Heimskringla - 26.11.1903, Page 1

XVIII. ÁR. WINNIPEGr, MANITOBA 26. NÖVEMBER 1903. Nr. 7.
PIANOS og ORSANS.
HeiiitKinan »V Co. Piano*.--Jlell Orgel.
Vér seljnm med inAnaðarafborgnnarskilmálum.
J. J. H McLEAN & CO. LTD.
530 MAIN St. WINNIPKO.
ew
York ^ife |
nsurance B.o.
JOHN A. McCALL, pbesipent.
—i------------I—I
Ufsábyrgðir í gildi, 31. Des. 1902 IJí.tO inillionir Hellnrs.
700,000 gjaldendur, sem eru félagid eiga það og njóta als gróða.
145 þús. inanna gengu í félagiðá árinu 1902 með 30!á miþion doll.
ábyrgð. Það eru 40 railliónir meíra en vöxtur fél. 1901.
Gildandi ábyrgðir liafa aukist á síðastl. ári ura 188 mill. Dollars.
Á sama ári borgaði félagið 5000 dánarkröfur—yfir 15 mill. Doll,—
og þess utan til lifandi ueðlima 14J mill. Doll.. og ennfremnr var
#4.750,000 af gróða skift upp milli iredlima. sem er #800.000
meira en árið 1901. Sömuleiðis lánaði féiagið 27,000 meðlímum
$8 750,000 á ábyrgðír þeirra, með 5 per oent rentu og án annars
kostnaðar,
C. Olafson, J. K. Hnrgnn, Manager,
AGENT. GRAIN EXCHANGE BUILDING,
W I UNT JST I ZF* E <3-.
Fregnsafn.
Markverðustu viðburðir
hvaðanæfa.
—Baíg'ariustjórnin hetir sent um-
boðsmann til Eaa;lands til þess að
útvega þar 6 mil[íónir dollers hall
œrislán til hjálpar 40,000 heitn-
flóttamönnum (Refugees) liar f'landi
Þeir hafa flúíð úr Tyrklandi fr& eign
nm og ððulum til að leita hælis og
verndar í föðurlandi ínu.
—Þetta heflr vei ið hið votviðra-
samasta ár sam komið heflr yfir
Evrópu slðan 1824, en dauðsíöllín í
löndunam hafa, samtíinis fækkaðsvo
nemur nær 3 af 1000 manns. Það
þykir þyí sýnt að votviðri séu heilsu
samleg og leiði til langlifis.
—Edward Atkinsor. hagfræðingnr
f Lundúnum, heflr stungið upp á
því, að verksmiðjueigendur stofni á-
byrgðarsélag til varnar skaða í
verkfalls tilfellum, svo að þeir sem
fyrir verkföllunutn verða fái skaða-
bætur úr sjóðnum, er þeir bíða við
verkföllin. Einnig að allir verka--
menn, sem ekki tilheyra vinnufélög-
unum geti verið meðlimir f þessu á-
byrgðarfölagi og dregið kaup sitt úr
sjóði þess hvenær sem þeim er bönn-
nð vinna vegna verkfaila. Verka
menn leggji $5 í sjóðiun á ári og
verksmiðjueigendur hálft cent af
hverjum dollar í starfsfé þeirra,
Góður rómur heflr verið gerður að
þessari uppástungu, en framkvæmd-
ir engar enn þá.
— Auðugar koparn&mur ern sagð
ar fundnar á vesturströnd Græn
iands. Einnig heíir þar fundist Or-
yelite, setn talin er arðsöm mftlrn-
tegund.
'—N&maeigendnr i B. C- hafa
fundið upp og eru farnir að nota
vélakraft við námagröft sinn, som
gerir þeiin mögulegt að mylja hvert
tonn (2000 pund) af grjóti með góð
nm hagnaði. þó ekki sé nema $5
virði af gulli í því, Margar nftmur
í því fylki, sem um undanfarin ftr
hafa legíð ónotaðar, af því ekki
borgaði sig að vinna í þeim, verða
nú unnar innan skams. Þessi upp
fundning hefir því hina mestu þýð-
ingu fyrir fylkið, með því að hún
skapar lífvænlega atvinnu fyrír
tngi þúsunda n anna og gerirölium
námaeigendum, hvar sem er mögu-
legt að uka auðinn úr jörðunní, þó
ekki sé nema fftir dollarar i hverju
tonni af grjóti.
—Búlgarar hafa dregið sainan 50
þús. manna, «em nú eru allir undír
vopnum. Þar af eru 6000 manna ft
landamæ,'um Tyrklands, viðbúnir
að stökkva með bál og brand inn ft
lendur soldftns, hvenær sem kall
ketnur, en illa er þessi her útbúinn
og konur og börn mannanna hýrast
heima við harðan kost og snm við
engnn.
— Blaðamenn í Lundúnum korau
samau f einum stað þar i borginni
að kveldi 5, þ. m. til að hlnsta ft
jæðu þá er Chamberlain flutti i Bir
mingham, I 113 milna íjarlægð,
London menn höiðu electrophone i
herbergi síuu og skrifuðu hvert orð
Jafnótt og haun talaði, Öll ræðan
kom út i London-blöðuuam, sern
voru seld Þar á götunnm 27 mínút,-
um eftir að Chamberlain endaði
hana f Birnnngham
—Ve kfall var gert í Wales ft
Englandi’fyiir 30 árum. Það vari
steinþ'kskifunftmu, sent 2000 manns
nnnu að. Slðan hefir nftmunmn ver-
ið lokað þar til nú að verkamanna-
félögin þar hafa sainþykt að menn
slnir megi vinna I þeim með sömu
kjöinm og ftður var. Sanastundis
tóku nftmaeigendur til starfa og þess
ir 2000 menn ferigu allir atvlnnu
þar ft ný.
—Nýfundin er baktería sú, eða
frumögn, sem orsakar svefnsýkina
skaðvænu i Suður-Afríku. Breta-
stjórn sendi nefnd vísindamanna og
nokkra lækna ti) að rannsaka sýki
þessa og uppgötva orsök hennar.
Nefndin hefir gefið skýrslu að sér
hafl tekist að leysa verkeínið af
hendi. Hún segist hafa fundið sér-
kenutlega frtimögn er setjist í lteila
og mænuyökva þeirra er sjúkir
verða og berist þangað með flugu
einni er nefnist Glossin Palpalis, er
stmgur menn lfkt og mý gerir.
Þetta hefir enn fremur sannast uiðð
því, að sýki þessi kemur fyrir að
eins innan takmarka þess svæðis,
sem flugutegund þeasi hefst við á
Lækningin við svefnsýkinni er þvi
eingöngu sú, að eyða flugunni. Enn
heflr nefndin ekkert rftðlagt til þess
að útrýrna henni.
—13 millión tunnur a( eplum hafa
fengisi í Ontario i haust. I Banda-
ríkjunum er Virginia aðal epla-fram
leiðsjustöðin, með 5 milliónír tunn-
ur, og New York ríki næst með
hftlfa fimtu millíón tunnur Als
framieiddu Bandaríkin i46.^ millíón
en Canada 13^ millión tunnur.
— Bakari einn i Marseilles hefir
búið til brauð, sem geymast fersk
um 40 daga tfruabil. Stjóru Frakka
hefir nú gert samninga við þennan
mann, að selja alt það brauð sem
herdeildir ríkisins þui fi. Það mft
ætla að þessi maðar verði auðugur,
því uppfynaing hans er svo mikils
virði. að aðrar herþjóðir gera ef-
laust samning við hartn nm brauð
tiliag ltanda herdeildnm sínum.
Mr. Lennox, Architect í Toronto
hefir gert uppdrátt og kostnaðar
ftætlun yflr City fiall byggínguna
fyrirhuguðn þar. Laun hans fyrii
verkið er álitið að muni nema 175
þús. dollars, þegar húsið er íullgert,
með því að hann hettr alla aðalum-
sjón ft byggingu þess. Hann heflr
verið að vinna að þessu verki f síð
astl. 7 ftr.
—Kona ein í Þýzkatandi, sem
féli í dft 17. Desember 1886 og heflr
síðan soiið ftn þess hægt bafi verið
að vekja hana, vaknaði sjálfkrafa
við bjöllubringing fyrir nokkrum
dðgum. Hún var fædd sofandi öll
þessi 17 ftrsem hún svaf og að ölln
leyti far!ðvel með hana. Nú er hún
allhraust og vel vöknuð. Hún
man eftir ýmsum atvikuui semgerð
ust áður en hún féll i dft. Hún er
43 ftra-
í orði er A Frakklandi að hetja
D.eytasmálið á ný fyrir dótnstól
ana; er þá talið víst að hann verði
algerlega syknaðnr og tái svo á ný
embætti það er hann hélt f hernum
áður en hana varð tyrir ofsöknum
hervaldsins þai.
—fíæjarstjórnin í Montreal heflr
neitað að framlengja einkaleyfis-
tímabil stiætabrautafélagsins þar,
en beimtar í þe*s stað að félagið
fætifargjöld sín niður úr 5c. í 3e,
Svar onn ótengiö frá félagiou. sein
mundi tapu j millión dollars á ári
rið niðurfæislnna.
Skæra og hnlfa veikstæði í
Ontario varð að hætta starfi i síðasvl.
viku og mlstu þar 200 manns at
vinnu. Astæðan er að tollvernd er
svo litil, að verkstæðið getur ekki
kept við samkeppni Bandarikjanna.
- Albert IJ- Whitesell hefir verið
dæmdur í fnngelsi fyrir að hafa fé
út úr stúlkum með þvj að trúlofast
þeim. Frft eimii fékk hann $150,
frá annari $200, frá þriðju $600 og
frá 2 öðrum stúlkum fékk hann tals-
verðar upphæðir. Hann var 47 ára
gamall og býr í Ontario,
—Edward Wentz, ungum auð-
inanrti í Vírginia, hefir verið stolið
Honum er haldið fanga þar í fjöllun.
um og heimta þjófarnir $100,000 til
að láta hann lausan.
—Massacusetts deildin af A. 0. U.
féiaginu heflr með furidarsamþykt
dags. 17 þ. m., samþykt með 356
atkvæðum gegn 119 atkvæðum, að
siíta öllum félagsskap við aðaifélag-
ið og vinna hér eftir sér, sem félag.
Þessi ákvötðun er í tilefni af þeirri
rangsleitnu iðgjaldakröfuhækkun,
sem nýlega heflr verið gerð af stór-
stúku félagsins. Stórstúkan telur
þetta samningsroí frá hftlfu Mas3a
ousetts-manna og ætlar að setja mál.
ið fyrir dómstólana.
—Frétt frá Baldur segir ungan
íslending, 2L árs að aldri, hatifuud-
ist um síðustu helgi frosin í hel við
járnbrautarsporið nftlægt Baldur,
Fiéttin segir hann hafa komið með
vagnlestinní frá Belmont, en að
hann hafi verið svo ölvaður að ekk-
ert hafi verið hægt við hann að eiga
og að hann hafi ekkert haft tii að
borga iargjaldið, og þvi verið set.tur
út af vagnle3tinni. Sjftlfsagt mft
vænta að rannsókn veiði hafin í
mftli þessa og ábyrgðin af láti
mannsins látin koma niður áréttum
stað.
Verkfræðingur einná liússlandi
heflr uppgötvað læknislyf við tær-
ingarsjúkdómi. Svo heflr maður
þessi veríð heppinn að Rússastjórn
hetir veitt honum sérstakt ieyfl til
að stunda tcpringarsjúkdóraa lækn-
ingar ogspítalar landsins hinir beztu
hafa boðið honum að senda sjúkl-
inga stna á þá ókeypis. Lækningin
innifelst i því að sjúklingarnii
drekka einhvern lög, sem maður
þessi hefir uppgötyað og sem eyðir
sjúkdóminum á 6 vikna tíma. Suin
ir sjúklingar sem vorn svo aðfratu
komnir at tæ-íngu, að iæknar voru
búnii að gefa upp a!)a von um líf
þeirra hafa læknast at meðöium
þessa manns og þyngst um og yflr
20 pund á lækninga tímabilinu, sem
jafnan hefir verið styttra en 2 mán-
dðir, Maður þessi gerir nú kiöfn
til verðlauna þeina, ftem John D.
Rockefeller bauð nýlega að veita
hverjum þeitn, sem íyrstur fyndi
upp lækDÍngu við tæringarveiki.
I
—Fyrir 2 máuuðum var 60 þús.
dollars virði at gimsteinnna stolið úr
búð einni í Lundúnum. Einginn
vegsnmmerki sáust setn gæfl ti)
kynna hver þjófurinn væri, en einn
af lögregluþjónum þeim sem rann
sökuðu staðinn þar sem anðæfin
voru geymd, sá kertisstúf þar ft
borðinu. Hann tók eftír því að
flngi aför voru a kertinu. Fór því
með það og lét taka ljósmynd af
förunum, bar avo myud þá saman
við llkar myndir í vðrzlura lögregl-
unnar og þft varð það nppvíst, að
mynd flngrafaranna & keitinu bar
algeilega satnan við myndaf fingra
törum I vörzlum lögreglunnar af ein
um velþektum þjóf þar í borginni.
Lðgreglan setti svo mann til «ð
gæta þessa nftunga og afleiðingin
varð sú, að hann og 3 félagar hans
vo u handieknir fyrir tftum dögurn
Þeirmeðgengu glæpinn og skilnðu
öllu fénu.
—Nýjustn manntalsskýrslor fyrir
Skotland sýna tólkstal þar 4,471,123,
Þar at eru 2.173,775 menn eg 2,295,
348 konui' Af konuhópnum eru
taldar 1,198,618 yfir 10 ftra, sem
ekkert vinna. Bamkyæmtskýrslun-
um eru allar giftar konur í þessum
hóp. Þær eru taldar atvinnulausar
og óarðberandi; en f hinum flokkn
um eru taldar 2, sem vinna við pen-
ingaverzlun. 1 er uppakipunarkona,
1 keyrir skrautvagn, 2 ern bygg
ingameistarar, l hreinsar strompa,
37 vinna að reiðhjólagerð. 5 eru
'..iHsjónarkonur á búgörðum, 1 keyr-
ir strætisvagn, 1 leggur veggjapapp-
ír, 1 et' vegglimaleggjari (plastever),
2 eru húsagentar. 5686 'ern taldar
verkveitendur, en 42,4 iS vinna ft
Cígin reikning.
■—Josepn Chambertain heflr beðið
lnezkuþjóðina að skjóta samau hftlfri
nillíón dollars til að reka baráttuna
fvrir verndarto'.lastefnunni þar í
i ndi. Einn maður sendi strax
t mtung fjárins og skoraði á landa
s na að sinna vel fjárbóninni. Talið
vtst að féð sé nú Því nær alt fengið.
—: Bóndi einn í Ontario var sekt-
aflur um $66,40 fyrir að nefbrjóta
k- nu sina með bareiii. Fyrir rétt-
iramvar Þetta talin gæða maður,
ei konan nöldrunarsöm, og þess
vegna nauðsynlegt að berja hana
svo hún findi til.
—17 Anarkistar hafa verið gerðir
landrækir úr Sviss og fengnir f
henduv lögreglunni á Italfu, þar eð
þeir komu allir þaðan. Stjírnin í
Sviss telur slíka menn óalandi og ö-
lertandi.
Síðustu lögieglQskýrslar Lund-
'■ #borgar sýna að 15 þús. lögieglu-
þjónar eru í borginni, og að þeir
faii daglega^ytir 688 ferh.mílna-
svæði- ft 8íðastl. ftti handtóku þeir
112 þús. manna fyrir ýms afbrot og
glæpi. Glæpamanna talan varð þó
ekki yfir 20 þús. En það segja
skýrslurnar maikvert, að engin
glæpur var framin ft siðasta ári, svo
að þeir sem unnn þá yrðu ekki op
inberir að sök og sættn lagalegri
hegningu.
— Dr, Otts Schmidt í Cologne
kveðst hafa uppgötvað .,parasite“
þann e: nivndör krabbameinsemdir
í mönnum. Doktorinn kveðst enn
fremur Italá uppgötvað innspýting
vökva, er eyðileggi dýrið og kveðst
þvi geta iæknað meinsemd þessa
hvoitsein hún sé út- eða innvortis f
líkamanutn. Eun fremur, að með
innspýtingu þessa vökva l ifkamann,
geti maður án tafnr komist að hvort
krabbamein búi f honum eða ekki.
Þessi uppgötvun þykir svomerkileg
og mikilsvarðandi, að spítalalæknar
i Bretlandi, Þýzkalandi og Frakk-
landi hiila þegar gert tilraunir til
þess að sannfæra sig um að hún sé
ftiökuin bygð.
— Sex Doukhobors voru nýlega
dæmdir til 2 ára fangavitar hér í
Manitoba fyrir að hafa brent nokkr-
ar hveitibands og slftttuvélar I York-
toribæ Þeir höfðu ekki ftður séð
slíkar véiar og töldu þær vera verk-
færi djöfulsins, og brendu þær þess
vegna. N6 & trú þeirra að hreyfa
fjöii, því þeir eiga að vinna í Stoney
Mountain um næstkomandi tveggja
ftra timabjl.
— Kappkeyrsla ft sjftlfbreyfivögn-
um 1 Paris varð 3 mönnum ]að baua
í síðastl viku. Frakkar eru svo
óvark&rir í meðferð siuni & Motor-
vögnum þessum, að slys og mann-
dauði af því mega teljast daglegur
viðburðnr.
Viihjálmur Þýzkalandskeisari
hefir verið skorin á háls við mein-
semd i kokinu. Honum heilsast vel
og vinnur daglega að stjórnaistörf-
utn í rúmi sínu og hlustar á skýrsl-
ur ráðgjafa sinna, þó hann megi
ekkí tala.
—Rússastjórn ætlar að hefja rann
sökn f Gyginga morðmálinu. Mikill
fjöldi Gyðinga var myrtur f bænum
Kisineff í síðastl. Aprilm&nuði, án
allra saka. Þeir sem gengust fyrir
þvt illvirki voru handteknir. Stjórn
in hefir kallað 3 þús. vitni og hefir
50 lögmenn til að færa málin. En
sarnt er ekki búist við að þeim seku
verði hegnt.
-Bandaríkjastjórnin biður Was
hington þingið um $102,866,449 til
að standast ko3tnað við sjóherinn
fyrir árið sem endar 30- Júnf 1905.
Það er rúmlega 26^ millíón meira
en kostnaðurinn við sjóberinn á ytir-
standandi ári. Mikið af þessari upp
hæð er til að borga fyrir smíði á ný-
um herskipum, sem þingið hefir
samþykt að láta smíða. Bandarikja-
þjóðin er ákveðin í að koma upp
eins öfiugum og vel vopnum búnum
herskipaflota og nokkur önnur þjóð
í heimi og hefir þegar tokið að:
vinna í þ& átt. Þjóðin er auðug og j
hana munar lftið um hnndrað inillf-
ónir dollara útlát A ári til þessa fyr
irtækis.
—Lögreglustöðin í Dawson Gity
brann tfl kaldra kola ft langaidaginn
var. Skaðinn metinn 100 þúsuod
dollars.
— Ofsaveður hafa gengíð yfir
vesturhluta Evrópu sfðastl. viku og
gert mikið tjón 6 sjó og landi og
týnt nokkruiu mannslífum. Mörg
skip hafa strandað og brotnað og
önnur soVkið f sjó og menn farist,
ft landi hafa hús fokið og brotnaðog
aðrar skemdir orðið; mest hefir kveð
ið að þessu f Þýzkalandi.
—Co oporation -félag það sem 6ð-
ur heflr verið getið f Hkr. að ætli
að smfða akuryrkjuvélar og solja
bændum með koatverði, er f upp
gangl í Ontario. Bærinn Whjtby,
þar i tvlkinu, heflr boðið fólaginu
að gefa því 20 þús. dollars í pening-
um og 25 ekrur af landi til að
byggja verkstæði sín ft; einnig að
veita félaginu ókeypis stórhýsi eitt,
sem stendur á laDdi þessu og sem
áður varnotað fyrir verksmiðju, og
talið er að vera nægiiega stórt fyrir
félagið um næstu 2 ftr. Enn frem-
nr að skattfrfa eignir félagsins um
allan ókomin aldur, ogiað gefa því
ókeypis Ijós og vatn, og f sfðasta
lagi að byggja járnbrautarspor frá
félagsverkstaiðinu að járnbrautaf-
stöð bæjarins, og annað spor niður
að höfn bæjarins við Ontariovatn,
Þetta er einhver mesta gjöf, sem
nokkru sllku félagi heflr verið veitt f
Canada, og býst það við að þyggja
hana. Þetta sýnir að Ontarjomenn
hafa mikið ftlit á þessu felagi og
vilia leggja talsvertá sig til þess að
koma þvf vel á stofn.
Tveir veiðimenn hafa nýlega
fundið fiður óþektan veg gegnum
Klettafjöllin. Vegur s>& hggur gegn
uin svonefnt Zola-skarð; styttir það
leiðina til McKenzie-árinnar nm 300
mflur við það sein áður þektist. Jaín
vel Indí&nar & þessu svæði höfðu
ekki hugmynd nm þessa nýju leið
gegnum fjöllin.
— Frakkar hata gert Ameríku-
munn, að natni Allan, landrækan
tyrirað reyna að afia sér upplýsinga
um vnrnarvirki Frakka I Cber-
bourg,
-Þjófur frá New York var hand
tekinn í Wínnipeg i síðastl. viku.
$500 voru boðnir hverjnm þeim er
naiði honaru og helði npp á þýfinu.
Lögregluþjónn »á er tók þjóflnn og
fann mikin hluta at því sem hann
hafði stolið ueitar að framselja
manninn f hendur New York lög-
reglunnar fyrr eii honum eru borguð
verðlaun þau, sem hann gei rr kröfu
til samkvæmt fyrnefndu boði.
—100 ftalskir járnbrautamenn er
svftfu f kofa hjá b.ænum Lilly 1
Pennsyl vania, kofiun brann að næt-
urlagi, er menn sváfu og 27 mcnn
brunnu inni, en yfir 20 raeiddust
mjög nr.kið Koflnn var talsvert
brum inn, er uiennirnir vöknnðu, en
aðeins 2 dyr voru ft honurn og glugg
ar litlir og r'Air. Þeir sem sterkagt-
voru komust 6t, en tióðn hina.undir
fótum sér í ofsaæðinu að flýja eld-
inn, At þvi orsakaðist bruni og
dauði þeirra sem vorn minni mftttar.
—Bæjarbúar f Hartney, Man.,
hafa með 286 gegn 107 atkv. sam-
þykt að banna alla vínsölu f |>eim
bæ framvegis.
—Vatnsllóð f Pala-ftnni ft Ind-
landi urðu 200 manns að bana í
þessum mánuði.