Heimskringla - 22.10.1908, Blaðsíða 5

HEIHSERINGIA
WINNIPEG, 22. OKT. 1908 bls 5
Þeir taka sinnaskiftum!
Herra Thomas D. Robinsoii.,
kola^ ogi viöarsali hér í -beenurn,
seni' jtiítiian h/efir fylgit “Libera.P
flokkmrm að tnálrnn, hefir dags.
15. þ. m. ritað opirobert 'bróf til
dagibfaðanniíL, til þess aS aug'lýsa
°R g>era grein fyrir, hvrersvegina
hanai geitd eikki samvizku sinnar
vegna íylgt Laurier stjórninni að
Hbálutn lengur, og hvers vegina
hanji fiinini sig kroúðaii' til að vinna
á rroóti kosnungu herra Canrerons,
þingmian'n'se.'iniis “Liberala” hér í
'borgriminii. Hann jáibar þiað hrain--
skilniisleigia, að hann sé “Ldberal” i
skoðunum, en hann heklur því
fram, að hann gietd ekki samvizku
sinnrar og niannorðs vegna gnentt
þeim manni atkvæði eða styrkt
þann fiokk til valda, sem eins ger-
samkega hafi brugðist öllum lof-
orðum sinum, og sem saiwiiað hafi
verið að sé sekur um eiros marga
og stórkostlega glæpi, eins og þeig-
ar sá ómótmælaintegia sýnt að
hvíld á herðum n'úvieran'dd “Libier-
al’’ Sitjórnar. Og hann hel'dur því
Iram, að kjósandurnir tiefii of mjög
ai tvær hœttur,. ef þeir ekki tryggi
það rroeð atkvæðum s'num, að
Laurier stjórroin veltist úr sassi.
Hann se'gir framtíðarvonir lands-
ins vera hjá uppv'aixarodi kynslóð-
mro'i, o'g -hann telur nauðsynlegt,
að vorir ungu menn' temiji sér þiá
list, að metia velierð land'S og þijóð
ar rroedra en póditíska fiokkia.
Alt er hréfið skynsamkiga ritað
og heinddr tiil þess, að hierra Robin-
son sé einlægur og eindnegiron í því
að vinma á móti “Liberal” ílokkn-
um.
Greiðið atkvæði með
ALEXANDER HAGGART, K. C.
Þingmannsefni Conservative flokksins, og sann-
gjarnri breytni við Verkamannaflokkinn.
LEJVIIEUX VINNULÖGIN
VERKAMENN ALDREI
KVADDIR TIL RÁÐA
Herra R. L. Borden krafðist þess, að verka-
mannafélögunum yrði veitt tækifæri til þess
að láta vilja sinn í ljósi við samning þeirra
laga. Allur Conservative-flokkurinn studdi
hánn að máli.
Laurier stjórnin andmælti þessari kröfuogallur
“Liberal”~flokkurinn greiddi atkvæði móti
henni.
Svo er nú sviksemi stjórroarinroar
i Ottawa orðin megn og almieirot
viðurk'ciii'd, að prestar um alt land
Irá hafi til hafs, eru fa'rndr að ipré-
dika um þa'ð í kirkjrom sínum, og
«ð hiein.dii aJmeiiuimgd á, hve mdkil
hætta stafi af því fyrir C iinadaríki
i friamtíðinni, ef þessn áslandi sé
ineð atkvæfium kjósendaniroi leyít
að halda áíram enn þá um 4 eða
5 ára tdrna.
þAÐ E-R KOMINN TÍMI TIL,
AÐ SKIFTA UM STjÖRNIi
Fréttabréf.
VANCOUVER, B. C.
10. okt. 1908.
þamn 6. þ.m. vildi til það sorg-
legro slys, að sonur þéirra hjóna
Bjarroa og Öronu Lyngholt, slasað-
ist og bedð hama af. ökunmugt er
anroars, hvernig það atvikaðist.
Hanm haíði verið úti að le.ika sér
með öðrum börnuin eins og vant
Var,, og fiór inóðir hans út til að
gá að honumi, og famn hamn þá
þar sem hamn lá á götunmi. þar
v-ar þá komdn að nágnainmakona,
°g rrótt í þeirri svipan bar þar að
læknár, er var á ferð, og sem
straix aithugaSi, að hve miklu leyti
diremgiurinm, væri meiddur. Sá hanm
þrói straoc, að hiann var öreirodur, og
hatöd orð á því, að lækndshjálp
kœmi ekki að notum. Rétt um
þaið leyti, er slysið har aö, höfðu
farið tvö heyæki eftir götumini, og
gdskia meron á, að drenguriiron mumi
hafa komið of nálægt öðru hvoru
þeirra, og við það dotitið og höf-
nðið komist vdð. Líkaminm var að
nvestu leyti óskemdur, að edms
votitafii fyrir mari á ö,xlum og a£t-
an á hrólsi og höfði. — þetta er
því tilfironam.legra, sem, þau hjón
áititu eigd öronur börn. Drengurimn
var á 4. ári og mjög ehiilegur. Út-
förim fór fram frá beimjli þeirra
þaroni 8. að viðstöddum vimum
þeirra foreldranna.
Fátt ber hér til tíöimda, > semi telj
arodi er. Tíðin hefir verifi og er ein-
munagóð, siðam sneimtna' í sumar.
Vorið var hiér fremur kalt, eíitir
því sem menn kalla það hrór. At-
virona mun, nú vera bér með mesta
mó'td, bœði byggámigiavinna og ýim-
iskgt anmað, svo sem, að'gerð 4
götum heejarins og saurriem.nula'gn-
ing í útjöðrum hans.
Nú vellur upp úr pólitíska potit-
imium, em óglögt sjá miemn, tnin þá,
hver muni öðlast hnossið. “Liber-
als Láta, sem sér sé siguriinm vís,
og siama segja Conservatives. Svo
er Joe Martiro framarlega í leið-
anigTÍnromi. Hamn lofar engu öðru
en því, að standa upp í bárinu á
þeimi þar í Ottawa, hvor flokkur-
iron, siem kemst að, og minna þá á
kosningia, loforðim. Sá fjórði, er
sækir, er Sósíalisti, —-•allvel gefimn
laaður, en fáir spá nokkru gófiu
fyrir honumi.
L'í'ðiam landa í Vancouver er eft-
ir því sie.m ég veit góð, em við-
hurðalítið. Mr. A. Friðriksson hef-
ir seitt á stofn verzlum, og bygt
mjög laglega hyggin,gu og býr
hamn f hemni. Haron krororoi ekki við
sig, gamli ma'ðurinn,, að haía ekk-
ert fyrir, stafini, sem ekki var held-
ur von. Wm. Anderson.
Þann 19. marz 1907, þegar lagafrumvarp þetta kom upp til þriðju urnræðu f Ottawa þing-
inu, þ& sagði herra R. L. Borden, leiðtogi Conseivative flokksins, — eftir þvf sem frá er skýrt í
Þingtfðindunum : —
“ Að þvf er snertir þessa menn (a: járnbrautarþjónanna) og f raun réttri að því er snertir
alla vinnuþiggjendur og vinnuvei,tendur í Canada, þá helir þeim alt að þessum tfma ekki verið
veitt neitt tækifæri til þess að láta málsvara sfna koma fram fyrir þingnefndina, til þess, að færa
fram ástæðnr með eða móti þessu lagafrumvarpi. Eg mæltist til þess, fyrr á þingtfmanum, að
sú stefna sem ég hefi bent á yrði tekin f þessu máli, og ég benti þá á það sem ég nú skal endur-
taka: Að það versta sem þér getið unnið í samkomulags áttina milli vinnuveitenda og vinnu-
þiggjenda, er að þvinga að öðrum hvorum flokknum lagaböndum sem þeir álfta sig ekki hafa átt
neina hlutdeild í að mynda, og sem þeir skoða að vera óréttlát. ”
* * *
* * * »
“ Eg hefi enga trú á því að takmarka rétt nokkurs manns, hvorki fyrir dómstólum lands-
ins, né heldur fyrir þeim æðsta dómstóli sem er þjóðþing landsins, án þess að veita þeim manni
fyllsta rétt til þess, að láta til sfn heyra. Og ég hygg að fram að þessum tfma, liafi þessum
mönnum ekki verið veitt það tækifæri sem þeir óska, og sem þeim ætti að veitast, að formlega
skipaðrj nefnd frá þeim væri af þinginu veitt áheyrn. ” —
Herra R. L. Borden endaði ræðu sfna í þinginu með þvf að bera fram, f þarfir vinnu-
manna flokksins, svo hljóðandi tillögu : —
“ Að ákvæðinu um þóðju umræðu lagafrumvarps nr. 36 sé fi estað, og að
áminst frumvarp sé lagt lyrir sérstaka þingnefnd til þess að hún geti kynnt
sér skoðanir ýmsra manna sem koma undir áhrif nefndra laga, og sem kunna
að óska þess, að bera fram óskir sínar með eða móti ákvæðum þessa frum-
varps, eins og það er nó, eða þá sem kunna að óska þess að einhverjar breyt-
ingar séu gerðar, og að þingnefndin skýri svo þinginu frá afleiðingunum af
slíkri áheyrn. Að nefndin ha.fi vald til þess, að senda eftir fólki, skjölum og
skýrslum, og að yfiiheyra vitni undir eið eða eiðfestu.”
Herra Rudolph Lemieux, (vinnumálaráðgjafi), andmælti í nafni Laurier stjórnarinnar og
Liberal flokksins, þessari uppástungu herra R. L. Bordens. Hann sagði : —
“ Hversvegna skyldum vér þá hafa sérstaka þingnefnd eða frestun þessa frumvarps áður
það er kunnugt hvort járnbrautarþjónar eru þvf andvfgir eða ekki? Ég ber að mínu leyti virð-
ingu fyrir járnbrautarþjónum, og ber hina mestu virðingu fyrir félagsskap járnbrauta vinnenda.
En ég segi, að þó þeir kunni að hafa rétt fyrir sér f því að þetta frumvarp baki þeim, ef til vill,
dálitið ónæði, þá verður samt að vernda alþýðuna, og áður en þeir gera verkfall eða járnbrauta-
félögin segja þeim upp vinnu, þá verður að vernda alþýðuna og kynna henni orsakir verkfalls-
ins eða sundrungarinnar sem orðið hefir milli málsaðila. Þetta er það eina princfp, sem til íhng-
unar liggur, hvort Canadaþingið skuli gefa sig nokkuð við því. Það er sú gáta sem þér verðið
að ráða í kveld.
* „ * *
* * *
Ég get skýrt frá þvf, nú Þegar, sem vinnumálaráðgjafi, að ýmsir MIKLIR VINNU-
VEITENDUK f Vestur-Canada. hafa skrifað mér og Iteðið um að þetta frumvarp verði lög
leitt tafarlanst, og látið ná staðfestu landstjórans, af því að það LEIKUR ÓTTI Á ÞVÍ að
verkföll kunni að koma fyrir f námahéruðunum f Vestur-landinu, og það er vonað að ákvæði
laga þessara knnni að koma f veg fyrir þan verkföll. ”—
“ Ég veit ekki hve miklu meiri upplýsingar vér gætum fengið frá járnbrantarþjóna-félög.
unum. Ég hefi átt tal við málsvara þeirra, og ég hefi haft bréfaviðskifti við þá og ég hefi hlustað
á sendimenn þeirra og þá sem lfta eftir samningi laga fyrir þeirra hönd. ”
Herra Lemieux gerði sér ekkert ómak til þess að minnast á nokkra aðra verkamanna-
flokka sem kynnu að koma undir áhrif laga þessara.
Uppástunga hra, Borden’s var feld með flokksatkvæðum
106 mót 48. Hver Conservative þingmaður greiddi atkvæði
með uppástungu herra BORDEN’S.
Allir Conservative þinjrmenn Vestur-landsins voru í sætum sínum og-
greiddu atkvæði MEÐ því að vinnulýðurinn væri kvaddur til róða.
Margir “Liberal” þingmenn voru fjærverandi, þar með talinn hr. D. W
Bole, þingm. fyrir Winnipeg, sem var í önnum við lyfjaverzlnn sína í Montreal.
Annars greiddi allur “Liberal” flokkurinn atkvæði móti verkamönnum.
ALEXANDER HAGGART MUN
VERNDA RÉTTINDI YÐAR.
_
Hættulegur maður.
Blaðið “Montreal Star” segir
álit sitt um Sifton og
skóglanda-rónið.
Oít og einaitt ropp á síökastiö
haja “Liberal” hlööin veriö aö
íLaig'ga 'nneð kafla úr ritistjórnar-
griöimum hlaðsins “Momtreal Star”,
s®m þtau hafa' álitdö að rýra mmidi
á'lit hierra Fostcrs. þau hiaía lagit
mdkjla áherzlu á það vdð lesöndur
sína, að þetta vari óbáð blað, og
því þess v«nt, að taka srórstakt tdl-
lit til álitis þiess í yfirstandian'di
kosnimga bará'ttu. — þiað ,er því
ekki úr vegd, að Hiaiimkrirogla lofi
lesarodrom síroum að sjá álit bAaðs
þessa 4 Siátoro, Burrows og fróJög-
um þoirria, sern bez.t hafci giemgið
fmm aí öllrom “Liihterölum” að
ræina ríkið eiginrom þess og afurð-
um, og scitn nú eru að reyma að
ginma kjósondrorna til þess, að
kjósa sig 4 þirog á roý, svo þair
•með aðstoö Laurier stjómarinmar
gieiti haldið áfram, að mata krók-
inm 4 kostnað þjóöarinmar. þessi
| ritstjórmiargredm er, ains og að
framiian er saigit, premtuð í biaðinu
“Morotnaal Star” þaron 10. þ. m.,
ogi er 4 þessa laið :
“Blaðið “Toronto Olobe" premt-
ar ropp, á gióðurn stað í bla'öinu,
hrróf, sem tekið er úr “'Bostom
Tramseript”, eítdr E. W. Thomp-
son, sem edmusironi var ritstjóri
blaðsims (Globe). Hr. TJiorropson
tekur þar kröf'tugiliaga svari Clif-
ford Siítons. Engiron ráðgjaJamroa
þarf fremur á því að haldai.
þiessd óheillavænlega áfergja Mr.
Siftoms, að -verða leiiðandi ljós í
“Liberal” fiokknit'm, eykur mörg-
rom maroni, sem gott mironi hefir,
miegmirar áhyggju. Síð'an SiSton
| hvarf úr náöanw'ti Lauriers, hefir
j hanm verið á sx'iedmii í úthV'i’rfum
\ fiokksins, og þaðam hefir við og
| við borist ávœmingiur um það, að
hinm myndi korroa í ráðameytið aft
j ur. Hamn er framiúrskaramdd mikil-
hæfur maður — líkkiga haigsýmasti
maðurimn í stjórroinni meðan hann
var þiar — og þiað er þess vegroa á
yfinborðinu hin mesta furða, að
hanm befir drcgdð sig svoroa Iemigi í
hlé.
GÓÐIR HAGAR FYRIR SIFTON
Ero hamn er líka með í hardag-
amurn. Haron Lýður sig nú fram í
Bramdom kjördærniihi, Ef hanin roær !
kosmirogu, og hin ljtla sveit fylgd-
fiska hams verðror einroiig semd á
Jróng hon.rom til stuðroirogs, — þá
cr síst 'fyrir að sj'inja, að við vökn
um wpp við það eirohvern góðan
veðurd i'g, að haron se kom'iron: í
stjórninia. Og þagar hann er þarog-
jað komiriin, m4 reið.a sig 4, að
hamn læitur þar til sin taka. Hamn
| mun haimiba S;ita ráðgjifastöðu,
j og eiftir því að dsema, livað haron
j gait gert sír úr imiroainríkis ráð-
I gtjala ©mibættdnu — sem fyrirreron-
urum hans i því etnibæ’t'ti hafa
iunddiS't fremtir rýrdr hagiar — errom
vér ekki í nieinum efa rom, hvað af
feit.usta einbasttinu verður láitið
drjúpa.
SIFTON ER VALDUR AÐ
HNEYKSLUM.
Urod.ir rúðsmensku Si úons í imro
anríkis ráðgitfa em.bæ'ttinu mymd-
ufiust fiest þau hme-yksli, scm a,rod-
s.bæðimgiar stjórnarironar haóa gert
sér svo mikinm mat úr v.ið þessar
kosningar. Að lelja hcr upp öll
þessi hncyksli, væri það sama sem
að endurtaka tnargfluittar ræður
| andstæðioganroa, — en að'farir Sif-
ton mágsins, Tlteodore Burrows í
þessu saimkamdá, tnatins, seon var
þimgmaður í síðasta þingi og sæk-
ir um þá stöðu aítur roú, — er
nó'g til þess, að hrollur fer um
land al't við tilhrogsumima rom a£t-
urkomu Siftons í ráðattey tdð. Ed'tt-
hvað í kri.ng rom heJmniingn tt m af
skóglörodrom' Vesturlandsiros var á
þremur síðustu st'jórmararrom Sif-
tons skift upp á milld utnihoiðeinda.
O'g helmiroguriron af þessu jarls-
dk'emi komst í hendur örfárra póli-
tískra fylgifiska hams, meðal
hverra Burrows var fremstur í
flokkd, þessi litla sveit roáði þann-
ig haldt á fjórða hlutamti'm aí öllu
þvi skóglanda svæði s.trn tJJ er í
fylkjunum Ylaroitoba, Saskatehie-
wan og Alberta.
TILBOÐS FARGANIÐ
Hvierttiig roáðu þedr þessu undir
sig? Með opinberu 'tdlboði. það
lætur vtel í eyrutn, þarogað til vér
föriim að athuga sm'áia’triðdm. Stná-
.atriðdn í einu þessu itálfelli tókrom
vér til aithuigunar fvrir skömmu,
þeigar vér greiddum' Fraser málið
í surodur. Fraser er eii.mn af Bur-
rows félöigurou'm. í því 1 tilfelli
(Cedar L<ake skóglamda sölunmi),
var timinm £rá því, að auglýsingdn
um söluna birtist og þarogað til
salam fór fram, svo stubtur, og sal-
am ákveðdn á svo óhem'tntgum tima
ársins, að það var hrei: asta frá-
gangssök fyrir nokkurn íbjóðanda,
að kamma' svæðið, sem upp á-ttd að
bjóðast'. Svo Fraser, sem var hinm
eiroi, er sendi tilboð, fiékk að sjáH-
sögðu lamddð, sem hanm sjáUm
hafði .beðið utn, að yrði sett á
uppboð, og setm hanm hafði að lik-
indurn látið skoða áður em liaÆm
fór þess á fedt. — I Nolam rtuiJimi
(Moose fevke skóglámda söluroud),
setn vrór einmig gátum um, va.r
ívrs'ta boð Frasers oins og menii
tnuma $1,000. þotta var alt sem
gerðdst þessari sölu viðvíkjaodi
þamigað t.il morguninn, sem saJam
áttii að fara frattt. þá um tnórgHni-
ironi kom tilboð frá ednrom- aá télög-
ntn jnedrra McDomalds, setn ern.
hei'ðarfegir viðarsölumenin., ogbuðro
þeir $6,420 í þeittai skóglandasvæðtt^
Var Burrows félagdð með þessu úr
sögunmi ? Ekki mikið! Burrovi'it
kom þemnatt sa'tna morgun 4 sk rii-
stofu Frasers, og hað hatm afS
gera aromað tilboð, og bjóða nú
$7,000, — svoldtið hærra em Mc-
Donalds tilboðið, eims og meron sjá.
Fraser gerði þatta tilboð i roafm
W. H. Nolans, og fiékk svo Bur-
rows það i hondttr í
ÓLOKUÐU UMSLAGI.
Burrows skrifaöi hamkaávísam upp
á $7,000, og fet hama hjá tálboðimu
áður em hann loka'ði umskvginu„
og “Nolan” hre.pti skáglamiddð- —
En “Nolan” seld'i rrótt smn tíl
larodsins í hiemdtir Itnperdial Pulp ic~
lagsins, sem herra 'Burrows eir .
ráðsrniaður fyrir.
þteibta gerðdst alt mcðam S.xfton,
mágur Burrows, var inmaíiriiúi-
ráðgj tfi. En þesai eru að edns fiá af
mörgum slikum 'tilfeJlu'm. Imperiíil
Pulp frólagið bauð mjög oft í skóg-
lömddn, og hreiptu þau í hvert eirt-
asta sk'ifti. 1 þessu tillíti var Jtað.
hepnara en Bttrrows, þegar hsúíut.
gerðd tilboð í sínu eigm roafrot, —
því hamm bauð 18 sinnuim, og íékfc
bar.a seiyitjám sironum það sem hatttt
bauð í. Gott da'tni utn starísað-
ferð Imiperúal Pulp félagsins, <x
skágiLamdasial im i North Saskat-
thíwan. Félaig nokkurt í Edrnao-
tor» bað rom, að þct.ta skógarbesltá
yrði boðið ttpp taíarlarost. Erv
stjórndn tók sér samt roægam tiniía
til þess að seroda einn heitnilisrétt-
arlramda umiboðsmanitt sintt fcil að»
skoða Lamdiið, með þeiim árangrt,
að inmamríkisdgdlddn
VISSl HVERNIG LAND-
IÐ VAR
áður em salam íór fram. þetta var
nú alvag eins og það átt'i að vera,
— «n 'þessari regJu var ekki ætíð
fyigit, etms og sýrot hcfir verið hér
að frittniam, þngar Frasar-Burrowsi.
kliikkan vildi láta bjóða ednhverra
skógLamdaflákann upp. Að þessit
búnu var sölronroi flýtt sean verft,-.
máit.tii, þrátit fvrir utam að kotn-
andd móttnæli. Helztu tilhoðdn *
þet'ta land voru þcssi :
Theodore A. Bttrrovrs $ 6dViT
Jaitnes Ross 3/7 010
H. og K. McDonald TI, jiíi’J
Jmpertal Pulp Companv 31,575
En nú kemtir naaður aðf þvi
kynJiegai'ta í þesstt miáli. TdLboöiS
frá Iimperial Pttlp fei'.iagimu var ekki
skrdfað á hin vanaL-gu •eyðuhlrsð
innunríkis d ildarinnar. það tar
skrit'ð tro-ð ritv.él, og ekki tilr-
gr.ittd roedn roppha'ð í því. Ero tvatar
b. mkaávísaro'r fylgdu tilboðtmu, —-
öttmur sent roun $17,575 og hin
14,000. Fyrri hainkaiávísatidm var
nóigu há til 'þess að yfirbjóða Ed-
mornton felaigið (Jattte« Ross), seta
var fvrsti ke.,>piroauturim», og gafc.
skeð aö yrði sá eini. Ero tilhoðiib
frá þeim McDonald kom á elfeítut
stundu. McDonald féHagarnir lórti.
j kætilega að ráði sinu í skógJand. i
saankeipmiimroi ttm þcssar mundtr.
Viera má, að þá háfd grunað ettt-
hvaið. Kn 'þeiitn kom kænska sin.
ekk'i að nrórou haldi, þeir fettgn rikk:
skcg'aindið. Hiro minni bamkaáv.is-
an Itnperial PuLp felagsins- ror
nnáituLeigia há tiT þess, þegar húr»'
var lö.gð satnan við hina stawri,
að giera boð, felagsins dalítdS:'
hærra ero boð þeirra McDonaJds. —
Var eii hviersstaðar leki i ínimwrik-
isdeildiinmd ? það hefir ekki satm-
ast emm þá, em jafnvel erogtl hrú
bitriitiiiun tnund'i gruna eitthvafFj
þess háitfcar.
HETTULEGUR MADUR’-
FYRIR þJÓÐINA
Clifford Siiftoro var inmanríkíst-
ráðgjafi aJJam .þann tírna, setra bér
er rom að ræða. Burrows er má'g-
ur haros. Sifton og Burrows swkja.
báðir um endurkosmdngu se-m þárog-
mieinm við kotnarodi kosroirogar.. ffir'
það ráðle.gt fyrir þjóðim.a,. að'
hast'ba á það, að seroda þessat mesÐBt
og fylgildð þoirra á þing mað þí3»..’
j möiguledka fvrdr augum, að S írtnsí
1 komiist aftur í ráðamytið ?•’ Wéir
vildrom óska Jeess, að ver tnæfcCntEt
treiysta því, að Laurier heð5c þtiKfc
til að varroa hommr a5 knmast
þamgað. En Sir Wilfriid: iefir enc
þá Sir Frederiek Bordén i ráöa-
neyiti sínu, og það vetkrr tranwfcíði
hjá öllum. það er mjbg svo erfitt
fvrir hvaða forsætis ráðlíerra seni
er, að bola út manmi, seim etjsm
sdnnd hcfir komist í rá'ðancytíði og
kyn»t Iaommáhtm þessrr.