Heimskringla - 05.11.1908, Síða 2

bls. 2 WINNIPEC, 5. NÓV. 1908,
HEIMSKRINGEX
Heimskringla
Published every Thursday by The
Heimskringla News 4 Pnblishin? Go. Ltd
oi? r
$2.00 um áriÐ (fyrir fram borgað).
Öent til íslands £2.10 (fyrir fram
borgaðaf kaupendum blaðsins hér$1.50.)
B. L. BALDWINSON,
Kditor & Manager
— #
Office:
729 Sherbrooke Street, Winnipeg
P.O.BOX 3083. Talsfmi 3312,
Vinátta Vilhelms.
Svo mikiö hefir á síöari tímum
veriiö rætt utn óvináttu Jrý'zka-
Ian<Iskeisara gaguvart brezku þjóð-
inini og þaraflíiðanidi væin'tau.kig.t
stríð miiilli þjóðanna, að keisaritin
Jcveðst ekki ktngur giata þolað
þairn misskilming. Oneíndur maður,
swn fyrir nokkrum tima átti tiat
við keisarann um þessi ímál, heíir
seinit skýrslu um það til blaðammia,
setm er iá þessa lieið :
I>oið kottia, fyrir augmaiblik í sögu
þjóðamitta, þegiar gáleysis atbaflnir
geita borið bfesunarríkustu afleið-
ingiar, og það er þe-ssa vegma, sem
ég hiefi ákveiðið að opinibera eíndð i
lamigr'i viðræðu, sem ég ártti við
keiis.iramirt íyrir nokkrum tírna, og
ég 'giari þiatta í þeirri vom, að það
eyði þeiitm másski lnrimgd, sem þjóð
miím hiefir á lymdiiæi nk unmum Vil-
hjáilms kieisara og hans hlýja hug
arþrali trLl Brieta.
Keisanmm talaði nveð ákyfð og
óvamialiegri eimiægmii. Ilamn sagði :
— “þdð Englanjdiin>giar eruð vit-
fitola. Hvað hefir k<«niið yður t.il
þess, að líta með svo miikiilli girun-
serni á viðburðinra, að það er ó"
sæmijLegt jafm voLdugri þjóð. Hvað
merra
og tilkynti honum, hvor svör ég ! ánispokum,. reipasLtrum og tætlum em skóLagiengmir memm,. Eg vildi
veátt'i þeAm, sem þá höfðu hruigtgiað | úr ábrejiðinn, grúlarlömipum og íyrir rnitt leiyti geta lagt minm
ráð til ]>ess að koma Bretum á götóttum skóm, mórauða treflin- skierí tii þess, að þotta fyrirtæki
kné. þeir Ivmgiendingar, sem nú um hams “langia I/áia’’ og hákarla gætii lukkast. — — ]>á er paniimga-
móðga mig mieð því, að draga efa ! sóknun.um, sem eirrn Lamdimm átti spursmiálið. Mér hefir dottið í
á hjviert orð, sem ég se-gi, ættu að I að haía flutt niieð sér, til þess að hug, að ef boðsbriíf væru send úit í
vita, hvernig ég reymdist þedm, ! gata fiskiað hákarl i Rauðá. Og 1 allar byigðir Islemidinga bér, og
þagar þair voru í hættu stadddr. enda iþótit hægt yrði að bœtta tölu- líka til IsLanids, og fólk femgiö til
éir minnast v'erðu v’tð þotta., svo sem aski og (að skrifa sig fyrir söguheftunum,
1899 þeigar h°rn,spón', klifbera og redðiingi rúm- | og íá sam flesta að hægt væri til
iu áfallimu á i fÍö1 ly'PPu'l'ár, og fl. algemgu, þá að 'borga strax fyrir írarn, sem
miklu frekar td rv.araði verði á fyrsta heftinu, og
svo þagar fyrsta hief'tið væn af-
Ennfremur mætti
þess, að í desember
Brotar nrðu íyrir hverju áfaLLimu á I
fætur öðru, þá fókk ég bríif fráí>'rÖ1 Þet!f safn
þess, ,að samna þa fiavazku ímn-
ommu minni, Victoriu drotningu.
Hrygð og áhy.ggjur þrtngdu þá að
lemdra hér — alt óf margra — að
hanrii, svo að heilsa hennar var að !v'er tslen.tl.in.giax værum náskyldir
veiklast umdir þeim. Ég ritaði s^rælinKÍum °S hefðum að msstu
h'Dimii þfá hlýl-agt h.lii'ttiekn'ingiarbréií. . stmiu H£na'ö«ar'hiart'ti ojr þteir hata.
Og ég gsrði mieira. Eg tað einm af Um bókasaán er alt öðru máli
herforingjum mínum, að komast að gegna. En nú vill svo til, að
cftir ástamdinu í Suður-Afríku, og íslenzka háskóla hugmyndin
að gefa mér skýrslu um aístöðu ;uiga) á álitlegt bókasafn (Br.K-ms
herdenlda beggja þjóðamma þar, og safmdð), og því hoíir bæzt tölu-
um> tölu liðsins á hvora hlið. Með vert af gömJum bókum hér vesitra.
þessa skýrslu fyrir framam m'ig, Einu simmi sá ég að því bættust
gerði ég áætlanir um, hverndg , t'.rýlukvæðd og Grallar’imm og I)ag-
Brctar ættu að haga sókn sinni í legar iðkanir guðihræðsluamar. Og
stríðinm þar syðra. Síðan lagði ég þar ætla ég að vona, að oinin sálm
þær íyrirætiandr fvri.r bermáladedld ! uránn byrji svona : “Illa fer þér
mína til athugasemda, og semdi að upipihrokast, aska og moldar-
síðam til Englamd's. það skjal er : þrekkur. Andstygðar sæði áður
einmiiig gieymt í Wimdsor kastalam- j varst, em nú saurimdasekkur”, o.s.
anum, bíðamdi óhlutdrægs dóms
söigumnar. þess skal og cdnmdg
miimmast, að í öllu verulegu var á-
æitlun mín nákvæmlega sú sarna,
eins og Gemeral R oberts trami
ih’Lgdd, og sem vann honum frægan
sigur. Var þetita starf Iíkt því, að
ég befði viljað Ivnglandi ilt ? Eg
legg þa,ð undir sa.nngjarnam dóin
brezku þjóðarimnar.”
þatta leyndarmál, sem keisarimn
: þiammig oþmberaði i viðræðu við
i söguritiarann, sýnir, að Bretar
j hafa jafnan haift hamn iyrir ramgri
! sök. Uppljóstrun þessi hefir vakið
i hint mestu .eftirtekt á Rngilamdi og
: í allri Norðurálbinmi Bæði .emsku
i °K þýzku stjórmirnar viiðurkemna,
: að alt hafi verið eims og keisarinti
hefir skýrt frá þvf. En Rússar og
frv., alt eiftir þessu, míla á lemgd,
eáns og þjóðihátíðarkvæiðið hjá G.
pnantara-. þá var gullöld guð-
hræöslunnar, þegar gamJi séra Sig-
urður á Pnesithólum ortd þemmam
sáfm. — þótt nú flækjur og stapp
kunmi að koma u.pg viðvíkjamdi
erfðafestu á dámarbúi háskóLa,hu.g-
myndarimnar, þá er samit sá hluti
að aldnei
hemit, a'ð þia biongaði áskrifanddnm
fyrirfraim .fyrir 'ainnað heftið. þann-
ig iiiiætti hafa u.pp nokkurn part aif
vorðinu fyrirfraim. Ég hefi svo
góða trú á veglyndi Islendinga yf-
ir höfuð, og áhuga þeirra yfirleitt
, | á þiessu máli, að ég er nokkurn-
1 veiginm sammfærður um, að ílestir
mutidu viljug'ir voga svona lítilli
upphæð, sem iþyrfti frá hverjum á-
skrifamda, tii þess að málið kæm-
ist í framkvæmd, og feng.i strax
góðan byr.------Og ég vona, að
1 imdbm sjíii sór vag í því, að
styrkja þieitta fyrirtœki nneð ráö
og diáð”.
Frá Sp.anish Fork, Utah, fr.'kk éig
meðal anmars .þessar undintektir :
— “það var faillega gert af þér,
að hneyfa svolítið við þessu máli
að nýju, og því fallegra og þakk-
arverðara yrði það, ef þér tækist
að koma fra'mkvæmduTn af sitað.
Já, ég gleðst af því, að hugsa til
þess, þ'VÍ cg er einm af þedtn, semi
ál'íit þeitta nauðsvnja fyrirtæki. Og
gæiti ég í einhverju griei'tt þinm vieg,
aamster'i. þeárra til að korna Bre>t-
um fyrir kaittarnef hert fyrir öll-
tnn 'beiwíii.
til þess, að Bretar muni krefjast
saigmia af Rússum og Frökkum rnti
þotta samsæri þeiirra.
Þjóðernismál.
^ í K'-rt, hieldur ®n ég j FríJckar ern hontim ekki þakklátir
hef. gert? Ég sagðt, mcð allri ivrir þ,,S!,;l sp seim , t h,efi,r
þotrri abejslu, sem ég heh ráð á, í 1
ræðu rninni í boTgarráðhúsinu, að
friður vær.i mín hjartams löngun,
að það vœri min hjartfólgiKisita
ósk, að tnega búa í öruggum friði
við Eniglamd. H.efi ég nokkurn tima
reynst orðun^mínum óitrúr ? FaJs
og táltlrægrji .eru ekki eðlisainkiemmii
mín. En þér gefið þeiin engan
gaum.. Yður er hætt við, að rtuis-
skilja og afbiaka þýðingu þairra
En það er m'óðgtt n gegn persónu
mfnmft, sem ég amdmætó. Að v®ra
sífeLdleiga misskilinn og að hafa
viná.ttu tiLboð imin cina'tt vogin og
gaigmrýmd með grumscmd og tor-
trygni, það þre'ytir þoliinmæði
mína.. Eg befi þráfaJdlaga tekið
það skýrt firam', að ég er vinm
EngLands. En Uöð yðar, oða að
miinsta kosti talsverðiir hlnti
þairra, biður onsku þjóðima að
itie.ii ta. vimáttu tilboðum minum.
þiait giefa í skym, að mie.ðan ég rétti
þoim aðra höndiina, þá hafi ég fólg
inm morðknta í hinmi. Hviemig á
ég svo að faria að samimfæra þjóð-
kna móti vilja hemmar. i ....
oboinltnis,
‘‘Al'mcmnings áiliitið tmeðal mikils | fratn 4,
hlintia af miðlttngs og lægri stéitt-
tinum mi»ðaJ þjóðar miiai'nar, er
amidvígt límigfamdii, og ég er þess
vegma. í riauti réttri í minmft hlnta i
mímu leigin' lamdi. En sá manmi
lilu'ti befir í sér fólginn beztu ein-
kemni 'þjóðiarim.nrar, rátt ieims og
það er 4 En'g’Iamdi gaigmvart i
f>ýzk,alaitiidi. Né hsldur hafa vim- |
4'ttimnarkim igaigmvart lingiaiuH
verið itóm orð. það var alheiims. 4-
lit, að þiýzkaLamd væri óvinveirtt
Englí tiiidi í Suður-A'fríktt striðimu.
ómeitamlaga. voru blöðin amdvíg og
almianningsáliitið var amdvígt. —
En hvað var það, sem stoðvaði
Evrópuferð seindimanma Búamma,
seim voru að neyma að £á stórveld-
in tiil að skerasit í Le«ikin.n? þeim
var fagmað 4 HolLand'i, og Frakk-
Lamd veitti þeim sæmdarviðtökur.
þeir óskuðu að koma til þýzka-
lamds, þar sem þýaka þjóðin
miimdi hiafa krýnt þá blómsveigum
Kni iþeigar þe.ir báðu mig að vieita
sér viðtöku, þá noitaði ég að gera
það. það var rothögg þess teið-
amgurs og sendiniamiirniir sneru
eítiur tómhemtir.
it amnað skifti, þ.egar striðið
stóð hæst, þá báðu bæðá Frakk-
Land og RússLand þjóðverja að
ganga í bandaJag með sér, til þess
að krefjast þess af Englamdi, að
það hindi enda 4 ófriðinm. þessar
þjóðir sögðu, að þá væri tímd til
þes-s kominn, ekki að eins að
íreilsa lýðvcldi Búanma, hieldur cinrn-
ig itil þess, að lítillækka Englamd.
Hvaða svar gaf ég þeim þá ? Ég
soigði, ;uð svo langt væri frá því
viss,
semit ha'ion aftur til íslands. því
þœtiti mér La.ngréittast, að allir,
sem hlymtir eru því, að vár söfn-
um sanian og geymuin vorar feg-
urstu og merkustu miemjar — bók-
mcmtirnar — hlymmum að þessu
saáni, og gefum því alt, sem tkki
nná glaitast. “það er hægra að
styðja em reisa”. það kostar
mimma, að gera það eftir íöngu.n
fullkomið, em að hlaupa í kapp við
þæð og byrja að nýju.
Eg leiðft alveg hjá tnjr, aö tala
■ uin iþinn afarkostmiað, scm þtssari
í “þjóðlegu” Hkr. bugmymd (ylgir.
Nokkur líkindi telja Kvrópublöð Aíln,ars getur hver ínaður seð. að
íl buctt. nð Bri-tar mntii krefiast iþcssari telagshugmy'nd þarf að
fylgja duglagur lannaður fratnk\-.-
stjóri. Hús til að jjeyma í alla
gripi amdtega cg verktega, mætt'i
ekki vera óvaitdaðra ern sem s\ ar-
verður bókasaénið , þá gerði það enginn amnar viljugri
og fúsiari. — — Ef til alnnenmra
samsko'ta kæmi, mundi éig gata lið-
sint oi'tthvaið. Og ég tiel víst, að
b'ókin aaldist hér furðu vel”.
* þe'tba .er ritað 24. ágúst, af
mierkum miianni þar, seim er gagn-
kunimiigur löndum sínum og hcíir
mdkiil á'hrM meðal þeirra.
A mieðan pólitiska hríðin hcfir
staðið yfir í blöðunum, sá ég ekk'i
hcrt, að semtla þeim nokkurt nýti-
Leg.t orð til biirtingar. Hún — póli-
tíkim — blindar alt, og fyllir alt.
út í J'ztu skækla.
Em sökum þess, að i Ileims-
kringlu 17. sept. sl. birtist rit-
stjórmargrein nreð fyrirsögninni :
“þjóðtegt gripasaín”, þá er ég
knúður til að rita nokkrar lLnur.
því, ei það þjóðern.ismáJ, sem þar
I ræðir um, ekki snartir mig beinltn-
] is, þá snertir það mig áreiðanlaga
öins og ég mun sýna
það cx líkt ástatt að ttila nm
þjóðtegt gripasafn nieða 1 vor V.-
ísl'i’mdimga, eins og að tala um há-
skólamál þeirra. Hvorutvieggja er
að vísu þjóðermísmál, og hvoru-
(vieggja hugmyndin er góð, og
Lamgt frá þvi, að vcra haimska, ef
nokkur tök værtt til að koma því
í getgm, — að láta þær hngmyttdir
verða að virkilegri framkvæmd,
þjóðermi voru *til sóina og fólki
voru til gagtts og misnndngar.
t samm’oika sagt sé ég cmgin tök
á þvi, að mymda þeitta gripasafn.
]>að hefir aíarmikinn kostmað í för
meö sér, og fyrirhöfn, og yrði ald"
roi ncma ómynd, tnjiig lítilsháttar
og ómerkitegt, að undamitckn.utn
bókum vorum og sárfáum rnumtim,
sem fáanikgiir væru. Ileima á voru
gamila og gé>ða íslamdi mun vc-ra
orðið svo sópað — gersópað —
sem liægt er fyrir land.sgr’iipasalinið
af öllum gömlum mcnjutn og
mierkistgri'pum, að þaðan geri ig
•m'ér ekki háar vonir. Og eðlilega
mundu landar þar frekar unna
sínu ei’íin gripasaifni niumiamma, en
að sienda þá burtu úr Lar.dinu, ef
að nokkru nýitir og mcrkir væru.
En að fara að safna leifuim, sem
eftir cru af mumnn þcim, sem vér
himgað fluttum, 'mundi hvorki giera
oss fræga í auigum afkomiemda
vorra eða inntendu þjóðarinmar.
Og þ.ví síður, eða síst af öllu gefa
réitita sögulega þekkingu yfir Lifn-
aðar lásigkomulag þjóðarin nar,
sem frumherjíirnir voru komnir af.
— I.íktega þeir eimu munir, sem
aði 40—50 þús. dollara steinbygg-
ingu. Inmgaingseyrir þyrfti að vcra
$10, og ársitl'llag $5, og aJrrnenmur
áhmgi og fylgi, ef nokkur veruleg
frannkvæmd yrði gerð, svo máLefn-
tð yrði þjóð vorri til írægðar og
frama;
þá kiein ég að mákfninu, þar
sem það Ixi'inlíriis snertir mdg.
Hkr. hugimyndi'tt “þjóðlegt gripa-
safm” v’iill safmia myndum og æfiat-
riö'Um írumiherjanma (laindmáms-
mamma og kvemna) og byggja rmeð
■þvá áne'iðantegam grundvöll til
laindnáanssögu Viestur-1 slemdinga.
þeitta er nú alt gott og blessaið
í sjálfu sér, en samt fellur tnér
Frá mjög mikilhæfum mannt í
MinmesO'ta h-efi ég fenigrð svoLát-
amdi biemdinigu : “það hefir aldmei
borgað sig, að rita fyrir lámdiamm,
í bundniu eða óbundnu máil'i. þjóð-
in liefir aldrei metið rithöfundia
sína eðai bor.giajð þeím starf sitt og
elju, fyrr en þeír hafa verið bftiiidr
aö ligg'.ja miammsaldúr og me.ir í
gröfimjiii”.
]>ví nriður, er nú þat'ta sa.tt, og
ekki hvetjandi fyrir mann, sem
vild'i ráðast í það stórvirki, aö
rita landitámabók.
þieitt.a læt ég nægja hér megin
línunit'ar.
Eimn djúiphj’igginn og ráðhollur
m. i'öur, sem miéir v.ar sérlega amit
um aö heyra álit frá vdðvíkjamdd
sögu-'áformdnu, og sem er búseitt-
ur í eifltind stærstu ísl. nýtemdummd í
Manétoba. riitar inér á þessa Le'i.ð :
-----“Mesitu ierfiÖiLejik>arndr, sem
íruæita þér við að rita landmáims-
sögutiia verða, að geta íerðast twn
og fiemgið uipplýsingar þær sem
'þurfa. það mun víða verða mjög
erfitt. V'erkið sjálft, að rita' sög-
uma, er ekki svo geysi-mikið, eftir
að unddrsto.ðiam er feng'in. En tund-
það ekki vel, að höfumdurinn i irbiúmi ngurinn úthei'nntir bæði tíma
skyldi taka þarna glóðvolga hug- j ()g peninga. það er ekkii efnaleysi,
mynd mina, sem ettm liggur Oipdn : stitn hamliar V.-íelemdingu.ni að
fyrir öllum Vestur-lstendingusn. styrkja mann til að rita sö'guna,
ög éig hefi sterka löngun til að , heldur kærimgartej’si. — — Samm
halda því fram, að við'lagariitstjór-
iun, Kr. Ásg. Benaddk'tssom, eigi
alla þessa grein, en ekki hr. B.I,.
B. Kn hvað sem rnt þessu líður,
þó höfiumdurimn ekki v.irtd nafm
mit't eða “Opna bréfið til VesUir-
íslicmd.iniga” svo m.ikið, að miinnr
'fær'ng mín .er það, að eí þér yrði
auðið, að rita sö'guma, að þá yrð'i
húm edms góð og óhlutdræg og við
mnndum geita átt kost á. það er
vandtt, að skrifi hlutdræ.gniskiitist
um tnenti og viðburði, sem maðttr
sjálfur þekkir ipersónuLega. Við-
að þýzkaJamd tæki nokkurn þáitt í mierkir eru hé>r hjá oss og þcss
•bamdalagi til þess að lítillækka
Kng'land eða að styðja að falli
þess, að þýzkaland ætlaði að
htlda sér afgerlega frá öllum mál-
ttm, sem kynnu að haía þeer afleið-
ingar, að koma því í vamdræði vdð
eins magnað sjóflotaveldi eins og
England væri. Sá tími kemur, að
komtiamdd kynslóðir lesa í skjala-
sifni Wlndsor kastalans það hrað-
skeyti, sem ég sendi konumginum
ast ednu orði á það, — þá skal ég kvmndngin vill bLandast þar inn í,
nú sýna, hvernig miálið stemdur. og hiafa áhrLf á ritið, þó maður
eimmiig það, að tticð þoirri vi'ti’ ekkd af. Sturla lögmaður
þá I þórðarson gait það, ©n svo hefir
I ekki rnenta einn Sturla þórðarson
'ver.ið bil hjá IslemdingU'm.. Svo get-
ur legið til áljts, hvað edgd að taka
Og
hemilinr
það, að tttcð
sem ég h-efi femgið,
kostar Ves'tur.fstendinga sama og
ekkert, að ég safmaði undirstöðu
og færi að rita landmámsbók (því
allir htfia skilið hugmynd mína
þamnig) hjá því, sem sá kostnaður
vrði, sem fylgdr “frumherjafél.” í
í Hkr., og scm að öllunt líkindutn
aldrei kemst í íramkvætnd.
bera gott traust til tnín, að leysa
verkið af heitdi. — Eg héfi verið
að Líða eftir álitd og tillögum
tnanna í þessu máli, sérstakleiga
norðan líttunmar, og síst af öllu
daitt mér í hug, að HcitnskringLa
tæki lamdmámssögu bugmymd mtna
óumitalað, og hnoðaði utam tim
h.tna öllum þcssum ósköpumi, til
þess að gera hama óþekkjanLetgri.
Og þá v.itanlega líka til þess, að
dra.ga úr aðstoð og vilja þeirra
ínamnia, st'tti tnimmi hugmymd cru
hlymitdr.
Ég að'hylList tillögur Dakoita
mamnsins, sem langbe/tar, og und-
| ir kringumistæðunuin heippilegastr
; ar. — Og ég held, að jafnvieL þó
| m.ikið sé' í ráðist fyrir mér, að
taka þctta verk að mér, að »ú sé
jsanut komið svo Lamgt, að það sé
kj rkleysi míhii að kcnma em ekki
því, að Vie®tur-lstemdiimgar ekki
| viidu taka drengdlegan þáitt i því,
að byrjaið væc.i á, að rdita land-
| námssögu vora.
Ég n.'finiLega treysti því fflstLega,
| að cf boðsteréf væru scnd úit i all-
| ar b'Vgðir og bústaði Lamda vorra
i hér, að áskrireU'dur feingjust fjölda-
tnamgiir, og ekki mdmma en 5—10
hundruð, sein borguðu fyrdrfriam
j $1-00, — ]>á væri hægt a>ð byrja.
Svo aö endimgu skulunii vér líta
;i mismnudmn á þcssu fyriirkomu-
laigi anínu (cf til kæmi, að ég vog-
aðd rr.it af sitað meö þessa hug-
mynd), eða fivTÍrkotnulags hug-
myndiina í Hkr. þar eru m,emn
skuldibundiiiir áruni santam, til að
letggja á s'ig töluvert mikil út-
g'jöld. Og þó skrapað yrðd samam
nokkru af al-íslcmzkum hús- ag bús
! mmmum, se<m er aðalkjitrnilnn fram
t yfir mfna hugmynd, og svo yrðd
s ítoað æíiágripum og myndum
lairdnemamna, og alt skal geymast
óákvaðinn tínia, — þá verður efitir
I alt lemgdm vissa femgin fyrir því, að
nokkurntíma verði skrifuö lamd-
ntitns’ók vor. Og því síöur vissa
lyrir því, að hún yrði að nokkru
bi.itiiir og ná'kvæmar rituð. Köli-
lciga nimmdu margir viðburðtr al-
gcrl' ga 'tiapast, sem bcimLínis æittu
■þar sceti, <>g emm er hœigt að ná i,
af mninnd, scm hcfir liéað full 20 ár
I tuieð <>g í lamdmáms'tíðdrumi sjálfri.
Mieð' minni hugmynd bið ég
h vent, sem gerist áskrifamd.i að
söig'Uihcfitiimmm, urn $1.00 íyrirfrain
h'i rgaö. Og með þessutn cina doll-
ar .r hver t'inasti IsLemdimgur hér
búiino að leiggja sHHk fulla skerf tdl
II css, að 'byrjað verði straix á
' verkínu. Allir, sem utma þessu fvr-
irtæki, tttiaga þá vera áhyggjtliaius-
ir. Allri ábyrgðimnd er kastað á
míitit bak. — Ög iþedr, s©m þekkja
niiig Lezt, mttttdu afdmei trúa því á
niig, að ég reyndi að fiekia þessa
; upiphæð út úr almemnimgi, og mega
! svo standa orðlaus og ómerkur
fraimimd fyrir öllum ákærmn Lamda
mimma. Nai, ég mumdi leggja lif og
1 lóð í sölurnar tiil að koma nt
fyr.sta h®ftinu, og geita þainmig
horgað hverjuni' ednuin sdmn hlut,
sem haittit legði tdl þess að koma
j verkimu af stað. En kostnaðurimm
' cr aíarm'ikill og örðugledkar tn«iri
' og flciri cn niargur hyggur. Og
þar sem ég er sjá'lfur félaus fjöl-
j skyLdumaður, þá færd ég ekki af
j S't::iið með mirana en 5—10 hundruð
dollara.
Síðan “Opna bréfið” mitt birt-
ist í blöðiimitm í sumar, hefir vierið
annríkis tími á lamdisbyigðumitm. —
Nú fara mcnm að geita gefið sér
títtia til hugLedðingia. Ég v'ildi, a'ð
tnienm færn að nýju að geifa þessu
ináli gaurn.
Dags. 25. október 1908.
Ldrus tíuðmundsson.
6220 Cody St.,
Wcst Duluth, Minm., U.S.A.
virðdaiigarfylsta þakklæti fyrdr á-
gætt fylgi. Og í von uin', aö geta.
orðið bygðum yðar að verðskuld-
uðu Liði í komamdi tdð vr ég
Y’ðár tniað virðingu,
Qeo. M. Bradbury.
SpLLrningar og Svör.
Nágranni minn hefir það »ein
hér tclst lögteg girðimg krimgnm
akttr siittm. Sauðfé mitit smýgur þá
girðingu og skcmmir akur hams.
Hiamm þykist geta náð af mér
skiaðaibióitum' fyrir ágang, samkv.;
fylk.Lslö'gum í Alhiertá. Ég neita
því og heild þvi fram, að hamm. cigi
að vakta svo akttr sinn, að fé mátt
smjúgi ekki. giirðtngar hans. Hvor
okkiar hefir á réttu að standa ?
Fáfróður.
SVAR. — Áreaðanlagur lögntiað-
ur heflr sagt oss, að oigaat.di fjár-
ins siá skyldngiur að passa sauðfé
sitt', svo að þa'ð peri ekk'i ágang á
lömd nágramna sinna. þatta er
samkvæmt lögum í Manitoba. En
um Albierta fylki vildi hann ekkort
scgja ákveðið, en taldi líklagt, að
lik lög mundu gilda þar um þetta
efni. — í ManitQba ;er hver sú
giirðing talin lögleg, sem sveitar-
ráðið matur sem slika. það er sem
sé maö fylkislögunmn lagt í vald
sveitarstijómranna., að ákveða,
hvað sé lögLeig girðing innan tak-
marka þeirræ. En þar sem engin
sveiiitastjórn er, þar gilda almieinn.
lögi. — En undir öllum kringum,
stœðu.ni eru gripaieigemdur skyldir
að hiitrðia svo búipienimg sinn, að
hamn 'geri ekki .ágiang á ammara
lönd, elLa sæ-ta sektttm fyrir vain-
hdrðdmgu. Ritstj.
virðd að gierymast, eru kvcmbúming-
armdr, bæði hvcrsdags og háitíða-
búning'urinm (nýja skautið). Sára-
lítið muii vera tril ai sdfur eða
látúmsi-munum, — ég efast um
myllur eða nál aif upphlut kvemna,
eða silfurhnappar úr karlmamms-
peisu, hvað þá anmað, varla að
það fmdist íslorazk silfurskcdð. En
þó farið væri að hrngia saman kú-
fortaræflum, kistugörmium, brek-
Til skýr’Ln'gar set ég hér tillögur
og bréfkafla til mín frá mörgum
mierkum mömmum. Og ég veit, að
■þeir þvkkjast ekki við mig fiyrir
það, sökitm þess að málið er okk-
ar aJmemningsmál. En nöfm höfund
amrnia hirtd ég ekki, því ég hefi ekki
bcðtð um leyfi til þess.
það er þá fyrst, aö mér ritar
tttierkur maiður, lærður og gáfaður,
frá N. Dakota, lamgt og skilnterki- 0~
legt brif 15. ágúst sl. En opna
bcéfið mcitt bdrtdst í Lögbergi 13.
s.'ttt. þar segir hamn meðal amm-
ars : ‘''Ég las mieð ánægju opna
br. þitt tdl V.-lsl. Ég er þér alveg
satndóma. um það, hver nauðsyn
það er, að cinhver framkvæmd sé
tekim í því, að rituð verði lamd-
náimssaga vot V.-ísl. Líka um
hugmymd' þdna og sndð á sögu-
formdnu, að láta mymd.ir fylgýt
teixitam.nm (með æfiágripum merk-
ra mainna og kvemma). það, að þú
sért ekki skólagenginn maður, er
engin. ástæða fyrir því, að þú ekkd
getdr leyst það verk af
GamLi Gísld Konráðsson,
» lamidmámssiög.u, og hvað ekki. —
Fyrir mdtt leyti mttndi ég taka
ti'P'P i hana marga sögulegia við-
bnrði, sem eitthvað bcinlírris hcyra
lamdmiárni til. Svo heifir höfumdiur
hinnar gömlu lamdinámu gert”.
Frá öðruin mjög ágætum og
merktiru mannd í anraarr stórr.i ls-
lemdiwiiga bygð í Manitoba hefi ég
femgdð sömu tillögur og Dakota
ttiaðiirinn skrifar : — — “]>að cr
hvorki vilja eða áhugaleysi tólks-
in® að kemma, að ekki fem.gist styrk
ur til að kotna verkinu í fram-
kvæind. það þarf að edga góðan
ámeiðantega'n manm ; hverri
hygð IsLeindinga til að safna ár
skrifendum aið sögunmi, og ég er
sammfœrður um, að það geingii veL.
því emda þótit emginn taki ótdl-
kvaddiur til tniáls, eða gefi sig bein-
| linds fram, þá cr allur fjöldinn tri'ál
im.u hlymtur, <>g vdldu fegndr ciga
góða og óhlutdræga lamdmáms"
| sögm. Ég skyldi mieð ánægju taka
að mér, að safn,a í mdnni bygð, og
gera allam þamm gredða, sem ítuér
vær.i mögiilegur —”
þeitta læt ég þá nægja tdl, að
sýma almienimimgi, hvernig vorir rit-
færustu og að mörgu merkustu
hemdi. | mcmn, líta á míma hugmynd' og til-
lamgafi boð með opna bréfinu t'il Ve&tur-
ATHS. — þess skal getið, að
Kr. A. Bsmediktsson á cmgam þáitt
í igreiminni um ‘‘þjóðlegt gripa"
safn”, né var sú gredn rituð í
'þeirn tiilgangi, að spilla að nokkru
Jeyiti fyrir himni fögru og þörfu.
hug'mynd hcrra Lárttsar Guð-
mundssonar mtt lamdnánissögu ,rit-
un. Ritstj.
minn, og ótal fleiiri, haía sýnt iþað,
að flediú
vcrið sagnari'tariar
ís'ondiimga. Og ég má láta það
fylgjast með, að allir þessir mcnn
Til íslenzkra kjósenda í
Selkirk-kjördæmi.
Ilerra Gieo. H. Bra'dhury, hinn
nýkosni þingimaður fyrir Selkirk
kjördæmdð, hefir beðið Heims-
kringlu að flytja lislendingU'm í
kjördæ'mimu eftirfylgjamdi alúðar-
þakkir :
Selk'irk, 28. okt. 1908.
Heiðruðu kjósendur! — þar siettv
nú er viss frétt fengim frá öllunti
kjórdcildtttn þessa mikla kjördæm-
is, og atkvæðin sýma, að mér befir
verið vcit't sú virðing, aö vera kos
inm fiilltrúi kjördœcniisiins á rikis-
þingið fyrir komamd'i kjörtímabil,
— þá finn ég mér skylt, að votta
hcr með öllum ístenzkum kjósemd-
um í því kjördæmi mitt alúðar og
I A. tekur Lamd og heldttr því um
3. ára tíma umdir hcimilisréittar-
skírteini sínu, em hefir aLdoned kom-
I ið á það eða gert þar eða láitið
l g:ra nokkrar umbætur. Síðan tek-
j ur B. laimdið og byggir og býr 4
! ]tvi. Nú knefur sviedtarstjórnám
1 hann unt skaitt fyr'ir þatt árin, sam
I A. 'hiólt lamdinu. Er B. skyldur að
] borga hanin,. Nýthyggi.
SVAR., — Niei. Sved'tiarnelindiin' &
aögattg að I!. að ciins frá þcim
tinia', sem hann fékk hieiimiLrsrétt-
arland sitt frá Domindon stjórn-
inni, og húm gatur ekki undir m in-
utn löguni halddð skuld A. rnóti
landimu, semt B. hefi'r fengið heimdl-
isréitt 4. Hún á bedmoin aðgamig að
A. mtieð .ska'ttgre.iöslii af laiu<ldnu
fvrir þamn tíina, sem hamn hélt
þvi, en engum öðrttm Ritstj.
Til athugunar!
Leseudur eru beiðmir að athuga
aiuglýsingiina frá Bifröst sveit, er
birtist á öðrutn stað d þessu b,Laði
í sambamdi við vínbamnslögin þar
i sveit. Attglýsingiiin er á cnsku og
á að bdrtast 4 sinimtm i blaðinu.
Á isleftizku hljóðac hún þanriig :
Opinber Tilkynning.
Ilér með 'tilkynnist, að aukalög
No. 14 í Bifrastarsvieii't, sem 'bamina
móittöku nokkurra pem'inga fyrir
letyíi til að selja vin innan svoiitar-
innar undiir vínsölulögum fylkisins
og. viðamkum við þau. Aukalög
þcssi itiefmiast vínbiammislög, og hafa
vierið lögð fyrir sveitarráðið og
þar gengið gegnurn fyrstu og aðro.
utnræðu þann 24 dag októbermán-
aðar 1908. Atkvæðagredðsla kjós-
enda í svcitdmnd, þeirra, sem kosn-
in:garrétt- haifa i því tnáLi, fer frarni
þammi 15. doseiniber næstk., í sama
sinni og alimeriinar sviefttarkosmiing-
ar fara þar fratn, og á sa/ma tinia
og stöðum eiins og greitt veröur
um sveiitarráðs umsækiendurnai, frá
kl. 9 að morgmi til kl. 5 að kveLdd,
og á cfitirgreindum stöðutn :
Kjörstiaiður No. 1, serm er 1«,
dedld, cr í húsd Fdinniboga Fiinniboigæ-
soniíir, Sec. 32—21—4.
Kjörstaður No. 2, sem cr 2..
dciiLd, cr í húsi Lártisar Th. Björns
sonar.
Kjörstaður No. 3, sem er ,3,
diedld, er í Frammes skólahúsi.
Kjörstaður No. 4. sem er 4.
deild, er að H,ecla P.O. á Ylikley.
Kjörstjóri og aðstoðar kjör-1
stjórar vierða þair sömu og við
svcitakosningarnar.
Hin fyrirhuguöu aiukalög, eÖæ
nákvæmt eftirrit af ’þeirn, v.erða til
sýmis fram að kjördegi á skrifstofu
sveitarriitarans, scim ier að Hmausa
í Manitoba fiylkii.
Daigsetit að Hnausa þemtan 27<
dag októbermánaðar 1908.
BJARNI MARTEINSSON.
Ritari fyrir Bifröst svcát,
— í mæs'tl'iðmuin október mám-
tiði ha.fa 10,097 imifly.tjeiidur kom-
iö til Camada.