Heimskringla - 21.02.1901, Blaðsíða 3

HEIMSKRINGLA, 21. FEBRÚAR 1901.
ALEXANDRA RJOMA-SKILVINDUR
eru þær beztu og sterkustu.
Alexandra rjómaskilvindan er sú bezta ódýrasta og
uaraniegasta skilvindra sem bæ((t er að fá. Fæst
nú sem stendur með alvejf dæmalausum kostum
hvað viðkemur borgun&rskilmálum sérstaklega. Ef
þið annars ætlið að kaupa, þá gerið það nú, ekki
er semna vænna.
Vér erum að búa oss úndir að selja enn þá meira af
þeim á næsta ári. Vér afgreiðum fljótt og skilvis
lega allar pantanir, sem umboðsmaöur yor .71 r.
(jtunnitr SveinMon tekur á móti, eða sendar
eru beint til vor.
R. A. LISTER <5 C° LTD
232 KINGST- WINNIPEG-
er eins—á sömu skollabótina skrif
að með hrossleggnam gamla. Aðrir
eins orðaleppar, ög annar eíns götu-
str&ka- eða drykkjnsvolasmekkur
sem er uppmálaður í þessum sýnis-
hornum er stærri er bvo að hægt sé
reiðast við manninn. Maður verður
bara að hundskammast sin fyrir, að
annar eins ritháttur skuli vera leyfð-
ur af lesendunum, og mál og þjóð-
mentun íslendinga skuli vera sýnd-
ur annar eins ævarandi ósómi og
virðingarleysi sem þetta. Hvernig
stendur á því að jafn færir menn,
sem sumir er standa að JLögbergi
skuli leyfa að láta annan eins ó-
þverra í blaðið og þetta, og annað
því um líkt?
Það er ekki svo að skilja að
bréfkaflinn til “Þjóðólfs” frá Mani-
toba(?) á sannarlega að vera mót-
mælt, því sumt eru ýkjur og ósann-
indi frá upphafi til enda; en það á
að gerast með lökfærslu og sóma-
samlegu orðfæri. Óskandi er—og
áreiðanlegt er — að Heimskringla
mótmælir honum og hrekur hann á
blaðamannlegan hátt, og með fullri
kurteisi fyrir lesendum sínum og
qjáifri sér, eins og hverju almenni-
legu blaði ber að gera. En að mót-
mæla og hrekja öfgar og ósannindi
með götostrákalegu tali, eða
drykkjurúta málæði, það er bara
til að styðja og efla það, að Vestur
íslendingar séu smekklausir og ó-
mentaðir orðhákar, sem engan sóma
bera fyrir þjóðerni sínu, máli sínu
eða mentun. Önnur eins aðferð og
brúkuð er í Löf bergi þá til and-
mæla og rökfærslu kemur, sýnir
ekki að Vestur-íslendingar séu rit
færir menta og sóma menn, hverra
orð og staðhæfingar hljóta alstaðar
að verða tekin góð og gild. En
það er þó sá neistij sem mentunin á
að kveikja. Og þegar mentunin er
orðin leiðarstjarna einstaklingsins
eða þjóðarinnar, þá hlýtur siðfágun-
in og sómatilfinningin fyrir sjálfum
sér og þjóð sinni, að vera aðal ávext-
irnir, og koma alstaðar fram í orðum
og gerðum vandaðra manna. Geti
ritstjóri Lögbergs ekki bætt um rit-
hátt sinn—og það stórum—þá gerði
hann sjilfum sér og þjóðinni stóran
heiður með því, að hætta alveg við
að skrifa eða hrúa saman óviður-
kvæmilegum stóryrðum og rudda-
tali. Hann hefir óefað næga hæfi-
legleika til að siunda eitthvað sjálf-
um sér og þjóð sinni til meiri sóma
en að fást við Lögberg.
Kaupandi Lögbeegs.
Til allra Islendinga.
Háttvirti ritstjóri!
Eins og getið var i blaði yðar
fyrir skömmu, er hér í Chicago
myndað félag í þvi skyni að halda
uppi íslenzku þjóðerni, og leyfum
vér oss að biðja yður að birta ági ip
af lögum þess, til þeas að almanningi
gefist kostur á að fá um það rétta
hugmynd, en jafnframt viljum vé>
geta þess, af hvaða ástæðum hreyf-
ing þessi er sprottin. Það er auð-
sætt á öllu að íslendingar hér vestra
yflrleitt hafa í huga sér einlæga vel-
vild, hrygð og ást til ættlandsins,
þjóðar sinnar og tungu, hversu spilt-
ar skoðanir sem þeir hafa að öðru
leyti. Þetta lýsir sér ekki einungis
í opinberum ritum og ræðum ein-
stakra manna, heldur einnig í öllu
daglegu lífi íslenzku þjóðarinnar vest-
an hafs; það er óneitanlega meira en
orðaglam eitt.
Þvf miður eru íslendingar hér í
landi ofdreifðir og fjarlagir hverjir
öðrum í andlegu tilliti. Þótt þeir
hver í sfnu lagi geymi sömu þrá,
sömu óskir innst f hjarta sér. Þeir
elska allir sama landið, sömu þjóð-
ina, sömu tunguna; flnna að þeir
eru bræður þrátt fyrir alt og alt.
Hugmynd félagsskaparins er því í
fyrsta lagi sú að taka saman hönd-
um í því að varðveita sameinlegan
fjársjóð, auka sameiginlega vellíðan;
halda uppi sameiginlegum heiðri;
og það cr því ánægjulegra að gera
þetta, þar sem íslendingar hér f álfu
hafa þegar hlotið loflegan vitnisburð
yfirleitt og áunnið sér allmikinn orð-
stýr.
Önnur aðal-ássæða félagshug-
myndarinuar er sú, að íslendingar
austan bafs og vestan hafa hingað til
skifst á óhlýrri orðum, en æskilegt
væri; er því tilgangur félagsins að
reyna að brúa haflð, ef svo mætti að
orði komast; vinna að þvf, að vér
réttum hendurnar austur. og bræður
vorir vestur og mætumst á miðri
leið í eindrægni, vináttu og bróðerni.
Það á að vinna að þvf, að vér fylgj-
umst betur með öllu heima, og land-
ar vorir austan hafs kynni sér nán-
ara afstöðu vora hér; að vér, í stuttu
máli, eigum meira saman að sælda f
rétta átt.
Vérþykjumst þess sannfærðir,
að allir sannir fslendingar sjá gildi
þessarar hugmyndar, þótt þeir, ef til
vill, telji einhver vankvæði á þvf að
framkvæma hana, svo í lagi fari, en
ef vér höfum vilja, áræði, þrek og
staðfestu og umfram alt samtök og
samkomulag, þá er björninn unninn,
þá er sigurinn fenginn, og hví skyld-
um vér ekki geta það?
Að svo mæltu leyfum vér oss að
birta aðal-ágrip af lögum félagsins:
1. gr. Félygið heitir “ílendinga-
félag”.
2. gr. Tilgangur þess er að vinnaað
þvf, að íslendingar haldi á-
fram að vera til sem þjóð í
Vesturheimi.
3. gr. í því skyni vinnur það að
því að halda við fslenzkri
tungu, þjóðrækni og ætt-
jarðarást, fslenzkum bók-
mentum og skáldskap, þekk
ingu á fomsögum íslands,
og öllum högum þess að fornu
og nýju.
4. gr. Það á að sameina alla íslend-
inga í Vesturheiini í bróður-
legri samvinnu og félags-
skap.
5. gr. Það á að gera alt í þá átt að
efla og viðhaida góðu sam-
komulagi og bræðrabandi
milli íslendinga austan hafs
og vestan.
6. gr. Alstaðar þar, sem svo margir
íslendingar eru samankomn-
ir f einu héraði, að mögulegt
sé að mynda þesskonar fé-
lagsskap, skal það reynt.
7. gr. Hver deild hefir einkennis-
tölu og sérstakt nafn.
8. gr. Á fundum skulu fara fram
fyrirlestrar og ræður til
skemtunar og fróðleiks,
kappræður um ýms efni,
söngvar og h'jóðfærasláttur,
upplestrar o. fl. Eu strang-
lega skal þess gætt, að ekk-
ert gangi úf fyrir þau tak-
mörk þeirrar kurteisi og sið-
prýði, er siðuðu fólki sæmir
og góð regla höfð \ öllu.
9. gr. Enginn getur orðið meðlimur
félagsins, nema hann sé ís-
lendingur eða giftur ísleud-
ingi, en leyfl geta félags-
menn fengið til að bjóða vin-
um sínum á fundi.
10. gr. Alsherjar fundur skal hald-
inn einu sinni á ári og þang-
að sendir fulltrúar frá öllum
deildum, ef hægt er. Á
þeim fundi skal kosin yflr-
stjórn fyrir hinar sameinuðu
deildir.
11. gr. Ekki skulu nokkaar vínveit-
ingar fara fram undir nafni
félagsins,
Hér eru að eins ritaðar þær aðal
reglur, er vér hugsum oss að félagið
fylgi, að minsta kosti þangað til sam-
bandsdeildarfundur verður haldinn;
en svo er tilælast, að hver deild semji
sér aukalög, þar sem ákveðið sé um
embættismanna kosningar, gjöld,
fundasköp o. fl. Það fyrirkomulag,
að fólagið sé í sambandsleildum,
byggjum vér að verða muni bappa-
sælt; það gerir það víðtækara og
tryggara, eykur fjör og samkepni, líf
og áhuga. Þesskonar fyrirkomulag
h^fir hvervetna reynst afifarasælt.
Það þóttí oss rétt að hafa skýrt
framtekið I lögunura, að vínveitingar
skyldu aldrei fara fram undir nafni
félagsins, en þó er Það ekki svo að
þetta sé að nokkru leyti bindindisfé-
Iag; meðlimir þess hafa öldungis ó-
bundnar hendur að því leyti.
Að svo mæltu sendum vér þetta
til allra íslendinga og biðjum þá
vinsamlega að gangast fyrir því að
safna deild, hvern í sínu héraði, hvar
sem þeir eru, ef þeir eru hlyntir
þessari hugmynd, sem vér vonum.
Loksins viljum vér sérstaklega
óska, uð ritstjórar íslenzku blaðanna
geri svo vel hrynda þessu máli áleið-
is sem fyist og sem bezt.
Chicago, 111. 3. Fefrúar 1901.
Með bezta trausti, vinsemd og
virðing.
í umboði deildarinnar No. 1.
Goodman Baknes.
G. R. Guðmundsson.
SlG. JúL. JÓHANNESSON.
THE CRITERION.
Beztv vín og vindlar. Stærsttojt beztr
Billi&rd Hall i bænum. Borðstofa
uppi á loftinu.
JohnWilkes,
eigandi
Mbifle Rsstanrant
Stærsta Billiard Hall í
Norð vestrl&ndinu.
Fjögur “Pool”-borð og tvö “Billiard"-
borð. Allskonar vín og vindlar.
Lennon A Hebb,
Eigendur.
Vjer seljum alskonar
Karlmannafatnad
FYRIR
LAQT VERD
til allra sera þarfnast þeirra
D. W. Flmri.
564 Tlain Street.
Gegnt Brunswick Hotel.
Canadian Pacific
RAILWAY-
FLJÓTASTA og bezta ferðin til
austurs. Með svefnvögn m til
TORONTO og MONTREAL.
TIL VESTURS gengur lestin beint
til SEATTLE, VANCOUVER og
f KOOTENAY héraðið-
NIÐURSETT FARGJALD til CALI-
FORNIA, HONOLULU, JAPAN
og allra vetrar aðsetursstaða.
EF ÞER hafið i hygfíju að ferðast til
EVRÓPU þá leitið upplýsinga
hjá næstu C. P. R. umboðsmönn-
una, eða ritið
Shoe Co."
71 n i u Street.
hafa þá ódýrustu og beztu
barna-flóka-skó, sem fáanleg-
ir eru í þessum bæ.
Komið og skoðið þá og
spyrjið um vei ðið.
T.LÝðjMS
490 Main St. Winnipe^ Man.
OKKAR MIKLA-
FATA-SaLA
HELDUR
ENN AFRAM
Vvið höfum ennþá fínlega og endingargóða 0 1/1 tZf)
Tweed alfatnaði tyrir.................. 0 ' U.öU
$10.50
tyrir
12 svarta worsted stutttreyju-
atfatnaði (square cut)...
Þessa viku gefum við einnig helmingi meiri
“Trading Stamps” með öllum drengjafötum
Drengjabuxur á 25 og 50 cents.
10 dusin hvitar skyrtur
25C. hver.
DEEQAN’5
55ÓMain Str.
HANITOBa.
Kynnið yður kosti þess áður en þér ákveðið að taka yður bólfestu
ann&rstaðar.
íbúatalan i Manitoba er nú............................. 250,000
Tala bænda í Manitoba er............................... 35,000
Hveitiuppskeran í Manitoba 1889 var bushels............ 7.201,519
** " “ 1894 “ “ 17,172.883
“ ’* “ 1899 “ “ 27,922,280
Tala búpenings i Manitoba er nú: Hestar.................. 102.700
Nautgripir............... 230.075
Sauðfé.................... 36,000
Svin...................... 70,000
Afurðir af kúabúum i Macitoba 1899 voru................. $470,569
Tilkostnaður við byggingar bænda i Manitoba 1899 var... $1,402,300
Framförin i Manitoba er auðsæ af fólksfjölguninni, af auknum
afurðum lau tsins, af auknura járnbrautum, af fjölgun skólanna, af vax-
andi verzlun, af vexti borga og bæja, og af vaxaadi vellíðan
almennings,
í siðastliðin 20 ár hefir ræktað land aukist úr ekrum... 50,000
Upp i ekrur......................... ....................2,500,000
og þó er siðastnefnd tala að eins einn tíundi hluti af ræktanlegu landi
i fylkinu .
Manitoba er bentugt sræði til aðseturs fyrir innflyténdur, þar er
enn þá mesta gnægðaf ágætum ókeypis heimiiisréttarlöndum og mörg
uppvaxandi blómleg þorþ og bæir. þar sem gott er til atvinnu fyrir
karla og konur.
í Manitoba eru ágætir friskólar fyrir æskulýðinn.
í Manitoba eru mikil og fisksæl veiðivötn sem aldrei bregðast.
í bæjunum TFimiipeg, Brand»n, Selkirk og fleiri bæjum mun nú
vera vfir 5,000 íslendingar, og i sjö aðal-nýlendum þeirra í Manitoba,
eru rúmlega aðrar 5,000 manna. Þpss utan eru í Norðv“sturhéruðunum
og British Columbia um 2,000 íslendingar.
Yfir 10 millionir ekrur af landi í Slauilobtt. sem enn þá
hafa ekki verið ræktaðar, eru til sðln, og kosta frá $2.50 til $6.00 hver
ekra, eftir gæðum. Þetta land fæst með vægum kaupskilm&lum.
Þjéðeignarlðnd i öllum pörtum fylkisins, og járnbrautarlönd með
fram Manitoba og North IFestern járnbrautinni eru til oölu.
Skrifið eftir nýustu upplýsinguui, kortum o. 8. frv. alt ókeypis, tiJ
HON. K P. ROBLIN
Minister of Agriculture and Immigration,
WINNIPEG, MANITOBA.
76 Lögregluspæjarinn.
er eins og þau séu að bugsa um að hverfa inn
aftur og hætta við að láta nokkuð á sér bera.
De Verney fer í gegn um Daupbin-hliðið, ekur
út að vatuiuu til vinstri handar og þaðau beina
leið inn í at,kvæð»garðinn, skamt frá Sablour-
hliði. Þegar þangað kemur er mannfjöldinn
enn þámeiri. einkum er þar ótölulenur fjöldi ung-
meana. Heldri manna synir og dætur hafa
ekið þangað til þess að njóta náttúrufegurðar-
innar, og skrautbúnir vagnar bíða peirra á með-
&u þau stauda við. Fátækara fólkið þyrpist
þangað gangandi. Flestir fara inn í dýragarð-
inn. Búuingur fólksins ber vott u a ailsnægtir
og smekkvfsi. Stúlknrnar eru klæddar silki og
dýrindis líni; piltaruireinsog alt er sniðið eftir
nýjustu tízku. Paris er vagga tízkunnar og hé-
góuiagirninnar. Æjkulýðuriun á Frakklandi
hugsa meira um að ekki sjáist blettur né
hrukka á búningum þefrra, en enska fólkið.
Frakkar eru heldur ekki eins háværir í æsku og
Engilsaxar, en þeir jatna það upp þeg&r þeir
komast á þroskaárin.
Þegar de Verney kemur að garðshliðinu, sér
hann þar frakkueskan vinnumann, sem lætur
•>ns og hann sé niðursokkinn i að horfa á nokkur
úörn, sem þar eru að leika sór, en það er auðséð
•# hann hefir þó hugann annarsstaðar, þvi hann
veitir því svo nána eftirtekt, sem fer út úr garð-
ujum og ion í hann, að engum er unt að komast
*>Já atbygli hans þegar de Verney athugar nunar
•ér h&nn &ð þetta er einn af leynilögregluþjón-
11 m te’tn er hann hafði sett til gæzlu, ef keisara*
■yninum vserj nokkur hætta búin.
Lðgregluspœjarinn. 77
Hann sér að þessi hefir gætt skvldu siunar
og nú fýsir hann að vita bvort hinir hafa gert
það lika. Hann treðst í gegn um mannþiöug-
ina og gengur að hverju hliði. Allsstaðar finn-
ur hann einhvern af þeim er hann hafði sent og
eru þeir í ýiusum búningum. Þegar hanu kem-
urafturað aðalinnganginum. er lidinn fjóið-
ungur stundar. Klukkan er orðin tvö og hann
hefir enn ekki séð stúlkuna. sem ferðinni var
heitið til. Hann býst tæpast við þvi að hún
sé komin enn þá. Ef húu kemur frá Paiis, þá
fer hún efl&ust inn um aðaldyrnai; hann stað-
næmist því par i nánd og hefir nákvæmt eftiilit
á öllum stúlkum er inn koma til þess að vita
hvort hann sjái ekki blóm&meyna. Þúsundir
karlmanna hefðu getað farið fram hjá bonum
án þess að hann vissi. en fyrir Btúlku mundi
það hafa verið erfitt. Alt ( einu heyrir hann
sagt aðbaki sér: * Nei, hvað er að tarna! Þú
ert þá hérna lí ka de Verney, að leita hennar.
Kondu sæll, félagi !”
“Hvað meiuarðu, de Frontance ?" svarar
de Verney, o g bneigir sig íyrir tveiniur mönn-
um. sem koma frá Sablorsbliði og fara yfir
brúna 4 læknnm, sem kemur úr dálitlu vatni i
garðinum.
“Þú heflr ekki sparað ilmvatnið þegar þú
þeg&r þú varst að búa þig af stað i því skyni að
hitta Louisu”, segir Frontinac hlæjaudi. “Við
erum báðir i sömu erindagerðum; œtlum báðir
að skjóta sömu lóuna, Ja, hver skyldi nú vera
betri skytta? En meðal anuara otða, lofaðu
mér að kynna þér herra Higgine. Þú hlýtur að
80 Lðgregluspæj&rinn.
vík, sem langaði til að fara á íþróttamannasýn-
inguna. eu kerlingin húu móðir þeirra hefir tek-
ið alveg þvert nei fyrir það. Nú höfum við
mælt okkur n.ót þegar grimuklæddi glfmumað-
urinn keinur fram. Þær hafa frestað ferð til
Ítalíu einmitt i þvi skyni að geta séð hann áður
en þær fara þangað. Þær eru áreiðanleuri en
svo að þær bregði loforð sin, svo ég er viss um
að þær koma. Það eru svoddan dæmalaus læti
i fólkinu að kaupa aðgöngumiða, og þess vegna
væri það vel gert. ef þér gætuð gefið okkur ein-
hverja bendingu svo við hefðum tímann fyrir
okkur og værum viss um að verða ekki of sein.
Kvennfólkiðer alveg hringlandi bandvitlaust að
sjáþenna glímumann. Ég hefi sagt stúlkunum
að hann væri sú stórkostlegasta sjón, sem dauð-
legt auga getur séð”.
“Já, það er hann sannarlega !” svarar Fron-
tinac, með frakkneskum þóttasvip. “Þið kafið
ekki þesskonar heljarmenni í Ameríku, herra
Higgins!”
“Ne—ei—ekki—ekki núna sem stendur”,
svarar Higgins, og klórar sér á vanganum. “Yið
höfum iþróttafélag og einu eða tvo menn, sem
unnið hafa verðlaun,—Það er auðvitað ekkert til
þess að stæra sig af. Við erum of miklir bók-
menta- og uppfindingamenn til þess að leggja
mikið á okkur i iþróttalegu tilliti. Það er sálin
og andinn, sem við leggjum mesta rækt við i
Boston. Þær eru svo skyldar moldinni hugsan-
ir surnr- þjóða, að þær geta ekki hafið sig upp
fyrir þuð líkamlega. Við látum okkur aldrei
d.etta í hug að keppa við þær í þeim efnum”.
Lögregluspæjarinn 78
beggja handa og fjölbreyttir blómreitir fyrir
framan hvert hús með allskonar skrauti. Þessi
gatu liggur á milli Einingarvallar og Sigurbog-
ans. Það er ein allra skrautlegasta og tilkomu-
mesta gatan i Paris. Frá Sigurboganum sést
yfir allraargar hinar nýjustu og fegurstu götur
borgarinuar. Þaðan sjást fjöldamargar stór-
byggingar, er þotið hafa upp á síðustu árum,
svo sem vinsölubúðir og skemtihús. Má þar
lita alla þá fegurð, sem til er í frakkneskri bygg
ing&rlist, svo mikla smekkvfsi og m&rgskouar
tilbreytingar að augað getur aldrei þreytst.
Þessi partur bæjarins var áður tilkomulítill,
göturnar þröngar og krókóttar; nú eru þær
breiðar og beinar; húsin voru lítil, lág og dímm
og af litlum hagleika gerð; nú eru þau þvert k
móti—eru þögull vottur um margbreytta og
djúpsæja bugsun mannsandans og aðdáanleg&n
hagleik og lipurð mannshandarinnar til þess að
leiða í ljós og gera sýnilegar þær myndir, sem
fæðst hafa og til orðið i fylgsnum sálarinnar.
Aður hafði þar alt verið hjáleitt hvað öðru og
óreglulegt; nú rikir þar samræmi í sinni feg-
urstu og fuUkomnustu myi d. Tvö aðal öfl
heimsins “fé og starf hafa tekið saman hönd-
um til þess að skreyta Paris og prýða hana svo
að ekki er hægt á að bæta. K&rlmennirnir ferð-
ast þangað frá öllum heimsins álfura til þess að
skoða þar fyrirmynd allrar fegurðar og sinekk-
vísi. Kvennfólkið flýgur þangað á vængjum
draumgyðjunnar og vaknar við djúpan angistar-
stnn yfír þvi að fá ekki að lifa { þessari Par(ad)-
fs. Enginn jarðneskur engill er sá, að hann