Heimskringla - 26.10.1905, Blaðsíða 3

HEIMSKRINÖLA 26. 0KT03ER 1905
eins og áður er sagt. Þær sem að
jörðunni stefna, hverfa í hana, en
þær, sem eigi koma við hana,
streyma út í geiminn þar til f>ær
eyðast. Sá hluti þeirra, er að Eng-
landi stefna og mundi þangað
koma, ef yfirborð jarðarinnar væri
ekki fyrir, lenda f hafbunginni og
hverfa, en þær.sem fyrir ofan hana
fara, halda áfram í beina Ifnu og
fara þar fyrir marga tugi mflna
fyrir ofan England og út f geim-
inn.
Þetta var það, sem ameríkönsku
vfsindamennirnir Edison, próf. G.
Bell og fleiri bentu á í fyrra, fegar
verið var að selja hluti f Marconi
félaginu f New York. En Marconi
svaraði þvf á þann hátt, að hann
hefði uppgötvað,að öldurnar fylgdu
yfirborði jarðarinnar eða gufuhvolfi
hennar, gætu nefnilega farið f
bogalínu.
Hinir buðust til að borga honum
tvö þúsund dollara, ef hann héldi
fyrirlestur í New York og skýrði
frá því náttúrulögmáli, er þessu
gæti ollað. En varla er þörf á að
geta þess, að þvf boði var ekki tek-
ið. Enda munu flestir vita, að raf-
magnsöldur fylgja lfkum lögum og
ljósöldurnar og eru aðeins háðar
ljósvakanum, en alls ekki yfirborði
jarðarinnar eða gufuhvolfi hennar.
Það mætti alveg eins segja, að
sólargeislarnir gætu fylgt yfirborði
jarðarinnar og skinið á oss þótt
sólin væri gengin undir. En stað-
hæfing þessi fellur um sjálfa sig
með því, að færu öldurnar f boga-
lfnum, pá pyrfti eigi að hafa stöðv-
arnar uppi á hæðum eða fjöllum,
eins og nú reynist algerlega nauð-
synlegt.
Annar galli við loftskeyti, sem
hér er eigi rúm til að skýra frá að
sinni, er sá, að ekki er mögulegt að
halda efni skeytanna leyudu, eins
og hægt er að gera með ritsfma
skeytin, þvf að allir sema hafa mót-
tökuvél hafa frfan aðgang að öllum
skeytum, er fram hjá fara, því valt
er að treysta leyniritun (Codes).
Eins og sýndi sig austurfrá, þegar
Japanar náðu loftskeytum Rússa
og lásu úr peim. En engir hafa
aðgang að ritsímanum nema vissir
menn, sem þeirri stöðu gegna.
Eigi er það heldur rétt, að Bret-
land, Bandarfkin eða nokkur önnur
þjóð, svo ég viti, brúki loftskeyti í
stað ritsfma. Stöðvar á Bretlandi
og f Canada voru að sönnu stofn-
aðar með stjórnarstyrk, en þær hafa
verið kallaðar tilraunastöðvár og
hafa heldur ekki reynst annað.
En pó loftskeyti geti eigi upp-
fylt stöðu ritsímans, þá geta [>au
samt orðið heiminum að miklum
notum, einkanlega við allar strand-
björgunaretöðvar, á milli skipa
o. 8. frv.
Án þess þar fyrir að ég dæmi
neitt um íslenzka pólitfk eða gæði
ritsfma samningsins, er samþyktur
var, álft ég að stjórnin hafi valið
vituriega,.og mætti geta, til að hún
hafi verið pessu máli kunnugri en
alþyða á Islandi eða þeir sem mest
hafa um það ritað.
Winnipeg, 16. okt. 1905.
Mnqnvs M. Smith.
Haf skipabryggj an á Torfu-
n e f i á Akureyri h r u n i n.
Bæjarfélag Akureyrar hefir á
þessu sumri liaft mikið starf með
höndum, verið að byggja stóra
hafskipabryggju. Bryggj usiníði
þetta var hið mesta nauðsynjaverk,
pví þó bæjarfélagið hafi átt bryggju
f nokkur ár, fullnægði hún alls
ekki þörfinni í bænum. Auk þess
hafði þessi bryggja, sem nú var f
smfðum, aðra þýðingu. Hún átti
að mynda aðra álmuna af skipa-
kví þeirri f Oddeyrarbót, s(sm lengi
hefir verið fyrirhuguð o g sem
vænta má að landssjóður mundi
styrkja til að byggja, enda vissa
fyrir pvf, fyrir löngu, að fé var til
pess ætlað f fjárlagafrumvarpi
stjórnarinnar.
Bryggja pessi átti að vera fullar
40 álnir á lengd og 20 álnir á breidd
en fram af lienni átti að vera 20
álna langur og 75 álna breiður
bryggjuhaus (suðurálma hinnar
væntanlegu skipakvfar).
Á síðastliðnu sumri rannsakaði
verkfræðingur J ó n Þorláksson
bryggjustæðið og þótti honum sem
engin vandkvæði væru á [>vf að
byggja bryggjuna, og benti á
hvernig liaganlegast væri að gera
kana. Hafnarnefnd bæjarins fól
þá timburmeistara og hafngerðar-
manni O. W. Olsen nokkrum frá
Taarbæk f Danmörku, er hér var
staddur í fyrrasumar, að gera teikn-
ingu af bryggjunni og ætlun um
hvað hún mundi kosta. Þetta
leiddi síðar til þess að Olsen Irauðst
til að byggja bryggjuna eftir pess-
ari áætlun, eða því sem næst, fyrir
17,200 kr.; átti hún að vera aðal-
lega bygð á staurum, er reknir
væru um 10 fet niður og settir sam-
an með járnboltum og plankapili,
en uppfyllingu skyldi bærinn sjá
um og skyldi hún vera úr möl að
ofanverðu en úr grjóti að framan-
verðu. Áætlað var að uppfylling
þessi mundi kosta um 15 [>ús. kr.
I

Olsen hefir unnið að pessu verki!
sfðan f júnfmánuði og var því nú j
lokið fyrir viku sfðan. Sfðastl.
laugardag afhenti hann hafnar-
nefnd bæjarins bryggjuna og gat
hún ekki betur séð, en að verkið
væri af hendi leyst samkvæmt
samningum þeimver við hann höfðu
verið gerðir. Átti }>á Olsen eftir |
að fá 5200 kr. af fé pvf, er hann
hafði átt að fá fyrir verk sitt, og |
var búist við því að borga honum
það á næsta morgni.
Ýmislegt þótti reyndar benda á
það, meðan verið var að byggja, að
smíði þetta mundi ekki vera traust
en hafnarnefndin treysti þó þvf,'
að ekki mundi pað verða að skaða,
enda gat hún ekki betur séð en að j
Olsen uppfylti öll pau skilyrði er |
honum voru sett og þótti þá viður- ;
hlutamikið að skerast í málið, enda
mundi það efalaust hafa bakað;
hafnarsjóði mikinn kostnað.
Auk timbursmíðisins var nú
búið að leggja 3-4000 kr. f vinnu
við uppfyllinguna.
Þegar hér var komið í málinu
vöknuðu menn upp við þau illu tfð-
indi síðasta sunnudagsínorgun að
liafnarbryggjan hefði hrunið um
nóttina. Var pá horfinn um 10!
álna langur stúfur af uppfyllingu j
bryggjunnar og auk pess 75 álna j
langur veggur at' staura- og timbur-
byggingunni.
Mjög eru skiftar skoðanir um.
pað hér í bæ, hverju petta sé að!
kenna,eða hverjum það sé að kenna
Sjálfsagt er rétt að dæma mjög var-
lega um það, par til nákvæm rann-
8<>kn hefir farið fram um það og
ekki sýnist það ósennilegt að sökin
sé hjá fleiruci en einum. ef um sök
er að ræða. Hafnarnefndin gerði
þegar bráðabyrgðarrannsókn.
Eftir upplýsingum peim, er vér
höfum fengið hjá einum af mann-
inum í hafnarnefndinni, telur hún
líklegast að malar- og grjótuppfyll-
ingin hafi neð þunga sfnum
sprengt botninn f bryggju stæðinu
svo áð parhafi tekið sig upp skrfða
og hlaupið fram af marbakkanum
og tekið með sér á að gizka 150
teningsfaðma af malar- og grjót-
uppfyllingunni auk staura bygg-
ingarinnar.
Á mánudaginn var hélt bæjar-
stjórnin fund um málið fyrir lukt-
um dyrum. Þar var sú ákvörðun
tekin að ekki skildi borga Olsen út,
að svo stöddu, pær 5200 kr. er
hann átti eftir, og jafnframt kusu
fulltrúarnir nýja nefnd til að rann-
saka málið og gera bráðabyrgðar
ráðstafanir til þess að bjarga þvf
af verkinu, effir föngum, sem ekki
er pegar eyðilagt.
Ennþá er oss ókunnugt um að
hverri niðurstöðu nefnd þessi hefir
komist. Vonandi verður hægt að
skýra frá því áður en langt lfður.
Nokkru slðar.
Nefnd sú sem kosinvar af bæjar
stjórninni (þeir Eggert Laxdal,
Júlíus Sigurðsson o g Magnús
Blöndal) til þess að gera nauðsyn-
legar ráðstafanir út af bryggju-
hruninu og sjá um rannsókn á
verki þvf, er Olsen hafði leyst af
hendi, hefir látið gera ýrnsar bráða-
byrgðar - rannsóknir, með aðstoð
nokkurra hinna verkfróðustu
manna hér í bæ.
Ýmislegt hefir pegar komið 1
ljós við pessa rannsókn, meðal ann-
ars það að ekki lýtur út fyrir að
nein skriða hafi hlaupið úr botnin-
um, heldur liafi bryggjustaurarnir
lagst útaf undan þunganum á peirri
uppfyllingu sem komin var. Á
þetta pykir pað benda, meðal ann-
ars, að staurarnir liggja flatir und-
ir uppfyllingunni, en hefðu að lfk-
indum flotið upp, ef botninn hefði
bilað. Auk pess leikur mikill
vafi á pví, að bryggjusmfðið hafi
verið svo af liendi leyst sem um var
samið. En ýmislegt af frumskjöl-
um málsins liggur fyrir þinginu og
þurfa að rannsakast áður en kveð-
inn er upp fullnaðar úrskurður um
pað. Þó mun þegar mega fullyrða
að um nokkur smíðalýti sé að ræða,
livað pýðingarmikilsem pau kunna
að verða metin.
Nefndinni til aðstoðar liafa ver-
ið útnefndir tveir menn, peir kaup-
mennirnir og timburmeistararnir
Snorri Jónsson og Sigtr. Jónsson.
Jón Hólm, 682 Ross Ave., hefir
til sölu ágæt rafmagnsbelti fyrir
aðeins $1.25.
LÆKNISHJÁLPIN
Með verðskuldaðri virðingn (!!)
fyrir lækninum hérna, honum Dr.
Björnsson, finn ég mig knúðann til
að votta honum hérmeð, mitt þakk-
læti að svo miklu leyti sem hægt
er, fyrir þá framúrskarandi kurteisi
og mannúð, er honum þóknaðist
fyrir nokkru sfðan, að auðsýna
mér með þvf, að neita að vitja barns
mfns, sem þá var mjög hættulega
veikt. Af þvf ég gat ekki sj'dfur
farið á fund læknisins og beðið
hann að koma, pá fékk ég nábúa
minn til að hlaupa, og kalla hann
upp í gegnum telefón, hann kom
að vörmu spori aftur og sagði að
Dr. hefði snúist önugur við og
sagst vera “Busy,” (og hafa kunn-
ugir menn sagt mér sfðan, að Dr.
hætti oft við að brúka þetta orð f
óhófi, í því skyni að sleppa við
ýmsa snúninga, sem honum kann
að finnast ógeðfeldir f þann svip-
inn) (kannske ekki satt? )
En fremur lét Doktorinn f ljós
við nábúa minn að hann hefði ný-
[ega verið á ferð um þann hluta
bæjarins sem ég bý f, og hvers-
vegna ég hefði þá ekki beðið sig að
koma við? Eg verð nú að biðja
Dr. að fyrirgefa, að ég er honum
enn ekkert persónulega kunnugur,
og þekki hann þvf ekki úr hóp
þeirra manna, tem ég sé fara suður
og norður austur og vestur — allan
daginn. — í öðru lagi hef ég ekki
heirt getið um að það slæi nokkurri
sérstakri byrtu yfir þennan part
bæjarins, frekar en aðra, þó Dr.
kynni að þóknast að keyra hér um'
sitt hvert strætið, og þessvegna
ekki svo auðvelt fyrir ókunnuga
að vita hver er á ferð.
Ég skal ekkert um pað segja,
hvort Dr. hefir haft mikið að gera,
á þessu tfmabili, en pað veit ég að
allir réttsfnir menn, hefðu gjört í
hans sporum, að lofast til að vitja
sjúklingsins, svo fljótt sem hægt
yrði vegna annrfkis. En pessi
blessaður Dr varekkert að fást um
pað, hann sagðíst bara ekki geta
átt neitt- við það, og svo tók hann
hlustina frá talþræðinum.
Þetta var f fyrsta sinn, og ég
vona líka í pað seínasta, sem ég
leita hjálpar til Dr. Björnssonar,
en mikið má pað vera ef ég er sá
fyrsti og eini, sem Dr. auðsfnir
þennan kærleik. En sé svo, pá
mun vera óþarfi að benda mönnum
á, að vitja annara lækna, í sjúk-
dóms tilfellum barua sinna svo
tfminn eiðist ekki í að taka á móti
afsvari frá Dr. Björnsson.
Eg þekti læknir fyrir nokkru,
heim á Islandi, sem þótti mesti
ónytjungur alla sfna læknistfð, og
kom mjög sjaldan að liði, þó hann
væri sóttur til sjúklinga, en hann
kunni að gefa reikninga og skrifa
resept, og svo hafði liann þann
stóra kost, framyfir suma af sfnum
stéttarbræðrum nú á tfmum, að
hann var fljótur til og kurteis við
alla, og gerði sér aldrei manna
mun; og er pað mjög virðingar-
vert, hvernig sem maðurinn kann
að reynast að öðru leiti.
II. Magnússon.
Ath.— Höf. og öðrum til leið-
beiningar, skal þess getið, að lækn-
ar hér f landi eru að pvf leyti ólíkt
settir og læknar á Isl., að þeir fá
enga borgun úr landssjóði og eru
því ekki skyldir að vitja sjúklinga
þótt þeir séu kallaðir. Neitan
peirra að gegna slíkum köllunum
getur pvf ekki verið sanngjarnt
kvörtunar efni, og sfst hér f bæ,
þar sem margra lækæa er völ. Af
persónulegri þekkingu á Dr. Björns
son, vitum vér að hann er skyldu-
rækin, lipur og vinsæll læknir, og
yflrleitt mun hann gegna embættis-
köllun sinni samvizkusamlega,
hvernig sem á mál það kann að
verða litið sem höf. kvartar um.
Ititxtjóri
PALL M. CLEMENS,
BYGGINGAMEISTARI.
470 Dlain St. lYinuipeg.
BAKEB BLOCK.
DUFF & FLETT
PLUMBEES
Gas & Steam Fitters.
<»04 .Yotrc Ikante Ave
Telephone 3815
KJÖRKAUP
Bezta gróðafyrirtæki viðvíkjandi
bæjarlóða kaupum í Winnipegborg
getið pið fundið út hjá
G. J. COODMUNDSSON
618 Lanfc'side St., Winnipeg, Alan.
Hoiiiíiiíöii Bauk
Höfudstóll, #14,000,000
Varasjóður, #3,5<M4.000
Allskotiar bankastörf af hendi leyst
SPARISJÓDS-DEILDIN
tekur $1.00 innlHg og yfir o« >refur hœztu
gildandi Vexti, sem legejast viö ínn-
stæðuféö tvisvar á Ari, 1 lok
júnl og desember.
NOTRE DAME Ave. BRANCH Cor.Nena St
T. W. BUTLER, Manager
A. G. McDonaíd & Co.
Gas og Rafljósaleiðarar
417 Main St. Tel. SÍ44«
Þeir gera bezta verk og ódýrt og
óska eítir vidskiftum Íslendínga
8onnar & Hartley
íiögf ræðingar og landskjalasemjarar
Rooin 617 Union Bsnk, Winnipeg.
R A. BONNBR. T. L. HARTLBY.
%
tol
^ot
<oi
Yið seljum út
allan okkar leðurvarning til pess að fá húsrúm fyrir
vetrarflóka skótauið, sem nú er nýkomið
og seljum pví alt okkar
Leður Skótau með hálfvirði
Karlmanna Vice Kid og Kálfskinns skór reimaðir; áður
$5 og$5.ÍO, nú á.......................3.75
$1.00 skór fyrir.........................58.05
$3.00 til 3.50 skór fyrir ...............58.56 5
Sterkir verkaskór, fáein pör eftir.$1.35 og OOe
Drengja og stúlkna skólaskór ......$2.00 og Oöc
Kvennskór, vanaverð $2.00, nú á .........$4.35
Kvennskói, vanaverð $3.00, nú á ........#.175
Kvennskór. vanaverð $8.50, nú á .........#8.85
Allar okkar vörur eru nýjar og af beztu teg-
und. Við ábyrgjumst að gera yður á-
nægða eða skila yður peniugunum aftur
og því sem vcr lofum þtð efnum vér.
Komið því og hjálpið til að tæma búðina.
illillllN & ðllllTM
570 MAIN STREET
Milli Pacific og Alexander Ave. .(ður: Hardy Slioe Storo

523 nvE_A^insr st.
E. F. CARROLL, Eigandi.
Æskir viðskipta íslendinga, gisting ödír. 40
svofnherbergi.—ágætar mAltlöar. Petta Hotel
er gengt City Hall, hefir bestu vlföng og Vindla
—þeir sem kaupa rúm. þurfa ekki nauCsvnlega
að kaupa máltlðar sem eru seldar sérstakar.
Qiftingaleyfisbrjef
selur Kr. Ásg. Benediktsson,
488 Toronto Street
P.O. Box G14
Skrifstofa:
Telephone 3520
30-31 Sylvceter-Wlllson Chambcrs
222 McDermot Ave., Winnipeg
N. J. MATTHEW, B.A.. LL.B.,
Lögfnvdintjur, Málfœr&lumadur
Afsalsbrjeta semjari, Nótaríus
ARNI ANDERSON les lög hjá Mr. Matthews
og mun gúðfúslega greiða fynr lslendingum,
er þyrftu á málfærzlumanni að halda.
PHONE 8668
Smáaðgerðir fljóttog
vel af her.di levstar.
Adams & Main
PLUMBINC AND HEATIHG
Á. r e i ð a egan
lækuuð me ö
minn inýju
og óbrigðuln
aðferö.
473 Spence St.
W’peg
Woodbine Restaurant
Stærsta Billiard Hall i Norðvesturlandin
Tio Pool-borð,—Alskonar vln ogvindlar.
Lennon & Hebb,
Eieendnr.
MARKET H0TEL
146 PRINCESS ST.
fl mflti markatoum
P. O’CONNELL, elgandi, WINNIPEG
Beztu tegundir af vínföngum og vindl
um, aðhlynning góð og húsið endur
bsett og uppbúið að nýju
DOMINION HOTEL
DOLLAR ÖSK.JUR ÓKEYPIS
SkrifiS I dag til mfn og ég -ka) senda y8cr
dollars vir8i af meSuium mínum dkpypis, os
piunig hiua nýju hók mlna. -em fiytnr ailar upp-
lýsingar um gÍRtveiki og vottorS frfl fólki, sem
hefir þjfl&st 115 til 20 ár, en hefir læknast me8
minni nýjti a8fer8 vi8 I"‘r ari vo8aveiki, sem
nefnist GIGTVEIKI. Ég S'e' Arei8anle#ía san',-
a8, a8 þessi nýja uppfnndning mfn lækna8i fólk,
eftir a8 mfBir la-knar 01? ýms iiatentme8ul hnfBu
reynst gagnslaus. Þessu til sönnnnar skal ég
senda y&ur dollarsvirBi af minni nýju uppfundn-
ingu. Ég er svo viss um Imkningakraft me8a>-
anna, a8 ég er fús til þess, a8 senda yBur EINS
DOLLARS VIRÐI ÓKEYPIS. PaB’gerir ekk
ert tii, hve gamall þér eru8 e8a hve gigtin cr
megn og þrálflt, — mfn meðu) mnnu gera j’ður
hoi)brig8an. Hversu mikiB. sem þér lfBið viB
gigtina og hvort sem hún skerandi «8a bélgu-
kend eða t taugum, vððvum eBa liðamótun,,
ef þér þjáist af liðagigt, rojaðmagigt eða bak-
verk, þó allir partar lfkamans þjflist og hver
liður sé úr lagi genginn; ef nýrun, blaðran eCa
maginn er sjúkt, — þá skrifiB til mln og leyfiB
mér að fœra yður að kostnaðarlausu sönnun
fyrir þvl, að það só a8 minsta kosti eitt meðal
til, sem geti lmknað yðttr. Blðið þvf ekki,' en
-ki ilir 1 dag og nœsti péstnr mun flytja yður
lœkningu f EIXS DOLLARS VIRÐI AF Ó-
KEYPIS MEDULUM.
I»rof. .1.
105 Grand Ave,
Wartenstein
Milwaukee, Wis.
ssmmmwmmw ttmtrnmm*u
HEFIRÐU REYNT?
npRWPV’.s ^
REDW00D LAGER
EDA
EXTRA PORTER.
Vid áb.vrgjitstutn okkar ölgerðir að vera þær hreinustu og beztu,
og an als vrugES. _ Engin peningaupphæð hefir verið spöruð við til-
búniut; þeirra. Ö1 okkar er það BEZTA sg HREINASTA og
LJÚFFENGAST4, sem fæst.
Biðjið um þaí avar sem þér eruð staddir Canada,
Edwurd L Drewry - - Winnipeg,
MRnntartnrer A Imperter,
2444444444444444444444
HINN AQCETI
‘T. L.’ Cigar
er lang-t á undan, menn ættu ekki að reykja
aðra vindla en þá beztu. Búnir til hjá :
í WESTERN CIGAR FACTORY
i Thoa. Lee. eigeiuli. 'WINNIPE&.
■NNN>
Department of Agricutture an<l Immigraiion.
MANITOBA
Mesta liveitiræktarland í heinii.
Óviðjafnanlegir möguleikar fyrir allskonar búskap.
Millfónir ekra af ágætn landi ennþá fáanlegar.
Hundrað þúsusund duglegir landnemar geta strax kom-
ið sér upp þægilegum heimilum.
Óviðjafnanlegt tækifæri fyrir þá, sem vilja verja fé sfnu
f hagnaðarfyrirtæki, sem og fyrir verksmiðjueigendur og
allskonar aðra innflytjendur.
Fylkisstjórnarlönd fást enn }>A fyrir $3 til $6 ekran.
Umbættar bújarðir frá $10 til $50 hver ekra.

Upplýsingar um ókeypis heimilisréttarlönd iást á landskrifstofu
rikisstjórnarinnar.
Upplýsingar um kaup á fylkislönduiu fást á landstofu fylkis-
stjórnarinnar í fylkisþinghúsinu.
Upplýsingar um atvinnumál gefur
«J. *J. GOLDEIV,
Provineial Immigration Bureau,
617 Main St., Winnipeg