Heimskringla - 22.11.1900, Blaðsíða 1

♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
X
:
Hitunarofnar.
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦(
Atnerík- 3
enskir loft* 1
beldir bitunarofnar frá $8.25 til $18.00. ]
Vér höfum ágæta eldastó j
fyrir $15.00. Bezta verð á öllu j
WATT & GORDON, 3
COKNBB IiOOAN AVJC. *, MaIN ST. {
♦
:
♦
♦
♦
♦
♦
♦
:
♦
♦
:
♦
/ nmnnr HönkilamP»r, borð o*
. lestrarstofu-lampar.
Sjáið vorar margbrey tilegu
vörur og vöruverð. Hvergi
betra né ódýrara í borginni.
WATT & GORDON,
Corner Logan Ave. & Main St.
♦
♦
♦
♦
♦
:
♦
I
♦
♦
^♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦* ♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦£
XV. ÁR
WINNIPEG, MANITOBA 22. NÓVEMBER 1900.
Nr. 7.
Frjettir.
Markverðustu viðburðir
hvaðanæfa.
Buar hafast einlsegt að. N6 er
mseltad Louis Botha hershöfðingi sé
búinn að mynda sjálfstjóru i Rosendal
nokkuð norðan við Muddleburg, og af
1150,000, sem sú stjórn hafði undir
höndum, sé hermönnunum borguð lkr.
i dag.
Mrs. Sophia Holmes er dáin. Það
hefir verið minst á konu þessa áður í
blöðunum. Sophia var svertingi, og
sú fyrsta svertinjakona, sem fékk opin-
bera stöðu hjá Banda íkjastjórninni.
Hún dó fyrir fáum dögum og var sjö-
tug að aldri. Á yngri árum giftist hún
þræli, að nafni Holmes. Þau spöruðu
og drógu saman peninga þar til að þau
gátu keypt sér fult frelsi. Lincoln for-
seti kom hehni siðan að sem vikakonu í
fjármálaskrifstofum ríklsins. Vann
hún þar með trú og dygð. Árið 1863
kom atvik fyrir hana, sem varð til þess
að hún fékk æfilanga stöðu á skrifstof-
unni. Seinn part dags tók hún eftir
samanvöfðum skjalabögli. sem búið var
að henda í btéfakörfuna og átti að
bronna. En böggull þessi hafði að
geyma ávisanir, sem skifti fleirum tug-
um þúsunda dala. Hún hirti böggul-
inn og geymdi þar til eftirlitsmaður
skrifstofunnar kom. Afhenti hún
kann órótaðann. Þótti honum svo
migið um eftirtekt hennar og ráð-
vondni, að hann sá um að hún fengi að
halda atvinnu sinni til dauðadags.
Búar láta ekki kyrt í landi, sem
Sagt er að þeir hafi nú skemt járnbraut
ina milli Bleomfontain og Orange River
í 20stöðum,
Frakkar eru að búa sig undir að
fagna gamla Kruger þegar hann kemur
þangað, ag segja blöðin að sú fagnaðar
kátið muhi i engu mlnnl en sú, sem
Bandamenn veittu admíál Dewey þeg-
ar hann kom úr Filipseyja sigur sinni i
fyrra. Ensku blöðin líta svo á að
þetta sé eðlileg afleiðing af hatri því er
Frakkar bera til ensku þjóðarinnar.
En engan þátt ætlar franska stjórnin
ad taka í gleði alþýðunnar við þetta
tækifæri.
Wm. L. Strong & Co., í Philadel-
phia, klæðaverzlunarmenn, hafa ný-
lega orðið gjaldþrota. Skuldir þeirra
er sagt að séu yfir 6 milíónir dollara.
Er þetta talið þftð stærsta gjaldþrot, er
•rðið heflr í Bandaríkjunum í mörg ár.
Victoria dóttir prinsins af Wales er
sögð trúlofuð George prins af Grikk-
landi. Hann var nýlega í kynnisför f
Lundúnum oh notaði þá ferð til að
kynnast prinsessanni.
Fréttir frá Rússlanda segja að Ní-
kilistar hafi komist inn í eldhúsið í keis-
arahöllinni og þar tekist að koma eitri
aaman við fæðu keisarans. Afleiðingin
varö sú, að keisarinn veiktist af því,
lem kftllað er taugaveiki i maganum og
hefir hann legið rúmfastur og sárþjáð-
ur siðan 2. þ. m. Það er talið mjög
tvísýnt að hann haldi lífi.
Morrison; sá er myrti McArthur-
fjölskylduna nálægt Moosomin fyrir
nokkrum tíma, hefir játað glœp sinn og
verið dæmdur til að hengjast þann 17.
Janúar næstkomandi.
Sir Hanrý Campbelí Bannerman,
leiðtogi Liberalflokksins á Englandi.
lætur þá ósk sína i ljós, að Lord Rose
berry takist á hendur formensku flokks
insíannað sinn. Enska þjóðin gerir
góðan róm ftð þvi máli.
Hraðskeytasendlar gerðu verk' all á
járnorautunnm í California í síðustu
viku, en það stóð yfir að eins hálfa kl,-
stuud. Telegraph-félögin gengu að
kostum mannanna strax og þeir sýndu
alvöru í a 5 framfylgja kröfum sínum
með verkfallið.
Senatið í Paris á Frakklandi hefir
aamþykt með atkvæðum móti 34,
að leyfa konum að stunda lög fyrir dóm
stóluuum á sama hátt og karlmönnum
«r ieyft það. Þykir þetta frjálslegt
lftgaboð og samboðið einni af menning-
armestu og hámentuðustu þjóð heims-
ins. Framvegis stunda því konur á
Frakklandi allar greinar lögfræðinnar á
sama hátt og karlmenn
Þrír svertingjar mi sþyrmdu manni í
Texas fyrir nokkrum tima. í siðustu
viku voru þeir teknir úr fangelsi og
hengdir upp í tré, án dóms og laga,
1000 manns tók þátt í þessari hátiðlegu
athöfn. Annar svertingi var brendur á
báli i Colorado fyrir stúlkumorð. Fað-
ir stúlkunnar safnaði að sér hóp manna
og tóku þeir fangann af lögreglunni og
hrendu hann án dóms og laga.
Kona nokkur á Þýikalandi kast-
aði nýlega smá öxi að Vilhjálmi keisara
þar sem hann keyrði i opnum vagni
eftir stræti. Það var svo til ætlað að
öxin kæmi í höfuð keisarans, En kon-
an kastaði of skamt og féll öxin niður
rétt fyrir aftan kerru keisarans.
Miss EduaG. Bradley hefir verið
handtekin í Rochester, kærð fyrir að
vera leiðtogi þjófafélags þar i hérað-
inu. Stúlkaþessi hefir meðgengið að
hún hafi í mörg ár verið foringi ræn-
ingjaflokks og að hún hafi haft efnaleg-
an hag af þvi. Hún var að leiðbeina
tveimur ræningjum, sem báðir báru
þnngar byrðar af stolnum varningi
gegnum þykkan sxógarrunna. Þegar
hún var tekin. Stúlka þessi er talin
með langfríðustu konum í Bándarikj-
unum og telja biöðin víst að fegurð
hennar muni verka svo á þá sem málið
hafa á höndum, að hún muni sleppa
með vægan dóm. og loforð hennar um
að segja skilið við ræningjaflokkinn og
og hætta að stela,
Rikisþingið á Þýzkalandi hefir sam-
þykt að borga Waldressee greifa 150 000
mörk í laun um árið meðan hann er i
hernaði í Kínft.
Það er fullyrt að menn úr Ameríku
séu nýlega búnir að finna skjöl og skil
ríki um að Ameríka hafi verið fundin
og bygð af Kínverjum fyrir 1500 árum
siðan. Þessi fornskjöl hafa nokkrir
Amerikumenn grafið upp úr eldgömlum
skjalasöfnum skræðna austur i Pekin á
Kínlandi. Fyrir 1500 árum siðan hafa
Kinverjar í Mexico og bygðu *þar stór
byggingar og musteri. Hafa menn
orðið varir við það fyrir lðngu siðan,
að einhver þjóð með töluverðri mentnn
hefir hafzt þar við í fyrndinni. En með
ároiðanlegloika hefir ekki verið hægt að
sanna hvaða þjóð það hefir verið fyrri
en nú, ef skjöl þessi reynast áreiðanleg,
Skjalafuudur þessi hefir þegar vakið hið
mesta uppþot og órafar meðal fornfræð
inga, sem um það vita.
Einkum eru það rústir af muster-
um í Sonora-ríkinu á Kyrrahafsströnd-
inni, sem þykir bera nákvæmlega
heima við skjöl Lþessi. Þar fundust
fornrústir af tveimur musterum fyrir
tveimur árum síðan, Rústirnar af
öðru þeirra eru nálægt borg, sem Ures
heitir. Stærsta steintaflan, sem þar
fanst, var höggin út eftir kinverskri
steinhöggvaralist og með rúnum. Kín-
verskrar fræðimaður skoðaði hana og
réði rÚDÍrnar; segir hann að rúnaletrið
sé fornkínverskt. iRann gerði þetta
eftir áskorun stjórnarinnar i Mexico.
Hann lét enn fremur það álit sitt í ljós.
að Kínverjar hefðu bygt landiðþar fyr-
ir mörgnm öldum siðan og musterið
væri bygt af þeim. En menn tóku ekki
mark á þessari sögusögn hans þá.
Því hefir að vísujverid haldið fram,
að Indiánar í Sonara væru afkomendur
hiuna fyrstu Kinverja, sem þangað
hefðu komið. Þessir Indíánar eiga
margar munnmælasögur, sem eru
þekkjanlegar á þeim kínverska blæ, er
yfir þeim hvílir. Ef sagan um þessi
nýju skjöl reynist sönn, sem litill efir er
á, þá verður hafin vísindalegur leiðang-
ur frá borginni Monterey i Mexico til
Ures og allar gamlar fornmenjar rann-
sakaðar nákvæmlega.
Nýlega hefir verið tekið manntal á
Hawaii eyjunum og eru íbúar þar nú
154,001. Næst á undan var tekið þar
manntal árið 1896, þá voru eyjabúar
að eins 109,020. Á tjórum árum hefir
þeim fjölgað sem munar 40|%.
Á laugardaginn var héldu Mr. og
Mrs Ross í Toronto silfurbrúkaup sitt.
Mr. Ross er forsætisráðherra í Ontario
fylki. Þar voru samankomnir allir ráð
herrar fylkisins ásamt fleirum stór-
mennum. Liberaltíokkurinn flutti Mr.
Ross ávarp. er var þakklæti fyrir starf
hans og framkomu i pólitiskum málum,
og einkum fyrir stuðning hans og starf
að þvi að efla sameiningu og frið inn-
byrðis á meðal Canadamanna. For-
sætisráðherrann svaraði þessu og lét
Mr. Lutchford flytja svar sitt. í svart
inu segír svo: “Leyfið mér að taka það
fram. að þér h&fið lítilega ^minst á eitt
af minum hugljúfustu stefnu atriðum
og sem ég hefi sterka trú á, en það er
saiueining aiira þjóðtíokka í landinu. Á
þessu meginlandi er ekki til pláss fyrir
tvær Canada. Þar af leiðandi er ekk-
ert pláss fyrir tvo þjóðflokka, og þar
sem einn og allir hafa fullkomnasta
frelsi. þar er enginn staður fyrir þá trú-
arstefnu. sem krefst að hafa æðsta
vald og íramkvæmdir í fulltrúastarfi
þjóðarinnar. Hið lögákveðna fylkja
samband í Dominion of Canada gerði
oss að einni þjóð, sem frelsis baráttu.
Bandamanna gerði ríkin að einu þjóð-
veldi og að einni sameinaðri þjóð. Fyrst
Bandamenn, sem eru samsafn af marg-
breyttustu þjóðernum og trúarbragða-
flokkum, geta nefnt sig Bandamenn, án
nokkurs tillits til uppruna og flokka-
skipuuar, þvi getum véi þá ekki kallað
oss Canadamenn án tiliits til flokka eða
uppruna”. Fyrirlítum vér svo kynerfð-
ir vorar, að vér skömmumst vor og þor
ura ekki að krefjast vors eina ákveðna
þjóðernis titils? Eigum vér ekk að
grafa þessar misklíðar kröfur með ætt-
bálkarig og flokkadrætti, og eigum vér
ekki að byggja þetta land með nýju
þjóðarnafni nú i byrjun aldarinnar,
nafni, sem með heiðri, starfsemi og
dygð blikar á spjöldum sögunnar siðar
meir jafnbjðrt og fögur, sem dýrustu
þjóðarnöfn gera nú. Þrátt fyrir það,
þó vér höfum ekki náð eftir bandi frið-
ar og einingar enn, þá vona ég, eins og
Mr. John Bright var vanur að segja
gamla Gladstone: “Vér erum að berj-
ast áleiðis til ljóssins”. Og áður en
næsta öld hefir fleygt af sér reipunum,
verðum vér komnir inn á breiðari og
fagiari braut einingar og friðar, en vér
erum nú staddir á”. — Mr. Ross finnur
auðsælega þungt til hins fransk-kaþ-
ólska friðarspillis og drottnunargimi,
sem nú ligguifsem martröð á Canada-
ríki, og svo mun fleirum fara.
Heilbrigðisástandið í Pekin er sagt
mjög vont um þessar mundir. Bólu-
sýki er þar nú i viðbót við margt ann-
að ilt.
Á laugardaginn var áxafleg ofsa-
stórhríðarveður í Vancouver, B. C.
Gerði það hinn mesta skaða. Lengra
upp lil landsins þar i grend hefir verið
versta tfð og er álitið að það séu orðnar
stórskemdir sökum ótiðar í haust.
Skaðinn sem þetta óveður gerði í Van-
oouver á laugardaginn er metinn að
vera $20,000.
Maður borgaði nýlega $47000 fyrir
sæti í samkundusal þeirra manna
(Stock Exchang) New Yrk borg, sem
hafa það fyrir atvinnu að kaupa og
selja hluta-bréf í verzlunar og fram-
leiðslustofnunum landsins, þetta að-
göngu leyfi er hærra en nokkurn tíma
áður hefir verið borgað fyrir sæti i
þessu New York mangara félagi.
Verzlunarfræðiblöð geta þess að iðn-
aður allur og. verzlun sé miklu líflegri
nú bæði á Englandi og Þýskalandi, síð
an úrslitin á Bandaríkja kosningunni
urðu knnn. Hlutabréf i verzlunar og
iðnaðar stofnunum 1 þessum löndum
hafa hækkað i verði síðan kosningum
lauk og alt gengur nú með meira fjöri
og lífi en áður var. Þetla er sagt að
orsakist af því, að bæði Þjóðverjar og
Bretai hafa trú á þvi að Bandaríkin séu
nú búin ;að koma sér á fasta framfara-
braut, og að verzlunin við þau fari
vaxandi og verði til sameiginlegra hags
muna bæði fyrir þau og Evrópuþjóðirn-
ar. Sérstaklega kvað framleiðslan í
baðmullarverksmiðjunum i Lancashire
á Englandi nú ganga fjörugt. Þessar
verksmiðjur hafa unnið að eins fáa
tima á dag um marga mánuði. En
strax er eigandur þeirra fréttu um
kosningaútslitin, létu þeir hefja vinn-
una með fullu afli og vinna menn þar
nú svo að segja nótt og dag, og það
sem betra er: kaup vinnendanna hefir
verið hækkað af verkgefendum frívilj-
uglega, sama er að segja um járn- og
stálgerðarverkstæðin. Vinna í beim
hefir aukizt og kaup hækkað. Að vísu
er sagt að brezkir framleiðendur óttist
samkeppni Bandamanna. Eu þeir
hugga sig við þá ímyndun, að kaup
muni fara hækkandi i Bandarikjunum
og að framleiðslu kostnaðurinn þar í
landi muniaukast svo, að Bandamönn
um veitÍ8t örðugra fyrir þá skuld að
keppa við brezka og þýzka framleiðend-
ur i þeirra eigin löndum.
Islands-fréttir
Eftir Fjallkonunni.
Reykjavík, 6. Október 1900,
Brúin á Valagilsá í Skagafirði bil-
aði snemma í September, annar stöpull
inn hrundi að miklu leyti. Skaðinn
metinn 500 krónur.
13. Okt. Mannalát, 7. þ. m, lézt
hér i bænum Sigurður Pétursson verk-
fræðingur þrítugurað aldri. Hann var
fullnumi í verkfræðnm (ingenieur-vid-
enskab) frá fjöllistaskólanum í Kaup-
mannahöfn og hafði tekið þar burtfar-
arpróf í fyrra með bezta vitnisburði.
Prestkosnlngar. Séra Ófeigur Vig-
fússon í Guttormshaga hefir verið kjðr-
inn prestur í Landþingnm með 21 at-
kvæðum. Séra Rikarður Torfason fékk
2 atkv.
Séra Páll Ólafsson á Prestbakka er
kosinn í Vatnsfjarðarprestakalli.
Húnavatnssýslu (austanv.), 24.
Sept.: “Yfirleitt hefir heyskapartíð
mátt heita fr-e.nur hagstæð og gras-
spretta igóðu meðallagi, og hefir ehy-
fengur þvi orðin heldur góður almennt.
Fiskafli verið tregur, en s/ld næg, og
þar sem tvö íshús eru á Blöndósi, svo
aldrei hefir brostið beitu, og gæftirnar
hafa verið ómunalega góðar, hefir fisk
veiði alls og alls orðið fremur góð á skip
þau, er gengið hafa allan tíman, frá
vorvertíðar byrjun og til rétta viku af
sumri.
19. Okt. Tveir botnverpingar
höfðu nýlega rekist á suður í Garðsjó;
er annar þeirra „St. Paul “, calsvert
skemdur.
Fjárfluttningaskip tvð frá þeim
Zöllner <k Vídalín áttu að vera komin
hin gað fyrir nokkru en eru ennókomnin.
Bíða þeirra hér 8—4000 fjár frá Árues-
ingum og Rangvellingum og fráBrydes
verzlun og Ólafi kaupm. á Stokkeyri.
Eftir Þjóðólfi.
Reykjavík, 19. Október 1900.
Mannalát. Hinn 14. þ. m. andað-
ist húsfrú Margrét Sigurðardóttir kona
Ólafs Ófeigssonar verzlunarstjóra í
Keflavík, 33 ára gömul.
Sama dag andaðist hér í bænum
Eirikur Ólafsson, fyr bóndi á Brúnum
undir Eyjafjöllum, víða kunnur hér á
landi af ritlingum sínum o. fl., á 77.
aldursári.
Prestvígðir. Hinn 24, þ. m. voru
vigðir þessir prestaskólakandídatar:
Friðrik I riðriksson, sem prestur við
holdsveikfsspítalann, Jónmundur Hall-
dórsson aðstoðarprestur séra Helga
Árnasonar í Ólafsvík og Ólafur Briem
aðstoðarprestur föður síns séra Valdi-
mars.próf. Br:em á Stóranúpi.
Um Hjaltastað eru i kjöri séra
Benedikt Eyjólfsson í Berufirði, séra
Einar Vigfússon á Desjarmýri og kand.
Vigfús Þórðarson á Eyjólfsstöðum.
Um Stað i Súgandafirði sækir Þor-
varður Brynjólfsson fríkirkjuprestur
eystra.
“Thor” vðruskíp til Lefoiiis verzl-
uuar á Eyrarbakka og eign hennar átti
aðleggjaaf stað frá útlöndnm fyrir
löngu, en er enn ekki komið fram og eru
menn hræddir um að það hafi farist.
Verð á sláturfé hér í bænum er á-
valt jafnhátt og fer heldur hækkandi.
Kjötið i 50—60 pd. skrokkum 24—25 a.
og 22—24 a. í 30—50 pd., en 2l> a. rýr-
asta kjöt, og hefir kjötverð ekki verið
svona jafnhátt hér að staðaldri um
mörg undanfarin ár. Stafar þetta háa
verð af ríflegri fjársölu til útlanda og
fjárkaupum ýmsra innlendra kaum-
m.anna hér sunnanlands, svo að bænd-
hafa í þetta sinn nægan og góðan mark
að fyrir fé sitt, sem betur færi gæti
haldist,
Hinn 28. Ágúst þ. á, andaðist að
heimili síuu Suðurhvatnmi í Mýrdal
sómabóndinn Þrsteinn Einarsson 67
ára gamall.
26. Okt. Slysför. Hinn 23. þ. m.
fanst maður dauður hér i flæðarmáli að
vertanverðu i bænum, hafði vantað í
undanfarna daga, Hann hét Björu
Jakobsson, ættaður úr Selvogi. roskinn
maður aðaldri, hafði dvaliðhér í bæn-
um nokkurn tíma, meðal annars til
lækniuga, Ætlun manna ap hann han
oltið i sjóinu í einhverju óráði.
Raflýsing Reykjavíkr.
kemur að líkindum til framkvæmda,
áður en mjög langt líður, eða svo ætti
þaðaðvera. Óvíða annarstaðar i heimi
mnndi framleiðslu-afl það, er vér höfum
i ám og fossum hér nærlendis látið ó-
notað. jafn-nálagt höfuðstað landsics.
Eins og hr Fnmann B. Andersop hefir
áður ljóslega bent á, bæði í þessu blaði
og annarsstaðar, það er enginu vafi á
því, að ísland getur átt raikla framtíð
fyrir höndum sem iðnaðarland, með
þvi að taka rafmagnið i sina þjónustu,
þetta undraverða náttúruafl, sem foss-
arnir okkar geta framleitt, þá er hið
rétta beizli verður lagt við.
Að því er ratíýsing Reykjavíkur
suertir, þá hefir hún legið i þagnargildí
síðan hr. Frímann Anderson var hér.
En nú er aftur komin dálítil hreyfing á
þetta mál, sem að því er vænta má
hrindir málinu eitthvað áleiðis. Herra
Eyjólfur Þorkelsson úrsmiður hór i
bænum, hagleiksmaður mikili, sem á
síOari árum hefir mikið fengizt við ýms-
ar rafmagnstilraunir í smánm stýl, og
er mætavel að sér í rafmagnsfræði,
hefir gert fyrirspurn um það til raf-
magnsfélags í Kíl á Holsetalandi (‘ Die
baltische electrische Gesellschaft”),
hvað mikið mundi kosta að raflýsa
Reykjavík frá framleiðslustöð í Ála-
fossi i Varmá, og hefir félagið sent hon-
um áætlun um það. Er gert ráð fyrir
að allur véiaútbúnaðurinn ásamt
leiðsluþráðum hingað til bæjarins muni
kosta 20,000 kr. og telur hr. E. Þ.
þá áætlun riflega. Vegalengdin milli
Alafoss og Rvikur mun vera um 15 kíl-
ómetrar. Auðvitað væri ódýrara að
hafa framleiðslustöðina i Elliðaánum
(t. d. í Skorarbyl) að öðru jöfnu. En
verið getur, að EUiðaárnar frjósi svo á
vetrum, að þar verði ekki höfð aðalstöð
en þó mundi það aldrei verða svo, að
þar þryti rennandi vatn til framleiðslu
raflýsingarinnar einnar. En nú getur
hinn núverandi eneki eigandi ánna, Mr.
Payne, neitað bænum algerlega um
leyfi til að setja þar niður vélarnar eða
leyft það með aUs óaðgengilegum kjör-
um. Og getur því Reykjavikurbær
sopið seyðið af því, að eign þessi komst
í útlendra manna hendur, þótt alls
ekki sé víst, að þessi nýi eigandi verði
óbilgjarnari í ktöfum sínum, en hinir
innlendu eigendur hefðu ef til viil orð-
ið.
Itafmagnsfólag þaö i Kil, er fýr var
getið, hefir fyrir milligöngu hr. Eyjólfs
Þorkelssonar tjáð sig fúst til að senda
mann hingað til að rannsaka þetta nán
ar og setja þennan útbúuað hér á stofn
og yrði þá bærinn annað hvort að
kaupa þetta alt af félaginu og annast
svo fyrirtækið sjálfur eða tryggja fó-
laginu hæfilega vöxtu árlega af þvi, er
til þess væri varið, En engiun efi á, að
heppilegast mundi fyrir bæinn að taka
þetta alveg að sér, taka heldur bráða-
birgðarlán til þess, því að fyrirtækið
mundi borga sig vel, þótt ekki væri i
fyrstu .hugsað , nema um raflýsinguna
eina. Það er þó hægra að auka við
siðar og fá rafhitun jafnfrarat, því að
naumast mun gerandi að setja hvort-
tveggja upp jafnsnemma hér. Betra
að feta sig áfram og fá fyrst það sem
auðveldara er og ódýrara. Til þess að
lýsa Reyk javik með ’rafmagni á götum
úti og i húsum inni hyggur hr. E. Þ.
að mundi nægja 100—150 hestaafl, en til
rafhitunar mundi ekki veita af 200 til
300 hesta afli, að auki, eða alls til hvort
tveggjaj 400— 50o hrsta afl, cg efast hr.
E. Þ. um, að svo nn'kill vatnskraftur
muni vera i Varmá. En Elliðaárnar
mundu; fullkottlega nægja til hvort.
tveggja.
Nú hefir hr. E. Þ. tjáð bæjarstjórn-
innijfráJ máli þessu, og tiiiioði félagsins
í Kí), jafnframt og hann hefir farið
fram á, að bæjárstjómin færi þessá
leit við eiganda Elliðaánna, hvort hann
mundi ekki fáanlegur til að leyfa að
Setjainiður vélarnar i Skorarhyl, þvi að
ef það fengiet telur hr. E Þ, það bezt
og haganlegast fyrir bæinn og framtíð
fyrirtækisins. Til að ihuga mál þetta,
valdi svo bæjarstjórniu á fundi 18. þ.
3 manna nefnd:í.Tr, Gunnarsson, Guð-
mund Björnsson LogSig. Thoroddsen,
Er því vonandi. að þetta falli ekki al-
veg, niður [og að inefndarmenn komist
að einhverriLheppilegri niðurstöðu, þvi
að máliðLer mjöglþýðingarmikið fram-
faramál, ekki að eins fyrir Reykjavíkur
bæ. Lheldur[altllandið i heild sinni, Ein-
hver verður aö brjóta isinn og það ligg-
ur engum nær í þessu máli en sjálfum
höfuðstaðnum, 'enda væri það skylda
fjárveitingavaldsins að.hjálpa honum
eiMhvaðJtilJþess, svojað haun gæti orð-
ið landinu ,til fyrirniyndar. Einhvern-
tímaverður hvoit sem er að leggja
hönd á plóginn, og þá er jþað betra fyr
en seinna, Vér eigum að herma það
eftir öðrum þjóðum, e< að sönnugagni
má verða fyrir alda og óborna. Og
það mundi ratíýsing og síðar rafhitun
Reykjavíkur sannarlega verða bæði
beinlínis og óbeinlínis.
Eftir Þjóðólfi.
l/eturinn.
Um daginn kvaddi sumarið oss
norðurhvelisbúa. Alt gott fólk mænir
á eftir því tárvotum augunum, og send-
ir því ástar þakkir fyrir góða veðrið og
langa sólarganginn, og innilegar þakkir
fyrir stjörnuberu haustkvöldin. sem
örva og glæða fegurðina og göfugleik-
ann í sálu mannsins ef til vill meir, en
nokkur yndisfagur vormorgun. Far vel,
far vel, Sumar ! Ástar þökk fyrir alt
og alt, og kom sem skjótast að sunnan
an aftur,—að færa freðnura hjörtum,
ljós, yl og frið.—
Veturinn er genginn í garð. Hann
er að vanda úrgur og óhýr á svipinn.
Hann er strax kominn í einkennisbún-
ínginn sinn. Þessar fannhvítu náblæj.
ur. Með þeim skautar hann sér einsog
vant er. Maður kemur sórvarla fyrir
með að horfa beint á þann vetrar-
búning. Svo er vetur ægilegur og ógn-
þrunginn undir brún að líta, að mörg-
um hefir dirfðsú að líta þangað. aðald-
urtilajorðið.—Margt mun nú vetur í
skauti sór flytja, sem fvrri. Ráðgátur
hans og rúnir má enginn ráða. fyrri en
reynt hefir.
Vetar er harðstjóri og harður i
horn að taka- Vald hans er einveldi,
og enga kveður hann ráðgjafa til fylgd-
ar né ráðaleitunar. Hann agar hart
hugsunarhátt, hýbýliaskipun og siði
manna. I staðinu fyrir að fólkið hugs-
ar mest um að klæðast léttum klæðum
á sumrin, og njóta útiyerunnar um
borg og bygð. verður það að fara öfugt
að. Það verður að klæðast þungum
fötum og við hafast i höllum og hásöl-
um, og njóta dægrastyttinga innanhúss,
er áður voru auðfengnar úti.
Um sumarið var kvennfólkið á
flugaferð um velli og víðavang. Það
sveif i loftinu á hvítu léttu músselins
kjólunum, með kagpuutaóa fifuléttu
ljósgulu hattana, Þá sást álengdar
karlvera, gangandi, akandi, “tvýlandi”
eða rennandi á strætisvögnum. er sótti
fast á fund skýjadisarinnar. Ja,þá var
ltfinu lifandi sögðu margir. En nú er
af er áður var. Lengur sést ekki hin
léttfætta músselíns-hervædda skýjadis,
né hinn ljósklæddi götuprins, með
flaksandi treyjubarma. og hrafnbrúnan
mittislinda, með netriðna ljósgula strá*
hattinn. Nú rikir vetur i algleymingi.
Nú hylja röggvafeldir eða gráúlpur, og
loðhettur hin mjúku meyjarbrjóst og
skjallahvitu kinnar. Hinn ungi götu-
prins er nú klæddur grófgerðustu vað-
málsheklu, eða loðúlpu með höfuðföt af
öllu tagi, gegnglær af kulda, og drjúp-
andi dáðleysi. Þessi hervæddi lýður
knýr hart og ótt á allar dyr, og biður
hamingjuna upp að ljúka. og forða sér
við fáriog pín, þvi ferlega úti helveður
gín.
En.það er glatt um hallir og hásali.
Þar æðir mannveran i ótal myndum
aftur og fram; þar eru hörpur harðlega
gnúðar, og hamast á organ og söngfæri
öll.—Og loftið titrar og teigist sundur
og sainan undan ofurafli hárra orga. Og
hálsarnir þenjast og bogna og beygjaet
og beljandi streymir fram söngvanna
flóð. Og andiitin skrumskæld, aflaga
teigjast, og englarnir kveða við hiinn-
eskan óð,—Og só litið um loftið, þá er
sem maður sé staddur í ljósálfa heimin-
um. Ein undra sýnin þeytir annari úr
vegi. Uppundir hásölum í höllinni
sjást svifandi englapör. Og getur ó-
kunnugu og heimsku fólki dottið ósjálf-
rátt í hug, að þarna só Gabriel og Maria
mey á flugaferð i sakleysinu sjálfu. En
þegar skýrirmenn gæta að, eru þessi
engapör, “kafiléri og dama”. Þau eru
úr mannheimum, og þegar þau hafa
svifið um loftið um stund í hringjum,
framstökkum, afturstökkum, hliðar-
stökkum, eða skrefhoppi og sveiflu-
hnykkjum, þá koma þau ofan á hallar-
gólfið, og er þá oft að líkamar eru nærri
runnir upp í loftkend efni. Þetta heitir
dans, en þá list má bæði leika vetur og
sumao. en hún verður að leikast af
kvenveru og karlveru ef vel á að fara,
og það er líka æfinlega haft svo.
Enginn er svo voldugur, enginn sve
máttugur að náttúran eigi ekki eitthvað
til að yfirbuga hann með, og svo fer
vetri, þótt hann bjri ægishjálm yfir
öllu lifandi og dauðu, nema dansand
verum, og ofurmegni eldsins. Þótt
veturinn færi mörgum angur og ami,
kröm og kulda, þá færir hann nokkrum
glaumunnandi sálum frið og fró, yndi
og ástir, og ótallmargt fleira. Og þe*s
▼egna skulum vér ekki lasta veturinn,
en biðjajhonum og öllum dansandi
vei urajieillajog hamingju.