Heimskringla - 25.12.1902, Blaðsíða 3
HEIMSKRIXGLA 25. DEKEM3ER l‘K)2.
heimilisréttarland sitt undir nafn-
inu H. Hall. Það hefði því verið
töluverð fyrirhöfn og vafstur að
breyta nafninu í annað sinn, og
því gerði hann það ekki, þegar
við vaxandi þekking hann fann til
blygðunar fyrir heimsku sína og
gikksliátt, hann sá að allir nýtir
menn frá Norðurlöndum héldu við
sfn fornu og upprunalegu nöfn, en
fyrir honum var komið sem komið
var; en samt viljum vér honum til
geðs nefna hann Helga þegar f>örf
gerist, eins og að undanförnu.
Nýlendan blómgaðist ár frá ári,
Neshjónin náðu í heimilisréttar-
land, liðuga mflu frá landi Helga.
Gegnum jaðarinu á þessu landi
féll lækur f fögrum bugðum, með
fram læknum var enn nokkuð af
skógi sem endast mundi til eldi-
viðar um mörg komandi ár; við
eina bugðuna á læknum var fagur
grasflötur sem reis aflíðandi upp
frá læknum sem þar fram undan
líktist ineira litlu stöðuvatni en
rennandi vatnsfalli. Þenna gras-
fl<>t kaus Guðrún sem byggingar-
stæði, þvf bæði var þar xftsýni hið
fegursta, [>vf með fram liylnum
stóðu stöku tré allstór, og f>ess ut-
an var landslagið svo að tilhlýði-
legt var að kalla þessa nýju bygð
Nes, eftir hinni gömlu jörð heima,
sem var hennar föðurleifð; en eins
og áður er sagt var nú orðin ann-
ara eign.
Þegar þau hjón höfðu búið þrjú
ár f nýlendnnni var ný járnbraut
lögð annars vegar við hana,
svo nú voru að eins sex mflur frá
Nési til hins nýja markaðs. Nes-
hjónin og Helgi höfðu áður verið
lengst frá kaupstað af nýlendubú-
um, en híifðu nú skemri veg en
aðrir landar er nýlenduna bygðu,
f>ess utan leit út fyrir að hið nýja
kauptún ætlaði að verða ágætis
markaður, þvf J>ar sem fyrir einu
ári var eitt hrörlegt bónda býli, var
nú risinn upp bær með fjíigur til
fimm hundruð íbúum.
Olafur vann af miklu kappi við
húsabyggingar allan þann tfma er
hann mátti missa frá búskapar-
störfum. Alt gekk vel, jörðin gaf
af sér ríkulega uppskeru og gripir
fjiilguðu drjúgum. Það var mál
manna að Helgi væri kominn f á-
gæt efni og að Neshjónin væru
rétt á eftir honum; þau höfðu líka
haft dálítinn fjárstyrk að byrja
með, og fess utan liafði Helgi
hjálpað þeim með ráði og dáð, sem
ekki verður til peninga metið,-
Haust var komið. Þau hjón höfðu
verið þrjú og hálft ár á hinni nýju
bújörð, þá var það eitt kvöld að
Ólafur kom frá bænum, hann var
undir áhrifum víns, og með honum
var náungi með grátt liár og skeger
og lítil mórauð augu langt inn í
hiifði, hendurnar vorií magrar og
sinaberar, fingurnir langir og
krækluíegir, með neglur íklæddar
sorgarbúningi. Olafur ávarpaði
konu sfna ú þessa leið: Ég hef
haft skifti við þenna herra á feg-
ursta húsinu í bænum og. þessu
landi, þar fer mikið betur um þig,
og börnin geta fengið góðan skóla
þegar þau vaxa upp; en c g hef frá
3 til 4 dollara á dag, árið um kring.
Hana nú, ekkert gjnmm, alt er um
garð gengið, bara krotaðu nafn
þitt þarna rétt á þessa línu—svona
á að fara að |>vf, nú Brown, nú er
alt lireint og klárt okkar á inillum.
Maðurinn ineð gráa skeggið braut
saman skjalið, hóstaði tvisvar
hneigði sig kurteislega og fór.
Olafur gekk út með honum og var
nll-lengi burtu.
Guðrún sat sem steini lostin.
Það leit út fyrir að hún liefði ekki
vitað hvað hún gerði: en smám-
saman kom hún hugsunum sfnum
f skipulag. Hún sá að bújörð
Þeirra var farin úr þeirra eigu; hún
ávltaði sjálfa sig fyrir hugsunar-
leysið og fljótfærnina; hún vissi
vel að ef liún hefði þverneitað að
skrifa nafn sitt undir samninginn
fyrr en hún hefði verið búin að
hugsa málið frá öllum liliðum, f>á
hefði bóndi hennar látið hana sjálf-
ráða. 0, ef hún hefði liugsað
hvað hún var að gera þá hefðu
þessi skifti aldrei af gengið. Hún
hafði oft hugsað sér að eyða þvf
sem eftir var æfinnar á þessn land-
námi. Henni fanst alt starf sitt
hafa verið svo blessunarrfkt frá
Þvf að þau settust að í j>essu nýja
heimkynni. Hún liafði unnið
mikið og gert mörg verk er henni
hafði aldrei komið til hugar á ís-
landi að hún mundi þurfa að vinna,
en nú virtist henni að erfiðið mundi
fara að minka, eftir því sem efni
þeirra margfölduðust. En nú hafði
hún f hugsunarleysi kastað öllu frá
si'r. Nú átti hún að flytja til bæj-
ar þar sem hún þekti engan og gat
við engan talað, þvf þar var enginn
landi hennar. Hún grét sáran.
Það var eius og hulin rödd hvfslaði
f eyra hennar hendingunni: "Sárið
það er sviða mest er sjálfur lief
ég stungið”. Hún einsetti sér að
minnast aldrei á þessi ógeðfeldu
umskifti, því henni fanst rangt að
álasa bónda sínum fyrir orðinn lilut;
þar alt var gefið i hennar vald ef
hún liefði haft vit á að útvelja rétt,
ef hún liefði ekki verið of sein að
nota vald sitt, hún sá að maður
hennar meinti vel, en hann sá ekki
heldur fram f veginn. Henni
einni var um að kenna. Henni
var boðið sjálfdæmi, en liún hafði
ekki skarpleik til að velja þaðrétta.
Hún varð að taka með þolinmæði
afleiðingunum af sfnu eigin vali.
BÆJA.RLÍFIÐ. Um vorið
fluttu þau í hið fagra hús; það var
eins og Ólafur hafði sagt henni, eitt
hið bezta hús í bænum, há og rúm-
góð herbergi, vel útbúin af gólf-
ábreiðum og húsbúnaði; það leit
því út sem Guðrún ætti að vera á-
nægð, en samt var hún J>að ekki.
Hún liafði lært að elska konu
Helga, sem var óbrotin bóndadótt-
ir, einlæg og laus við alla tilgerð og
gikkshátt, en f bænum þekti hún
engan. gat ekki talað þeirra mál er
bjuggu f næstu húsutn við hana;
hún var því einmana á meðal fjölda
fólks. Svo bar hún kvíðboga fyrir
bónda sfnum, hann vann að vísu á
hverjum degi og veitti henni alla
hluti til húsþarfa, en hún vissi að
hann var meira og minna undir
áhrifum víns á hverju kvöldi, þvf í
bænum voru þrjár drykkjustofur,
samt hafði liún sjaldan minst á
þenna kvíða við Olaf, og þó fanst
henni það að eins tfmaspursmál
þar til bóndi hennar yrði eyðilagð-
ur fyrir ofnautn áfengra drykkja;
|>ar við bættist að henni fanst hún
vera orsök f öllu þessu af því liún
brúkaði ekki skynsemina til réttrar
yfirvegunar þegar heimilaskiftin
voru gerð. Hún reyndi að afsaka
sjálfa sig með því að það hefði nú
raitnar litið út ókvennlega að fara
að J>jarka við bónda sinn framan f
enskum manni, sem ekki skildi
tungu þeirra, og svo hefði hún
ekki haft næga þekkingu á gangi
hlutanna ( þessu landi. En allar
þessar afsakanir gáfu henni að eins
stundarfrið. Hún skildi það nú til
hlýtar að lög landsins álitu hana
fjár síns ráðandi. Hún vissi það
líka að hið litla stofnfé þ<>irra var
hennar fé. Þvf var J>að að hún oft
í einrúmi feldi brennandi gremju-
tár yfir sinni eigin fásinnu, því
eftir þvf sem tíminn leið sá hún
einlagt betur og sk/rar hvaða ein-
feldningur hún var. Ofan á alt
þetta bættist að elsta barnið, fríð
og gáfuð stúlka, nær því átta ára,
var heilsulaus. Hún veiktist síð-
ari part sumarsins; læknirinn sagði
að það sem að henni gengi væri
illkynjuð uppdráttarsýki, sem hann
þó gæti læknað með tfmanum; en
með byrjun Nóvember fór hún al-
gerlega í rúinið. Ólafi þótti undur
vænt um Önnu litlu, eins og öll
börnin, það bar þvf ekki ósjaldan
við að hann kæmi heim á kvfild-
in ódrukkinn og þá var hann ætfð
boðinn ogbúinn að lijálpa konunni
og leika við börnin, og yfir höfuð
var ekki hægt að segja annað
en þegar hann var með sjálfum sér
var liann ástúðlegur faðir og eigin-
maður.
JÓLANÓTTIN, Anna litla varð
einlagt veikari, hóstinn og J>reyt-
andi verkur f kverkunum kvaldi
hana nótt og dag. Læknirinn var
að mestu hættur að koma þangað,
þvf hann vissi vel að hann gat
ekki læknað barnið, en liafði ekki
nægilegt siðferðisþrek til að segja
foreldrunum sannleikann; heldur
gaf hann þeim einlagt góðar vonir,
sagði hún yrði betri með vorinu,
þegar blessuð hlýindin kæmu. En
hinn eyðandi sjúkdómur hélt ein-
lagt áfram að naga rætur Ifffær-
anna. Móðir hennar skildj að hér
var að eins um tímaspursmál að
ræða, að endirinn var nálægur, er
mætir oss öilum fyr eða sfðar.
Aðfangadagsmorguninn virtist
liún miklu frfskari; hún fór að tala
um jólagjafir, er hún liafði hugsað
sér að gefa yngri börnunum, en
svo yrði það að bíða næstu jóla, þá
yrði hún frísk, og hefði ineiri pen-
inga að kaupa fyrir, og svo fór
hún að ráðgera hvað hún ætlaði að
kaupa systur sinni, og litla drengn-
um ætlaði hún að gefa hest, hann
yrði þá eldri og færi betur með
dýrgripinn og alt þar fram eftir, er
bar vott um von og barnslegt sak-
leysi; en þegar leið á daginn þyngdi
henni, liriglan f hálsinum fór vax-
andi og kaldar svitapérlur, undur
smágjiirvar, stóðu á hinu magra og
bleika andliti. Þegar klukkan var
sex um kvöldið kom faðir hennar
heim; hann talaði blíðlega við
hana og sagði: “Nú vinn ég ekki á
morgun og verð heima hjá j:ér all-
an daginn litla elskan.” En Anna
virtist ekki veita því neina eftir-
tekt. Eftir kvöldmat þyngdi henni
óðum, altaf J>rengdi að andrúminu
og það sem hún talaði var um und-
arlega hluti, Móðir hennar þóttist
sjá að endirinn var nálægur, hún
þerraði svitann af hinu föla and-
liti, svo gekk hún f næsta herbergi,
þar sem Ólafur sat og las blöðin,
hún lagði hendina blíðlega á öxl
bónda síns og sagði: “Ég held þú
verðir að sækja læknirinn, henni er
altaf að þyngja.’* Ólafur lagði
blaðið frá sér, fór f yfirskóna og
vetrarfrakkann. Má vera að Anna
hafi séð þenna útbúnað og borið
skyn á að faðir hennar var að fara
eitthvað burtu; Ólafur lieyrði hana
segja eitthvað, hann gekk að rúm-
inu, laut ofan að henni og honum
virtist hún segja: “Kystu mig
pabbi áður en þú ferð.” Hann
kysti á vanga barnsins og sagði:
“Eg skal ekki vera lengi.” Svo fór
hann út f vetrarnóttina; liimininn
var falinn drungalegum snjóskýum,
jörðin var livít, svo himin og j">rð
virtust renna saman í óákveðna
heild.
Læknirinn bjó f hinum enda
bæjarins, svo Ólafur þurfti að
ganga gegnum bæinn og fara fram
lijá tveimur drykkjustofum. Þegar
hann er að fara fram hjá fyrsta
gildiskálanum inætir hann Mr.
Gray, sem var einn af samverka-
mönnum hans; þeir bjóða hver
öðru gleðileg jól og því til styrk-
ingar býður Gray honum inn' að
hafa einn, svona rétt tii hressingar.
“En ég er að sækja læknirinn
fyrir elsku barnið mitt,” sagði
Olafur í lágum rómi.
“Já. já, vinur. því frekar þarft
þú á hressing að halda og það þarf
ekki að tefja fyrir þér.” Og Ólafl
fanst nú raunar að hann þyrfti
liressingar við. og þess utan var
Gray gœð.i drengur, svo það var
raunar ókurteisi að þiggja ekki
boðið. Svo gengu þeir báðir inn
og tóku sín þrjú staupin hvor, og
af því jólanóttin var að byrja bauð
vfnsalinn þeim að liafa eitthvað
upp á sinn reikning, og' þeim virt-
ist réttast að þiggja það svona um
jólin, og með þvf lfka að þeir höfðu
eytt töluverðri upphæð á þessari
stofnun undanfarandi ináiiuði.þá á-
litu þeir réttast að fleytifylla staup-
in, svona eins og til að friða sam-
viskuna, sem stundum var með
alslags ónotum út af því að þeim
peningum væri illa varið, er þeir
borguðu fyrir áfengi.
Nú skulum við ganga héðan
sagði Gray, og svo bætti hann við,
“farðu nú og náðu lækninum, ég
vona baminu {>fnu batni. Góða
nótt.”
Svo f<>r Gray heim til sfn; hann
var einn af þeim fáu mönnum er
drakk áfengi dags daglega, en J>ó
svo iið kunnugustu menn sáu aldrei
neinn mun á honum, hann var
ætíð glaður og skemtilegur og
virtist enga áhyggju bera fyrir
hinum komandi degi, hann dæmdi
alla aðra eftir sjálfum sér, Imnn
gat ekki skilið að fjögur staup af
víni gerði Ólafi nokkuð til eða frá,
þvf eins og áður er getið vildi Gray
öllum gott gera og nær í hvívetna
drengur hinn bezti. Olafur átti
eftir að fara fram hjá einni veit-
ingakrónni áður en hann gæti
fundið læknirinn. Undur blíð, en
þó óákveðin r<">dd, hvfslaði að lians
innra manni—taktu nú ekki meira
— mundu eftir hinni elskulegu
konu. sem heima situr og henni
litlu Önnu, sem bliknað hefir und-
an fingraförum dauðans áður en
lífssólin er koinin f dagmálastað
en liin fjögur vfnglös voru nú farin
að grafa um sig. Ólafur segir í
hálfum hljóðum eins og hann væri
að tala við einhvem er heyrði
framúrskarandi vel: Vertu ekki
að neinum ónotum, jólin koma
ekki nema einusinni á ári hverju,
og maður sem þrælkar alt árið, á
þó skilið að hressa sig stöku sinn-
um. Hann var nú rétt kominn að
húsinu þar sem drykkjustofan var,
og í dyrunum stendur gamall verk-
stjóri, er oft hafði veitt honum
Vinnu. Hann varð undur glaður
að mæta Ólafi eins og á óskastund,
því nú var svo sem sjálfsagt að
bleyia í einum kringlóttum — og
þeir fóru báðir inn i drykkjukróna
án frekari athugasemda. Inni fyr-
ir voru margir at samverkamönn-
um Ólafs, sem allir voru glaðir og
kátir að fá sör hressingu, og vildu
endilega að allir aðrir væru glaðir
og ánægðir, |>ó ekki væri nema rétt
um jólanóttina; og vínið flóði og
fjaraði og titraði og svall í gullnum
hornum, og vitið og skylduræknin
þvarr hjá J>rælum vfnguðsins. Há-
reisti og kveðskapur viðbjóðsleg-
ustu kvæða var jólanæturgleði
þeirra er heimsóttu þetta gylta
musteri glæpa og svfvirðinga, sem
er sterkasti votturinn um gallana
á þvi fyrirkomulagi sem alment er
kallað menning og siðfágun vorra
daga.
Guðrún var heima, henni fanst
hver mínúta sem heil klukkustund.
Sjúklingnum J>yngdi alt af, en
ekki kom faðirinn eða læknirinn,
klukkan var eftir tfu. Hin tvö
börnin voru sofnuð. Hún mink-
aðí ljósið í setustofunni en kveikti
á stórum borðlampa f svefnlierberg-
inu, þessi lampi hafði rauðbleikt
glerliulstur kringum ljósið og varp
því frá sér rauðleitri birtu f lfking
við deyandi kvöldroða; herbergi
þetta var stórt og rúmgott; annars-
vegar var rúm |>ar sem börnin
sváfu dreymandi sæla drauma um
bariislegt sakleysi, þau blunduðu
svo vært að vart, heyrðist gegnum
næturkyrðina andardrátt.ur þeirra.
Hitt rúmið liafði verið dregið fram
á mitt gólfið, svo hægt væri að
ganga kringum það og því hægra
að hjúkra sjúklingnum; hæginda-
stóll stóð framan við rúmið, sem
Guðrún sat á; dauðahriglan fór
vaxandi og fíngerð froða safnaðist
f munninn, lungun voru búin að
missa kraftinn; Guðrún þreifaði
á fótum barnsins og fann að J>eir
voru nákaldir; hún vissi að í næsta
herbergi var glæðilegur harðkola-
eldur og þess utan fanst henni
heitt, samt leit hún á hitamælir-
inn og sá að hann taldi nær þvf
áttatfu stig; hvað gat bún gert?
Henni kom til hugar að hátta og
leitast við að verma hfð deyandi
barn ineð sínum eigin lfkama, hún
fórað hátta, var komin í náttkjól
úr drifhvftu líni; hárið, sem var
mikið og dökkjarpt, bylgjíiðist,
laust ofan fyrir mitti, hún varð að
gera það u;>p í flýti: hún gekk að
speglinum, vatt hárið f hönk upp
á hvirfilinn. Klukkan sló hálf
tólf, hinar augurblíðu hljóðöldur
frá klukkunni snertu samróma
strengi f sálu konunnar; hún kiptist
við, hárið féll aftur niður eftir bak-
inu, hún sneri sér við og leit til
sjúklingsins; munnurinn var hálf-
opinn og sömuleiðis hin himinbláu
augu. en J>au voru lireyfingarlaus.
hún hentist að rúminu, lagði hend-
ina á brjóst hins litla líkama um
leið og hún veinaði — hjartað var
hætt að slá. Guðrún kraup við
rúmstokkinn, greip báðum höndum
fyrir andlitið og grét ákaflega f 10
eða 15 mínútur, en svo minkaði
gráturinn og veinin urðu að angur-
blíðum andvörpum; það var eins
og sorgin liefði slitið kröftum sfn-
um meðan hún fékk óliindruð að
brjótast fram f brennandi tárum og
angurblfðum andvörpum; liún leit
á hið liðna lík, henni fanst hún
ekki hafa þrek að rísa á fætur, hún
fann sárt til þess hvað hún var löm-
uð á sál og líkama; var þrekið búið
að yfirgefa hana þegar mest reið á?
Húnlét höfuðið hnfga og bað liátt
og innilega um styrk; svo lyfti hún
höfðinu og horfði á hið sakleys-
islega lík.—Hún var farin, það sem
eftir var, voru liinar lirörlegu um-
búðir: en hvað tók við? Hún gat
ekki hugsað um hin dularfullu
spursmál lífs og dauða: en samt
fanst hinni að hún hefði verið
sælli ef liún hefði kvatt lieiminn á
vormorgni lífsins. þegar æfisólin
skein blfð og ljómandi f miðmorg-
unstað, á meðan Iffshimininn var
blátær og ömælanlega hár, liver er
sinnar lukkusmiður, kom heiini til
hugar, en var það virkilega satt?
Á unga aldri hafði hún heyrt svo
mikið talað um forliig og forlaga
trú, og á þeim árum fanst henni
það yndisleg tilhugsun að öll kjör
mannanna væri liáð órjúfandi liig-
um; en var það þá áreiðanlegt að
svo væri? Hún vissi það ekki:
en henni fanst hún hefði af óháð-
um frívilja útvalið sitt eigið hlut-
skifti, hún útvaldi bónda sinn, hún
og hún éin lagði á ráðin til vestur-
ferðar, bóndi hennar var því mót-
fallinn, en lét, tilleiðast fyrir henn-
ar áskorun og að sfðustu var það
hún sem var bein orsök 1 heimila-
skiftunum, og það áleit hún það
mesta ógæfuspor er liún liafði stig-
ið Hún leit aftur á lfkið er
blundaði svo rólega f hinum and-
vökulausa svefni; var það virki-
lega henni að kenna að barnið
hennar lá nú liðið? Hún skildi
það ekki og gat því ekki gert nein-
ar ákveðnar ályktanir-og þorði það
heldur ekki; væri það ekki voða-
legt ef hún gæti fundið beina or-
sök er benti í þá átt að liún væri
sek, því ekki reyna að útrýma þess-
um kveljandi endurminningum ?
Lffið var sveipað dularfullum um-
búðum er mannlegt auga sá ekki
gegn; hún andvarpaði sáran, en
tárin neituðu að falla. Klukkan
sló tólf, hún fór liægt að því, það
var eins og þessari stundavél þætti
fyrir að raska miðnæturkyrðinni,
en Guðrúnu fanst hljómurinn lfk-
astur lfksöng eða bergmáli brest-
andi hjarta.
Það var gengið upp að framdyr-
um liússins og hurðinni hrundið
ujip, það var húsbóndinn; þegar
hann kom inn í stofuna rasaði hann
um stól og lét óðar blótsyrði fjúka,
liann sveiflaði sér úr yfirfrakkan-
um og fleygði honum á gólfið, svo
kastaði hann til hliðar dyratjöld-
unum og steig tvö óstyrk spor inn
fyrir dyrnar, en J>ar'sá liaun Þá sjón
er koin honum til að stöðva ganginn;
við hina rauðleitu birtu sá hann að
f rúminu lá Anna litla dauð með
liálf opin augun og munninn, hon-
um fanst líkið horfa á sig. Við
rúmstokkinn kraup hin ástúðlega
kona hans í snjóhvítum náttkjól
með flaxandi hár, liún horfði á
hann, andlit hennar var nær því
eins hvftt og kjóllinn er liuldi lfk-
ama hennar, augun sýndust stærri
en vanalega og hafa tapað hinum
bjarta tilfinningarbjarma. Olafur
stóð fá augnablik hreyfingarlaus,
víman livarf úr höfðinu og •hans
eigin samviska kvað upp yfir hon-
um vægðarlausan dóm, dóm sem
féll með voðalegum þunga yfir sálu
hans, liann rendi augunum upp á
við eins og hann vildi leita til
hæða eftir fyrirgefning <>ða styrk.
en Jað var að eins fá augnablik;
það var <‘ins og liulið segulafl
drægi hann til að horfa á þessa
hryggilegu sjón, linnn sá þar glæp
sinn í sterkara ljósi en lýst verður
með penna eða tungu, en hver v>ir
afleiðingin? Honum sýndist og
finst það eðlilegast að konan lians
væri búin a.ð missa vitið; hann rak
upp gegnumgangandi angistarvein
rétti fram hendurnar og færðist
nær konunni eins og hann ætlaði
að faðma, hana, en hún rétti upp
hendina og sagði, eins og f biðjandi
róm er titraði af innvortis stríði:
“Snertu mig okki.” og um leið
benti hún á hið bleika andlit hins
liðna barns; svo greip hún b&ðum
höndum fyrir andlitið, hallaði sér
lítið eitt áfram og grét ákaflega.
Ólafr gekk kringum rúmið, laut nið-
ur að liinu dauða bami og kysti hið
bleika og kalda andlit, svo kraup
hann við rúmstokkinn og grét eins
og barn.—Gegnum huga hans rann
með undra hraða hin liðna æfi;
hann sá nú fyrst hve mikið ómenni
hann var, sem hann áður hafði
aldrei tekið eftir, hann hafði held-
ur aldrei gert sér skýra grein fyrir
þvf hve góða konu hann átti; en nú
sá hann fyrst hve mikið hún hafði
lagt í sölurnar fyrir hans skuld; nú
skildi hann að hún flutti frá æsku-
stöðvunum á Islandi í þvf eina
augnamiði að bjarga honum frá
eyðileggingu og vanvirðu; hann
mintist þess hve erfitt hún hefði
átt hér fyrstu árin f þessu landi;
hann mundi enn fremur að hún
sagði við ynis tækifæri að hún yrði
aldrei þreytt að vinna, þegar effiði
sitt væri fyrir þá sem hún elskaði,
en þá hafði hann ekkert veitt því
eftirlekt, en nú reis ást hennar og
sjálfsafneitun upp í lniga lians.
sem endurminningarsvipir hins
löngu liðna; hann sá hve viðbjóðs-
legt og vanþakklátt ómenni hann
hafði einlagt verið. Hvað gat
hsnn gert að bæta brot hins liðna?
Það var að eins einn vegur, allir
aðrir voru stefnulaust vafstur, og
þessi vegur var að byrja nýtt lff,
en var það þá ekki um seinan?
Hann leit til konunnar yfir hinn
lfflausa lfkama og sá að hún var
hætt að gráta og horfði á hann með
ró ög meðlíðun, en ekki með fyrir-
litning, eins og honum fanst hann
eiga skilið, var þ;ið mögulegt að
liún gæti fyrirgefið honum ? Konu-
hjartað hlaut þó að vera takmark-
að, hann hafði gert meira á liluta
þessarar konu en nokkurrar ann-
arar persónu dauðrar eða lifandi,
var það mögulegt að elska hennar
væri óslökkvandi, að hún gæti enn
borið traust til hans, sem svo oft
hafði svikið hana; á svip hennar
gat hann ekki séð neina breytingu,
þar var sama einlægnin, sama ást-
in, honum óx þrek; hann tekur til
máls með skjálfandi rödd: “Ég ætla
<>kki f nótt að biðja þig fyrirgefn-
ingar á öllum þeim mótgerðum er
ég hefi gert á þinn lilut, en ég sver
það við alt sem er heilagt, við hina
burtuförnu sál barnsins okkar, að
upp frá þessu skal ég aldrei vfn
bragða,” “Gerðu það ekki vinur,
því áður hefir þú heitið mér slfkum
heitum og þér er sjálfum kunnugt
hvernig þú h<>flr slík loforð haldið,
mér er engin hjálp f því að þú einu
sinni enn rjúfir heit þín— gangir á
bak orða þinna.” Guðrún sagði
þ<>tta f blíðum og viðkvæmum róm,
er skalf lítið eitt a-f geðshræringu.
“Það er heilagur sannleiki er þú
segir,” sagði Ólafur um leið og
hann gekk til konunnar tók hana f
faðm sér og hélt svo áfram: “En
ég hef aldrei kunnað að meta þig
fyrr en nú; ég lief ætíð verið hug-
laus skræfa, er leitast, lief við að
þóknast sjálfum mér; ennú finnég
til styrkleika, sem ég liefi ekki áð-
ur þekt, ég skal byrja nýtt lff, og
með guðshjálp og aðsfoð þinni
skal ég sigra.” Sú litla aðstoð, sem
ég get, veitt þér, skal í té látin eins
og skyldugt, er,", svaraði Guðrúu og
hallaði höfðinu uppað hinu manns-
lega brjósti bónda sfns, og sain-
bland hrygðar og ástartára runnu
niður hina fiflu vanga.
NIÐURLAG. Mörg ár eru lið-
in síðan hin eftirminnilega jóla-
nótt leið yfir Neshjónin, sem skýrt
var frá hér að framan; Næsta vor
fluttu þau á landnám sitt, hinn
inneygði Mr. Brown með mögru
fingunia og sorgarbúnu neglumar,
varð að fá fimm hundruð dollars
fyrir eftirlátssimiina. Helgi frá
Hálsi hljóp undir liagga með vin-
um sínuin og útvegaði peningana,
s<“in sá gráskeggjaði liafði búist
við að yrði ómögulegt fyrir Ólaf
að ná í, en þegar hann hafði feng-
ið peningana og gengið. vaudlega
frá J>eim, ren<li hann mórauðu aug-
unum, er virtust tíjóta f gráhlámn
vökva, til himins. um leíð og hann
gat þ<>ss að hann hefði tapað þús-
ui.di á þessari eftirlátsemi sinni,
hann andvarpaði þungan, en hvort.
það h<“fir verið af því að hann sá
eftir að hafa ekki sett, Ólafi meira
en hann gerði, <-ða liann liefir
verið hræddur um að hinu' andlegi
bókhaldari ritaði upphæðina f þann
dálkinn sem sfður skyldi. v<>rður
ekki með vissu sagt, þvf mannlegt
hugskot er hulið ógagnsæjum ský- l
bólstrum.
Og svo er það ymlislegt Sept-
embermánaðarkvöld að vér kveðj-
um vini vora. Sólin var að hnfga
að baki hinnar öldóttu sléttu, er
virtist bylgjast fyrir auganu eins
og ókyrr hafflötur. Neshjónin
og vinir þeirra, Hálshjónin, sátu á