Heimskringla - 27.03.1902, Qupperneq 1

J K-ATTPT^ ^ J
J Heimskringlu. J
J pnpm^ ^ J
j Heimskringlu. J
XVI. ÁR
WINNIPEG, MANIT0I3A 27. MARZ 1902.
Nr. 24.
I
HÚRRA fyrir VÍNBANNSLÖGIN.
Greiðið atkvæði með vínbannslögunum 2. Apríl nœstkomandi.
Ef þér elskið börnin yðar, þá greiðið atkv. með vínbannslögunum.
Ef þér elskið veika meðbræður, þá greiðið atkv. með vínbannslög-
unum.
Ef þér elskið fósturland yðar? þá greiðið atkvæði með vínbanns-
lögunum.
Munið eftir kosningadeginum.
Frjettir.
Markverðustu viðburðir
hvaðanæfa.
Englendingur að nafni C. A.
Pearson hefir hoðið Santos Dumont
.£4000 til þess að sigla & loftfari sínu
fr4 London til Birmingham, lOO
mílur vegar. Dumont heflr þegið
hoðið með því móti, að þetta fé sé
veitt sem verðlaun fyrir hvern þann
sem fari ferðina á stytstum tíma, og
að öllum þjóðum sé boðið að keppa
um verðlaunin. Sjálfur kveðst
hann muni keppa um sjóðinn.
Púðurkfitur & 3. lofti í járnvöru
húð I Brampton, Ont., sprakk á mánu
daginn í fyrri viku. Húsið skemdist
nokkuð og einn maður særðist hættu
lega og tapar líklega lífl sínu.
Járn- og stálgerðarfélögin, og
einnig kolatekjufélögin í Rússlandi,
hafa beðið stjórnina um leyfl til að
mega mynda einokun í landinu.
Þau biðja og um tollhækkun á akur-
yrkjuverkfærum.
Jarðskjálfti varð iþorpi einu í
Rússlandi í fyrri viku og eyðilagði
flest hús í þorpinu. • 12000 manna
eru þar heimilisviltar.
Dominion Alliance félagið hefir
lagt beiðni fyrir Ottawastjórnina um
að banna atkvæðagreiðslu hér f
fylkinu um vínbannsmálið. Mr.
Puttee, þingmaður fyrir Winnipeg,
fylgir Dominion Alliance í þessu
máli.
Axlabandaverkstæðis-eigendur í
Ottawa eru um þessar mundir í Otta-
wa, til þess að biðja stjórnina að
hækka verndartollinn á vörum sín-
um. Tollheimta Dominion stjórnar-
innar á síðastl. 8 mánuðum nam 20|
millíón dollars.
Sfðustu manntalssk/rsiur frá
Indlandi telja mannfjöldann þar
að vera 294,200,701.
Síðustu manntalsskýrslur Otta-
■wastjórnarinnar telja tölu Islend-
inga í Manitoba að vera 8,271 og
304 í Alberta og 388 f Assiniboia.
Alls 8,903. Eftir þessum skýrsl-
um að dæma inunu börn fædd af
ísl. fcreldruin ekki vera talin Is-
lendingar, heldur Canadamenn.
Ótaldir eru og allir þeir, sem eru í
British Columbia. Það mun vera
nærri að 10,000 íslands fæddir Is-
lendingar séu í Vestur-Canada.
Rússar gerast ágengir 1 Man-
churia og hefir þ egur lent í slag
með þeim og lýðnum. Japan er í
óða önn að búa [sig móti Rússum
og treysta þeir á hjálp Breta, ef
svo skyldi fara að Japanmenn og
Rússum lenti saman og Bretar
taki hlið með japönum, þá er hætt
við að aðrar Evrópuþjóðir skerist f
leikinn og verður þá alheims blóð-
bað.
Þeir Schalkburger, Reitz,
Mayer og Krogh, foringjar Búa-
liðsins, komu til Pretoria á laugar-
daginn var til þess að finna Lord
Kitchener að máli. Margir telja
vfst að nú séu þeir að leita sátta
við brezka hershöfðingjann. Enn
þá er þó ekkert opinbert f þvf efni.
Sir Laurier lagði fram skýrslu
í Ottawaþingínu þann 18. þ. m.,
sem sýndi að ríkisstjómin hefir á
sfðastl. 10 árum, frá 1891—1901
varið $2,300,173 til þess að styrkja
innflutninga til Canada. A þess-
um 10 árum hafði stjómin 87 um-
boðsmenn á Bretlandi og Irlandí,
34 i öðrum Evrópulöndum og 211 í
Bandaríkjunum. Innflytjendur á
þessum 10 ámm voru als 307,327
og kostaði því hver innflytjandi
stjórnina eða ríkissjóðinn $74,00.|'
Blaðið Pall Mall Gazette f
Lundunum aðvarar brezku stjórn-
ina alvarlega um að bæla uppreist-
aranda írsku þjóðarinnar. Blaðið
segir upphlaups samtökin á Irlandi
vera svo mikil að til vandræða horfi
ef ei sé aðgert í tíma.
504 menn gengu f Foresters-
félagið á einu kveldi í Torontoborg
þann 18. Febr. síðastl.
Þúsund Mormónar frá Utah
ætla að setjast að í vesturhluta
Canada á þessu ári.
Hvers vegna kjósendur eiga að
greiða atkvæði um vínbannslögin:
1. Málsvarar þeirra í þinginu
biðja þá að skera úr þessu máli með
atkvæðum. Það á því að gefa beint
og ákveðið svar, svo að enginn efi
þurfl að vera á þjóðviljanum í
þessu máli.
2. Með framkvæmd laganna
verður drykkjustofum lokað og vin-
veitingar afnumdar. Bannir bind-
indismenn. óska að koma þessu í
verk og ætla að greiða atkvæði sam-
kvæmt því. Að greiða ekki atkvæði
er sama sem að leggja vínsölum lið.
3. Bindindismenn hafa aldrei fyr
haft jafngott tækifæri til þess að
koma óskum sfnum í framkvæmd,
með því að greiða atkvæði gefst
þeim kostur á að fá vínbannslög í
fylkinu. Með því að greiða ekki at
kvæði eru þeir að eyðileggja afl sitt
með því eru þeir að fyrirfara því af-
kvæmi sem þeir hafa um margra
ára tímabil unnið að að koma upp.
4 Ef lögin verða nú feld, þá
bera þeir vínbannsmenn algerða á-
byrgð á því, sem nú neita að greiða
atkvæði. Þeir hafa jafnan haldið
því fram, að bindindismenn væru í
meiri hluta. Ef sá meiri hluti kem-
ur nú ekki í Ijós, þá er það af því,
að þeir fylgja ekki stefnu sinni með
atkvæðum sínum. Þessi lög hafa
verið samin og samþykt af vín^nns-
mönnum. Þeir eru þeim samþykkir
og óska að þau nái lagagildi. Að
halda sér nú frá kosningaborðinu,
er sama sem að myrða eigin af-
kvæmi sitt.
5. Að greiða atkvæði með lögun-
um getur ekki verið skaðlegt að
neinu leyti. En að vanrækja að
greiða það, getur orðið til þess, að
hrynda bindindismálinu aftur á bak
um margra ára tíma.
6. Þeir sem ekki greiða atkvæði
með lögunum, eru að hjálpa vínsöl-
unum í starfi þeirra. Sá sem ekki
er með vínbannslögunu.n 1 þessari
atkvæðagreiðslu, liann er á móti
þeim. Komið því og greiðið at
kvæði með lögunum.
Síggi í kútnum !
Heyrðu, kandídat góður! Ég
hefl áður yflr lýst því í Hkr. þann
6. þ. m., að þú færir með ósannindi,
viðvíkjandi samtali okkar, sem þú
birtir í Dagskrá þa::n 19. þ. m. og
ég endurtek það hér. Ég hefi aldrei
talað þessi orð við þig, eða neit því
líkt.
Þú getur þess í siðasta númeri
Dagskrár, að þú getir snúið þér til
séra Bjarna til þess að bera þér vitni
í þessu máli, þrátt fyrir það þó þú
sórt áður búinn að geta þess í blaði
þínu, að hvorki séra Bjarni né nokk-
ur annar hafiheyrt á samtal okkar.
—Jæja, gott og vel, kandidat góð-
ur. Fá þú séra Bjarna til að lýsa
því yflr. að þú farir með rétt mál,
getir þú ekki gert það, vona ég að
almenningur sjái hvar þú ert kom-
ínn. Annars er það ekki til neins
fyrir iitstjóra Dagskrár, að fara að
teljafólkinu hér trú um það, að mað
nr sem varð að flýja föðurland sitt
(gamla ísland) fyrir lýgi og slúðnr,
sem hann kastaði þar á menn í ræð-
um og ritum, sé nú orðinn að dánn-
manni í því landi, sem eítir ritstjór-
ans eigin sögusögn er fult af heimsk
ingjum og allskyns óþjóðalýð.
Þú gortaðir af því (ekki alls fyr
ir löngu), að Dagskrá hefði komið
ýmsu góðu til leiðar í Tjaldbúðar-
söfnuði. Ég neitaði þessu í Hkr,
6. þ. m. Það sýndi fram á hið
gagnstæða með góðum ástæðum,
enda kemnr þér ekki til hugar að
hrekja orð mín. Ég vil leyía mór
að endurtaka það hér. Allur sletu-
skapur Dagskrár yiðvíkjandi Tjald-
búðarsöfnnði, hefir ætíð haft ilt eitt
í för með sér. Það er annars miklu
nær fyrir ritstjóra Dagskrár að
þegja, heldur en fara með bull og ó-
sannindi um þau mál, sem honum
koma ekkert við, og detta svo tvö-
faldur í kútinn, eins og Tuddi í
skyrsáinn forðum.
Ekki kemur mér'til hugar, kandi-
dat góður, að brigsla þér um fátækt,
ekki heldur ætlast ég til að þú farir
að gerast aftasta hárið í neinni stjórn
arrófu; en hitt skaltu vita, að mér
stendur gersamlega á sama í hvaða
mynd þú bregður þér. Ég er reiðu-
búinn hvenær sem vera skal að
hleypa vindinum úr slíkum kerling-
areldi sem þér.
Winnipeg, 25. Marz 1902.
M. Mabkusson.
Herra ritstj.
Viltu svo vel gera og Ijá eftir-
fylgjandi línum rúm í blaði þinu.
Landauglýsing sú, sem ég birtií
blaðinu, heflr haft þau áhríf, að
bréfum hefir rignt yfir mig úr flest-
um bygðum íslendinga austan fjalla
og vestan, og allir hafa óskað eftir
upplýsingum viðvikjandi ‘farmiug* 1 2 3
hér og fleira, og býzt ég við mesta
fjölda inn í þetta farsæla hérað á
næstkomandi vori, sem er býsna
heppilegur tími fyrir fólkið að flytja
stg búferlum, þar farbréf með öllum
aðalbrautum að austan hafa nú þeg-
ar lækkað til muna. En vegna
þess að gripir eru hér mjög arðber-
andi, þá vil ég aðvara alla þá sem
eiga gripi til muna, að komast eftir
hjá járnbrautafélögum hvað kosta
muni flutningur á þeim vesturpeink
um ef þeir geta ekki íengið gott verð
fyrir gripi sína eystra. Hér er hátt
verð, einkum á kúm, sem mjólka,
ekki að hugsá að fá þær undir $50
og þar yflr, og alls ekki, ef eftir
spurn er mikil. Bændur fá hér fyrir
pundið af smjörinu í rjómanum 25
cents—sótt heim til þeirra. Verð á
kjöti 'uá markaði 8c. Hross, allgóð,
fást ekki undir $50 hvert.upp í $120
einkum ef sótt er eftir þeim. Fé er
hér í háu verði—$4 til $6 og yfir
það. Hér er hátt verð á öllu- sem
bændur hafa, enda eru þeir í mikl-
um uppgangi, (lönd hækka á næst-
komandi ári í verði til muna, enda
er hægt að hafa mikið upp úr þeim,
séu þau unnin og hirt vel. Mörg
dæmi sýna að af 1 ekru er hægt að
fá fleiri hundruð dollara virði í kart-
öflum og fleiru, enn sem komið er
má kaupa ekru fyrir $12^ upp til
$50, eftir verkum á henni og af-
stöðu í stöku tilfellum ofar og neðar.
Nú er tækifæri, kæru landar. Allir
lysthafendur velkomnir. Landið
bíður eftir ábúendum til að framleiða
gullið.
Blaine, Wash., 20. Marz 1902.
H. Hansson.
THE NEW YORK LIFE
Fyrir 10 árum voru árlegar inntektir félagsins yfir $30 millionir.
10 árum sfðar, eða 1901, voru árlegar inntektir orðnar $70 mill.
Fyrir 10 árum voru gíldandi lffsábyrgðir $575 millionir. Við
siðustu áramót voru þær orðnar $1,360 mil.
Fyrir 10 árum voru allar eignir félagsins metnar $125 millionir.
Viðsiðustu áramót voru þær orðnar yfir $290 millionir.
Fyrir lOárumborgaði félagið skírteinahöfum, árlegayfir$llj mill.
Á síðasta ári borgaði og lánaði það til skírteinahafa $34J million.
Við síðustu áramót var New York Life félagið starfandi í hvoH-
stjórnbundnu ríki f heiminum, og hafði stærra starfsvið f flestum
rikjum, heldur en nokkur önnur samkynja félög, útlend eða þarlend.
Öll ábyrgðarskirteini þessa félags eru ómótmælanleg strax frá út-
gáfudegi þeirra.
J. tí, Morgan, raðsmabub,
2.
3.
4.
Chr. Olafsson,
islenzkur agent.
wi f«nui ivAuniUAtfulvi
Grain Exchange, Winnii,eg.
ég honum í þeim atriðum
samþykkur fyrir þann tíma ég
hefi dvalið hér sem gestur, og
hygg ég það vera eitt af aðaleg-
leikum nýlendubúa þessara,
mannúð og gestrisni, miklu meir
og almennara en ég hefi áð'ur van-
ist. En á því vel ég fræða höf-
und greinarinnar að menn hér eru
ekki síður ánægður með komu
þeirra félaga hingað og starf þeirra
meðan þeir dvöldu hér í dalnum
og mátti herra Leifur eins vel
setja yflr grein sína þau gömlu og
alkunnu orð Cæsars “Veni vidi
víci“ (ég kom ég sá ég sigraði).
En þeír náða nálega öllum lönd-
um í bygðinni, sem á annað botð
gátu uppfylt skilyrðin inn í sitt
góða félag og eru nú félagsmenn
mjög ánægðir með sjálfa sig og
ástand sitt innan stúkunnar, engu
síður en Njáll gamli, Hallur af
Sfðu og Gestur Oddleifsson eptir að
Þangbrandur prestur hafði opin-
berað þeim höfuðatriði kristindóms-
ins, enda má vel Hkja hr. Leif
við Ólaf Tryggvason þar starf
þeirra miðaði í líka átt með viss-
um skilyrðum; undirstaðan sú
sama, sem sé, kærieikurinn, því
það mun tíðara er félög eða fyrir-
tæki er um að ræða að þau eru
stofnuð af einhverjum eigingjörnum
hvötum en hér ekki þann veg að
skylja.
Nokkrum dögum á undan sér
sendi hr. Leifur einn hinn trú-
asta og samvizkusamasta, semverka
mann sinn hr. S. H. Hjaltalín sem
frammkvæmdi erindi sitt með mesta
áhuga og prúðmensku enda varð
fillilega er bjó aðSandbrekku, isöma sveit, og
Sigríður ’Sigurðardóttir frá Vatnsdals-
gerði í Vopnafirði og var hún í ruóður-
ætt komin frá [séra Sigurði Jónssyni í
Presthólum, sem or!i Hugvekjusálma,
en móðir Björns var Ingibjörg Árna-
dóttir Einarssonar, er bjó i Jórvik í
Hjaltastaðaþinghá, og Sigurveiga’- Jóns
dóttur prests Brynjólíssonar að Hjalta-
stað, en móðir séra Jóns var dóttir
Hans Wiium sýslumanns.
Björn sál. ólst upp hjá foreldrum
sinum þar tilhann byrjaði búskap og
flutti um vorið 1862 að Ytri-Hlíð í
Vopnafirði. gifti sig þá ungfrú Her-
borgu :Jónsdóttir Sigurðssonar frá
Grímsstöðum á Fjöllum i Þingeyjars,
Móðir Herborgar var Björg Jónsdóttir
frá Skjaltingsstöðum í Vopnatírði og
Bjargar Sigurðardóttir. er var systir
ömmu Björns.
Þau hjón Björn og Ingibjörg áttu 4
börn, 1 son, sem dó nýfæddur, og 3
dætur, er allar lifa, Ingibjörg, gift
Pétri Guðmundssyni frá Hóli á Tjör-
nesi, nú bóndi i Nýja íslandi; Björg,
gift Hernit Kristóferssyni bónda í Ar-
gyle, og Sigríður, gift Sigurjóni Snædal
tilheimilisí Winnipeg. Einnigólu þau
upp 3 syni Finnboga heitins bróður
Björns, og heita þeir Björn, Ólafur og
Hermann. Lærðu[2þeir fyrnefndu á
Möðruvallaskólanum og útskriíuouat
þaðan með bezta vitnisburði, og eru nú
giftir og búandi í Vopnafirði, Hermaiin
sigldi til Kaupmannahafnar og lærði
þar handve k.
í 19. tölublaði Heimskringlu
stóð grein með yfirskriftinni“Vestur
í Mouse River-dal‘ eptir J.V. Leif,
Mountain. Herra Iieifur skýrir frá
för sinni og þeirra fóstbræðra hing
að vestur og veru þeirra hér
dalnum og fer hann lollegum
orðum um nýlendu. þessa og íbúa
hinnar, kveður hann þá hafa sýnt
sér alúð og gestrisni og eíast ég
ekki um að svo hafi verið, og er
honum mjög vel ágeingt mildu öl,u Ifyti).
° lum siðan.
betur en Þangbrandi forðum, enda ‘
var maðurinn betur tilfenginn, hr,
Leifur á mjög miklar þakkir skil-
ið fyrir dugnað sinn og árvekni
þarfir A. O. U. W. félagsins og
Þau Björn og Herborg bjugeu í Ytri-
Hlíð þar til árið 1880 að þau fluttu bú-
ferlum að Haga í sömu svett; . þar
bjuggu þau þar til árið 1886 að Björn
fekk slag og varð máttlaus í hægri hlið;
fekk þó nokkurn mátt aftur, en varð
þó aldrei fær til vinnu og gekk jafnan
við hækiu eftir það. Þá brá hann búi
og flutti að Hrappsstöðum í sötuu sveit
í húsmensku til hjónanna Jóhannesar
Einarssonar og Þóru. Árið 1890 fekk
hann aftur slag og lá þá mjög lengi
rúmfastur; komst þó enn áflakk, svo
hsnn gat gengið við hækju húsa á milli.
Árið 1892 fluttust, þau hjón til Araeríka
tiJ Ingibjargar dóttur sinnar, sem mun
hafa sent þeimfargjald, að mestu eða
og voru þau hjón hjá hon-
í
hljóta afleiðingarnar að verða góð-
ar í frammtíðinni og farsælar, og
þá mætti vel segja hið sama, sem
Eysteinn Noregskonungnr Magnús-
son sagði forðum við Sigurð Jór-
salafara bróðir sinn, er hann hafði
tekið upp öll störf sín og framm
kvæmdir meðan Sigurður var suð-
ur í iöndum þá mnnu þeir menn
minnast þess, sem þeir njóta að
Eysteinn hefur verið konungur að
Noregi.
Evl. 27. Febr. 1902.S.
S. J. B.
DANARFREGN.
Þann 20. Des. síðastl. andaðist
húsi tengdasonar
síns Péturs Guð-
mundssonar í Gimlisveit, Björn Björns
son, f. 6. Júni 1829 að Hrollaugsstöð-
um i Hjaltastaðaþinghá, y[,-Múlasýslu.
2 systkini hans eru á lifi: JÓn. sem nú
er hjá Birni syni sínum i Roseu-uýl..
Minn., Sigríður ekkja Þórarins heitins
Finnbogasonar, nú i Glenboro, Man.—
Faðir þeirra Björn Olafsson Rafnssonar
BjÖrn sál. var vel greindur og sjálf-
stæður i skoðunum sfnum Hann var
mjög mótfallinn kyrkjn kreddum og
prestavillum. en svo bókhneigður og
námfús. að hann ft sjötugsaldri. þegar
hann kom til Ameriku með laraaða
heilsu, fór að gefa sig við ensku. og
tókstþaðsvo, að hann bæði gat lesið
enskar sögur oir blöð sér til dægrast.ytt-
ngar, þar ttl árið 1899. að hann misti
sjónina. og þar með þá einu skemtun er
hann hafði af lífinu frá því heilsan bil-
aði. og haustið 1900 lagðist hann alger-
leea í rúmið, þar til hann sálaðist 20.
Des. 1901, einsog áður er sagt..
Sjúkdóm sinn bar hann með mesta
þreki og tók dauða sinum með ró. í
höndum sinnar ástríkn konu og dóttur,
sem báðar höfðu auðsýnt honum ást og
umönnun í hans veikindum, sem í
þeirra valdi 3tóð.
Skrifað i Febrúar 1902.
Benedikt Sigurðsson.
(Lögberg er vinsamlega beðið aðtaka
þettaupp).
Kennari getnr fengið stöðu við
Swan Creek skóla frá 1. Maí til
1, Nóvember 1902. Verður að hafa
2. or 3rd class certificate.—Lysthaf-
ar snúi sér hið fyrsta til undirritaðs.
og skýri frá reynslu sinni yið barna-
kenslu, og tilgreini kaupgjald er
þeir æskja.—Tilboð verða að vera
komin fyrir 1. Apríl 1902 til
Helga Oddsonar.
Sec. Treas.
Cold Springs.
Man.