Heimskringla - 23.04.1914, Blaðsíða 1

eiFTINöALEVFIS-1 VEL GERBUR
BRl.F 8ELD I LETUR GRÖFTUR
Th. Johnson
Watchmaker, Jeweler & Optician
Allar viðfjeröii' tíjólt og vel af heudi
leyst.ar
248 Main Street
Phone Maln 6606 WINNIPBQ. MAN
Fáið Bpplýsiagar um
PEACE RIVER HÉRAÐIÐ og
DUNVEGAN
framtídar höfuðbói héraðsina
[HALLDORSON REALTY CO
710 .’flclntyre Bleck
Phone Maln 2844 WINNIPBQ MAN
XXVIII. AR.
WINNIPEG, MANITOBA FIMTUDAGINNi 23. APRÍL 1914.
Nr. 39
SIR RODMOND P. ROBLIN
Ræða Sir R. P. Roblins
í Neepawa 16. Apríl.
Bindindislöggjöf fy lkisstjórn-
arinnar.
ROYAL HOUSEHOLD FLOUR
Brúkaðu
Ogilvie’s Royal Household Flour
AF I»V1 atS þatS er ágætt til allrar bökunar
AF ÞVl aö þaö er alt jafngott og æfinlega áreiöanlegt.
AF I»V1 aö úr því fæst meira brauö úr sekknum, en úr
nokkru öbru mjöli.
Bit$ þú kaupmanninn sem þú verslar viB um ROYAL
HOUSEHOLD FLOUR.
oQiviö fj The Ogilvie’s Flour Mills Co., Ltd.
18\ 1 Medicine Hat, Winnipeg, Fort William, Montreal
« ■ « ■ "■ ■■ ■ > ----—* !|W
X
■mAlhMSOms
oGiiyife
iiil
|T ; l"l f
RíBða þessi var tlutt í sam-
aandi við útmefniRgargildi, sem
Hon. J. H. Howden fylkislög-
manui var haldið í Neepawa á
« íúntudagskveldið var. Svarar
r«fða þessi sem næst öllum þeim
mörjju spurningum, sem spunnist
hafa ú't af bindindismála-þrætu
pólitisku flokkanna. Er hún eitt
hið sanngjarnasta yiirlit yíir stefnu
beggja flokkanna í þessu máli.
‘Birtnm vér h-aria því í heilu lagi
■einsog hún hefir komið út i ensku
’htöð.unum.
Eftir nokkur inngangsorð, er að-
allega hneiriast að útnefningu
Hon. J. H. Howdens, fórust hon-
Mm orð á þessa leið :
-----— Herra íorseti! Nú i
undanfarna tvo mánuði lieti eg
verið fjarverandi (vestur í Cali-
íorniu), og er mér svo sagt, að j
mikið hafi verið áformað og marjrt
gjört meðan. eg var burtu. Sú
fregn liefir mér borist, að vinir
mínir, láberalarnir liér í fylkinu,
hafi kastað mér af baki sem for-
ingja Conservatíva og i orði
kveðnu gengið svo langt, að setja
i minn stað leiðtojja siun, sem
stjórnatrformann þessa fylkis, og
tekið til sín myndugleika til æð
segja fyrir um löggjöf fylkisins í
framtíðinni.
Má eg geta þess, að eg hefi ekki
fylst miklum áhyggjum yfir þess-
iim tíðindum,,— og hefi ekki jmkl-
ar úhyggjur enn út af þeim, þvi i
bjj ætía að geta þess, að eg álít
það tæpast vera ábygyrjuefni, hvað
áeir segja eða hafast að.
Ee eet sagt það eitt, fólki til
skýringar og vinum mínum og
styrktarmönnum, að áður en þeir
geta skipað það sæti, sem tnér hef-
ir verið fengið af kjósendum mín-
um, eftir hverjar almennar kosn-
iripar, verður að halda almenna
atkvæ-ðagreiðslu um það í fylkinu,
n" er má bæta því við. að eftir
núverandi löeum er kjörtími nu-
vernndi þingmanna ekki iVtrunniun
fyr en í ágúst 1915, svo að ef
þingmenn sitja út sinn ákveðna
tíma, er rúmt ár oe þrfr mánnðir
til stefnu, þangað til þeim. gefst
færi á, að leita almenns átits um
það mál, oe auk heldur þá huesa
ee þeir finni, afff þeir verð? einnie
að leita mins samþykkis líka. —
Qjálfur er eg ekki tnieð áhyggjur
og álít að vinir minar ættu ekki
að vera það heldur, þvi strax og
til kosninga verður efnt, verður
öllum það greinileg'u geíið tii
kynna.
Mér er sagt, að vinir mínir og
samvefrkamienn í bindindismálum
fvlkisins hafi kvatt til altnenns
fundar og komið saman til að í-
huga, á hvern hátt bezt mætti eíia
hindindi, hófsemi og borgaralega
skyldurækni liér í Manitoba. Og
bvkir mér vænt um, sem bindind-
ismanni, að finna, að áhugi er
nógur fyrir jtví máli meðal fólks
til þess að leggja fram fé og tíma
til slíkra fundarhalda.
Viuir vorir I.iberalar hafa einnig
j lialdið allshet jarfund, fylkis-flokks-
i þing, og er mér sagt, að þar hafi
komið þúsund samau, — þeirva
sterkustu, beztu og liefustu menti
þeir sátu á ráðstefnu í tvo daga,
eða lengur og stimdu sér stefnu-
skrá, er þeir leggja nú fram íytii
kjósendur fylkisins til staðfesting-
ar og samþvkkis.
Ilerra forseti, ég hefi lesið þessa
stefnuskrá, — eg hefi lesið fundar-
skýrslur þessar einsog þær hafa
birst í fréttablaði þeirra, og ;neð
tillilýðilegri hógværð og lítillæti,
'il eg geta þess, að oft hefir mdr
hlotuast hrós og traustsyfirlýsiug-
ar áður, frá vinum og stjómmála-
mönnum, en enn sem kotnið vr
allri minni þjónustu íyrir liið öp-
inbera, liefir aldrei fyr né síðar
verið gjörð skýlausari trausts-
yfirlýsing á stefnu Conservativa,
en með þessutn fundarsumþyktum
Liberala.
í vissum skilningi get eg ekki
sagt, að mig furði neitt á þessu,
vegna þess, að í sannleÍKa var
ekki hægt fyrir þá að semja nokk-
ura yfirlýsingu, er snert gæti dóm-
greind og skynisemi kjósendar.na,
nema með jæssu móti, að ÍYlgja
minni forsjá og fyrirmadutn. Mér
er óhætt að fullvrða, að ekkert
Conservatíve félag jressa fvlkis.
mér er sama, hvað snjall sá mað-
ur væri, sem settur hefði veri.ð til
þess, — hefði getað samið trausts-
yfirlýsingu, er sæmt hefði mig
meira hrósi, en þessi yfirlýsing
flokksfundarins gjörir.
(Framhald á 4. síðu)
Irsku málin.
Einsog sagt var frá liér i blað-
ínu, þegar uppreistin varð í
brezka hernum og flestir lierfor-
ongjar sögðu af sér, heldur en að
þurfa að taka jieim skipunum, að
levgja til orustu móti Elster bú-
um, — var hermálaráðgjafa Seely
kent um, hvað óhönduglega hefði
til tekist. Sagði hann þá af sér,
og leit þá helzt svo út, sem til
uppreis'tar tnundi leiða. iEsingar
urðu miklar rneðal manna, og
gengu sumir svo langt, að telja
aflgjörða stjórnarbyltingu óhjá-
kvæmilega.
]>á tók stjórnarformaðnr As-
quith málin í sínar höndur, tók
sjálfur að sér hermálaráðgjafa em-
bættið, lagiöi niður þingmensku og
gekk fyrir kjósendur sína í Fife-
kjördaamiuu, að leita samþykkis
j)oirra á þessum gjörðum sinum.
Höfðu Unionistar í heitingum, að
gjöra honum ervitt með kosningu,
en það fór ait á annan veg. Er
til þess kom, treystust þeir ekki,
að setja neinn á móti honum, og
var hann þvi kosinn gagnsóknar-
laust. Við þann atburð sló vindi
úr seglum æsiiigamanna. Fór fólk
að átta sig á því, að ekki væri
það þjóð og landi holt, ef lierinn
kæmist upp með -það, að setja sig
yfir þing og þ.jóð og láta sig engu
skifta skipanir stjórnarinnar. Og
að nauðsvn bæri til, að í hvað
sem færi yrði‘ stjórnin að ráða.
Carson hélt uppi stöðugum her-
æfingum og lét í veðri vaka, að
XJlster búar vrðu ekki sóttir heim.
Eu fremur fór að draga úr áhuga,
er málum var aftur komið í horf,
og nú um páskaleytið var sagt,
að ekki rækti helmingur manna
æfingar, er áðtir höfðu sótt þær.
þá kvisaðist líka, að ekki myndi
jafn margir norður þar eins mót-
fallnir heimastjórnarmálinu og lát-
ið hefði verið. Eru nú helzt líkur
til, að alt jafni sig friðsamlega og
| ekki komi til upphlaupa.
Mexikó.,
þar er nú farið að verða sögu-
legt á síðustu tímum, og hefir þar
gengið þó töluvert á nú lengi. En
nú lítur svo helzt út, að í ófrið
ætli að draga með Hucrta, ein-
valdsherra Mexico, og Bandaríkj-
unum. Hefir Wilson forseti lengi
verið hægur aðgjörða, og beðið
þess, að eitthvað, lagaðist þar
syðra. Hefir ltann lilotið nóg á-
mæli fyrir seinlæti sitt, í ýmsum
blöðum, bæði Iiér í álfu og á Eng-
landi. H(afa ýmsir vil.jað láta hann
hlutast til um tnál þar syðra og
brjóta niður uppreistina. Mest að
þeim kolum hafa Bretar blásið
bæði fyr og síðar. En ekkf varð
það gjört án þess, að í blóðugan
bardaga væri farið, og var Wilson
ófús, að steypa Bandaríkjunum í
stríð. í vetur hefir hann haft er-
iudsreka sinu þar syðra, JónLind,
og liefir hann setið í Vera Cruz,
aðal hafnbæ Mexico. þar á höfn-
inni hafa einnig legið nokkur her.
skip Bandamanna, til þess að
vernda þá Bandaríkjamenn, er
búa þar í bænum. Flota þeim
srtýrði Mayo aðmíráll. Nokkru
norðar er bærinn Tampico, annair
mesti hafnarbær á austurströ.nd
Mexico. þar lágu nokkur skip
Bandamanna, og fyrir þeim flota
réð Baldger aðmíráll. þessi skip
við Tampico voru höfð til þess,
að halda friði við landomærin
milli Texas og Mexico.
Af innanríkis ófriðnum skiftu
Banadamenn sér ekkert, en Wilson
sat við sinn keip, að neita að við-
urkenna nokkra löglega stjórn í
landinu, fyrr en ófriði væri lokið,
og óhlutdrægar kosningar gsetu
farið fram.
En svo kom atvik fyrir þann 10.
þ. m., sem nú virðist ætla að
leiða til opinbers ófriðar rnilli
ríkjanna. Að morgni þess 10. fóru
nokkrir Bandaríkjamenn á bát frá
herskipunum úti á Tatnpico höfn-
inni og réru í land. þeir voru ekki
fyrr á land komnir, en þeir voru
frripnir höndum og hneptir í hald.
Badger aðmíráll sendi strax
skeyti til Mexico horgar og heimt-
aði af Huerta, að mennfrnir væru
látnir lausir. -í) ötimir krnfan kom
frá Washington. Var mönnunntn
slept, en að.míráll Badger heimt-
aði, að beðið væri gott fyrir gjör-
ræði þetta, og að virkin við Tam-
pico væri látin heilsa Bnndaríkja-
flagginu með 21 hyssuskoti. En
undan þvf færðist Huerta, og
sendi Wilson forseti honum þá
skipun, að ef hann ekki yrði búinn
að láta sýna Bandaríkja flagginu
þá sæmd, sem því bæri, fyrir
að hafa óvirt það með handtöku
skipsmanuanna, — fyrir hádegi á
mánudaginn þann 20. þ. m., þá
}frði höfnum öllum lokað. En
frest þann lét Huerta líöa hjá,
svo nú liafa foringjar sjóliðsins
íengið þá skipun, að leggja strax
suður.
A þriðjudaginn lagði Wilson for-
seti fyrir Congressið skipun um,
að það legði svo fyrir, að öllum
höfnum á Meorico yrði lokað fyrir
öllum siglingum. Var samþykt
gjörð þess efnis og er nú landið
sett í herkví.
Biiist er við, að í stríð fari nú
á hverri stundu.
Einsog við var að búast, gat
fc-rseti Bandarikjanna ekki liöið
það, að þessi Mexico skríll sýndi
opinbera óvirðing Bandaríkja þjóð-
inni, er verið hafði hlutlaus af
málum þeirra þar syðra, en hafði
skip sín þar einungis til að
vernda líf og eignir borgara sinna
og Evrópu þjóðainna. Enda mæl-
a;t gjörðir hans vel fyrir. það
sem mælir bezt með þeim h já Eng-
lendingum og Frökkum, er það,
að tími sé til kominn, að Banda-
menn skerist í leikinn. Segja ensk
blöð, að Englendingar eigi um
$300,000,000 virði í eignum og lán-
utn í Mexico, og staudi þeir sig
illa við að tapa þessu fé, en nú
si u þó nokkrar likur til, að til
þess þurfi ekki að koma, ef Banda-
menn taki landið. En dýr verður
sá friður, því ekki kemst þar neitt
skipulag á, fyrr en búið er að
leggja alð velli báða flokka þar
svðra, er nú berast á banaspjót-
um.
¥ ¥ v
Fréttir að sunnan í morgun
(22. þ. m.) segja, að Bandamenn
hafi tekið Vera Cruz herskildi á
þriðjudagskveldið, en Mexicanar,
undir forustu Maas hershöfðingja,
hafi veitt harða mótstöðu
niarga klukkutima. Af Banda-
n önnum féllu fjórir og tuttugu
síerousr, en sagt að fallið liafi og
særst tnikið fleiri af Mexico mönn-
um.
Kringlur.
“Nefndarálitið um rannsóknina í
Grand Trunk járnbrautarmálinu
vyar samið af tveimur mönnum,”
segir Lögberg. “öðrum sem verið
hefir í þjónustu Conservative flokks-
ins, og alþektur flokksmaður, hinn
sem verið hefir í þjónustu C. P. R.
og altaf verið á móti G. T. félaginu.”
Rýrir það nokkuð gildi nefndar
álitsins.?
* * *
“Þú skalt ekki stela,” segja Moses-
.r lög. Lögberg sem ekki hefir hing-
að til elskað, “hærri kritik” telur
boðorð þetta tírelt og vill ýngja
þa'ð upp, í þarfir hinna “frjáls-
lyndu” í Ottawa. “Þú skalt ekki
stela, nema úr landssjóði f sam-
handi við Grand Trunk.” Þaðan
máttu taka $40,000,000 og heita
sæmdar maður samt.
* * *
Nú er mikið talað um, “Alópata
hindindi.” Það eru vínsölulög
þeirra Norris og brennivíns stór-
kaupmannanna. Brennivínið á
ekki að vera látið úti í dropatali,
heldur í potta og tunnutali. Þeir
segja að þeir hlakki til þessarar
réttarbótar Einar brúsi og Þórir
þömb.
* * *
Lögberg er reitt við Roblin fyrir
það að hann á að hafa sagt að vín-
nautn sé eitt með öðru sem auð-
kenni menn frá hinum lægri dýrum.
Virkilcga! Eru dýrin lögst í drykk-
juskap með þelm þarna norður á
Lögbergi.?
# * *
Það er vondur kvilli að vera með
kýli, einkum ef bað meinar manni
að geta sezt. En verri kvilli er það
þó, að vera með vatn á heilanum.
* * *
Enn er það óvfst hver í leikflokk
Liberala fær “tyrkjann góða.” En
sá á að fá hann sem hezt leikur
“Hinn iðrandi ræningja.” Sagt að
þeir sem tapa eigi að fá vindii.
* * *
Lögbcrg spyr að því hvcrnig á
því standi að 1911 taldi Borden-
stjórnin það óhjákvæmilegt að
leggja $35,000,000 til herkostnaðar
strax, en það hefir dregist til þessa
og ekkcrt tjón orðið að? Ástæðan
er ofur einföld og hana ætti Lögberg
ag vita. Árið 1911 létu Liberalar
all vígabarðalega og þóttust vera
mannsterkir. Hélt stjórnin að
nauðsynlegt gæti orðið að hafa
eftirlit með þessum óaldarflokk. En
svo reyndist þetta allt saman mikil-
læti. Mannafli þeirra var enginn
og síðan 1911 hefir altaf verið að
smá draga af þeim, svo aldrei hefir
þurft á neinni auka friðargæzlu að
halda. Hefir það þvf ekki komið að
sök þó ekki væri lagt fram aukafé
þetta til herkostnaðar, árið 1911.
tír Bænum
Hr. Gísli kaupmaður Sigmunds-
son, frá Hþausum, kom til hæjar-
ins um helgina. Með honum komu
að norðan Stefán Halldórsson og
Jón Sigurðsson. Voru þeir í verzl-
unarerindum.
Samkoma Únitarasafnaðarins á
sumardaginn fyrsta ætti að verða
vel sótt. Sjá auglýsingu í þessu
blaði.
Kvenfélag Skjaldborgar safnaðar
vonast til að fólk muni eftir sam-
komu safnaðarins, í Skjaldborg,
sumardagskveldið fyrsta, (23. þ. m.).
Næsta sunnudagskveld verður
umræðuefni í Únítarakyrkjamni:
Sumar í sál. — Allir vel-
komnir.
Thorst. Johnston, ffólin kennari
hefir ákveðið að liafa skemtisam-
komu (concert) með nemendum sín-
um hér í bæ þann 30. þ. m. Sam-
koman verður haldin í Good Templ-
ara salnum og augiýst í næsta blaði
Vér vildum minna fólk á sumar-
mála samkomu Tjaldhúðarsafnaðar
er auglýst var í síðasta blaði. Sam-
koman verður haldin í nýju kyrkj-
unni, Victor og Sargent, og hyrjar
kl. 8., sumardagskveldið fyrsta,
(23. þ. m.)
þann 20. þ. m. urðu þau hjón,
Mr. og Mrs. J. H. Johnson í Glen-
wood, fyrir þeirri sorg, að missa
úr skatrlatsveiki yngsta son sinn,
fjórtán mánaða gamlan, Bárð að
nafni, — föðurnafn Sigurðar Bárð-
arsonar hómöopatha og Kristjáns
sál. bróður hans, föður mrs þor-
bjargar Johnson, móður barnsins.
Gugmundur Norðmann frá Brú,
var hér á ferð um helgina. Sagði
hann að sáning væri nú rétt byrju#
þar vestra, þeir fyrstu hefðu hyrjað
um miðja vikuna. En vegna kuld-
ans hvað hann ekki vera orðið
plóg þýtt þar á ökrum.
Snorri Sívertson er búið hefir
lengi í Grafton, N. Dak. kom hér
Við um helgina. Hefir hann nú
verið árlangt vestur í Sask. skamt
frá Saskatoon, þar sem hann hefir
unnið hjá Norskum hjarðeiganda.
Ætlaði hann sér að skjótast snögga
ferð suður, en ekki gjörði hann þó
ráð fyrir að tefja þar nieira en nokk-
ra daga. Fer hann þá vestur aftur.
Þessi Norðmaður er Snorri vinnur
lijá bjó áður syðra, hjá Grafton, en
nú hefir hann tvo afar stóra bú-
garða vestra. Er annar 5 seetionir
eða 3,200 ekrur að stærð. Býr liann
þar sjálfur með fólki sínu. En hinn
búgarðurinn er rúmar 11,500 ekrur
Mest stundar hann skepnurækt er
hefir verið lionum afar ábótasöm.
Vér vildum vekja athygli fólk*
að samkomu auglýsingu sainaðar-
kv'enfélegviTtc í Fyrstu lút. kyrkj-
unni. Samkoman verður á sumar-
dagskveldiö fyrsta, og er tnikið til
bennar vandalð.
Mrs. Björn Sigurðsson, írá Hea-
sel, N. Dak., kom hingað til bæj-
ar tneð dreng á 13. ári, son Mr,-
og Mrs. Tryggva Jónssonar, hjá'
ILensel, til að leita honum lækn-
inga. þaíu komu hingað fyrra
þriðjudag. Drengurinu var skorina
upp fyrra íimtudag við meinsemd
í hálsi og nefi, og á laugardaginn
aftur við kviðsliti. Drengnum hefir
heilsast mæta vel og er nú á góð-
uin batavegi. Engar nýungar að
sunnan, en vorvinna byrjuð aÞ
ment.
Látinn sagði hún Eggert bónda
Gunnlaugsson, við Akra, einn með,
eldri landnemum þar. Lœtur hann
eftir sig ekkju og 3 börn, öll full-
tíða. E't'wert var ættaður úr
Skagafirði.
Miss Steinuun Stefánssou, kenn-
ari við barnaskólann í Kildonan,
hefir legið veik undanfarandi vik-
ur. Er hún nú á góðum imtavegi,
og hefir von um, að geta byrjað
kenslu aftur innan skamms.
FUGUNN MINN.
Kom, litli fugl, með hljóminn heiða, bjarta. * ’
Kom heill og sæll, en lengi beið ég þín.
Mér vaknar ljós í vetrarríku hjarta,
er vorsins líf þú syngur inn til mín; 1F.
Ti-ti-ti-ti. #
Ti-ti-ti-ti. i * "
Og ég vil með þér saman mega syngja
þau sönnu ljóð, er veröld fegra, yngja.
1 myrkvastofu sat ég hás og hljóður—
en hví að minnast þess, sem liðið er ?—
Nú syngur þú mér söngva, fuglinn góður,
og sál mín flýgur brautir vors með þér.
Ti-ti-ti-ti.
Ti-ti-ti-ti.
Ég fleygi burtu föggum vetrar njólu,
og frjáls og glaður líð mót degi’ og sólu.
Þ.Þ.Þ.
aimiiiiiitiimmnfflimimmnii mmtnmii i im iimuiiiiiMiiiimiwi u >tf tTttrr