Heimskringla - 27.10.1894, Page 2

UEIMHMíeiGia, 27. OKTÓBES 1894.
Blindra-stofnunin.
Hvers yegna hún er bezt sett
ST. THOMAS.
1. Blindra-stofnunin er eign hins opinbera og setti þess vegna að vera sem
næst miðbiki ríkisins. St. Thomas er nær miðbiki Pembima County’s, en nokk-
ur annar bær í því háraði.
2. St. Thomas er við aðalbraut stærsta járnbrautarfélagsins í ríkinu.
8. St. Thomas hefir meiri banka-höfuðstól, en nokkur annar staður í Pem-
bina County.
4. í St. Thomas eru 9 kornhlöður. er til samans taka meir en 500,000 bush
5. I St. Thomas eru 6 kyrkjurog í þeim samtals rúm fyrir fieiri menn en
í kyrkjnm nokkurs annars hæjar í Pembina County.
6. í St. Thomas eru ágætir alþýðuskólar og stórt lestrarfélag.
7. Til St. Thomas kemur meira vörumagn til inn- og útflutnings, en til
nokkurs annars bæjar í Pembina County.
8. St. Thomaser umkringt rikustu sveit bænda í Norður Dakota.
9. I St. Thomas er minna um sjúkdóm og dauðsíöll tiltölulega færri en í
nokkrum öðrum bæ í Pembina County.
10. í St. Thomas hafa verið bygð mörg vönduð íbúðarhús og miklu fé varið
til opinberra umhóta í bænum á síðastl. 3 árum.
Þegar þér eruð að búa yður undir að greiða atkvæði um hvar
Blindra-stofnunin á að vera, þá má elcki bregðast að þér sláið stryki yfir
nafnið Batbgate (Corporation) og skiljið eftir einungis St. Thomas (City
of). Fylgjandi sýnishorn sýnir livernig á að kjósa :
For location of the Biind Asylum.
ST. THGIAS, if i
Miímk-inQjíijinMtioTi
inimiii, iluipiiiirrM
Qeimskringla
kemr út á LaugardOgum.
Thc Heiraskringla Ptg. & Publ. Co.
útgefendr. [Publishers.]
Ritsljórinn geymlr ekki grelnar, sem
eigi verða uppteknar, og endrsendir
þæreigi nema frímerki fyrir endr-
sending fylgl. Ritstjórinn srarar eng-
um bréfum rltstjórn viðkomandi, nema
í blaðinu. Nafnlausum brófuin er
enginn gaumr gefinn. En ritstj. srar-
ar höfundi undir merki eða bókstöf-
um, ef höf.tiltek. «líb* merki.
Uppsögnógild að lögjm, nema kaup-
andi sé al?eg skuidlaus við blafiið.
Ritsjóri (Editor):
EGGERT JÓHANNSSON.
Ráðsmaðr (Busin. Manager):
J. W. FINNEY
653 Paciíic Ave.
(McWilliam Str.)
Hveitiverðið.
Það fer að verða alvarlegt
spursmál fyrir bændur alla í Mani-
toba hvort ekki sé tími til kominn að
minnka hveiti ræktina, en reyna
heldur við aðrar sáðtegundir. Þeg-
ar litið er á hveitiframleiðsluna nú í
mörgum löndum og ríkjum þar sem
það var ekki til fyrir fáum árum síð-
an, sýnist lítil von til að vcrð þcss
nokkum tíma rísi til muna. Ind-
land er orðinn tilfinnanlegur keppi-
nautur Ameríku, og þó er hveiti
framleiðsla þar ekki komin líkt því
á sitt hæzta stíg enn. Það eru ekki
mörg ár síðan Argentína fór að gefa
. si£ við hveitirækt, en í fyrra var
hún þriðji stærsti hveitisalinn á Evr-
ópumarkaði. Þar eru hveitiakrarn-
ir auknir í stórum stíl ár frá ári og
má þannig haida áfram nærri því í
það óendanlega, því meginhluti þess
víðlenda rikis er samskonar gras-
sléttu haf eins og geimurinn hér
nyrðra frá stórvötnum til Kletta
f jalla. Haldi Argentinumenn hveiti-
ræktinni áfram eins og um síðastl.
4—5 ár, þá verður ekki langt þess
að bíða, að Argentína fari'fram fyrir
Rússland og verði enda jafn snjöll
Norður-Ameríku, sem enn er stærsti
hveit.i-salinn á Evrópu torgum.
Astralía er og árlega að færrst í auk-
ana sem hveitiland og síðastl. sumar
sendi liún til Evrópa. 12
miljónir bushels af hveiti
Einn kcppinauturinn í hveitirækt er
þó ótalinn enn, en sem er þess verð-
ur að honum sé gefinn gaumur, þ. e.
Asíu-lönd Iiússa, Síbería. Sú hug-
hugmynd er fyrir löngu komin inn í
höfuðið á allflestum, að Sítæria sé
heimkynni eilífs vetrar. Að því er
snertir allan norðvestur-helming
hennar er það líka nær sanni, en í
suður helmingnum og á öllum
Kyrrahafs-hallanum er vel byggilcgt
vegna kulda og landið sagt sérlega
frjóvt, Innan G ára á járnbrautin
mikla austur að KyiTahali að verða
fullgerð og nú þegar er Rússastjórn
íarin að búa sig undir stórkostleg
innflutningastörf í héruðunum mcð-
fram brautinni. Járnbrautarlaus cins
og Síherla er enn, eru þó ræktuð þar
um 30 mílj. bush. af kornmat um-
fram heimaþarflr. Um síðastl. 3—4
ár liafa þaðan verið send um G. milj.
bush. af hveiti og 20—25 milj. bush.
af ýmsum öðrum korntegundum.
Kornmatur þessi hefir allur farið
norðvestur um Rússland til Archang-
el við Gandvíkur-botna og þaðan sjó-
veg vestur fyrir norðan Noreg og
suðnr með landi til markaðar. Þessi
leið er löng og krókótt og þó er
hveiti-ræktin í Síberíu samt að taka
IVamförum ár frá ári. Þegar þá
landrýmið er ótakmarkað og vel fall-
ið til hveitiræktar, þegar Rús.vir fara
að vinna að mnflutningi í þetta þræla-
land þeirra sem hefir verið og þegar
jámbrautasamband fæst við alla
helztu Noröurálfu-markaði, þá er
auðráðin gáta að hveitiræktinni fer
að fleygja fram strax um og eftir
næstu aldamót. Þegar þetta er at-
liugað þá virðist vera lítil von um
viðreisn hveitiverðsins, svo nokkru
muni, svo framarlega sem alt geng-
ur sinn vanagang og engin stórstyrj-
öld eða þvílíkt kcmur fyrir. Að
vonin þyki lítil um viðreisn verðsins
má og ráða af því hve margir eru að
gera tilraun við hveitið sem gripa-
fóður. Þegar hveiti bush. í Manitoba
er ekki orðið meira virðf en kartöflu
bush., þá virðist tími til kominn að
bændurnir fari að Hta í kringum
s:g. Sá tlmi stendur yfir einmitt nú.
Bændur sem flytja kartöfiur til
markaðar í Winnipeg fá nú fyrir
þær 30—40 cts. bush. og bóndinn
sem kemur með hveiti fær fyrir það
40—45 cts, Það er óhætt að segja
að nái hveiti til jafnaðar 20 bush. af
ekrunni, ná kartöflur 100 bushels.
Ef verðmismunurinn er ekki
nema 5 til 10 cents á bush. er
auðséð hvor afraksturinn er arðsam-
ari.
Hör og hör-fræ rækt er og arð-
samur atvinnuvegur. Reynslan hefir
sýnt að hvorttveggja þrífst einkarvel
í Manitoba, en það virðist vera ein
sú grein búnaðarins, sem Manitoba-
bændur flestir fyrirlíta, öldungis eins
og kartöflurnar. Mennónltar eru ná-
lega,ef ekki alveg þeir einu bændur I
fylkinu sam rækta hörfræ og reynist
þeim það ef til vill arðsamasti af-
rakstur bújarðarinnar. í haust er
hörfræicf eflaust þeirra 'arðsamasta
eígn, þar sem þeir fá Sl—1,10 fyrir
bush., eða 20—30 cents meir en
venjulega. Kemur þetta til af því,
að uppskeran varð óvenju rýr í
helztu hörfræ-héruðum Bandaríkja,
Iowa, Minnesota og Suður-Dakota.
Að sögn kunnugra manna framleið-
ir ekran alt að því eins mörg bush.
af liörfræi eins og af hveití. Ef svo
erjjog ef hirðingar kostnaður er álíka,
er auðsætt að það er nú orðið miklu
arðsamari afrakstur en hveiti, þar
sem verð þess hefir í seinni tíð ekki
farið neðar en 75 cents. Það er og
ekki svo lítíls virði, að hörfræ þarf
stuttan tíma til vaxtar. Er sagt ó-
þarft að sá því á vorin fyrr en eftir
að búið er að sá hveiti og öðrum
komtegundum, er lengri tíma þurfa
til að þroskast.
Reynslan er búin að sýna svo
vel sem verður, að menn fá frá þriðj-
ungi til helmingi meira fyrir hveitið,
miðað við það verð sem á því heflr
verið síðustu 2—3 árin, ef menn um-
hverfa því í nauta- eða svínakjöt, I
stað þess að selja það í frummynd
sinni. Þetta er svo opinbert orðið,
að það má gera ráð fyrir að bændur
hér vestra taki þetta til bragðs að
svo miklu leyti, sem kringumstæður
leyfli. Jafnfr^mt því sem þeir gera
það, virðist ekki síður heppilegt að
fjölga korntegundum og auka kart-
öfluræktun. Ef menn gerðu sér þaðt
að reglu cru miklu meiri llkur til að
auðveldara yrði að halda jafnvægi
að þvi er verðið snertir.
Bæj ari’áðs-kosnin garnar.
Þær eru óðum að nálgast og að
því skapi fjölga þeir, sem gjarnan
vilja ná I oddvita-cmbættið. En
hver sem það embætti hlýtur, hvert
heldur hann heitir Gilroy, Carruth-
ers, Bole eða Jamieson, eða eitthvað
annað, þá sýnist ekkert á móti því
fyrir íslendinga að fylla flokk verk-
manna yfirfélagsins (Trades and La-
bor Council) og heimta það sem það
félag, samlcvæmt nýlega viðtekinni
stefnuskrá sinni, heimtar. En stefnu-
skráin er þetta:
1. Að bærinn eignist bókasafn
og viðhaldi lestrarsal, þar sem öllum
sé heimilt að sitja og lesa blöð og
Ijækur án sérstaks endurgjalds.
2. Að þeír menn allir, sem búið
' hafa árlangt í bænum, sitji fyrir ný-
komnum mönnum með að fá vinnu
hjá bæjarstjóminni.
3. Að bæjarstjórnin hætti að selja
nokkrum einum manni eða félagi
I hendur nokkuð af opinberum störf-
um bæjarins.
4. Að bæjarstjórnin borgi sömu
daglaun og almennt eru borguð í
bænum á því og því tímabili.
5. Að annaðtveggja sé numin úr
gildi lögin, sem lieimta að 'bæjar-
ráðsmenn þurfi að eiga ákveðnar
eignir áður en þeir verða kjörgengir,
eða að sú uppliæð sé rýrð svo miklu
nemi.
Undir þessa stefnuskrá geta
sjálfsagt flestir íslendingar skrifað,
að undantekinni ef til vill 2. grein-
inni. Þegar litið er á þörf þeirra
sem fyrir eru, þá má ef til vill halda
því fram sem réttu, að heimilisfastir
menn eigi að sitja fyrir vinnu sem
fæst, en mannúðleg getur oss ekki
sýnst þesskonar ákvæði. Á meðan
allir I fylkinu æskja eftir innflutn-
ingi manna, má að sjálfsögðu búast
við fleiri og færri bláfátækum mönn-
um meðal þeirra er koma. Reynsl-
an hefir sýnt, að margir þeirra, er
koma allslausir, hafa eftir tiltölulega
stutta dvöl verið búnir að koma fyrir
sig fótunmn og orðnir nýtir borgar-
ar. Þess vegna væri óviturlegt ekki
síður en ósanngjarnt, að gera grein-
armun á ríkum og fátækum, að fagna
þeim ríku, en hrinda þeim fátæku,
en, ef til vill, betri mönnum út. En
vseri það viðtekið að veita engum
nýkomnum manni taekifseri að vinna
sér brauð I bænum, hversu nauð-
staddur sem hann væri, fyrr en þeir
allir sem árlangt og meir eru búnir
að eiga heimili I bænum, þá væri
miklu hreinlegra að standa I dyrun-
um þegar hann ber að og segja hon
um, að hingað megi hann ekki koma
á meðan hann sé fátækur og þurfi að
sækja peninga fyrir vinnu sína til
annara. Þessi grein er sú eina í
þessari stefnuskrá, sem athugaverð
er. Hinar 4 eru ágætar, og hvað
fyrstu greinina snertir, þá er það
sannast að segja bæuum til skammar
að slík stofnun er ekki komin upp.
í jafnstórum bæ er ómögulegt að
knýja menn til að borga ákveðið ár-
gjald fyrir aðgang að safni, sem
meginlega er þó eign bæjarins.
Nýfundnalands-stjórnin.
Það er annaðtveggja, að Ný-
fundnalands-menn eru langt um ó-
svífnari I að múta kjósendum heldur
en eru pólitískir atkvæða-smalar á
meginlandi Ameríku, eða þeir eru
ekki eins slungnirað fela skálkapör-
in. Hvort lieldur sem er, er von til
þess að þeir í sumar læri hve háska-
legt er að reka slíka mannverzlun í
stórum stíl. Ófarir þeirra eru ef til
vilL dæmalausar I sögunni, í sögu
Yesturheims að minnsta kosti. Tveir
menn af hverjum þremur, er f'ylltu
flokk stjórnarinnar eftir síðustu
kosningar, eru nú sviítir, ekki ein-
ungis þingmcnnsku-embættinu, held-
ur einnig möguleikunum til að sækja
um þiugmennsku um næstu nokkur
ár. Kosningarnar fóru fram í sið-
astliönum Nóvember og var fyrrver-
andi “liberal”-stjórn endurkosin, und
ir forustu Sir 4Vm. Whiteways. í
neðri deild þingsins sitja 36 þing-
menn og af þoiin ’tilheyrðu 24 ‘ji-
beral”-flokknum að afstöðnum kosn-
ingum. En af þeim hóp cru nú ekki
cftir kjörgengir nema 8 menn, því
í vikunni er leið var hið pólitíska
höfuð tekið af hinum 16.stjórnarsinn-
anum. Alls kærðu andvígismenn
stjómarinnar 17 stjórnai’sinna fyrir
mútugjaflr og aðra slíka glæpi, og
þar sem þeir hafa þannig unnið
hvert einasta mál, sem enn er dæmt
(hið 17. er enn ódæmt), er auðsætt
hve rétt mál þeir höfðu að sækja.
Annað eins hrun og þetta á tæpu
ári er dæmalaust, enda flokkurinn á
eynni nú allur í molum, því meðal
hinna follnu era nálega allir “liber-
al”-leiðtogarnir, þingforsetinn og all-
ir ráðherrarnir að undanskildum for-
manniijum og öðrum til. Er nú
Whiteway hættur að berjastgcgn ör-
lögunum og andstæðingum sínum,
sem nú ráða lögum og lofum, þrátt
fyrir fámennið og þrátt fyrir að þeir
voru í minnihluta á þingi framyfir
mitt sumar. Alt fram að þeim tima
beitti Whiteway öllum brögðum til
að gerastjórn ómögulegaán þingrofs
og almennra[kosninga,en sem govern-
orinn, Sir Terence O’Brien, ncitaði
að veita honum.
Ástæðurnar í Nýfundnalandi
voru likar og í Manitoba. Kærum-
ar voru ekki fyrst og fremst fyrir
persónulegar inútur, neldur kjör-
dæma-mútur. Akbrautir eru lifs-
spurnsmál á eynni, og það varð í öll-
um tilfellum sannað, að stjómin ým-
ist veitti fé eða lofaði því t.il brauta-
gerða, undir þeim kringuæstæðum,
er dómstólarnir álitu hreinar og
beinar mútur. Margar slíkar fjár-
veitingar voru gerðar án samþykkis
governorsins. Ef sömu ráð hefðu
verið viðhöfð hér í Manitoba eftir
síðustu kosningar, er eins víst að
nokkrir af Grecnway-“lil>erölum”
væru nú í sömu sporum og: þeir
Whiteway-“liberalar”. Það er meir
að segja ótrúlegt, ef æði-margir
þeirra hefðu ekkí farið sömu forina,
þegar athuguð eru loforð sumra
Greenwayinga, að því er snertir
brautagerð, framskurð votlendis m.
m. um síðustu almennar kosningar.
Um 'W’iniiipeg
skrifar E. V. Smalley 1 Október-núm
eri blaðsins “North Wcst Magazine”
í St. Paul, Minn., mikið sanngjam-
lega grein. I henni er ekkert smjað
ur, ekkert óstjómlegt lof eða gum,
enda er hún ekki ríflega borguð
auglýsing. Hún lýsir blátt áfram
skoðun höfundarins. sem er ritstjóri
blaðs þess er flytur greinina. Með-
al annars segir hann, að áhöld
muni um mannfjödann í Norður Da-
kota og 1 Manitoba, að landskostir
muni líkir í báðum, afrakstur lands-
ins hinn sami og að llkt muni um
efnahag manna í heild Jsinni í báð-
um héruðunum. “En þegar kemur
til bæjanna”, segir hann, “þá er mun
urinn mikill. Winnipeg, með 30—
35,000 íbúum, er eins stór og Fargo,
Grand Forks, Jamestown, Bismarck,
og allir þeir bæir í Norður Dakota,
sem hafa um eða yfir 1000 íbúa
hver, til samans. Þetta er sláandi
sannleikur og virðist það í fljótu
bragði töluverð ráðgáta, en sem þó
er auðvelt að ráða. Það eru 1400
mílur frá Winnipeg austur að næsta
stórstað í Canada, en á suðurjaðri
fylkisins eru tollbúðimar, sem banna
verzlunarmönnum í Minneapolis, St.
Paul og Chicago inngöngu. Afstað-
an á aðra- hlið og tollurii... o.ua
hefir þannig útílokað alt vesturland
Canada (frá viðskiftum við Banda-
ríkin) og selt Winnipeg í hendur að-
al ráðverzlunarinnar. Þetta er út-
skýringin, þetta sýnir hvernig stend-
uráþvíað þessi fallega, velstand-
andi borger tii irðin norður í Mani-
toba.... Aö öli samtöldu eru það
líklega um 30l,( co iranns, er ein-
gönguverzla í Wmni^eg.
Orða-belgrinn.
[Öllum, sem sómasamlega rita, er
velkomið að “leggja orð i belg;” en nafn-
greina verðr hver höf. sig við ritstj.,
þótt ekki vilji nafngreina sig í blaðinu.
Engin áfellis-ummæli um einstaka menn
verða tekin nema með fullu nafui undir.
Ritstj. afsalar sér aliri ábyrgð á skoöun-
umþeirn, sem koma fram í þessumbálki].
Blindrastofnunar-spursmálið.
Eftir þvi sem Count.y-kosningarnar
nílgast, hljóta kjósondur i vesturpart.i
Pembina countys betur og betur að at-
huga sín mestvarðandi áhugamál.
Spurnsmálið hér er : hvar áað setja
bUndra siofnunina? Hér eru tveir af
bæjum vorum, sem keppa hvor viðann-
an um að fá þessa stofnun bygða hjá
sér,en það eru St. Thomas og Bathgate.
Vér skulum láta ósagt hver þessara
bæja hefir betra tilkall til hennar frá al-
mennu sjónarmiði. En nú skulum vér
yfirvega málið frá sjónarmiði Islend-
inga, sem búa í Thingvalla, Beaulieu,
Akra og Garðar-bygðum, Það virðist
nð það geti enginn meiningamunur átt
sér stað um þetta atriði. St. Thomas
óneitanlega verðskuldar að fá þessa
stofnun bygða annan sinna takmarka,
og ætti líka, ýinsra ástæða vegna, að
fá hana.
Fyrsta ástæðan er, að St. Thomas
er nær fyrrgreiiuluin bygðum heldur en
Bathgate.
Önnur ástæðan er sú, að St. Thom-
aslíggur í sama ríkisþings-kjördæmi og
upptaldar bygðir Islendinga. Þetta
hefir nú í rauninni miklu meiri þýð-
ingu en í fljótu bragði kann að virðast.
St. Tbomas er stærsti staðurinn í Pem-
bina County og þar af leiðandi kraft-
mestur, þegar til kosninga kemur. Á
þessum ástæðum viljum vór og þurfum
vér íslendingar að hafa St, Thoinas-
menn með. en ekki á móti. Það er
mjög líklegk*ð einn eða fleiri af löndum
vorum reyni áður en lángt um líður, að
ná kosningu til ríkisþingsins og í þess-
konar kringumstæðum mundum vér
vera illa farnir, ef vór hefðum ekki
fylgi St. Thomas-manna.
Þriðja ástæðan er sú, að St. Thom-
as hefir ætíð verið vinveitt vesturhluta
Pembina Counties. Bathgate aftur á
rnóti hefir um mörg ár verið svarinn ó-
vinur þessa hluta countíisins. Það
sem Bathgate óttast mest í hinu kom-
andi kosningastríði, er andróður íslend-
inga—og það af góðuin ástæðum—, því
liinir leiðandi menn þess bæjar verð-
skulda undir engum kringumstæðum
að íslendingar i Pembina County ljái
þeim lið. Þó að vér værum nú nógu
heimskir til þess að styðja Bathgate í
kosnjngastríði u u, mundum vér samt
sem áður ekki ná vináttu þess bæjar.
Nei, engan veginn. Bathgate mundi
að eins brosa í kamp að grunnhyggni
vorri, en eftir sem áður halda áfram að
vinna 4 móti oss.og leggja tálsnörur á
veg vorn. Og með því að veita Bath-
gate lið í þessu efni, mundum vór al-
gerlega glata hinni ómissandi hylli St.
Thomas-biia og með því umbverfa hygð-
um vorum í nokkurskonar pólitískan
útkjálka, sem enginn tæki tillit til.
Vér Íslendingar höfum byrjað vel
og tekið jgóðan þátt í County-pólitík-
inni. Eins og nú stendur er mikið und-
ir því komið, að vér göngum hina póli-
tísku braut vora með gætni og glögg-
skygni og núum viðurkenningu; svo
að vér vegna sljóskyggni vorrar fyrir-
förum ekki þeirri hylli, sem vér
þegar höfum á unnið oss meðal með-
borgara vorra. en að vér, stig fyrir
stig, tökum meiriog meiri þátt í póli-
tísku Hfl Bandaríkja-manna, svo að
vér ekki framar verðum álitinn sór-
stakur flokkur, heldur hreinir og beinir
Bandarí k j a-borgarar.
ÍSLENDINGUR.
Hnetu-brot
tínd npp af G. A. Dalmann,
Minneota Minn.
Undirrót allra synda er van-
þekking.
Hyggnir menn breyta skoðunum
sínum samkvæmt kröfum heilbrigðrar
skynsemi en heimskingjar aldrei.
Yfirstandandi óáran hefir felt í
verði nær því alla hluti er starfsemi
fram leiðir, nema veðskuldabref. 1 eða-
skuldin á heimili þmu, vinnur hægt
og gætilega að þinni eyðilegging.
Það er nær því ómögulegt fyrir
erviðismanninn að standa straum af
fjölskyldu sinni. Hanner nauðbeygð-
ur til að leigja syni sína og dætur
auðvaldinu svo það geti lifað í enn
meiri munaði og iðj'uloysi. Menntun
barnanna er vanrækt. Þau alast upp
í verkstæðum við siðleysi og þrældóin
og þegar aldur leyfir gneiða atkvæði
oins og böðlar þeirra benda þeim.
Kvartið ekki, vinir, undan yðar
erviðu kringumstæðum, atkvæði yðar
hafa hjíilpaö til að skapa þær um
undanfarandi ár. Þ.ss' n.a míélags
bygging er yður sýnist svo hrörle-a
byggð af yður eins og öðrum ein-
staklingum. Þór uppskerið nákvæm-
lega það sem þér hafið sáð. Þér
hafið trúað í hlindni. Þór haflð verið
skeytingarlausir um yðar mestvarð-
andi málefni. Þér hafið sofið á titr-
andi eldfjalli. Afskiftaleysi er yðar
synd, örbyrgð og þrældomur eru eöli-
legar atíeiðingar.
Þrjár miljónir manna eru nú
atvinnulausir í landinu. Hvað marg-
ir þeirra hafa með atkvæðum sínum
stutt það fyrirkomulag , er nú sviptir
þá :þeim réttindum að mega gera
eitthvað til gagns?
Ellefu miljónir heimila eru veðsett
í Bandaríkjunum. Hvað margir verða
færir að innleysa þau a næstkomandi
fimm árum. Hvað rnargir af oss
verða það þá er eiga þak yfir sig og
börnin sín.
Yður mundiþykja betra að geta
keypt kol dálítið ódýrari en nú gerist
námamaðurinn er hættir lífi sínu við
gröf þeirra fær 30 cent fyrir að
nema tonnið, en þér borgið sex til
tíu dollars íyrir sömu vigt; haldið þór
að náttúran haíi setlazt til að kolum
væri þannig úthlutað þegar hún lagði
þau til síðu fyrir öldum síðan, börn-
um sínum til þæginda. Ef svo er. þá
ættum ver með atkvæðum vorum að
styrkja þetta fyrirkomulag, Yæri
ekki réttara að hugsa dálítið alvar-
lega um þetta atriði.
Eg veit það vinur, að þig vantar
alla hluti til að gera lífið þægilegt.
Eg veit að hendur þinar eru krept-
ar af erviði. Ég veit að heilsa þín
er á förum vegna klæðleysis og ó-
hollrar fæðu; en hefir þú nokkru
sinni athugað hvernig þú greiðir at-
kvæði.
Hefir þu alvarlega hugsað um
hvernig þu hefir brukað þessi helgu
róttindi ? Eða hefir þú gengið að
þeirri athöfn hugsunarlaust ? Væri
þá ekki reynandi að fara að hugsa
um þetta mikilsvarðandi mál. Vertu
óhræddur við háðglósur hins stetnu-
lausa skríls; reyndu að kasta atkvæði
þínu þér í hag og sjá hvernig fer.
Þu hefir til þessa kosið eins og iðju-
lausir auðkýfingar hafa sagt þér og
reynzlan hefir kent þér hvernie: það
hefir gefist.
Stórglæpir og allskonar ósiðferði
ber höfuðið hátt í stórborgum þessa
lands, en vinnulýðurinn er alla auð-
auðlegðina hefir skapað, gengur niður-
lútur, með auðmýkt bíðandi eftir því,
að molar kunni að falla frá borðum
liinna háttvirtu letingja, er hvorki
vinna né spinna , en lifa í óviðjafnan-
legum muriaði á sveita meðbræðra
sinna. Hvað mikið viðbjóðslegri en
þettað var Rómaborg í algíeymi
siunar spiliingar.
Grafskript Islenzkunnar.
0, þú tigna, kæra móðurmálið
sem mæltu forðum Óðinn, Þór og Freyr,
hreint sem kristall hljómfagurt sem
stálið
hljómarðu ei á þeirra grundu meir.
Nu á minni frægu fósturgrundu
fegurð þín sín bezt enn njóta má,
skáldin þig í bragi sínum bundu
barna þinna vörum lifirðu á.
Heim.a ertu ung og fögur meyja
engin fegri sézt í víðum heim,
hér þú sýnist aldin — ert að deyja;
enginn getur sóð við skaða þeim.
Menn í þessu heimska hrokans landi
hjala alira tungumála graut,
á þessum dögum, margur óhreinn andi
er að flækjast bér á þinni braut.
Börn þín verða að hætta þig að hjala,
hrogna máliö krefst síns réttar nú;
ég við heimiun hrogna málið tala,
en helgust mér í ljóði verður þú.
Hjarta mitt skal jafnan endur óma
ástar-raddir þínar, tungan mín,
hér þó sjái óg fölría fljótt þinn blóma
fersk í minni sál býr minning þín.
Farvel, hjartans kæra móðurmálið.
minni þitt ég syngja skal í óð.
Hreint, sem kristall, hljómfagurt sem
stálið,
hljóma muntu þars mín vagga stóð.