og viljakraftr vitjaði hans aftr og kom
blóðinu á hreyfingu og hleypti afli í
vöðvana.
278 MAIN 8TR. 278
GAGNVART MANITOBA HOTEL
VER höfum að eins verið hér við verzlan rúmt ár, og þegar liaft nokkur
viðskifti við Islendinga, og íallið mjög vel við þá. vér vonum að
þeir haldi áfram að venja komur sínar hingað. Nú höfdm vér líka
á reiðum höndum miklar hyrgðir af Hardvöru sem vér getum selt
með lægra verði en flestir aðrir í borginni. Gerið oss þann greiðu að
koma og skoða vörurnur, svo þér getið sannfærst um, að vér forum ekk
með öfgar. Þegar þér heimsækið oss, þá minnist á þessa auglýsing.
Bátsmönnunum heyrðist pað
vera eins og í gamla daga, pegar
hann hrópaði: „ITægt nú, drengir.
Nú kemr ein æðandi. Einn, tveir,
prír, áfram nú!“
Áfram skreið bátrinn. Ofan í
skuggalega dalinn og upp fjallháa
fannhvíta tinda báranna. Henry
hélt honum prýðilega f horfinu.
Hann hafði tekið eftir, hvað kaftein-
um varð til falls og gat pví varast
pað, hann reiknaði út hraða og fall
bylgjanna og með makalausri að-
gætni og afburðarkröftum tókzt
honum að stýra bátnum svo, að hann
komst með heilu og höldnu milli
boðanna, sem brutu á skerjunum.
Hann brýndi röddina, svo yfirgnæfði
in tröllslegu óhljóð stormsins og
sjávarins.
DESPARS & BLEAU.
278 MAIN STR„ CECNT MANITOBA HOTEL.
Telephono 64». P. O. Kox 6»
Offlce and Yard: Wesley St. opp. St. Mary St., close to N. P. & M. Ry. Freight Offices.
GEO. H. BROWN & CO,
Timbur, Lath, Spónn, gard-skíð,
Stólpar, Hælar, Brenni, Kol, &c.
'Dominion of Canada.
■ *
„Róið nú knálega; hérna er
hringiðustraumr! Allir samtaka,
piltar Nú er pað búið. Vel gengr!“
Aldrei höfðu pelr sótt róðrinn
eins knálega og nú; bátrinn skreið
áfram báru af báru undir stjórn
stýrimannsins, með bænir peirra er
í fjörunni stóðu og vonir aumingj-
anna hálffrosnu á skipflakinu.
Og pó sýndist peim miða svo
seint, já svo sorglega seint. Kaft-
einninn stóð á fætr og horfði á eftir
bátnum með hægra auganu—pað
var bundið fyrir vinstra augað.
„Guð varðveici drenginn!“ sagði
hann.
Og pað sýndist ekki vanpörf á
pví. Allir stóðu með öndina 5 háls-
inum og héldu að nú væri bátrinn
sokkinn, pegar hann hvarf milli
bylgjanna, eða sjórokið sem skóf
yfir hann eins og mjöll, huldi hann
sjónum peirra. En pegar peir svo
sáu hann aftr hossast upp á fjallhá-
um öldunum og Henry sitja róleg-
anu við stýrið og hásetana hreyfa
árarnar frain og aftr, eins og með
vél væri, og pumlunga bátnum á—
fram gegn storminum á leií til
skipsins, pá lifnaði aftr yfir peim og
peir urðu vongóðir um, að öllu
reiddi vel af. Það er ómögulegt að
lýsa peirri efasemi og peim von-
brigðum, er á pessum eina hálftíma
lá eins og martröð yfir hverri ein-
ustu sál. Þessi hálftími virtist eins
langr og heill dagr, en að honum
liðnum var bátrinn kominn nálægt
skipsflakinu.
Þrisvar sinnum reyndu peir að
nálgast skipið og prisvar sinnum
fleygðu öldurnar bátnum frá pvl
aftr, og pessi marg-Itrekaða óheppni
dró kjark úr hásetunum og peir
eins og niisstu vonina um að ná
mönnunum af skipsflakinu, en Hen-
rv lét ekki bngast. í fjórða skifti
tókzt J>að, og að einni mínútu lið-
inni vórn inir ö útskúfuðu skipbrots
menn bún'r að hreiðra sig I bátnum.
(Framh ).
Mylisjaröir oteypis fynr miljonir manna'
200,000,000 ekra
hveiti-og beitilandi I Manitoba og Yestur Territónunum i Canada ókeypls fyrfr
landnema. Djúpur og frábærlega frjóvsamur jarðvegur, næg« af vatni og skógl
og meginhlutinn nálægt járnbrautum. Afrakslur hveitis af ekrunni 30 bush., ef
vel er umbúið.
í HINU FRJOVS M BKLTl,
í Rauðár-dalnum, Saskatchewan-dalnum, Peace River-dalnum, og umhverflsllggj-
andi sljettlendi, eru feikna mikllr flákar af ágætasta akuriandi. engi og beitilandi
—hinn víðáttumesti fláki S heimi af lítt byggðu landi.
r
Malm-nama lanil.
Gull, silfur, járn, kopar, salt, steinolía, o. s. frv. Ómældir flákar af kolanámalandi
nldivDSur pví tryggður um allan aldur.
JARNBRAUT FRÁ hfi til hfn.
Canada Kyrrahafs-járnbrautin í sambandi vití Grand Trunk og Inter-Colonial braut-
Irnar mynda óslitna járnbraut frá öllum hafnstöðum við Atlanzhaf í Canada tH
Kyrrahafs. Sú braut liggur um miðhlut frjðvmma beltisins eptir pvi endilöngu og
um hina hrikalegu, tignarlegu fjailaklasa, norður og vestur af Efra-vatni og um hiu
nafnfrægu Klettafjöll Yesturheims.
Heilnæmt I o p t n 1 a g .
boptslagið í Manitoba og NorSvesturlandinu er viðurkennt hið heilnæmasta |í
ámeríku. Hreinviðri og þurrviðri vetur og sumar; veturinn kaldur, en bjartur
■>g staðviðrasamur. Aldrei pokaogsúld, ogaldrei fellibyljireins ogsunnarílandinu.
SAMBANDSSTJORimr 1 CANADA
gefurhverjum karlmanni yflr 18 ára gömlum og hverjum kvennmann. sem héf'í,
fyrirfamilíu að sjá
160 e k r u r aí 1 a n il i '*3
dveg ókeypis. Hinir einu skilmálar eru, að landnemi búi á landinu og \ yki þau
A pann hátt gefst hverjum manni kostur á að verða eigandi sinnar ábýíisiarðar og
sjáífstæður í efnalegu lilliti.
I8LKXZKAK XYLEXDVR
Manitoba og canadiska Norðvesturlandinu eru nú pegar stofnaðar í 6 stöðum.
Þeirra stærst er NYJA I8LANI) liggjandi 45—80 mílur norður frá Winnipeg, á
vestur strönd Winuipeg-vatns. Vestur frá Nýja • slandi, í 30—35 mxlna fiarlægð
er ALPTAVATN8-NYLENDAN. ► báffum pessum nýlendum er mikið af ó-
numdu landi, og báðar þessar nýlendur ligtrja nær höfuðstað fylkisins en nokkur
hinna. AIiOYLB-NTLENÐAN er 110 mílur suðvestur frá Wpg., ÞINGh
VALLA-NYLENDAN 260 mílur í nor-iivestur frá Wpg., QU'APPELLE-NT-
LENDAN um 20 milur suflur frá Þingvalla-nýlendu, og ALBERTA-NÝLENDAN
um 70 mílur norður frá Calgary, en um 900 mílur vestur frá Winnipeg. í síðast •
töldu 3 nýlendunum er mikfð af óbyggðu, ágætu akur- og beitilandi.
Frekari upplýsingar í þessu efni getur hver sem viil fengið með því að skiifa
um það:
Tíiomas Bennett
DOM. GOV'T. IMMIGRATION AGE’N
Eda 13. I v. llíilll \vijn son. (Islenzkur umbodsmaA’t. .)
DOM. OOVT IMMIORATION 0EFICE8
Wiiinipeg;, - - - Canada.
218 Er þetta sonr yðar?
rátt á fætv og tóku allir undir hrifnir af
guðræknistilfinningu.
Sumir í þessum hdp vóru þoss fulltrúa,
að það væri trúarlíf, sem kveikti þetta fjör
í tilfinningum þeirra; aðrir gerðu sér litla
grein fyrir því, en fylgdu bara straumnum;
enn aðrir vissu vel, að þeir vóru í ver-
aldlegra hagsmuna skyni að hagnýta sér al-
veg líkamlegar tilfiuniugar. En allir fóru
þeir af fundi fullvissir þess, að þeir hefðu
vel varið kveldinu; að minsta kosti gæti
ekkert ilt stafað af því fyrir neinn, meðan
hann væri ekki í verra félagsskap en þetta.
Hafi þar verið nokkur maðr inni, sem
fann til þess, að hann hefði aukið á mann-
legan vesaldóm eða niðrlægÍDg eða sorg,
þá var það sannlega hvorki Fred Harmon
né kunningi hans, vorzlunarmaðrinn.
Yitaskuld hlógu þeir háðir dálítið að
þessu um nóttina eftir; ekki verðr móti
því borið; en hvorugum þeirra kom til
hugar að efast eitt augnahlik um, að að-
ferð sín væri vitrleg, og að þeir menn
hlytu að vera misendis-monn, sem opinber-
lega dirfðust að bera hrigður á, að það væri
heilsusamlegt siðalögmál, sem hygt væri á
Er þetta sonr yðar? 219
vanans viðtektum, eða að eilíf velferð væri
komin undir trúnni.
Að vísu var Ffed Harmon þaulvanr
póker-spilari; en samt kom það fyrir, þeg-
ar hann var óheppinn, rð stórstraumsfjara
kom í hudduna hans. Þegar slíkar reynslu-
stundir komu fyrir hann, skrifaði hann móð-
ur sinni sem skyldurækinn sonr, að hann
hefði orðið fyrir slysi. Einu sinni hafði
hann sagt benni, að vasaþjófr hefði stolið
af sér peningum, og ámælti hann þá sjálf-
um sér harðlega fyrir skeytingarleysið, að
bera peninga svo á sér, að auðið skyldi
vera að stela þeim af sór, enda hefði
hann verið sá amlóði. að sofna í sæti sínu
í sporvagni um hádag. Móðir hans skrif-
aði honum aftr og huggaði hann og afsak-
aði; kvað það skiljanlegt og eðlilegt, að þar
sem hann reyndi svo mikið á heilann við
mím sitt og guðfræðisíhuganir, þá gæti heil-
inn þreyzt ; hann þyrfti sína svefnhvíld;
og hún sendi honum þá alla þá skildinga,
sem hún hafði getað sorfið út úr föður hans,
sem eigi var að því skapi efnum húinn,
sem hann var eftirlátr.
Fred Harmon var farinn að verða þen-
ingatæpr nú; en þegar hann fór að hugsa
222 Er þetta sonr yðar?
Næstu dagana var brófberinn, sem átti
að hera út bréf um það stræti, sárbölvandi
*yfir þeim klyfjum af dagblöðum, sem hann
var heðinn að taka við í húsinu, sem Miss
Tyler hélt til í, og hera á pósthúsið. Hann
sá, að utanáskriftin á þeim öllum var með
kvennmannshönd, og að þau vóru send til
ýmsra blaða og einstakra manna víðsvegar
um álfuna, og ekki allfá til útlanda.
Hann gezkaði á, að það væri í þeim
hlámarkaðar eða rauðmarkaðar greinar ann-
að hvort um hjónavígslu eða mannslát. En
hann gat ekki skilið, því einhver af vinnu-
fólkinu var ekki sendr með þetta á póst-
húsið.
Er þetta sonr y far ? 215
reynslur" sínar, en gat ekki hugkvæmzt neitt
sórstakt, er vel ætti við eða líklegt væri til
hjálpar inum ókendu mönnum umhverfis
liann til að líta gleðilegri augum á „kristi-
lega lífernið“.
Hann hristi höfuðið.
Honum hafði enn ekki runnið í hug
neinn grunr um, að vinr hans uppi á pall-
inum væri að gera það sór til gamaus að
kvelja hann. Rétt í því honum fór að detta
í hug að gruna kunningja sinn um þetta,
hevrði hann rödd hans uppi á pallinum á
ný : ,,----óhepni fyrir oss; en ég er viss
um, að Mr. Harrnon með sinni mælsku
rödd synjar oss ekki um, að hafa orð fyrir
oss og ávarpa hástól náðarinnar. Látum
oss alla biðja Mr. Harmon, gerið svo vel
að nafa orð fyrir ess í bæninni“.
Allr söfnuðrinn reis á fætr. Fred Har-
mon hafði nokkrum sinnum áðr heðizt fyrir
í heyranda hljóði á samkomum. Hann hafði
mikla orðgnótt og var vel og kröftuglega
máli farinn. Satt að segja hafði hann fengið
það orð á sig, að hann hefði „sérstaka náð-
argáfu til bænarinnar“.
Hann fann ekki til þess að það væri
neitt miðr viðeigandi, að hann stýrði hæna-