Heimskringla - 17.01.1907, Síða 2

Witmrpeg, 17. jan. I9<>7.
HEIMSKRINGLA
— HEiMSKRINGLA —
Poblished every Thursday by
Tbf Heinbkrinula News i PublisstiHis Co.
V«rö blaðsius í Canada ok Baodar.
$2.U0 nm áriö fyrir fratn borjraÖ).
■fc'eiit ti) ií-l» rda if\iír fipnt
bornaC af kaupeudum hlaösiu - hér)$1.50.
B. L. BALDVVINSON,
Edítor & Manacrer
Odice:
729 Sherbrookc Slreet, Winnipeg
F O.BOX 116. ’fhnne 35 1 2,
Wimwpeg, 17. )an. 1907.
vill ekki lengur hlý5a rá<5iim vin-
ar síns Njils, eti grípiii‘ til sinna
ráfta: skorar Ilrwt til hólmgöngn.
þegiar liam» brestur vit til aÖ
! vinnia mál sitit, samkvæmt lands-
I lögurn, þá gTÍpur hann til þess úr-
ræöis, aö vinna mál sitt með oi-
I beldi. lvf góSur maöur h-íði eigi
! gengiö þar á miiii með friöarorð,
er ekki aö vita, hvcrn enda þaö
hc'Mi haft. Mikil líkindii eru tíl, aö
Ounnar heföi vegiö Ilrút i hólm-
göngu, einn m.-sta höföiingja vest-
amlands. þaö hsföi þá oröið ávöxt
urinn af fávr/.kti hans og ofstæki.
en þó kjarklausir og sk-íkjugjarinr,
þegar vár eigum viö iþá, si-m
staiwki á hærr.i stööutn, og þoruin
ekkert að segja netna í 11 1 1 i r og
f j ú k a n d i r e i ð i r.” Dáíal’eg-
nr V'i'tnishurður! Kr þet'ta ekki
sleggjudómnr ? Heíir höf.
hér ekki óno'talega strandað á því
skeri, sem hann tokur haröast á,
að aör'ir strandi á? Að aetla sér
aö rökstyöja þetma dóm mcö þvt,
aö ísl'endingar, eins og höf. sagir,
‘‘hafi ttm langíin aldur húiiö í lé-
legum h'úsak.ymvum og ekki liaft
rvema lvlega íæött og httna 'af skorn
Ivngiinn hy-gginn eða skynsamur ttm skam'ti sér til muttns aö
niaöur heföi nokkurntíma ltrfaö leggja”, er fjarstæöa. Fyrst er
Bókmentir.
VAFURLOGAK. Friörik J. Rerg
manrti; 2<kj bls. í 8 blaöa |
broti; Winhipeg, Man
1906. Prentsm'iöja Ölafs j ag
S. Thorgeirssonar.
I Unni, aö taka að sér mál bennar, !
og vera sér þess meövi tandi, að'
I geta ekki af eigin ramleik leikiö j
í t-inn einasta þátt í því ; og e-kki1
i simi sinm aö hlýönast ráöum vin- \ tslen<lin
I ar síns til euda. AtmaÖ, sem bcnd- óhollari
j ir á þaö, að Gunnar hafi ekki vit-
! maöur vcriö, e.r kvoníang hans
Fá eöa engin mumu J>ess Jætni,
; að nokkur maöur hafi svo hrapað
kvonfan i, sean hítnn geröi.
þatta orötvm aukið hjá liöf., aö því
er fæði Austur-íslendinga 'snertir,
sem fcetta er víst aöaUega talað
munrl'i er ekki ávalt aÖ sínu leyti
jafii kraftmikiö og kjarnmikiö, ©ins
og búningurinn er sléttur og fág-
aður, orðskrúöiö bi-r það stundum ;
oftirli'ðia. En stundum fellur þó |
oröskrúðið og rímsnildin svo vel j
saman við efniö, að úr því vsröur
til samans hin fegursta list, og |
sönn unun að lesa þaö. Má þar til
ueifna t. d. fyrsta kvæöi bókarinn-
ar: ‘‘Vorgyðjgn kemur”, sem er ■
stilt á svo samróma, hljómfagra j
; og titrandi strengi, að þaö getur !
mieö réttu kallast ein af hintim
skærtistu perlum íslenzks skáld-
skapar.
Um Grírn Thomsen segir sama j
: blað: Mörg af kvæöutn Gríms j
| Thomsens eru einhver hin allra
i beztu er vér eigum, og svo ram-
23-
24-
25-
26.
til. M jög v-afasamt, hvort Austnr- | íslenzk í anda, að þar komast fæst
þiegar tekið er tillit til þess, að
! hann var einn af licklri mönnttm á
Kink.ennilegt nafn á bók og mik-1 þetm tíma, og kotninn til vits
iMenglegt. þaö er fariö aö ein- j ara, svo eigt var
hægt tim að
fcenna höf., aö hann er farinn að kenna unggæöisskap. Líkindi eru
.vtelja bókum sinum og blööum svo þó til, aö Gttnnar hafi þekt eitt-
stórfengileg nöfti', aö ástœöa er til, ! hvaö til æviifcri'ls Hallgeröar lang-
aö mienn fari aö reka up)> stór brókar, þar sotn hann var búiinn
ang<u og spyrja, hvort þetta séu
‘ 'no£n itnieð remtu”. Iin liklega
■veröa misjafnir mannanna dómar
utti þaö ; o<g svo mttn veröa meö
wafniö, sem höf. hefir valiö þessari
söustu lk>k sinni. þuÖ iná garrga
aö þvi sati gefnu, aö skiftar veröa
skoöatnir um )>aö, hvort bók þessi
alls fyrir löngtt aö sækja mál
ar lifa á verra fœði eða
en lanidiar þeirra hér, og
mttn þó höf. ekki láta sér detta í
littg, aö segju þetta til þeirra.
Mér vitrÖist mjög sentiilegt, aö höf
viiti lítiö um fæfti ifóiks heima á
tslandi, og “ræði hér mál út í
bláinn”.
t öörtt lagi beftr reynslan alloít
sýnt, aö þeir, sem viö örötig MIs-
kjör hiafa átt aö búa, hafa oft og
einatt sýntt mestan kjark, þol og
áræöi í Hfsbará'ttiinni, og væri lík-
fega hægt aö finna orð höf. sjálfs
því til stuönings, ef leiitaö væri
vel í landn'ámssöpu íslemlinga í al-
hendttr fööurbróöur heniiírr, og j manstki Ó.S.Th., seni h<>f. heíir
feröast ttnt sveitir þar vestra. 1
M.jög líkli-gt er, aö hattn hafi vit-
ritaö.
J>aö er ekki laust viö, aö það sé
að aö hún var tvígift áöur, og ; hálf óviöfeldiö, aö sjá rithöfund,
haföi iitla sirmd af |>eim hjóttia- j sotn a-tlar aö g«rast kennari þjóö-
böndttm: bítr sem
linis oröiö orsök
hún hítiföi bain-
í dattÖa fyrri
ar snui'ar, gera sig samsekan læri-
sveimntum í ósamkvæmni og
sé i rauu og vieru hreinir Vafurlog- manns sins, o,g óbeinf.nis í danöa ! sleggjudómtim. Naumast er sjáan
ar ; hvort ekki bregöi upp í stöku hins. Aö hrapa ja-fn ógætilega aö : legit, í hvaöa tilgangi aö
staö hræíarehU
ljósutn líka, en
4r höf. í form w
tictur, aö lít'ið brvgöi fyrir augu j dómttr Njals þó til að öría
ai' slíkutn' villuljósttm viö lesttir
ldi og jnfnvel mýrar- ! þ'i. a.S kvongaist kvenpersónti.er ei j'spurniiigarmtr á bls. 33 ertt fra
en “þeir ertt tál", seg- j ba'töi fe»frr«i'i KfsSyril, viröist ekkd j setitar. Ilöf. ræöir þær ekkert
íálanum ; <>g færi þvi j benda á vitsmuni; <>g ekki var spá- ! eru þær því ójwu-fa útúrdÚT,
allax
am
>J,r
aö
ar til aÖ halda áfram
oa Gttnn-
ttteö þennn
eins t l málaletvginga.
likki verður séð,
~fcófcaxinn ar. Iin i alvöru talaö, þá r.áöt'hag, Jrví hann spáöi, að “af i by'ggir þaö álit sitt,
w eg stieiti'hissa á Jiví, aö höf.
skyl<li ekki sjá þet'ta tvent, þegar
fcann var að velja bókinni nafn: 1)
aS Jxtft er ósamrýmanl'egt, aö segj-
ast ekki geta lagt ‘nema líitinn
tiirpening, og ófék-gan, i bókmenta-
sjóö Jijóftar sinnar” (formáli Vaf-
tirloga), en koma um feiÖ mieð
Vafurlog a, og skýra vel, hvaö
það ntifn þýöir.
fceianHkt því, að segja í öörtt orö-
imt, ég er ekki nema Htíimenni i
sn9n-anl;ttröi viö aöra nr.-niii: en i
fcimt, ég von.ist til aö ég jafnist
-við hwern sem er. 2) aö J>aÖ er
líkara hávaöasömttm <>fláittmg,sem
tæri aö byrja gHmtt á bókmianta-
vsÆHnum ísl., að slá um sig meö
svo s t ó r tt nafni, settt Vafurlog-
henni mtm standa alt hit illa, er
hon kemr atistr hinyat”. J>að er
ekki latist vtö, aö mér finnist
Gttnnar hálf hla-gifegnr fvrir fratn-
kotrttt sína í hjúskaparmáli sinu.
J>aö Jjriöja, sem beniia mætti á
því til sönminar, aö Gunnar hafi
eigi vi'tsmunamaöur veriö, er sátt-
arof hans. Hann var stórsekur
J>aö er eit'th'vað j maönr orðitrn, og áitti að aíplána
sekt sina tncö því, aÖ vera aö etns
þrig'gja ára tíma utanlands ; en
þegar á á aö herða, aftekur liattn
með ölln aö Sara. þrátt fyrir góÖ-
ar og viiturleg'ar umtölur bróÖur i
síits, setn ætlaöi okO honittn.
I.jó.slega kertmr liér íratn, aö
ekki Iiefir Gttnnar htiysað Jjetta
mál af viti ; ltann vissi hverjar af-
leiiiöingamar yröu ; ekki mundi |
Njáll eöa nokkttr annar vitur maö
ttr liala breytt þanuig, undir Jtess-
ttm kringumstæötitn. Nei; hér kem-
tir fram hjá þessítri fornaldarhetju,
setn höf. gerir alt sem hann getur
til að gylla, iiákva-tnlega sötntt
lytid'iseiiikjenuin, setn lvatin segir aðj
sétt Ljá m'ntíöar tslendingnnm,
hvcrjti höí.
að Jtaö sé
og crtt stttnar Jx-irra vel hugsaöar ; Guömuntlsson.
jr er; en manni, setn lengi er hú-
itin' aö beyja J>ar glímu í híta og
þunga dagsins, og sjálfur kaU tr
*tg “lágtnælta rödd í kveldkvtð-
*uni” (formáli Vafttrloga). ]>aö <r
ksiöinlegt, aö sjéi gáfaöan me»la-
niann, eins og höf. er, leitda -.tra.T
í upphafi bókarinnar á þesttt t.-a’rt
kvæmnisskeri, <>g fa-ri betu", aö
h-aimt varaðist J>aö í næsta sinn.
Kfni tók'arinnar er skift í siö
kafla: þar af eru se<x évrirl /ar,
er höf. belir flutt viö ýms t < Vi-
ka-ri, og smásaga, er neínist 1 Vaf-
urlogar”, og er ht'm áti eia gim-
srteinn bókarimiar.
Kn tökum bókina þá til lesturs
og htigleiöinga, <>g byrjttnt á
‘•‘íimin.iri á HlíÖaremla”.
Sá fyrirkistur er langl'engstur af
jþeim sex, sem ertt í bókinni, 72
Ws., eöa talsvert mt-ira en ‘ j af
•ílri bókinnii; er saga Gttnnars þar
rakin eftir því setn Njála segir
fcana. Jx'ir, sem Njáitt Jx-kkja veJ,
græöa þvl eigii mikið á fyrirk'Stri
þessttm. Auöviitaö hefir höf. bætt
ttm t sögitna ýmsum huglei'öingtim
frá sjáHum sér, sem llestar ganga I
f }>á átt, að gylla Gunnar; en ég |
efast utn, aö þær séu aliar rét'tar, j
og því vafasamt, hvort tnaöur fær j
réttari hugmytKfir um Guimar j
effcir lestur fyrirlestursins, en eft-ir |
fcstttr Njálu; og beldtir kýs ég Iryr-
ír mitt k;yti, aö lesa sögu Giwm-
ars í Njálu, í sambandi við ýtnsa
viðburði, se-tn Jxtr gerast og sem
Gunoiar viafst inní, en hér. Kn hvaö
nm það, ég hygg að erindi J>efcta
.sé í góöttnt t'ilgangt flntt, og varö-
a.r það tniklu, og skal síöar á þaö
mitKs-t.
Alt of mikiö finst tnér höf. gera
úr vitsmumi'm Gunnars. Kiiwnitt
fle-st í sö'gu Gunniars líendir á Jwið,
aö hann hafi frekar vitgrannur
maöttr veriö. Flest eöa öll þati
ráö, setn Gunnaf réö sjálfttr, ttröu
homttu 'fcil ógæftt. þó Gttnnar hefði
sæmd af flestinn málttm sinuni, þá
var þaö alis eigi honum að þakka,
beWur Njáli. það var Njáll, setn
alt af greiddi úr hrir Gimnari,
"þegax hann af beimsku siuni var
btVi 1111 aö stofna sér í einhver vand
ræöi. Undir «ins á fvrsta málintt,
sem Gunnar tekur að sér (fjár-
heéunttim'ál Unnar), sjáum við, að
þegar Njáll er ekki viöstaddur á j skoötintim
þingimi til að bafa vakatwli anga
á gexöum Gunnars, ónýta mót-
parfcar hans máltö á svipfstundu.
4>á undir eins J)ýtur Gtnvn.ig upf>,1 gjarsnir, lundillir hver viö annan —
Jjjóösaga, aö Gttnnar hafi kveöið í
fcattgntim. Sagan getur lwergi ttm
J>aö sem þjóösögu, hieldnr sam virk
ik'gleiku. Ef fariö er ;tö skoöa eáfct
aitriöi setn þ'jó'ðsögti eða skál
skap í fornsögtim okkar, þá hygg
ég aö erii'tt verði að moöa úr
hvað erit Jtjóösagnjr <>g hvaö virki
lvgleiki. Nái sú skoöttn aö fesfca
ræfciir, J>4 er hún sjxir í át'tina til
aö rýra árviðan'kik sagnanna.
Kkki er l-.inst við rið bregði fyrir
ósamkvæmni hjá höí. í lýsinguiii
sínutn á G-tmnari, t. d. á bls. 34
j s-egir hann: “Hann (Gunnar) var
| ekki eiittn J>eiirra, sem helz-t vilja’
' eiga í rósttim og tlldeilttin”, en
svo segir höf. aiittir á bls. 70 mn
Gttnnar “Hann kunni ekki aö
j vægja". Sptirnúng : Ilvernög er
j liægt að sameinia það ttm eiitn <>g
j sattta matininn, að hann vilji ekki
eiga í róstinn og ilkkilmn, en
knnni ]><> ekki aö vægja ?
Kn Jvrá'tt íyrir J>á g.illa, setn á
íyrirkstrimim eru, setn furöu vel
; sléifctist yfir viö f 1 j ó t a n kstnr
hans, álít ég saint, aö höf. hafi
neifnikiga að wra iii>i>stökkur, orö- , _ , , ,. . .
... ‘ '.v- - _ ' j ge.rt v.J metð þvt aö flytta hann,
sjukiir <>g ratðigjarn (bls. 17), og ; 7 . r J J ’
skilst tnér, a-ö |>ar sé það ekki
fært núitíÖar lskndingnum til inn-
fcekfca. Mér íin.st }>ví aö höf. lvafi
gert fcilraun tii-1 aö gara Gtmn/ar að
v'itstn 11 namanm, án )><• ss aö færa
ásáæöur tyrir því, setn nokkurt
gagn er í, og án Jx'ss aö vera
.sjáilfur setn trúaöastur 4 vi'tsmuni
Gunnars -, því Jtegter hattn fcr aö
athiiga annan Gunnar á Hlíöar-
enda, þá koma fratn eigi færri en 3
gallar, og Jxeir e-igi svo stnáir, Itjá
gatnla Gunnari, setn allir eiga rót
sína aö rekju til skorts á vitsmun-
utti. Höf. kietnttr tneö ýmsar htig-
leiöingar frá eigin brjósfci, settt
ltann ftétifcar inn í fyrirksturinn,
_vvt meö því hefir liumt gert til-
ratin fcil, að vekja áhuga vestuf-
ískn/ka a-skulvösins á fornsögtitn
okkar, sem a tfcu aö vera hverjum
einasta íslending dýrmætjir gitn-
st’einn, hvar stm hann lifir á jar.S-
arhnettintitn.
(Framh. í næsta blaði)
Hvaðsaot er nni
tvö íslenzku skáldin.
tr aö, eu fáir eöa engir framyfir.
Kngdnn mtnsfci efi er á því, að
ltié-r eru tvoir ljóðsnillingar, sem
ísknzk skáld og hagyrðin'gar,
beggja nitegin hafsins, gætu og
væri óhæfct, að taka sír til fyrir-
myndar, Jtó nokkuö séu þair sinn
ni>I> á hvorn máta.

n.
óg
Syrpuþing- ríinur
FORMÁLI. -í
A öörum þingfu-ndi var hr. J.
Skapibason leiöfcogi í/iberafa
hélt fyrstu ræötina, eii'Lr. Marinó
Hainnesarson var kominti utn
miöja þingseifcu, og svaraöi hr. M.
Péiturssyni. Teitur (Te'ftur Thotn-
as) er Kon. þingm.; Magnús digri
(Mí.gnús Guölaugssott) er þingm.
Liib.;' Bíra Magnús (M. Pétursson)
er Kon. ráögjali. J>iugi/5 er haltHö
í musteri júnffcara eöa kyrkju og
því neifii't “Drofctins rannur”. R.if-
ljósin slokknuöu í ræðu ' Tieaifcs, og
meöan á ljóstnyrkvunutn stób4
voru sungin kvæöi og tninni'.
K. A. B.
2. RÍMA.
Itar snjail'lir annaö sinn
Ábtu snerru á þingum,
þá fylkti liði forsstinti
Frutnvörpin í kring 'lmi. '
Garpur ramur, gildur, hár
Gekk á tnófci Skúla,
í jötumnóöi ai járnum grár
Jósepjtur úr Múla.
Stýröi “Gritta” stæltum lýð;
Stjórnarmerkiö linígur;
]>/á svo gjöröi haröa hriö,
A ö hiextnn utidan stgur.
GHömiöu rjáfur hallar há,
Hauöriö ttndir stvnur.
Sér þá gamall tylti á tá
Tetfcur, Skúila vinur..
Umskifti þá tiröti flj<>t,
Ivggjaöi Hftiö frekur,
Hiaröfengfcga hatín á mót
Hraus'tutn Jósep tekur.
Flóði ræðan skýr og skjót,
Skall i haugum auðtttn —
J>á vélaifræftt og vegaibóit
Vakti hann tij>p fcá dauöum.
“Liberals" i lofti sjá
þar leikir enda mundu,
Hétu vættir allar á
Öynd'is á stundn.
A'fcburð merkait öldin sá, /
Sem olli kvíöa og troga:
FormyTkvan þá fcsting á
Fellnr skvndifcga.
Höfuðsk.epnur fcngu flog
28.
29.
30-
31-
33-
Aljiiingis sat inst í kór
Kinn ráögjaíi Skúla.
Nú fratn sófcti í maddaríg
Norör á Finnlands storöum,
Robí n hafftii Rimmiigýg
Rétt aö honum forðitm.
Byrjuð'u n.iftiar brandagný
í berserks hvössum tnóöi,
Hiauördð græna huldist í
Heitu dreyra flóði.
Viðris 'eítir veðrin sfcinn
Vopma sjatnsr brakiö,
Magnús haffti marskálkinu
Máls af palli hrakiö.
Lagastafty stýröi á mó,
Sfcefnur fratnmi hefur,
Manngjöld tvetin Jná Marínó
Magnúsi af krnfur.
Gjö.diu J/'egar greiða bar,
Gulldö rauða klingi,
Eöa mætd ófiár sér
K'invígis á þingi.
R immi’gýginn rótti fram, W
Rekkar snjallir lcsi, —
Magnús katts að mæta gratn
í ntiá'lst'Ofuuiiar mesi,
Svaöa'fega sóittust á,
Svegldi h'lóðiö hauftur ;
Höldar máttu hreint et sjá
Ilver ];ar félli dauöur.
Hömuöust knáu hictjurnar —
Heilladísin tregar —
Martttió maö Sköfnung skar
Skeintir hroðategar.
Magnús ekki mátfcinn þraut,
Marinn æöa flóöi,
Rrmmigýginn Rohlins tiaut
Rjóöraöi Inei'tu blóði.
Falla vildu «i fræga sjéi
Fledaiiaiþ'mgs á miði,
Gengti milli gihlir J>á
Garpar af beiggja liöi.
VöfÖu og knýttu V'inska]>itui,
Vaskir sáttir þráðtt.
þatnnig annan þingfmidinn
þingmcnn enda náöu.
, uð ai fólki, S'f.m eru borgarar
; hiinna útfcndu rikja víösviegar utn
I ltiaim alian, þá eru þó íbúar adlra
| þcssar'a sameinuðu ríkja taldir aö
1 vera einn þjóöilokkur, er nefnist
j Atti'crioans. þar al leiöandi skrií-
I aöd ég, hin ýmsu riki Bandaríkj-
anna, en ekki hinir ýtitsu þjóð-
! flokkar Bandaríkjanna, eins og J.
J. viidi vera láta. Almenningur
gctur damit um, livor okkar hafi
j á rébtu aö standa. Nú. tniað því,
i aö íb’úar Blaiiie bœjar eins og
j ílestra annara bæja á Kyrrahafs-
ströndinni, hafa iiuzt þangað frá ,
! ílestufli þessum sameintifiu ríkjiim,
j og 'eiinri'ig nokkrir frá útlöndutn,
var svo ti'l ætlast af nefn'diiiinii, aö
fólk þcbta ka'tni fram t skríiðgöng-
! unná', setn sjálfkjörnir tnerkisberar
j rikja 'þeiirra, er -það var írá kotnið,
j án J>ess aÖ nokkur fulltrú'akosniing
| frá ríkjanna hálfu Jjyríbi þar til aft
í koma. Knda sfcendnr ekki eit’t orft
j um íulltrúa í greitt minni. Full-
j trúia setning J.J. er þvi blátt á-
j fratn beim.skuiíg hártogun og ekk-
! ert annað.
1
| þá gerir J.J. ekki alllítiö veöur
; úit íif ijxví, að ég ekki vissi annaö
j en aÖ stúlka sú, er hiaut þann
h'ei-ftur, aö tákna íreisisgyöjima,
befði verið sii íyrsta ísfcnzk stúlka
er Jtann hetður befðd' hlotiö. Sér
er nú hver fróðleikurinn! Hvar
hafiöir þú minnið og þekkiriguna,
þorgilti tninn' ? Köa hafðir þú ald-
rei hcyrt, að þretnur stúlkum á
Point Robcrt liaföi hlotnast satni
heiðurinu löngti áöur, og fólk var
ekkii svo mikið upp með sér, aö.
neiinum kætttii bil hugar, að setja
þaö í b'löðin? þú hlýtur aÖ lu.fa
heyrt þtvö. þ.tft er svo örstutt
mii'lli Blaiine og Poiivt Roberts, aft
idns 12 mílur! Neii, Jón minn. þaö
---------» ■— »--------- má vel vera, aft þiö Poiiit Roberts
. 1 búiar séuð nokkuö háværir, einkan-
IlVítðan kennir pef penna.'1 .legia Jxgar eifcthvað merkifcgit er
Þorkell andar nú haitdan”. ium kjá ykkur, m því m*ð-
______ i ur hefi ég ekki svo gófta hicyrn', aö'
ég ge'fci heyrt til ykkar, Jvó vega-
fcngdin sé ekki mei'fa en að eius
12 tnilur! þó er ekki annaö sjáan-
Viniir minn og forn-filagsbróöir
John Johnson á Point Roberts j
beinir aö mér ofurli'tium gicíuar-!
I st'ívf í Hiaimskringlu nr. 8, 21. árg. ;
þó mér sé óljúft að fara aö e’ta
hann trm öll þau hiindavöð, setn
| hanni ö'slar á í té'öri gren, hlýt ég
að athug'a hans ‘ ‘Fácin orö t:I at- (
!hugunar”.
j Enginti, sem þiekkir John John-
j son, mun láta sér defcta i hug, aö
j Ivarvn haíi r.itíuð groin sína imtlir á-
j hrif'ivm vins, þvt etm mun hann
vera jaftt straugur bindindism'aður [
: og bann var í öll Jxtu ár, er hann
rak svaladrykkja og wetindivwr/.!-
j im i Wmmpeg (og scm iiann heíir
j siöan verið ketidur viö), og mun ’ SMT1 hlntu hatwi fyrir því,
: ohætt tttega fullyröa, að aldrei
lcgt á greiit þitmi, en aö J)ú ætlist
til þess. þú fivllyröiir, aö ekkert
haíi verið 11 m þ'.:tta ri'taö í blöðin
og ekki er þass gatiö, að neiiut
haíi skrifað um ]>aö prívat bréf 1 íl
B’ainie, né úcldur, aö iv.-inn sem þá
var sfcaddur í Point Roherts hali
gcrt sér fcrð á hendtir til Hfa.iie
til aið gcra J>að heyrnm kuanugt
nvmvnl'ga. Á Point Roberts hefi ég
aldrei kotniö, samt “hlý-t ég ;>ft
haf;. heyrt þaft, af því vs.oatetvgdin
er að eins 12 milur” (! ).
þaö.aö •tákiva frélsi igvöjunu v.iT"
jafn miki'll hoiður fyrir s Lúlkurnar
Nýfcga eru kotnnar úit á IslarwH
ljóðabœkur eftir tvö' ísk.-n/ku skáld
in, )>ét Gríin Thomscn'og Guöm.
<>g orö í titna töhtð, t. d. eins og j
aö vckja triáls á því, aö Hkamfcg-
ar íþrófct'ir, sem til
stundaiöar, tncgi ekki undtr lok i
líöa. Og sem bcfcur fer cr nú svo j
aö sjá, setn aft' lifrva sé yfir glímu- í
vþrótfcinivi á íslamli; og ekki er ó-j
líkk-gt, aö etm ttten'r lifnd yfir í-j
Jwóttunum, Jtegar almjutvingur sér j
hverjar afteiðingar að höf. álitur
að |xið 'Hafi í för' tneð sér, ef Jxw j
fcggjast mður — "komast í kút”.
Kkki er falk-gur vi'tniislmröurinn,
settt höí. gefur lömlum sínutn á
bls. 17. Ilatin er svomsi : “— nú
stöndum vér skjálfaudi og hræ<Idir
fra'mtnii fyrir hverri smá torfæru,
— erutn að verða þollitlir atim-
ingjar og áræöislausir". Undrun
hlýtur Jxtö aö vekja, aö sjá satna
manninn gefa Iöndum Jtaniii'g lag-
aöan vttnishurfi, en setn segir mn
J>á í BreiöaW., 2. bcfti (jiVH 1906):
“Ekkert Jtekkjum vér í fari ís-
hwlingsins, sem mc'ri Iotn:ng eöa
lofsorö eigi skiliÖ, en J> r e k i ð -og
þrautsegjan og j a f n -
a Ö a r g e ö i ö ”. Kn sú sam-
kva'mni! IJöf. belditr hér áfram á
bls. 17 aö lýsa lötidimt sínutn
|>annig: — “erutu ósjálfstæftér I
svo hægt er aö veéja
oss tim fingur sér, hvenær sem
nokkur vtH I.-afa sig til þess, — er-
um uppstökkir, orösjúkir <>g neiöi-
Kitt lielzta tlaftiö t Reykjavík
lýsir þcssum tveimur Ijóösnilling-
forna vorti j um þannij:
það er naumast imt aö htigsa
sér óltkari ísfcnzkan kveöskap, en
Gríms Thomsetts <>g Guöm. Guð-
mundsspnar. J>aÖ eru önnur eins
v/iöbrigðt, aö ksa ýltlÖmtintl á eft-
ir Grími, eins og að glíma fyrst
viö stirðan og afarsterkan eti fót-
vissan íslen/.kan lx'ljaka, er stntt-
menniim er ekki he-nt aö kotnast t
henduma á, en letka sér á eftir viö
tágmjúkan <>g léttéættan,.eu kraffca
Htiinn itngling, «r ekki hafir íettgiÖ
nóg nf ísfcnzkri kraftfæöu, og hcfir
því oflítintv )>rót't í köglum. Kn
}>ótt Guömundur standist ekki
Grím á skáhlskaparvellitttmt, ]>á
er hann nógu slingiir samt á sinn
há'tt, því aö hin lcikandi lipurö
Itaus og fcttleiki, bætir |>að upp er
á kraítana skortir, og veröur því
Guömutvdiir mörgntn jafnöldrum
sínum skeiuuhættur }>ótt aflmeiri
séu. Kkkrt'rt hintia yngri skálda
hefir rímiÖ og íormið jafnvel á
valdi sínu og Gtiömtindur. AÖ
glitna viö höfufistafi og stuöla, er
kemttr út svttanum á svo tnörg-
um, það veldur Guötnuudi ekki
tnikillar fyrirhí.fnar. Setn rímsnill-
ingtir fcekur hann langt fram Jrorst
Krlingssyni, setn oft er vitnaö í,
setn liöugasta rttnara núitföar-
skálda vojtsi. Kn t.fttiö hjá Guft-
8.
9-
10.
11.
12.
13.
'4-
ió-
16.
18.
20.
2 I.
(Ig fár í Drottins ranni,
Sólin, stjörnur, ljós og log
Lýstu ei nokkrum tnanni.
StvTislaiis't ttm sfjórnarhtif
Stjórnvitringar óku,
J>á ljóssins æöar Hfi af
1,-jótir andar tóku.
Féll þá flestutn htigurinn,
Fanst ei neitt til varna;
Austurlanda atburðinn
Alltr sáti þarna.
Myrkra fciöin mjög varð
Mdli kaldra sfcaina;
kvrkjtilcgan sáltnasong
Smnir vildu reyna.
Blésti drengir dautt í skar,
Dtigöi ei nokkur kraftur,
Síra Magnús sóttur var.
Aö syngja ínn Ijósiti af'túr.
Skálavísur skemtu þar —
Skýröist friöarbatidiö, —
Konungs minni kvrjaö var
Og kvæöi um fööurlaudiö.
ITií-iifci'ö var á fylgi flokks, —
Friðar sprakk út rósin,
Mackeu/.ie og Mann }>á loks
Af tnisktin sendu ljósán.
Kftir Jtrofcinti cVfögnuö,
Og aö gömlum vana, —
Lofaöi j/jóöin ljivfan guö
Og Ijósa meistarana.
Kn aftur flúöi yndi, ró
Al|>iugis af sviöi,
Jx-gar ma-tiir Marínó
Mælsku fylkti lift-i.
Fólkifi kannar foriniginu,
Fratn til sóknar bjwfir,
í tnannraumr marskálkinn
Máls á palla sendir.
Mælskan rauk úr máluvél,
Míiignúsar lvins <liigra,
Sein ætlaöi Jón viiö orðaél
iM’tvc'tiiiitig aö sigra.
Revröi ba'iði í rej-pi og band
1? öks.-mdanna l>yrÖi,
Fjárlögtn þó færu í strand
Fram í Skilningsfiröi.
Mágtnis antiar tnæla fór —
Mælskan þaut sttn kúla,
, hafi ermt einasfci dropi af áft-ngi
| slæst yfir varir hans eða inn fyrir
j varir hans. Fyrir öllit slíku mun<K
j ég öruggur þora að ábyrgjast br. j
John Johrtson. Svo þó grein liaús |
sé í íte'stum atriiöu'm miiöiir grund- j
uö en skyldi, hlýtur þaö að sfcafa j
j af •cMiihvvrju öftru en áhrifum á-
f.mgra drykkja. Ta-pfcga getur
I fl'jóbSærni heldur veriö' hér mn aö:
kenma, }>ví í Hft'uga 3 márniöi hefir
hann vicriö aö ltugsa gnein sín.i, I
og í hieilan máuuö aö rifca liana.
; Knda Ixr ritV'crkið )>css aufts.e
merkt, að ekki helir verifi kasta-Ö
fcil þess Jiötidunmn (! ! ! ).
Gnein liians gengtir eitvgörbgu út
1 á, aö deiila á mig fyrir oina ofur-
lit'Ia grein, er ég rei't í Ilkr. síðast
1 liöiö sumar, í hverri é-g skýröi frá
liiátfcföahahM Blaijne búa sl. 4. júlí.
Il'inu íyrsta skcyti sinu Inetnir J.J.
; aö nefndinnii, sem stóö fyrir há-
ttðahaldiini í Hlaiiie. Hann gcftir i
I skytt, a.ö tufmlm hafi ekki veriö
þé't'tskipuð dugandi drcngjum. Án
i þcss að ég a-tli að bera blak af
nmfiKlintvi um sk<>r íram, fcyli é-g
j tniér aö lýsa þvi vfir, að déwiiur J. i
| J. um hatta er í fyls-ta má ta ósanu j
j' gjarn sfcggjndómur, sprotbinn af
! íra'múrskarandi þ.-kkingarlcysi á
• tttiálinu. Sjálfur var J.J. ekki í
BMvinc 11111 Jx'ssar mundir, c 11 hon-
mn liaföi “veriö sagt af pcrsónutii
; sem viösta-ldar voru’.’, að bá'tífia-
i haldi'ö hefÖi vcrið mjög tilkomu-
Htiö. “Olýgiim sagði tnér”, sagði
Gróa á Ij' ti, <>g J.J. viröist ekkj
á'Hfca stg fcaka minstu vituml nvður
fvrir sig )><> hann fylgi da-mi h.-.nn-
ar. Nefndin haföi satnið dagskrá
fyrir hátiöiúa og auglýst l.aaa
; i-fus ræktfcga og Ivenivi var unt, og
: skoraö á alla, að íjölmetuia i skt r.ö
; gönguna. Kn þó Atnerikttm úui ei
j yröu betur vtö Jxarri áskorun, en
1 raun var'ft á, er ekki sanngjarnt
! aö geía nefimdinm Jxaö aö sök.
J.J. t/.-lur betur fc-föi átt viö,
! að ég fcafði skrifaö þjóðflokkar,
| Jiar setn ég mintist á hin ýmsu
Robents I:úar va-ru annaöt /egg;a.
svo sljóir, aö þsir kynnu ekk'i aft
mieta liann, eöa svo latir, aö
ncnna ekki að rita um þaÖ fáeiu-
ar línur í blööin.
þá set’tir J.J. upp alltnerkifcgatr
lærinioistara svip <>g fer aö fræöí.
mig. Og t-in af fræöigreinum hans
L-r þessi: “Artö 1902 var fyrst
haldinn hátíölegur 4. júlí”. Kkki
er aö furÖa, {><> maðurinn sé upp
meö sér af fróðleik síhum! Kn
miklir makalausir fáráölingar hafa
Bandairíkjaincnn veriö, aö hafa
■ckk'i manndáö í sér til aö lvalda 4.
júlt hátíðLcgan fyrr en árið 1902!
J>á kemur aö atriöinu, se.m hefir
lilaypt íítónsi.nda Jtessum í J. J.,
sí-m annars er aö eðlisÆari allra
geðbezta skinn. ]>ví nofnifcga, að-
<g taltli það, að táktta frelstsgyöj-
una á f relsi stfcgi Bandaríkijiaiina
imeiri fcoiður, en nokkrutn íslend-
ingi lvefði á'öur hlotnast. Já, viö
skuliwu athuga Jvetta atriöi oímr-
lítið 'bettir, Jón tninn. Faröu til
oinhv'crra af hiuunt J>j<Vöræknustu
og skynsötnustu mönttum Banda-
ríkjanna og spurÖti þá, hvort »é
æðra, frclsi.sgyöjan eöa forscti
Handaríkjanna. Og svarið hjá all-
fk-stnm tnun verða, aö J>ó forset-
inn sé æðsti maöur Bandaríkjauna,
{>á sé J>ó frclsisgyöjan æöri, þess
v’ígna <incg ég þar af Jiá ályktvwK
ú.Ö 'tæptega sé fc’l meiri hedöirr í
Bandaríkjinmm, en að tákna frels-
isgyðjuna á 4. júH.
Mr. Johitsoii möglar vfir [>ví, aö
étr þakkiaöi J/citn Iskndingiwn í
Hln'itnc, settt ekki tóku ]>átt í skrúft
göngutiinii }>.inn dag, fyrir hlutdedld
j>á, s.-m þcir fcóku t Jtví, aö efl;i
Ivciftur tsfcndinga, — og setti ekki
háösmerki viö. Kg er aldreá vanur
aö setj-a háösmerki mema við Jtær
setningar, setn þaö á við, og
livergi lrföd luáösmerki átt ver vtð
en viö setningu }>á, sem hér er utn
afi ræða. ]>ví eimnitt margt af
fólki, s.-tn ímest og bezt vanu aö
þvi, að hetÖur íslendinga yrðd setn
ríki Bandaríkjaittía beföu t .ki'Ö I inestur þann dag, haf'öi ekkt ýntsr
j [xiit't í skrtt'ögöngunmt. J>ó J.J. sé
j án efa mjög fróönr tn-aötir, J>á virð
ist svo sem harni vifci ekki, aö all-
; sfcóriwn hlu'ta Noröur Atneríku er
j skift tviöttr í ríki, sem hvert út af
fyrir sig helir sína innbvrftis stjórn
! < 01 eru ÖII sattvei n ti Ö nndir eima yf-
irst.jórn, og fcoHa li n sainieiuU'ön
ríki Atneriku (“TI.c Utvifced Stafccs
of Atn'eríka); en ertt -á ísfcnzkti
tve'fnd Bandartki. (>g þrátt fyrir
Jxið, þ<> i þeSstun ríkjum búi ivokk
orsaka vegna tækifæri 'til að viera
í skrú'ögöngunni. Kins og t.d. Mrs.
Asmutvdsson, sv-m án alls endur-
gjíihls bjó fci-1 ísten/.ka fátvann, settt
borhm var í skrúðgöngunni, og hr.
("). Runólfsson, sem mieð ráöi og
dáð studdi að J>vt, aö setn flcstir
ísfcndingar tækju þáfct í skrúö-
göngunnii, — og margir aðrir, sem
á ýmsan há'tt unrni aö því,' að
hyiöur fsfcmlibga yröi setn mestur,
og sam of langt yrðd hér upj> aö>